سردرد در بارداری می تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد و در هر فردی براساس شرایط بدنی و محیطی اش متفاوت خواهد بود. اما اغلب سردردهای دوره بارداری خطرناک و جدی نیستند. تانما در این مطلب ضمن بیان منشأ سردرد در بارداری، روش های کنترل سردرد در بارداری و درمان های آن را بیان می کند؛

انواع سردردهای دوران بارداری

سردردهای تنشی

سردردهای تنشی شایع ترین نوع سردرد در دوران بارداری است. در حقیقت، یک بررسی در سال 2017 در مجله سردرد و درد خاطرنشان می کند که 26٪ از کل سردردهایی که در دوران بارداری رخ می دهند سردردهای تنشی هستند. سردردهای تنشی باعث ایجاد درد خفیف تا متوسط ​​در سر می شوند. بسیاری از مردم این درد را احساس می کنند که انگار باند محکم در اطراف سر دارند.

سردردهای میگرنی

سردردهای میگرنی نیز ممکن است در دوران بارداری رخ دهد. طبق برآوردها، سردردهای میگرنی بدون هاله در 10٪ از زنان باردار رخ می دهد. سردرد میگرنی اغلب به عنوان یک درد کسل کننده شروع می شود که به یک درد مضطرب و لرزان تبدیل می شود، که ممکن است یا ممکن است تابش نکند. همچنین ممکن است فرد نسبت به نور، سر و صدای و بعضی بوها بسیار حساس باشد. قسمتهای میگرنی همچنین ممکن است علائم دیگری مانند سرگیجه یا حالت تهوع ایجاد کند.

سردردهای خوشه ای

سردردهای خوشه ای نادرتر از انواع دیگر هستند و تقریباً در 0.3٪ از بارداری ها اتفاق می افتد. سردردهای خوشه ای باعث ایجاد یک درد شدید “ضربات”، به طور معمول در یک طرف سر و اطراف چشم می شوند. همچنین ممکن است فرد به برخی علائم دیگر مانند احتقان بینی، آبکی چشم یا تورم در ناحیه توجه کند. 26 درصد سردردهای تنش در دوران بارداری سردردهای تنشی هستند. برخی از زنان با سابقه میگرن در دوران بارداری حملات میگرنی کمتری دارند. سردردهای ثانویه از عوارض دوران بارداری مانند فشار خون بالا ناشی می شوند.

سردردهای خطرناک و بی خطر

برخلاف سردرد های سه ماهه اول بارداری که اهمیت بالینی چندانی ندارند و جزء سردردهای بی خطر در بارداری به حساب می آیند، سردردهای سه ماهه سوم بارداری همیشه زنگ خطری برای سایر بیماری ها هستند و نمی توان ساده از کنار آنها گذشت.

مهم ترین وضعیتی که ممکن است با سردرد سه ماهه سوم بارداری همراه باشد، مسمومیت بارداری (پره اکلامپسی) است و مسمومیت بارداری وضعیتی است که در آن معمولا فشار خون مادر بالاست و غالبا دفع پروتئین از ادرار وجود دارد. در این شرایط ممکن است همه ارگان های بدن ازجمله کبد و کلیه هم در گیر شوند. اهمیت سردرد در مسمومیت بارداری این است که ممکن است مقدمه تشنج مادر باردار باشد. به همین دلیل سردرد در سه ماهه سوم بارداری یک علامت مهم و جزء سردردهای خطرناک در بارداری است .

علل سردرد در بارداری

انواع سردردهای دوران بارداری

علل سردرد در بارداری

سردرد در سه ماه اول

سردردهای تنشی در سه ماه اول بارداری بسیار شایع است؛ چراکه بدن شما تغییرات زیادی را در این دوران تجربه می کند. تغییراتی که در ادامه برای شما ذکر خواهیم کرد منجر به سردرد در بارداری می شود:

  • تغییرات هورمونی
  • تغییر وزن
  • حجم خون بیشتر

سردرد در سه ماه دوم و سوم بارداری

  • کشیدگی و گرفتگی عضلات
  • دیابت
  • فشار خون بالا
  • کمبود خواب
  • اضافه وزن
  • رژیم غذایی

عوامل خطرزا

  • کمبود آب در بدن
  • قند خون پایین
  • تهوع و استفراغ
  • کاهش فعالیت بدنی
  • استرس
  • کاهش مصرف کافئین
  • تغذیه نامناسب
  • حساسیت به نور
  • تغییر در بینایی

از جمله غذاهای محرک که منجر به سردرد می شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • لبنیات
  • شکلات
  • پنیر
  • گوجه فرنگی
  • خمیر مایه
علائم سردرد در بارداری

علل سردرد در بارداری

تأثیر بارداری بر سردرد

سردرد به عنوان یکی از عارضه های رایج در بین افراد شناخته می شود؛ اما، زمانی که در بارداری ایجاد شود، کنترل آن سخت خواهد شد؛ زیرا، مادر نمی تواند هر دارویی را مصرف کند. تغییراتی مانند سطح هورمون و حجم خون می تواند در ایجاد این نوع از سردردها نقش مهمی داشته باشد.

تأثیر سردرد بر روند بارداری

سردرد در دوران بارداری ناخوشایند بوده ولی در اکثر موارد بی ضرر است و جای نگرانی ندارد. اما در برخی موارد بروز سردرد می تواند نشانه ای از یک مشکل جدی باشد. اگر زن حامله برای اولین بار دچار میگرن یا سردرد شدید شده باشد و سردرد او بیش از چهار ساعت طول بکشد یا دچار علائمی مانند تب، اختلالات بینایی، افزایش وزن ناگهانی و پف صورت و دست ها شود، باید از نظر پزشکی مورد ارزیابی کامل قرار بگیرد. اما با وجود اینکه سردردهای میگرنی باعث درد شدید می شود؛ اما، به جنین در حال رشد هیچ آسیبی وارد نخواهد کرد.

توصیه می شود در بارداری حتی الامکان از داروهای پیش گیری کننده سردرد مثل: بتابوکرها، ضدافسردگی های سه حلقه ای و داروهای ضد تشنج که به طور معمول در دوران غیربارداری استفاده می شود، پرهیز کرد. داروهای اختصاصی میگرن مانند ارگوتامین و تریپتان ها منع مطلق در بارداری دارند، چراکه استفاده از بتابلوکرها برای پروفیلاکسی حملات، به خصوص در ماه آخر، خطر IUGR یا تاخیر رشد داخل رحمی را زیاد می کند.

علائم سردرد در بارداری

علائم شایع

  • درد مبهم
  • درد ضربان دار
  • درد شدید از یک یا هر دو طرف سر
  • درد شدید پشت یک یا هر دو چشم

علائم درد میگرنی

  • استفراغ
  • حالت تهوع
  • دیدن خطوط یا نور چشمک زدن

علائم پر خطر

زنان باردار باید در صورت بروز سردرد و شرایط زیر به پزشک مراجعه کنند:

  • حس سردرد شدید و ناگهانی پس از بیدار شدن از خواب
  • پیدایش سردردی که شبیه با هیچ کدام از سردردهای شما در قبل نبوده
  • همراه بودن سردرد با تب و گرفتگی گردن
تشخیص سردرد در بارداری

علائم سردرد در بارداری

تشخیص سردرد در بارداری

  • اسکن قلب یا سر
  • آزمایش قند خون
  • کنترل فشار خون
  • تجویز آزمایش خون
  • سونوگرافی سر و گردن
  • تست بینایی و بررسی سلامت چشم

پیشگیری از سردرد در بارداری

حفظ رژیم غذایی مناسب

کاهش ناچیز قند ناشی از حذف وعده های غذایی می تواند باعث سردرد شود. علاوه بر آن، خوردن شیرینی های زیادی هم ممکن است در بروز سردرد دخالت داشته باشد. بنابراین زنان باردار باید رژیم غذایی مناسب و منظم را رعایت کنند.

استراحت کافی

داشتن استراحت کافی خصوصاً در سه ماهه اول و سوم بسیار مهم است، چون اکثر زنان در این دوره ها احساس خستگی زیاد می کنند. اما زنان بهتر است در این دوره ها زیاد نخوابند.

یادداشت جزئیات رژیم غذایی

برخی غذاها (از جمله شکلات، پنیر، بستنی و گوشتهای فرآوری شده) می توانند باعث سردرد شوند. اما زنان باردار می توانند با پیگیری و یادداشت رژیم غذاهای که می خورند و تطبیق آن ها با الگوی سردرد خودشان، غذاهای محرکی که منجر به بروز سردرد آن ها می شود را شناسایی کرده و از مصرف آن ها در بارداری پرهیز کنند.

قطع تدریجی کافئین

قطع سریع و ناگهانی کافئین در دوران بارداری می تواند باعث سردرد شود. برای این کار زنان بهتر است مصرف کافئین خود را اول به نصف کاهش داده و یا آن را با چای و یا شیر جایگزین کنند.

تغییرات در محیط خانه

نور خانه می تواند در بروز سردرد در دوران بارداری مؤثر باشد. روشنایی فلورسنت و فضاهای بدون پنجره می تواند باعث سردرد شود. زنانی که نسبت به سر و صدا زیاد حساس هستند، بهتر است در مورد کاهش آلودگی صوتی و راهکارهای کاهش آن، اقداماتی را در نظر بگیرند. در مورد اقدامات خود برای کاهش سر و صدای اضافی در محل کار هم با رئیس خود مشورت کرده و یا در صورت امکان درخواست انتقال به منطقه ساکت تر کنند.

درمان سردرد در بارداری

پیشگیری از سردرد در بارداری

درمان سردرد در بارداری

الف) درمان خانگی سردرد بارداری

درمان سردردهای تنشی و میگرن

چند دقیقه در اتاق تاریک و ساکت دراز بکشید. اگر در محل کار هستید، سعی کنید چشم های خود را ببندید و به مدت 15 دقیقه پای خود را بلند کنید. یا در حالی که استراحت کنید، یک بسته یخ یا کمپرس سرد را به مدت 20 دقیقه در پشت گردن خود بگذارید.

درمان سردردهای سینوسی

سعی کنید با استفاده از مرطوب کننده های هوا، هوای اطراف را مرطوب کنید. علاوه بر آن، نوشیدن مایعات فراوان، به خصوص چای گیاهی داغ یا آبگوشت می تواند تأثیر داشته باشد. پزشک می تواند داروهای جایگزین برای درمان سردرد در دوران بارداری تجویز کند. روش های خانگی زیر نیز در کاهش سردرد در بارداری می تواند مفید باشند:

  • بسته یخ
  • ماساژ درمانی
  • استراحت کردن
  • کیسه های آب گرم
  • ورزش و حرکات کششی
  • نوشیدن مقدار زیادی آب
  • روغن های اساسی مانند نعناع، رزماری و بابونه
  • انجام تمرینات یوگا

ب) درمان دارویی سردرد بارداری

ابتدا خانم های بارداری باید سعی کنند که درمان های غیر دارویی را برای خود در نظر بگیرند. اما بسیاری از خانم های باردار زمانی که دچار سردرد می شوند، مسکن مصرف می کنند. گاهی ممکن است زمانی که به پزشک مراجعه می کنند، داروهای دیگری را نیز تجویز کند. در کل قبل از مصرف هر دارویی در بارداری حتما باید ابتدا با پزشک خود مشورت داشته باشید.

زنان باردار باید از مصرف آسپرین و ایبوپروفن خودداری کنند، چون این داروهای تسکین دهنده درد می توانند برای کودک در حال رشد به خصوص در سه ماهه اول مضرر باشند. در بسیاری از خانم ها استامینوفن در دوران بارداری بلامانع می باشد.

با این حال، برخی بررسی ها نشان می دهد که استامینوفن هم می تواند اثرات سوء داشته باشد. همچنین برای درمان حملات میگرن در بارداری ، خانم های باردار می توانند ۱۰۰۰ میلی گرم پاراستامول (استامینوفن) شیاف را بنا به دستور پزشک استفاده کنند.

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید