خواص ریواس در دوران شیردهی | فایده و ضرر+نحوه مصرف

خواص ریواس زیاد و متنوع است و می توان این گیاه ترش مزه را در انواع غذاها، دسرها و خورشت ها به کار برده و از طعم و مزه اش بهره مند شد. تانما در این مطلب قصد دارد از خواص ریواس در شیردهی و تأثیر مصرف ریواس بر شیر مادر حرف بزند؛

ریواس چیست؟

ریواس گیاه بومی آسیاست و احتمال می رود اولین بار در سیبری یا هیمالیا برداشت شده باشد. حتی گفته می شود چینی ها پیش از میلاد مسیح به عنوان دارو از آن استفاده می كردند. در اروپا نیز كشت آن از قرن شانزدهم آغاز شد. جالب است بدانید اهالی شرق ایران ریواس را با عنوان «رواش» می شناسند. ریواس از دسته ترشك ها به حساب می آید و در هوای خنك و فصل بهار می روید. بنابراین قادر است دماهای پایین را تحمل كند.

ساقه این گیاه صورتی رنگ است و به كرفس شباهت دارد. برگ های آن نیز در دمای پایین صورتی و قرمز رنگ می شود و در دمای بالای 30 درجه سانتی گراد سبز تیره باقی می مانند. محل رویش آن در ایران، دامنه بینالود، كوهستان های آذربایجان و كردستان، بلندی های البرز در شمال تهران، خراسان رضوی، كوه های روستای رباط ترك (دلیجان) و قلعه تخت كوه است اما بیشتر از همه سوغات نیشابور به حساب می آید.

فواید مصرف ریواس در شیردهی

• با تحریك ترشح نمك های صفراوی از كبد، باعث تنظیم جذب چربی از روده می شود.
• به ترمیم جراحات، زخم های چركی سطحی و سوختگی های پوستی كمك می كند.
• مسرت بخش است و باعث رفع افسردگی می شود.
• لوزالمعده را وادار به ترشح انسولین كرده و قند خون را كاهش می دهد.
• كاهنده چربی و كلسترول خون است و از ایجاد لخته در رگ ها جلوگیری می كند.
• مصرف مداوم آن باعث تصفیه خون و رفع جوش و دمل می شود.
• زخم های دهان را درمان می كند.
• باعث كاهش خونریزی از معده و روده می شود.
• به رفع اختلالات قاعدگی كمك می كند.
• مقوی قلب و اعصاب است.
• ورم ملتحمه چشم را كاهش می دهد.
• سرگیجه و وزوز گوش را كاهش می دهد.
• فیبر و پتاسیم موجود در آن سوخت و ساز بدن را بالا می برد و باعث كاهش وزن می شود.
• اسید معده را متعادل می كند.
• برطرف كننده استرس، ترس و وسواس است.

مضرات مصرف ریواس در شیردهی

• مصرف ریواس توسط مادران شیرده ممكن است باعث ایجاد اسهال در نوزادان شود.
• همچنین مصرف ریواس در شیردهی می تواند باعث تغییر طعم و بوی شیر مادر شود. بنابراین وقتی بو و طعم موادغذایی به شیر مادر وارد می شود، ممكن است شیرخوار را نسبت به خوردن شیر بی میل كند.

• از آنجایی كه ریواس دارای مقدار زیادی اكسالیك اسید است (460 میلی گرم در هر 100 گرم)، زیاده روی در مصرف آن می تواند باعث آسیب به دستگاه گوارش و كلیه ها و جلوگیری از جذب كلسیم و منیزیم شود. بنابراین خطر پوكی استخوان را بالا می برد.

• مبتلایان به نارسایی های قلبی هم نباید در خوردن آن زیاده روی كنند زیرا حاوی مقادیر قابل توجهی سدیم است و باعث افزایش احتباس آب در بدن می شود.

تانما علاوه بر خواص و مضرات ریواس در شیردهی، در زیر بر شرایط و روش مصرف آن اشاره کرده است؛

شرایط مصرف ریواس در شیردهی

روش نگهداری

توجه داشته باشید كه ریواس را نباید بیشتر از یك تا سه روز در یخچال نگهداری كنید. برای نگهداری طولانی تر ریواس، پس از بریدن ساقه ها، آن را منجمد می کنند.

روش تهیه و مصرف

• هنگام خرید، ساقه های جوان و ترد ریواس را انتخاب كنید.
• برای آماده سازی آن نیز باید ریواس را پوست كنده، خرد كنید و بشویید.
• بهتر است بیشتر از قسمت های ترد، نازك و روشن ریواس استفاده كنید زیرا قسمت های سبز و تیره تر آن كمی به تلخی می زنند.
• قسمت های سفت تر آن هم بعد از پخت ریش ریش می شوند و سفت باقی می مانند.
• لازم به ذكر است كه ریواس برای پخت به یك جوش كوتاه احتیاج دارد و اگر مدت طولانی روی حرارت بماند، له می شود. به همین دلیل باید آن را در پایان پخت به غذا اضافه كرد.
• در ضمن طبع ریواس از لحاظ طب سنتی سرد است اما اگر با مقداری شكر یا عسل مصرف شود از سردی آن كاسته می شود.
• همچنین به دلیل اگزالات پتاسیم موجود در آن، بهتر است در ظروف فلزی به خصوص مسی پخته نشود زیرا مس با غذاهای اسیدی واكنش های مضری ایجاد می كند.

میزان مصرف ریواس در شیردهی

افراد بالغ در روز مجاز به مصرف 10 گرم اكسالیك اسید و كودكان مجاز به مصرف 3 تا 4 گرم از این ماده هستند. البته این میزان اكسالیك اسید از چند كیلوگرم ریواس به دست می آید، بنابراین مصرف متعادل این گیاه نه تنها خطری ندارد بلكه خواص بسیار زیادی را هم به بدن می رساند. اما خانم های شیرده بهتر است در خصوص مصرف ریواس و مقدار مصرف آن با پزشک مشورت کنند.

روش مصرف ریواس برای مادران شیرده

آب ریواس

بهترین روش مصرف آب ریواس همراه با آب هویج، کرفس، خیار و سیب می باشد که شامل یک سوم آب ریواس و دوسوم بقیه مواد است.

شربت ریواس

شربت ریواس از ساقه گونه ای از این گیاه تحت عنوان قاقری یا ریواچ تهیه می شود. این نوع ریواس برخلاف ریواس های دیگر طعمی شیرین دارد و در دامنه كوه زیبد واقع در استان خراسان رضوی می روید. شربت آن هم بسیار خوش طعم است و به آب انار شیرین شباهت دارد.

تهیه سایر غذاها با ریواس

از ریواس و برگ های زخیم و گوشت دار آن در غذاهای ایرانی به صورت خام و پخته نیز استفاده می شود. ریواس را برای تهیه خورش، کمپوت، مربا و شربت مورد استفاده قرار می دهند. چاشنی هایی که با ریواس مصرف می شوند، عبارتند از لیمو، دارچین و زنجبیل

سایر مصارف ریواس

• جهت پاك كردن آثار سوختگی از ظروف، مقداری ریواس را همراه با آب در آنها بجوشانید. اسید موجود در ریواس چربی های سوخته و چسبیده به ته ظرف را پاك می كند.
• برگ های ریواس به دفع حشرات موزی كمك می كنند.
• مصرف جوشانده ریشه ریواس روی موها باعث طلایی شدن موهای قهوه ای رنگ می شود. برای روشن شدن مو همچنین می توانید 50 گرم ریواس را در یك لیتر آب به مدت 30 دقیقه بجوشانید. سپس این محلول را صاف كرده و موها را چندبار با آن خیس كنید.

موارد منع مصرف ریواس در شیردهی

• مبتلایان به سنگ كلیه، ناراحتی های مثانه، درد سینه و سرفه بهتر است قبل از خوردن ریواس با پزشك خود مشورت داشته باشند.
• برگ‎ ریواس نیز بهتر است به صورت خوراكی استفاده نشود زیرا حاوی تركیبات سمی برای بدن است.