آیا میزان کم اسپرم نشان دهنده اختلال در باروری است؟

یکی از فاکتورهای مهم برای باروری داشتن اسپرم سالم و کافی است. البته میزان اسپرم خیلی تاثیری بر باروری و ناباروری ندارد و حتی با میزان اندکی از آن نیز باروری رخ می دهد.

آزمایش میزان اسپرم

آیا کم بودن اسپرم در زمان انزال نشان دهنده اختلال در باروری است و بین کم بودن اسپرم و ناباروری آقایان رابطه ای وجود دارد  ؟ آیا کم بودن میزان اسپرم می تواند دلیلی برای نگرانی در آقایان باشد. در این مطلب کوتاه به این پرسش ها پاسخ می دهیم.

به عقیده متخصصان میزان کم اسپرم در حین انزال هیچ علامتی از باروری یا ناباروری را به اثبات نمی رساند، چون میزان بسیار اندکی اسپرماتوزوئید نیز برای بارورکردن تخمک کافی است.

علاوه بر این حجم اسپرم خارج شده نیز هیچ تاثیری روی میزان لذت جنسی ندارد. بنابراین نیازی به نگرانی در خصوص میزان اسپرم در حین انزال نمی باشد.

به طور متوسط میزان اسپرم در هر بار انزال بین ۲ تا ۵ میلی لیتر است. معمولا مردها و بخصوص جوان ترها تصور می کنند که میزان اسپرم شان باید قابل توجه و زیاد باشد.

برخی از زوج هایی که از ژل های لیزکننده استفاده می کنند، به دلیل مخلوط شدن آن با مایع اسپرم تصور می کنند که میزان اسپرم تولید شده بالاست. درصورتی که میزان همانی است که اشاره شد.

چه زمانی صحبت از میزان کم اسپرم به میان می آید؟

زمانی که میزان اسپرم تولید شده کمتر از ۱٫۵ میلی لیتر باشد، می توان گفت که حجم اسپرم تولیدشده در فرد پایین است.

میزان کم اسپرم به چند عامل بستگی دارد. در برخی موارد که فاصله دو نزدیکی زوجین بسیار کوتاه می شود، میزان اسپرم تولید شده نیز کاهش می یابد. در واقع در فاصله بین دو انزال نزدیک به هم حجم اسپرم نیز کمتر است.

عامل دیگر مربوط به سن است. هر چه سن آقایان بالاتر می رود، میزان اسپرم آنها نیز کمتر می شود و این مسئله کاملا طبیعی است.

البته ممکن است که برخی آقایان دچار انزال پس گرد، یا انزال برگشتی باشند. در این صورت اسپرم در حین انزال به سمت مثانه برمی گردد و فقط میزان اندکی از آن بیرون می ریزد.

مشکل انزال برگشتی می تواند در مواردی مانند بزرگی خوش خیم پروستات درمان شده، مصرف برخی داروها و یا ابتلا به بیماری های عصبی بروز کند.

آزواسپرمی چیست و چه زمان ایجاد می شود

کدام اسپرموگرام مشکوک است

اگر در جواب آزمایش تعداد اسپرم‌ها حداقل ۲۰ میلیون در یک میلی‌لیتر و حداقل ۵۰ درصد از اسپرم‌ها شکل طبیعی داشته باشند و حرکت روبه جلو آنها ۳۰ درصد گزارش شود می‌توان گفت جواب آزمایش خوب است؛ ولی اگر هر یک از مواد گفته شده کمتر از این مقدار باشد می‌تواند باعث ناباروری در مرد شود. کم بودن مقادیر فوق در علم پزشکی الیگو اسپرم نام دارد. ولی مشکل اساسی در ناباروری مردان وقتی است که اصلا اسپرمی وجود نداشته باشد یا به اصطلاح فرد دچار آزواسپرمی باشد، اما سوال این است که کدام مردان دچار آزواسپرمی هستند؟

بعد از این که آزواسپرمی تائید شد، با شرح‌حال و معاینه بیمار باید به علت اصلی دست یافت. چون آزواسپرمی دلایل زیادی دارد. مثلا اگر بیمار ورزشکار بخصوص بدنساز باشد، احتمالی که مطرح می‌شود مصرف هورمون ‌هاست. متاسفانه هورمون‌هایی که ورزشکاران برای عضله‌سازی استفاده می‌کنند بتدریج باعث ناباروری می‌شود. موضوع بعدی استفاده از مواد مخدری مانند ماری‌جواناست که این روزها استفاده از آن در جوانان زیاد گزارش می‌شود. ماری‌جوانا علاوه بر ناباروری باعث ناتوانی جنسی در مردان نیز می‌شود.

علت اصلی آزواسپرمی

شغل بیمار (مشاغلی هستند که به بافت بیضه آسیب می‎رسانند؛ مثلا مشاغلی که بیمار مجبور است به مدت طولانی در محیطی بسیار گرم قرار گیرد و گرمای زیاد به بافت بیضه آسیب می‌رساند) و داروهایی که بیماران به دلیل مشکل‌شان باید مصرف کنند نیز باید مد نظر قرارگرفته شود. به طور کلی علت آزواسپرمی را می‌توان در سه گروه بررسی کرد:

علت آزواسپرمی قبل از بیضه

عملکرد بیضه وابسته به غده‌ای به نام هیپوفیز در مغز است که ترشح دو هورمون ال‌اچ و اف‌اس‌اچ را به عهده دارد. اگر این دو مشکل داشته باشند، عملکرد بیضه‌ها دچار مشکل خواهد شد و دیگر نمی‌توانند اسپرم بسازند. این مشکل را اغلب در مردانی می‌بینیم که هورمون تستوسترون اضافی وارد بدن می‌کنند که درباره آن توضیح دادیم (هورمون اضافی اثر مهاری روی هیپوفیز دارد و باعث کوچکی بیضه‌ها هم می‌شود). مورد بعدی بیماری‌هایی است که باعث کم‌کاری غده هیپوفیز می‌شود. و مورد آخر مردانی هستند که سطح پرولاکتین خون‌شان بالاست.

علت آزواسپرمی مربوط به بیضه

اگر علت آزواسپرمی در بیضه باشد مشکل بیمار بسیار جدی‌تر است. کودکانی که دچار بیضه نزول ‌نکرده‌اند و به‌موقع درمان نشده‌اند، افرادی که به علت بیماری سرطان و بدخیمی در بدن تحت شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی قرار گرفته‌اند، افرادی که دچار عفونت در بیضه شده‌اند (مانند ابتلا به بیماری اوریون ) یا ضربه‌ای محکم به بیضه وارد شده و… دچار آزواسپرمی می‌شوند