بیماری سفلیس در بارداری چیست و چه علائم و نشانه هایی دارد ؟

بیماری سفلیس یک بیماری نسبتا شایع میان زنان و مردان است که مهم ترین راه انتقال آن ارتباط جنسی می باشد. نشانه های این بیماری در مراحل مختلف بروز می کند وهرچه زودتر درمان شود، عوارض آسیب زای کمتری خواهد داشت. تانما در این مطلب نکاتی را در خصوص علائم و انواع بیماری سفلیس و روش های کنترل و درمان آن در بارداری بیان می کند؛

بیماری سفلیس چیست؟

سفلیس بیماری ای مقاربتی (STD) است که بر اثر نوعی باکتری به نام Treponema pallidum ایجاد می شود. آمار این بیماری در زنان در حال کاهش اما در مردان رو به افزایش است. اولین نشانه ی سفلیس یک زخم کوچک بدون درد است. این زخم ممکن است روی اندام جنسی، مقعد یا داخل دهان ایجاد شود. این زخم شانکره (Chancre) نامیده می شود و بیشتر افراد متوجه آن نمی شوند. تشخیص سفلیس می تواند سخت باشد.

افراد می توانند سال ها بدون بروز هیچ علائمی حامل این بیماری باشند. هر چه زودتر این بیماری تشخیص داده شود بهتر است. اگر این بیماری مدت زیادی در بدن بماند و درمان نشود می تواند منجر به آسیب اساسی به اندام هایی مانند قلب و مغز شود. سفلیس فقط از راه تماس مستقیم با شانکر منتقل می شود. این بیماری از طریق استفاده از توالت مشترک، پوشیدن لباس افراد بیمار یا غذا خوردن در ظرف مشترک منتقل نمی شود.

منشاء بیماری سفلیس

سفلیس توسط باکتری ترپونما پالیدوم ایجاد می شود که متداول ترین راه انتقال این بیماری تماس جنسی با فرد مبتلا به سفلیس است .

شیوع بیماری سفلیس

به گفته مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های امریکا، میزان موارد جدید سفلیس در سال های ۱۹۹۰ روند نزولی داشته است و در سال ۲۰۰۰ موارد بسیار معدودی گزارش شد و به پایینترین حد خود یعنی ۱۹۴۱ مورد رسید. با این حال، موارد جدید سفلیس بین سال های ۲۰۰۵ و ۲۰۱۳ از ۸۷۲۴ به ۱۶۶۶۳ به تدریج افزایش یافته است. همچنین در سال ۲۰۱۴ تعداد موارد جدید تا ۱۹۹۹۹ افزایش یافته است. البته شیوع بیماری سفلیس در زنان رو به کاهش است و در مردان 3/5 برابر بیشتر از زنان است.

انواع سفلیس

• سفلیس اولیه
• سفلیس ثانویه
• سفلیس ثالث
• سفلیس مادرزادی

علائم بیماری سفلیس

سیفلیس اولیه

یک یا چند کورک (جوش نوک تیز) که به زخم تمیز و فاقد درد (شبیه به درد لوزالمعده) تبدیل می شود، که اغلب در ناحیه دستگاه تناسلی قرار دارد. این دردها اغلب در مدت 4 تا 6 هفته پس از ظاهر شدن بهبود پیدا می کنند.

سیفلیس نهفته

1 تا 2 ماه پس از شروع علائم سیفلیس ثانویه، این علائم برای چند سال ناپدید می شود.

سفلیس مرحله نهایی یا آخر

ممکن است مشکلات عصبی و قلبی عروقی به همراه مشکلات سایر ارگان ها را تجربه کنید. علائم به ارگان مبتلا شده به این بیماری بستگی دارد.

نوروسیفلیس و سیفلیس چشمی

اگر عفونت به ترتیب به سیستم عصبی یا چشم ها برسد، می تواند به یک مشکل در هر مرحله ای از دوران بارداری تبدیل شود.

علائم احتمالی نوروسیفلیس

سردرد، مشکلات حرکتی یا هماهنگی، تغییر در رفتار، فلجی، زوال عقل، و یا مشکلات حسی رخ می دهد.

علائم احتمالی سیفلیس چشمی

تغییر در بینایی، کاهش در میزان بینایی یا کوری.

عوارض بیماری سفلیس

ایدز

سفلیس خطر ابتلا به بیماری ایدز را در فرد مبتلا افزایش می ‎دهد و این بیماری می ‎تواند برای خانم ها در دوره بارداریشان مشکلات مختلفی ایجاد کند . درمان این بیماری در مراحل اولیه آن می ‎تواند از عوارض بعدی آن جلوگیری کند اما نمی ‎تواند آسیب های قبلی را برطرف کند .

آسیب به ارگان ها

در این بیماری ممکن است بر روی پوست، استخوان ها ، کبد و یا دیگر اعضای بدن برجستگی هایی تومور مانند ایجاد شود که این برجستگی ها پس از درمان با آنتی بیوتیک ها از بین می ‎روند .

مشکلات عصبی

سر درد، سکته مغزی ، مننژیت ، از دست دادن شنوایی ، مشکلات بینایی و در برخی موارد نابینایی، عدم احساس دما ، ناتوانی جنسی در مردان ، بی اختیاری مثانه ، مشکلات قلبی عروقی ، نفخ ، التهاب آئورت( شریان اصلی بدن) و سایر رگ های خونی بدن ، سفلیس همچنین ممکن است به دریچه های قلب نیز آسیب برساند .

عفونت HIV

در بیماران مبتلا به سفلیس مقاربتی و یا سایر زخم های دستگاه تناسلی، خطر ابتلا به ویروس HIV، دو تا پنج درصد افزایش پیدا می ‎کند . در حین رابطه جنسی ، زخم سفلیس ممکن است به راحتی خونریزی کند و راهی آسان برای ورود ویروس ایدز به جریان خون فراهم آورد.

تشخیص بیماری سفلیس

اگر فکر می کنید ممکن است سفلیس داشته باشید، فورا به دکتر مراجعه کنید. از شما نمونه ی خون خواهند گرفت و همچنین معاینه ی فیزیکی کامل انجام می دهند. اگر زخمی وجود داشته باشد، ممکن است پزشک از زخم نمونه بگیرد تا حضور باکتری های سفلیس را بررسی کند. اگر پزشک علائم عصبی مرحله ی سوم را در شما تشخیص دهد ممکن است نمونه ی مایع نخاعی بگیرد تا حضور باکتری های سفلیس را در آن بررسی کند.

اگر باردار باشید ممکن است پزشک از شما آزمایش سفلیس بگیرد، چون ممکن است بدون اینکه بدانید باکتری در بدن حضور داشته باشد. این آزمایش اقدامی پیشگیرانه است تا جنین دچار سفلیس مادرزادی نشود. سفلیس مادرزادی می تواند باعث آسیب های زیادی در نوزاد و حتی مرگ جنین شود.

پیشگیری از بیماری سفلیس

• برقراری رابطه جنسی محافظت شده با استفاده از کاندوم ؛کاندوم خطر ابتلا به ویروس سفلیس را کاهش می ‎دهد .
• از مصرف مواد مخدر خودداری کنید .
• در صورتی که همسر شما مبتلا به بیماری سفلیس است حتما به پزشک مراجه کنید تا در صورت مبتلا بودن به این بیماری بتوانید سریعا آن را درمان کنید .
• قبل از اقدام به بارداری، بهتر است آزمایشات لازم را انجام دهید تا در صورت مبتلا بودن به این بیماری، اقدام به بارداری خود را به تاخیر انداخته و تحت درمان قرار بگیرید .

درمان بیماری سفلیس

داروهای شیمیایی

همانطور که گفته شد این بیماری در مراحل نخست، به راحتی قابل درمان است . درمان ارجح در همه مراحل این بیماری، پنی سیلین (داروی آنتی بیوتیکی) است که می ‎تواند ارگانیسم ایجاد کننده بیماری سفلیس را از بین ببرد و اگر بیمار مبتلا، به پنی سیلین حساسیت داشته باشد، پزشک نوع دیگری از داروهای آنتی بیوتیک را برای شخص تجویز خواهد کرد .

درمان افرادی بیمار که در مرحله اول و دوم بیماری هستند، شامل تزریق یک پنی سیلین است اما اگر درمان به تاخیر بیفتد ممکن است برای درمان نیاز به دوز های بالاتری از داروی آنتی بیوتیک باشد .

پنی سیلین تنها درمان توصیه شده برای زنان باردار مبتلا به این بیماری است که در صورت داشتن حساسیت به این دارو، پزشک از یک روند حساسیت زدایی برای بیمار استفاده می ‎کند و البته لازم به ذکر است که حتی در صورت درمان مادر باردار نیز ممکن است جنین به این بیماری مبتلا باشد، با این حال بعد از تولد نوزاد آزمایشات لازم انجام شده و در صورت مبتلا بودن نوزاد، درمان های آنتی بیوتیکی برای او اعمال خواهد شد .

واکنش های احتمالی در درمان این بیماری با دارو های آنتی بیوتیکی مانند پنی سیلین شامل تب و لرز ، حالت تهوع و سردرد می ‎باشد که این واکنش ها معمولا بعد از سپری شدن یک روز برطرف خواهند شد .

درمان های خانگی

روغن درخت چای

این روغن دارای خاصیت ضد باکتریایی است که می ‎تواند به برطرف کردن علائم بیماری سفلیس کمک کند.

روغن کوپایبا

گفته می ‎شود که اثرات ضد التهابی این روغن نقش به سزایی در رفع بیماری سفلیس دارد و ازمایشات حیوانی نشان می ‎دهند که این روغن به بهبود زخم های بیماری تفلیس کمک می‎ کنند .

چای روبیبوس

نوشیدن این چای می ‎تواند باعث از بین رفتن التهابات ناشی از این بیماری ‎شود .

خار زرد یا ساتیاناشی

10 گرم ساتیاناشی خرد شده را با آب و فلفل مخلوط کنید و به طور منظم برای چند هفته میل کنید و نتیجه مطلوبی بدست خواهید آورد .

سیر

سیر یک ماده موثر و ضد عفونی کننده است و یکی از بهترین گزینه ها برای درمان بیماری سفلیس محسوب می شود .

پنجه گربه و چای شیرین بیان

چای پنجه گربه، به عنوان یک آنتی بیوتیک طبیعی شناخته شده است و چای شیرین بیان دارای خاصیت ضد باکتریایی است اما با این حال، مصرف چای شیرین بیان برای افراد دارای فشار خون بالا توصیه نمی ‎شود و بهتر است قبل از مصرف، از پزشک خود مشورت بخواهید .

چای سبز

چای سبز یک گیاه دارویی است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از بروز عفونت و ابتلا به بیماری های مختلف می ‎شود .

بیماری سفلیس در بارداری

سیفلیس در دوران بارداری یکی از بیماری های است که ممکن است زنان باردار به آن مبتلا شوند. برای درمان سیفلیس در بارداری باید آزمایش ها و مراقبت هایی را در نظر گرفت تا این عفونت به جنین نرسیده و خطری جنین را تهدید نکند. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO)، زنان مبتلا به بیماری سفلیس، 52 درصد بیشتر از زنانی که به سیفلیس مبتلا نیستند، عواقب نامطلوب بارداری (APO) را تجربه می کنند.

تأثیر بیماری سفلیس بر جنین

میزان عفونت جنین در دوران بارداری در موارد سفلیس درمان نشده به 100 درصد نزدیک می شود، که منجر به 40 درصد مرگ و میر جنین در نوزادان آلوده می شود. برای نوزادانی که زنده مانده اند، اما به این بیماری مبتلا شده اند، علائم اولیه سیفلیس ممکن است در دو سال اول و علائم دیر هنگام در دو دهه اول زندگی کودک رخ می دهد. در سال 2015، تقریبا 500 مورد سیفلیس مادرزادی وجود داشت که از طریق زایمان طبیعی یا واژنی به کودک منتقل شده بود.

اگر شما یک مادر در انتظار فرزند مبتلا به سیفلیس هستید، احتمال بروز سیفلیس مادرزادی (اگر کودک به عفونت مبتلا شود) نیز وجود دارد. سیفلیس مادرزادی در اثر انتقال باکتری از بافت جفت به کودک رخ می دهد (باکتری ها می توانند از جفت عبور کنند.) انتقال باکتری ها در هر مرحله از بارداری امکان پذیر است و می تواند منجر به مرگ جنین یا مشکلات متعدد ارگان ها شود. همچنین می تواند بر گوش ها، چشم ها، کبد، مغز استخوان، پوست، استخوان ها و قلب جنین تاثیر بگذارد.

سیفلیس همچنین می تواند احتمال تولد نوزاد مرده را افزایش دهد. اگر جنین تا بدو تولد زنده بماند، خطر تولد نوزاد نارس، وزن کم در هنگام تولد و عفونت سیفلیس مسری یا مرگ نوزاد وجود دارد. با این وجود اگر به سیفلیس مبتلا هستید و یا مشکوک به ابتلا به سیفلیس هستید، اقدامات احتیاطی وجود دارد که می توانید در دوران بارداری انجام دهید تا احتمال انتقال آن به کودک را محدود کنید.

کنترل بیماری سفلیس در بارداری

اگر تایید شده است که به بیماری سیفلیس مبتلا شده اید و به طور مرتب تحت معالجه قرار می گیرید، این کار می تواند احتمال ابتلا به سیفلیس مادرزادی برای کودک را کاهش دهد. اما همچنین می خواهید که اقدامات دیگری برای بهبود سلامتی و تندرستی کودک خود انجام دهید.

درمان سیفلیس در بارداری و مراقبت پیش زایمانی مناسب، حیاتی هستند. حداقل، آزمایش تیتر های سرولوژیک باید در هفته های 28 تا 32 بارداری و همچنین در هنگام تولد تکرار شوند. تیتر های سرولوژیک می توانند به صورت ماهیانه در زنانی تکرار شوند که در معرض خطر بالای ابتلای دوباره قرار داشته و یا در مناطق جغرافیایی زندگی می کنند که شیوع سیفلیس بالا می باشد.

ارائه دهندگان باید اطمینان حاصل کنند که پاسخ های پادتنی و بالینی برای مرحله بیماری فرد مناسب می باشد. با این حال، اغلب زنان قبل از اینکه پاسخ سرولوژیک آن ها به درمان به صورت دقیق ارزیابی شود زایمان می کنند. در صورتی که زایمان در 30 روز اول درمان انجام شده، علائم بالینی عفونت در هنگام زایمان حاضر بوده یا تیتر آنتی بادی مادری در هنگام زایمان چهار برابر تیتر در زمان قبل از درمان باشد، درمان ناکافی مادری محتمل است.

درمان بیماری سفلیس در بارداری

خبر خوب این است که به راحتی با آنتی بیوتیک ها درمان می شود (پنی سیلین جی تنها درمانی است که برای این بیماری تایید شده است). این درمان بدن را از شر این عفونت خلاص می کند، اما نمی تواند آسیب های بافت ها یا ارگان ها را که قبلا رخ داده است، درمان کند. با این وجود، حتی اگر احتمال ضعیفی وجود دارد که مشکوک هستید در معرض سیفلیس قبل از بارداری یا در حین بارداری قرار گرفته اید، مهم است که خیلی زود اقدام کنید.

حساسیت به پنی سیلین

برای درمان سیفلیس در دوران بارداری، هیچ جایگزین اثبات شده ای برای پنی سیلین وجود ندارد. زنان بارداری که سابقه حساسیت به پنی سیلین دارند باید حساسیت زدایی شده و به وسیله پنی سیلین درمان شوند. آزمایش پوست یا آزمایشهای درجه بندی شده­ ی دوز خوراکی پنی سیلین می توانند در تشخیص زنان در معرض خطر واکنش های حساسیتی حاد مفید باشند.

تجویز تتراسایکلین و داکسی سایکلین در سه ماهه دوم و سوم بارداری منع شده است. از آنجایی که اریتروماسین و آزیترومایسین عفونت مادری یا جنینی را به صورت موثر درمان نمی کنند نباید از آن ها استفاده شود.

عفونت HIV

امکان دارد، التهاب جفت ناشی از عفونت مادرزادی سبب افزایش خطر انتقال ویروس ایدز (HIV) در دوره پری ناتال شود. دوره پری ناتال به مدتی قبل تا مدتی بعد از زایمان گفته می شود.

تمامی زنان مبتلا به عفونت HIV باید از نظر ابتلا به سیفلیس ارزیابی شده و متناسب با مرحله عفونت خود رژیم پنی سیلین دریافت کنند. مدارک جهت توصیه هر گونه رژیم جایگزین برای درمان زنان باردار مبتلا به عفونت HIV ناکافی می باشند.