اقدامات اورژانسی هنگام خوردن مواد شوینده توسط کودکان

خوردن مواد شوینده توسط کودکان می تواند عوارض ناگواری را بر سلامت آن ها داشته باشد و حتی در موارد شدید جان آن ها را تهدید کند. بنابراین والدین باید ضمن پیشگیری از مسمومیت کودکان با مواد شوینده، با یک سری نکات مهم در رابطه با زمانی که کودکشان با خوردن مواد شوینده دچار مسمومیمت می شود آشنا شوند. تانما در این مطلب علاوه بر نشانه های مسمومیت با مواد شوینده، نکاتی را در خصوص درمان کودک بعد از مسمومیت با مواد شوینده مطرح می کند؛

مسمومیت کودک با مواد شوینده

هر ماده شوینده ای، از جمله انواع ضد عفونی کننده ها، سفید کننده ها، پاک کننده سطوح، جرم گیرها و حتی صابون های معمولی می تواند برای کودک مسموم کننده و در نتیجه خطرناک باشد. هر ساله، کودکان بسیاری، دچار مسمومیت به دلیل استنشاق گازهای خطرناک یا تماس با مواد ضد عفونی کننده و سفید کننده می شوند.

گاه به این مسمومیت ها به موقع رسیدگی می شود. اما گاه متاسفانه شدت این عوارض آنقدر شدید است که منجر به فوت فرد مسموم می شود. در این میان، کودکان بیش از بزرگسالان آسیب پذیر هستند. به همین دلیل هم لازم است والدین به سلامت کودک توجه ویژه نشان بدهند.

انواع مواد شوینده

• مواد شوینده ظرف شویی
• ادکلن ها و عطرها
• پاک کننده های توالت
• نرم کننده های پارچه
• مواد شوینده های مایع ساده

علت خوردن مواد شوینده توسط کودکان

کودک، خصوصا در سنینی که هنوز قدرت تشخیص کافی ندارد، در معرض انواع خطرات قرار دارد. یکی از خطراتی که خصوصاً در ایام پایان سال بیش از پیش کودکان را تهدید می کند، مسمومیت با مواد شوینده و وایتکس ، ریکا ،صابون ، صابون مایع و… می باشد.

کودکان ذاتا کنجکاو و فعال هستند و هنگام مراقبت از کودک باید به این مسائل دقت شود. هرچند خطرات ناشی از مسمومیت با مواد شوینده زیاد است ، اما خوشبختانه با رعایت نکاتی می توانید از کودک خود در منزل بخوبی مراقبت کنید و از هرگونه مسمومیت احتمالی جلوگیری کنید.

برخی شوینده ها گازهای خطرناکی دارند که ورودشان به ریه برای کودک خطرات زیادی دارد. ترکیب برخی شوینده ها و جرم گیرها با هم باعث تولید گازهای خطرناک می شود. در این میان، میزان آسیب پذیری ریه کودکان بسیار بیشتر از بزرگسالان می باشد. در صورت عدم مراقبت صحیح از کودک ممکن است حتی اقدام به خوردن مواد شوینده کند. قرار گرفتن کودک در معرض مواد شوینده به مدت طولانی یا حتی کوتاه، می تواند منجر به مسمومیت شود.

علائم خوردن مواد شوینده توسط کودکان

نشانه ها یا علائم مسمومیت با مواد شوینده بستگی به موارد زیر دارد:

• محصول
• میزان محصولی که فرد بلعیده یا استنشاق کرده است
• چقدر در معرض تماس با محصول بوده است.

علائم و نشانه ها

• تاول
• لب های قرمز
• تنگی نفس و سرفه
• درد و ورم دهانی شدید

عوارض خوردن مواد شوینده توسط کودکان

• تأثیر مواد شوینده بر سیستم گوارش کودک استفراغ و گاهاً وجود خون در استفراغ است.
• وجود درد در ناحیه شکم و خون در مدفوع نیز از علائم و عوارض مسمومیت های حاد است.
• اگر ماده شوینده قوی باشد، ممکن است حتی مری نیز آسیب ببیند و دچار سوختگی شود.
• در صورت مسمومیت با مواد شوینده فشار خون و ضربان قلب سریع و محسوس کاهش می یابد.
• در صورت تماس پوست کودک با مواد شوینده ؛ قرمزی، التهاب و یا سوختگی سطحی ایجاد می شود.
• در صورت تماس مواد شوینده با چشم کودک در صورتی که اسیدی باشد ، سوزش و قرمزی دارد و کودک ممکن است بینایی خود را از دست بدهد.
• در صورت استنشاق گازهای مواد شوینده ؛ تورم مسیر تنفسی، مشکل در تنفس، تنفس صدا دار و یا تغییر رنگ کودک و تلاش کودک برای نفس کشیدن.

پیشگیری از مسمومیت کودک توسط مواد شوینده

• برای کودکان از ظروف یکبار مصرف استفاده نکنید.
• مواد شوینده که تولید گاز می کند را در محلی که کودکان هستند استفاده نکنید.
• می توانید از سرکه سفید به عنوان محلول شوینده به جای وایتکس استفاده کنید.
• مواد شوینده را در ظروف خود نگه دارید تا دستورالعمل های تولید کننده را در صورت نوشیدن را بخوانید.
• از قرار دادن مواد شوینده (سفید کننده، آمونیاک، مواد شوینده، شامپو) در دسترس کودکان اجتناب کنید.

اقدامات اورژانسی هنگام خوردن مواد شوینده توسط کودکان

اگر فرد بالغ یا کودکی مواد شوینده را بلعیده است، اولین کاری که باید انجام دهید تماس با مرکز کنترل سموم کشور است. این سرویس رایگان و محرمانه است و مشاوره تخصصی و پشتیبانی فوری را ارائه می دهد. 24 ساعت شبانه روز، 7 روز هفته در دسترس است.

هنگامی که شخصی با مرکز کنترل سموم کشور تماس می گیرد، متخصصین در مورد اینکه چه اقداماتی باید انجام دهید، صحبت خواهند کرد. متخصص ممکن است به شما مشاوره بدهد که به نزدیک ترین اورژانس مراجعه کرده یا با 115 تماس بگیرید.

مرکز کنترل سموم کشور و متخصصین پزشکی نیاز دارند تا بدانند که چه نوع و چه میزان محصولات مواد شویندهی که باعث مسمومیت شده را مصرف کرده اید. نباید شخص را تشویق به استفراغ کردن کنید، مگر اینکه توسط مرکز کنترل سم یا متخصص پزشکی تجویز شده باشد.

مرکز کنترل سموم ممکن است نوشیدن آب یا شیر را پیشنهاد کند، اما این حالت برای کسی که استفراغ می کند، دچار تشنج شده یا علائمی را تجربه می کند که بلعیدن را دشوار می کند، پیشنهاد نمی شود.

درمان کودک بعد از مسمومیت با مواد شوینده

کودک ممکن است به یکی از روش های زیر با ماده شوینده مسموم شود :

• اگر این مواد با سطح پوست تماس پیدا کرده باشند، درمان آن شبیه درمان سوختگی خواهد بود.
• اگر مواد شیمیایی توسط کودک خورده شده باشند، ممکن است درمان هفته ها و حتی ماه ها طول بکشد.
• در صورت مشاهده علائم مسمومیت، باید کودک را فورا به بیمارستان منتقل کرد. پزشک ابتدا علائم حیاتی کودک را، که شامل ضربان قلب، دمای بدن، فشار خون و تنفس می شود کنترل می کند. اگر می دانید که کودک با چه ماده شوینده ای در تماس بوده است و میزان این تماس نیز چه مقدار بوده است، باید فورا اطلاعات خود را با پزشک کودک در میان بگذارید.
• ازجمله روش های درمان مسمومیت توسط مواد شوینده می توان به این موارد اشاره کرد: اکسیژن، داروهای مسکن، لوله تنفس، مایعات داخل وریدی، برداشتن یا پانسمان قسمت های سوخته پوست، شستن مداوم قسمت های سوخته، برونکوسکوپی، آندوسکوپی.

کارهای ممنوعه بعد از خوردن مواد شوینده توسط کودک

به کودک شیر ندهید

عده ای باور دارند که خوردن شیر سبب می شود عوارض مواد شوینده کاهش یابد این تفکر اشتباه است ، خوردن شیر در برخی موارد سبب جذب سریع تر دارو یا مواد سمی در بدن می شود و مسمومیت را تشدید می کند.

به کودک آب لیمو ندهید

قدیمی ها معتقدند مصرف آبلیمو بعد از مسمومیت اثرات مواد شیمیایی یا دارویی را خنثی می کند. در حالی که آب لیمو یکی ماده اسیدی است که خوردن آن توسط کودکان باعث درد معده و مشکلات عمده دیگر می شود.

به کودک آب نمک ندهید

باور برخی این است که آب نمک غلیظ سبب می شود فرد مسموم القای استفراغ پیدا کند و مواد شیمیایی خورده شده را بازگرداند، اما این بارو صحیح نیست، زیرا غلظت نمک به ویژه در کودکان اگر مواد سمی به آن ها آسیب نزند آن ها را دچار اختلالات الکترولیتی و خطرهای جسمانی می کند.

عدم القای استفراغ برای کودکان

زمانی که فرزندتان ماده شوینده بلعیده، به هیچ عنوان او را وادار به استفراغ نکنید. استفراغ و برگرداندن این مواد سوختگی دستگاه گوارش را تشدید می کنند. اجازه دهید کارهای لازم اینچنینی توسط متخصصان اورژانس انجام شود.

توجه :

افراد بزرگسال به دلیل توان بدنی می توانند از "القای استفراغ" کمک بگیرند و این مهم را می توانید با خوراندن آب و تحریک قسمت پایینی حلق دنبال کنید.

خوددرمانی نکنید!

فقط به توصیه های متخصصان گوش کنید. در این مواقع معمولا اطرافیان یا آشنایانی که در محل حضور دارند، هر کدام توصیه ای می کنند. بهتر است تمام این توصیه ها را اگر از سمت فردی غیرمتخصص بیان میشود، نشنیده بگیرید. اگر تا زمان رسیدن به اورژانس، هیچ کاری برای کودک انجام ندهید، شاید بهتر از یک کار اشتباه باشد.