اثرات کرونا بر پوست | معرفی روش های پیشگیری و درمانی

اثر کرونا بر پوست طی چند ماه اخیر در برخی بیماران مبتلا به کووید 19 دیده شده است و اگر فردی همراه با علائم اولیه کرونا ، دچار ضایعات پوستی شد باید سریعا به پزشک مراجعه کند تا وضعیت او بررسی شود. تانما در این مطلب ضمن بیان اثرات کرونا بر پوست، راهکارهای محافظت و درمان قرمزی پوست کرونایی را مطرح می کند؛

ویروس کرونا چیست؟

کرونا ویروس ها خانواده بزرگی از ویروس ها هستند که می توانند حیوانات و انسان ها را بیمار کنند. تعداد زیادی از ویروس های کرونا که تاکنون شناخته شده اند، موجب ابتلا به طیفی از عفونت‎های دستگاه تنفسی در انسانها می شوند. که از سرماخوردگی تا ابتلا به بیماری های شدیدتری مثل سندروم تنفسی خاورمیانه (مرس-MERS) و سندروم تنفسی حاد (سارس-SARS) متغیر هستند.

ویروس کرونایی که به تازگی کشف شده است موجب بیماری عفونی کووید 19 میشود. این ویروس نوظهور و بیماری ناشی از آن، تا قبل از شروع طغیان اخیر در دسامبر سال 2019 در شهر ووهان،کشور چین، ناشناخته بود.

انواع کرونا

انواع متفاوتی از ویروسهای کرونا وجود دارند که شدت بیماری و شیوع آنها مختلف است. تا کنون 7 نوع از این ویروس یافت شده است که می توانند بر سیستم ایمنی انسانها اثر بگذارند و آن را درگیر کنند. رایج ترین ویروسها به شرح زیر هستند:

• 229E (ویروس کرونا آلفا)
• NL63 (ویروس کرونا آلفا)
• OC43 (ویروس کرونا بتا)
• HKU1 (ویروس کرونا بتا)

در موارد نادرتر، ویروس MERS-CoV نیز می تواند شیوع پیدا کند که بسیار خطرناکتر از ویروسهایی است که در بالا ذکر گردیدند. این ویروس سبب بروز سندروم دستگاه تنفسی خاورمیانه (MERS ) می شود. ویروس SARS-CoV مشابه همین ویروس است که سبب بروز بیماری سندروم حاد دستگاه تنفسی (سارس) می شود.

در سال 2019، نوع خطرناک و جدید این ویروس شیوع پیدا کرد که هنوز نامی رسمی بر روی آن گذاشته نشده است. عموم به این بیماری که از طریق این ویروس جدید انتقال پیدا می کند، بیماری کرونا می گویند. مقامات بهداشت و سلامت این ویروس را 2019nCov- (ویروس جدید کرونا 2019) می نامند.

نشانه های کرونا

علائم شایع

• تب
• سرفه ­ی خشک
• خستگی
• کوفتگی و درد
• گلودرد
• اسهال
• ورم
• سردرد
• از دست دادن بویایی یا چشایی
• جوش زدن پوست یا رنگ­ پریدگی انگشتان دست و پا

علائم جدی و خطرناک

• به سختی نفس کشیدن یا کم ­آوردن نفس
• درد یا فشار روی قفسه­ ی سینه
• از دست دادن توانایی حرکت یا تکلم

نشانه های کرونا در پوست

برخی ضایعات پوستی کرونا به دلیل وجود ویروس ظاهر نمی شوند، بلکه واکنشی هستند که سیستم ایمنی نسبت به ویروس نشان می دهد، در بسیاری از افراد، درگیری بیش از حد سیستم ایمنی بدن منجر به بروز واکنش ها و علائم پوستی می شود و افراد درگیر بیماری کرونا در گروه سنی سالمند با علائم شدیدتری روبرو می شوند.

انگشت پای کوویدی

بسیاری از ما دربارهٔ انگشتان پای کوویدی (COVID toes) نیز شنیده ایم. بر اساس گزارش رسانه ها بسیاری از متخصصان برآمدگی های قرمزی را روی انگشتان پاها و همچنین دستان افراد جوان تر و کودکان، به خصوص کسانی که علائم خفیف داشته و یا بدون علائم بودند، مشاهده کرده اند. اصطلاح پزشکی برای این علائم pernio است که به طور معمول هنگام سرمازدگی پدیدار می شوند. ممکن است که این علائم به اثرات سیستم ایمنی بعد از ابتلای به ویروس کرونای جدید نیز مربوط باشند.

این زخم های نامتقارن که شبیه به سرمازدگی در دست هاو پاها ایجاد می شود که ممکن است با درد و خارش همراه باشند. این عارضه که مدتی بعد از ابتلا به کووید-۱۹ ظاهر می شود و به طور میانگین ۱۲ روز طول می کشد، بیشتر در بیماران جوان تر و آن هایی که علایم ملایم بیماری را دارند، دیده شده است. این علائم در ۱۹ درصد بیماران وجود داشته است.

کرونا و ضایعات شبه آبله مرغان

ضایعات شبه آبله مرغان ، برجستگی های کوچک و صورتی رنگی هستند که درون آنها پر از مایع شفاف می باشد(وزیکول) و مشابه ضایعاتی هستند که در اثر عفونت با ویروس واریسلا-زوستر(آبله مرغان) بوجود می آیند. این ضایعات بیشتر در ناحیه ی تنه ، بازو و ساق پا دیده می شوند. این عارضه که ۱۰ روز طول می کشد در بیماران میان سال دیده شده و پیش از سایر علائم بروز یافته است. ۹ درصد از بیماران دارای این نشانه ها بوده اند.

کرونا و ضایعات شبه سرخجه

این ضایعات نوعی راش پوستی غیر اختصاصی هستند که به صورت برجستگی های نقطه ای کوچک و صورتی رنگ در سراسر بدن دیده می شوند. همانند کهیر ، ضایعات شبه سرخجه ای نیز در اثر عفونت های ویروسی و یا واکنش ازدیاد حساسیت نسبت به برخی داروها به ویژه آنتی بیوتیک ها بوجود می آیند. مطرح کردن کرونا بعنوان علت اصلی و دقیق بوجود آمدن این ضایعات در این موارد نیز چالش برانگیز است چرا که عوامل مختلفی می توانند باعث پیدایش ضایعات مذکور شوند.

کرونا و قرمزی پوست

طبق اعلام اتحادیه ملی متخصصان پوست فرانسه تورم و قرمزی انگشتان و همچنین قرمزی ناگهانی پوست که گاهی اوقات با درد همراه است، می تواند از علائم ویروس کرونا و اثر کرونا بر پوست باشد.

کرونا و خارش پوست

برجستگی های سفید یا صورتی رنگ روی پوست که به التهاب ناشی از تماس با گزنه شباهت دارد و با خارش همراه است. این عارضه عمدتا روی بدن بیماران بروز یافته اما گاهی هم کف دست ها دیده شده است. ۱۹ درصد از بیماران مورد مطالعه این التهاب را تجربه کرده اند.

کرونا و کهیر

یکی دیگر از علائم کرونا و اثر کرونا بر پوست، پیدایش کهیر در پوست می باشد(به آن Urticaria نیز می گویند). نشانه ی کهیر این است که به صورت ناگهانی بر روی پوست ظاهر می شود و فرد را دچار خارش شدید می کند. محل ضایعات کهیر مرتبا دچار تغییر می شود به نحوی که به ندرت بیش از ۲۴ ساعت در محل قبلی خود باقی می مانند و در هر بخشی از پوست می توانند تظاهر پیدا کنند. کهیر از جمله مشکلات بسیار رایج پوستی است چرا که در اثر عوامل متعددی نظیر عفونت های ویروسی ، داروها و حساسیت های محیطی بوجود می آیند .مطرح کردن کرونا بعنوان یکی از علل قطعی کهیر دشوار به نظر می رسد.

کرونا و عارضه پوستی لیودو

عارضه پوستی به نام "لیودو" که با عنوان نکروز یا بافت مردگی هم شناخته می شود هم اثر کرونا بر پوست است که در ۶ درصد بیماران کرونایی دیده شده است. در این عارضه الگوی قرمز آبی رنگ شبیه تور ماهیگیری روی پوست گاهی اوقات با کبودی های ریز (پورپورا) در بیماران مسن مبتلا به نوع شدید کووید-۱۹ مشاهده شده است.تصور می شود که این الگو به دلیل انسداد رگ های خونی باشد که به عنوان بخشی از پاسخ ایمنی بدن به ویروس ایجاد می شود.

معمولاً وجود اختلالات و نارسایی های انعقاد خون(هموستاز) به صورت خون ریزی زیرپوستی و کبودشدگی مخاطی بروز می یابد؛ به خصوص اگر دلیل اختلال انعقاد خون کاهش تعداد پلاکتهای خون(ترومبوسیتوپنی) یا عدم عملکرد صحیح پلاکت ها باشد. این لکه های خون ریزی زیرپوستی(وگاه زیر مخاطی) که با فشار موضعی از بین نمی روند بر اساس اندازه به نام های پتشی، پورپورا و اکیموز نام گذاری می شوند.

محافظت از پوست در مقابل کرونا

• برای محافظت از پوست صورت در حین استفاده از ماسک توصیه می شود که ماسک محکم و کیپ به سطح پوست فشار داده نشود زیرا موجب تحریک، التهاب و قرمزی سطح پوست خواهد شد.
• در این روزها بهتر است روزانه حداقل دو بار از کرم های مرطوب کننده کم چرب و یا فاقد چرب برای پوست استفاده شود.
• برای محافظت از پوست دست باید استفاده از صابون و یا مواد ضدعفونی الکلی مدیریت شود به طوری که به صورت صحیح و به موقع نه دائمی استفاده شود.
• صابون مورد استفاده باید گلیسیرین و یا کرم داشته باشند؛ از شوینده های فومی شکل نیز استفاده شود اما باید از استفاده از صابون مایع تا حد امکان اجتناب کرد زیرا تحریک بیشتری را بر سطح پوست وارد می کند.
• برای پوست دست از کرم نرم کننده یا امولینت حاوی اوره و یا وازلین استفاده شود، زیرا موجب بازسازی قسمت سطحی پوست شده و آن را در برابر عوامل خارجی مستحکم می کند.
• در شرایط کنونی، استفاده از کرم های ضدآفتاب، ضدلک و... یا انجام اقدامات زیبایی صورت و کارهای درمانی پوست و مو می تواند ادامه یابد اما افراد باید به کلینیک های خلوت مراجعه کنند و به مدت طولانی نیز در مطلب منتظر نمانند.

درمان ضایعات پوستی کرونا

در صورت هر ضایعه کوچک در پوست به سرعت نگران شویم و به پزشک مربوطه مراجعه کنیم؛ بلکه در ابتدای تمام عوامل رخ داده بهترین گزینه بررسی وضعیت جسمانی است. اما اگر نگران علائم پوستی خود هستید، می توانید برای مشاوره با پزشک عمومی یا متخصص پوست خود از طریق قرار ملاقات از راه دور مشورت کنید چون ممکن است شما مبتلا به کووید-۱۹ شده باشید. آزمایش دهید و تا زمانی که نتیجه آزمایش خود را دریافت نکرده اید، خود را قرنطینه کنید.

افرادی هم که با ایجاد کهیر و ضایعات پوستی دچار کرونا می شوند باید دو هفته در قرنطینه بمانند و کسانی که از این بیماران مراقبت می کنند باید همه اصول بهداشتی از جمله استفاده از ماسک، دستکش، فاصله گذاری اجتماعی و غیره را رعایت کنند.