ورم آپاندیسیت وقتی رخ میدهد که زائدهی آپاندیس تان، که کیسهایی کرم شکل و چسبیده به روده بزرگ است، ملتهب میشود.اگر آپاندیس بترکد میتواند جان فرد را به مرگ تهدید کند، اما معمولا پزشکان پیش از این اتفاق آن را با عمل جراحی برمیدارند.
با این حال دکتر مایکل پین، متخصص داخلی عضو پیمان بهداشت کمبریج، یک سیستم بهداشت عمومی وابسته به هاروارد در کمبریج میگوید تشخیص آن میتواند فریبنده باشد. او میگوید “این یک بیماری رایج است و بسیاری از آدمها علائم معمولاش را ندارند. در واقع برای اطمینان باید شکم بیمار را با دست معاینه کنیم”.
علائم آپاندیس یا ورم آپاندیس چیست ؟
۱. درد ناف
درد آپاندیس اغلب در سمت راست پایین شکم رخ میهد. اگرچه نخستین نشانه، معمولا ناراحتی در اطراف ناف است که بعد به طرف قسمت پایین شکم حرکت میکند.
بعضی افراد، از جمله کودکان و زنان باردار، ممکن است در نواحی مختلف شکم و یا پهلویشان درد تجربه کنند.
همچنین اگر پاها یا شکمتان را تکان دهید؛ سرفه یا عطسه کنید؛ یا بلرزید این درد بدتر میشود –مثلا هنگام رانندگی در مسیر ناهموار.
۲. دردی که به سرعت تشدید شود
به محض آنکه که در قسمت پایین شکم درد ایجاد شود، میتواند خیلی شدید شود. دکتر پین میگوید بسیاری از بیمارانش آن را چنین توصیف میکنند، ” مثل هیچ درد دیگری که قبلا تجربه کردهاند.”
ورم آپاندیس آنقدر شدید هست که اگر کسی در خواب باشد او را بیدار میکند. به محض شروع، چنان که دکتر پین میگوید، شدت درد میتواند سریعا طی چند ساعت افزایش یابد.
۳. تب درجه ی پایین و لرز
علام ورم آپاندیس ممکن است شبیه یکی از مشکلات معده باشد، از جمله تب درجه ی پایین، لرز، و تشنج .
دکتر پین میگوید اگر معده درد با تب ۱۰۰ درجه داشته باشید، احتمالا جای نگرانی نیست. اما اگر تب ۱۰۳ درجه داشته باشید و معده درد شما به قدری شدید باشد که نتوانید سرپا بایستید، ممکن است ورم آپاندیس باشد.
۴. استفراغ، حالت تهوع، یا کاهش اشتها
دکتر پین میگوید: “شما استفراغ جهنده نخواهید داشت. مثل فیلم جنگیر نیست”.
اگرچه شاید چند روزی بیاشتها باشید و کمی حالت تهوع و استفراغ داشته باشید، مثل همان چیزی که هنگام مشکل معده ممکن است داشته باشید. اگر بعد از حدود یک روز بهبود پیدا کردید، احتمالا حالتان خوب است.
اما اگر اوضاع وخیمتر شد –مخصوصا اگر تب و درد قسمت راست شکم داشته باشید – دکتر پین میگوید به دنبال مراقبت پزشکی باشید. اگر به مدت بیش از ۱۲ ساعت استفراغ داشتهاید یا بیش از چند روز اسهال داشتهاید بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
۵. یبوست یا اسهال
همانند بسیاری از علائم دیگر، ممکن است شدید نباشد یا احتمالا بعد از اینکه درد شکمی را تجربه کردید به سراغ شما میآید.
اما اگر علاوه بر درد قسمت راست پایین شکم، اسهال ملایم دارید –مخصوصا اگر ماده مخاطی زیادی در آن باشد –به پزشک مراجعه کنید.
۶.گاز و نفخ معده
خوردن پنج تکه پیتزا و نوشیدن مقدار زیادی آبجو به دنبال آن میتواند موجب نفخ و سوهاضمه برای هر کسی شود.
اما اگر پس از پرخوری و افراط در غذا بخوابید و با درد بیدار شوید –یا درد بدتر شده باشد –باید محتاط باشید. همچنین اگر بیش از چند روز نفخ، گاز فراوان همراه با درد روده یا مشکل در خروج گاز داشتید، مراقب باشید.
موارد ذکر شده علائم عمومی هستند که اگر با علائم دیگری مثل تب و درد در قسمت راست پایین شکم همراه باشند، ورم آپاندیس را نشان میدهد.
۷. تندرنس برگشتی
تندرنس برگشتی زمانی رخ میدهد که قسمت راست پایین شکم خود را فشار دهید و سپس هنگام رها کردنش درد احساس کنید. دکتر پین میگوید دوباره آن قسمت را فشار ندهید – “اگر درد میکند، دوباره انجامش ندهید” قانون خوبی برای درد شکمی مربوط به ورم آپاندیس است – و اگر تندرنس برگشتی را تجربه کردید به پزشک خود مراجعه کنید، مخصوصا اگر تب، حالت تهوع یا علائم دیگری داشته باشید.
۸. چه چیزهای دیگری میتواند باشد
پوست انسان مملو از سنسورهای میباشد که نقاط دقیق درد را، مثلا اگر زنبوری شما را نیش بزند، نشان میدهند. اما درون بدن قضیه فرق میکند.
شرایطی مثل بارداری خارج از رحم ، بیماری کرون ، بیماری التهابی لگن و یبوست ممکن است مثل ورم آپاندیس باشند. اما بهتر است بر پایه حدس و گمان پیش نروید و به دکتر مراجعه کنید.
دکتر پین میگوید: حتی اگر علائم آن معمول نباشند، پزشکان میتوانند با انجام سونوگرافی یا شمارش گلبولهای سفید ( که در صورت عفونت ممکن است سطح آن بالا باشد) ورم آپاندیس را تشخیص دهند.
۹. اصلا علائمی ندارید؟
دکتر پین میگوید داستانهای زیادی در مورد پزشکانی شنیدهام که به خاطر جراحیهای بیربط بیماران را عمل کردهاند و متوجه شدهاند زائدهی آپاندیس آنها ترکیده است و بدون هیچ معالجهایی ترمیم شده است.
اما، او میگوید این یک افسانه ی عامه پسند است. دکتر پین اظهار میکند: اگر آپاندیستان بترکد، متوجه خواهید شد.”
علایم کمتر رایج آپاندیسیت
علاوه بر علائمی که در لیست بالا آورده شده است، ممکن است علائم دیگری نیز تجربه کنید که کمتر به آپاندیسیت مرتبط هستند.
ادرار دردناک
استفراغ پیش از آغاز درد ناحیه شکمی.
درد مبهم یا تیز در قسمت بالایی یا زیرین ناحیه شکمی، درد پشت یا درد در ناحیه مقعدی.
نکته ها
افراد با بیماری ها و شرایط خاص ممکن است علائم رایج آپاندیسیت را تجربه نککند و تنها یک احساس کلی بیماری و ناخوشی داشته باشند. این شرایط خاص عبارتند از: چاقی مفرط، دیابت ، H.I.V، سرطان و بیماران شیمی درمانی، بیماران پیوند عضوی، بارداری مخصوصا در سه ماهه سوم، نوزادان و خردسالان و افراد سالخورده تاخیر و عدم اقدام به موقع پزشکی می تواند برای ماه ها یا حتی تمام عمر، منجر به استفاده از کیسه دفع کلستومی شود.
حتی اگر پس از معاینه آپاندیسیت تشخیص داده نشد و خانه برگشتید، در صورت تشدید علایم دوباره به پزشک مراجعه کنید.