وقتی ترامپ از برجام کناره گیری می کند

وقتی ترامپ از برجام کناره گیری می کند

& laquo;دونالد ترامپ » رییس جمهوری آمریکا سه شنبه شب هیجدهم اردیبهشت ماه رسما اعلام کرد که از توافق هسته ای ایران (برجام )و 1+5 کنار می کشد.

وی بار دیگر با تکرار گزافه گویی های پیشین و استناد به ادعاهای مضحک شریک صهیونیست خود، توافق هسته ای را مجرای دستیابی جمهوری اسلامی ایران به تسلیحات هسته ای خواند.

ترامپ که مدت ها بود می کوشید هزینه های خروج از برجام را متوجه تهران سازد، در برخورد با موضع قاطع جمهوری اسلامی و درگیر گرداب سیاسی- تبلیغاتی خودساخته علیه ایران، حلقه خصومت ورزی و بدعهدی های آمریکا را تکمیل کرد.

سوق دادن ایران به سوی اقدامات منفعلانه و تلاش برای ایجاد اجماعی بین المللی به منظور انزوا و اعمال فشار بر جمهوری اسلامی نیز تیری بود که با سخنان دکتر «حسن روحانی» به سنگ خورد و رییس جمهوری اعلام کرد از این پس برجام توافقی است که مذاکرات آن با پنج کشور و نه 1+5 به انجام خواهد رسید.

همچنان که رییس جمهوری اعلام داشته و از منظر جامعه بین المللی، آمریکا از زمان اجرای برجام تعهدات خود را در قبال ایران همانند دیگر تعهدات جهانی کاخ سفید زیرپا گذاشته و در عمل جز کارشکنی در مسیر توافق هسته ای اقدامی صورت نداده است.

آمریکا به عنوان کشوری که دهه ها از توطئه و دشمنی با ملت ایران فروگذار نکرده و طی چهار دهه اخیر تنها با زبان تهدید و تحریم با جمهوری اسلامی سخن گفته، با اقدام اخیر ترامپ نقاب بی رنگ و روی مسالمت جویی را کنار زد و به آشکارترین شکل ممکن بی تعهدی و عدم مسوولیت در قبال قوانین و هنجارهای بین المللی را به تصویر کشید.

قباحت پیمان شکنی قابل پیش بینیِ رییس جمهوری آمریکا چنان بود که شرکای اروپایی واشنگتن از ماه ها پیش ضمن تلاش برای بازداشتن وی، مخالفت شدید خود با ترامپ را اعلام داشتند و پس از تصمیم وی تاکید کردند در برجام باقی می مانند.

در کنار رهبران فرانسه، آلمان و انگلیس، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دبیر کل سازمان ملل، روسیه و چین به عنوان دیگر طرف های برجام تصریح کردند همه اقدامات لازم را برای حفظ و اجرای کامل توافق هسته ای به کار خواهند بست.

در کنار اظهارات ضدایرانی ترامپ و استقبال محور سعودی - صهیونیستی از اقدام وی، نحوه تشریح سیاست های آمریکا از سوی دیگر مقامات این کشور نکته ای بود که مورد توجه بسیاری از ناظران و رسانه ها قرار گرفت.

از یک سو، وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه ای با تکرار ادعاهای پیشین مدعی شد که با شرکای خود در زمینه فعالیت های هسته ای و مهار ایران همکاری خواهد، از سوی دیگر وزارت خزانه داری ترامپ ضمن اعلان فرصت 90 و 180 روزه برای بازگشت تحریم ها، به نوعی به این شرکا به منظور قطع همکاری با ایران در فرصت مزبور هشدار داد.

نکته قابل تامل دیگر اظهارات «جان بولتون» مشاور امنیت ملی و یکی از تندروترین چهره های سیاسی دهه های اخیر آمریکا بود که اظهارکرد: خروج از برجام به معنای نقض آن نیست.

«پل رایان» رییس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا نیز پس از تصمیم ترامپ ابزار امیدواری کرد که در فرصت باقی مانده تا شروع تحریم ها طرف های اختلاف بتوانند درباره موضوعات هسته ای و غیرهسته ای گفت وگو کنند.

با توجه به موضع گیری های ترامپ و دیگر مقام های آمریکایی می توان به این جمع بندی رسید که واشنگتن در فرصت باقی مانده تا شروع تحریم ها می کوشد تا ایران و دیگر کشورهای حاضر در توافق هسته ای را به اصطلاح با عمل انجام شده مواجه سازد و ضمن نشان دادن نمایشی از قاطعیت و عملگرایی به هر نحو ممکن امتیازات مورد نظر خود را کسب کند.

این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران مطلقا هرگونه محدودیت در زمینه فعالیت های دفاعی را رد کرده و اعلام داشته از حقوق مسلم خود در توافق هسته ای و فرای آن امنیت و استقلال کشور عقب نخواهد نشست.

اقدام ترامپ را همچنان که «باراک اوباما» رییس جمهوری پیشین آمریکا بیان داشته باید به چشم پشت کردن واشنگتن به متحدانش نگریست؛ تصمیمی که کشورهای اروپایی را پس از اعلان صریح در زمینه حمایت از برجام و درخواست برای ادامه پایبندی ایران به توافق هسته ای، در عرصه آزمونی عملی قرار داده است.

در این وضعیت اروپا بر سر دوراهی قرار گرفته که یک مسیر آن به اعتبار و منزلت و دیگر مسیر به نابودی حیثیت سیاسی، حقوقی و تاریخی کشورهای اروپایی ختم خواهد شد. در این میان، هزینه های پیمان شکنی روز به روز بر شانه های بی اعتبار رییس جمهوری آمریکا سنگینی مضاعفی را وارد خواهد ساخت.