چگونه می توان مشکلات همورویید را در دوران بارداری کنترل کرد؟

همورویید یک بیماری نسبتا شایع است و بسیاری از زنان و مردان دچار این مشکل به طور خفیف تا شدید هستند. همچنین مشکلات همورویید در بارداری یکی از شکایات اصلی خانم های باردار که باید به موقع درمان و کنترل شود. تانما در این مطلب از منشأ همورویید در بارداری و راه های درمان آن می گوید؛

همورویید چیست؟

هموروئید (Hemorrhoid) وریدهای متورم در بخش های تحتانی رکتوم و مقعد است. گاهی اوقات دیواره این عروق متورم و کشیده آنقدر نازک می شود که ورید بیرون زده، تحریک می شود و بخصوص مدفوع ورید را تحریک کرده و موجب خراش و تحریک دیواره ورید می شود. به هموروئید متورم و برجسته پایل یا دستک (قل) نیز گفته می شود.

علل همورویید

• فشار آوردن و زور زدن زیاد هنگام عمل دفع
• نشستن زیاد و طولانی
• یبوست یا اسهال شدید
• چاقی و وزن بالا
• بارداری
• آمیزش مقعدی
• رژیم غذایی عاری از فیبر

نشانه های مشکلات همورویید

• خون ریزی بدون درد هنگام دفع مدفوع و مشاهده ی کمی خون روی دستمال توالت
• توده یا برآمدگی دردناک و حساس در نزدیکی مقعد
• خارش یا سوزش در ناحیه مقعد
• درد و ناراحتی
• تورم اطراف مقعد
• احساس عدم دفع کامل مدفوع

منشأ همورویید در بارداری

• افزایش فشار وارده جنین به ارگان های گوارشی در طول بارداری
• عادات نامناسب غذا خوردن و ابتلا به یبوست
• تغییرات هورمونی مادر و اثرات سوء آن بر دستگاه گوارش و روده ها
• ایستادن و نشستن های طولانی مدت

تأثیر بارداری بر مشکلات همورویید

بارداری باعث زیاد شدن هورمون پروژسترون میشود این هورمون روی دستگاه گوارش بدن اثر می گذارد و باعث کند شدن حرکات روده میشود و در نتیجه فرد یبوست میگیرد و درصورت یبوست زیاد هموروئید ایجاد میشود. از طرف دیگر همین هورمون پروژسترون باعث گشاد شدن رگ های بدن میشود و نهایتا ورم رگ های ناحیه مقعد باعث هموروئید میشود. در طی بارداری بخصوص اواخر بارداری رحم بزرگ میشود و روی رگ های پایین تنه فشار وارد میکند که باعث تجمع خون در رگ ها میشود و نهایتا هموروئید ایجاد میشود.

تأثیر همورویید بر روند بارداری

درد هموروئید و خون ریزی آن، آسیبی به بارداری نمی رساند؛ اما در صورت تداوم، می تواند خطرناک باشد. اگر بواسیر شما بسیار دردناک است، بهتر است به یک متخصص روده و مقعد یا یک جراح عمومی مراجعه نمایید. زور زدن در مرحله دوم زایمان، موجب تشدید بواسیر یا به وجود آمدن آن می شود؛ ولی در اکثر مواقع، بواسیر بعد از زایمان از بین می رود.

تأثیر همورویید بر زایمان

بواسیر مانعی برای زایمان طبیعی نیست اما اگر شدید و فعال باشه و همراه با درد و خونریزی زیاد بهتره سزارین انجام داد چون زایمان طبیعی خود باعث تشدید بیشتر بواسیر میشود.

تأثیر همورویید بر جنین

اگرچه بواسیر به تنهایی برای جنین مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما به منظور جلوگیری از کم خونی مادر نیاز به پیگیری فوری عارضه ی خونریزی بواسیر در بارداری هست. هرچند زور زدن های بیش از حد در هنگام زایمان طبیعی می تواند باعث تشدید بیماری شود ولی انجام مداوم ورزش کگل می تواند به تقویت عضلات کف لگن و آمادگی آن برای زایمان کمک کند. پس از زایمان، استفاده از وان و یا لگن حاوی مخلوط آب ولرم و بتادین در کاهش درد بواسیر یا هموروئید بی تأثیر نیست.

پیشگیری از همورویید در بارداری

• هر مادر باردار باید روزانه ۴-۵ واحد سبزیجات (مثل کاهو ، سبزیجات ، کلم و …) بخورد.حداقل ۸ لیوان آب در روز بنوشد.
• مصرف روغن زیتون و آلو و انجیر گلابی و …در طول روز باعث روان شدن مدفوع میشود.
• به غذا یا ماست خود سبوس برنج اضافه کنید که حاوی فیبر است.
• نشستن و ایستادن طولانی مدت باعث شدت گرفتن یبوست میشود.
• هنگام یبوست از زور زدن خودداری کنید.
• بهتره از توالت فرنگی استفاده کنید.

درمان هموروئید در بارداری

درمان خانگی

مصرف فیبر

فیبر در این دوران کمک ویژه ای به درمان می نماید، زیرا مصرف فیبر یبوست را درمان نموده و بواسیر را به تدریج را از بین می برد. از خوراکی های دارای فیبر می توانیم به انواع میوه ها، سبزیجات و … اشاره کنیم.

استفاده از تشت آب گرم

حمام سیتز یا همان حمام نشیمن موجب افزایش گردش خون شده و به درمان این مادران کمک می کند.

ورزش و فعالیت

انجام ورزش های سبک مانند پیاده نه تنها ضرری ندارد، بلکه علاوه بر درمان بواسیر به بهبود وضعیت جنین نیز کمک می کند.

قرار دادن یخ

استفاده از یخ بر روی عروق بواسیر می تواند درد آن را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

ماساژ

ماساژ ناحیه متورم می تواند به بهبودی علائم بیماری کمک کند.

لباس مناسب

بهترین لباس برای مادران باردار لباس گشاد با جنس نخی است.

روغن نارگیل

استعمال روغن هایی مانند روغن نارگیل به بهبود نواحی بواسیری کمک ویژه ای می کند.

درمان دارویی

مهمترین پماد تجویز شده برای درمان بواسیر پماد آنتی هموروئید است. این پماد دارای خواص قابض است و می تواند درد، سوزش و خونریزی حاصل از بیماری را کاهش دهد. مصرف این دارو برای مادران باردار منعی ندارد اما لازم است قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت کنید تا میزان لازم و نحوه مصرف را تعیین کند. در ضمن درمان های پزشکی متعددی برای هموروئید وجود دارد اما برخی از این روش ها برای مادران باردار ممنوع است. از همین روی بجز در موارد محدود از این روش ها استفاده نمی شود. مهمترین درمان های پزشکی بواسیر عبارتند از:

• درمان جراحی بواسیر
• درمان با لیزر بواسیر