بی اشتهایی کودکان یک نگرانی و دغدغه همیشگی برای والدین است زیرا بدغذایی در کودکان می تواند ناشی از مشکلی جدی در سلامتی آن ها باشد که باید سریعا رفع شود. تانما در این مطلب ضمن بیان علل کم اشتهایی کودکان، روش های درمان بی اشتهایی کودکان خصوصا درمان بی اشتهایی کودکان با گیاهان دارویی و طب سنتی را نیز مطرح می کند.

علل بی اشتهایی کودکان

بیماری و مصرف دارو

در برخی از مواقع بروز بیماری و یا مصرف بعضی از داروها می تواند بر اشتهای کودک اثر منفی بگذارد. در دوره بیماری تمامی عملکردهای بدن از جمله گوارش دچار مشکل می شوند. در نتیجه کودک دچار بی اشتهایی می شود. حتی پس از بهبودی امکان دارد کمی طول بکشد تا عملکرد دستگاه گوارش به حالت عادی بازگردد. مصرف آنتی بیوتیک می تواند بر اشتهای کودک تأثیر بگذارد. بسیاری از داروهای دیگر نیز می توانند باعث بی اشتهای کودک شوند.

کمبود روی

یکی از مهم ترین مواد جهت هضم غذا در معده، اسید کلریدریک می باشد. این ماده در افزایش اشتها نیز مؤثر است. عنصر روی باعث تولید این اسید در بدن می شود. بنابراین بی اشتهایی کودک می تواند به علت کمبود روی در بدن باشد. با ایجاد تغییر در رژیم غذایی کمبود این عنصر به راحتی قابل جبران است. از جمله مواد غذایی حاوی مقادیر زیاد روی شامل مرغ، بادام هندی، سبوس گندم و تخم کدو می باشند.

بروز مشکل در عملکرد دستگاه گوارش

برای هضم غذا در معده به انرژی نیاز است. سوء هاضمه، گازهای گوارشی و نفخ بر این انرژی اثر منفی می گذارند. بیماری های مختلف نیز می توانند باعث بروز مشکل در هضم غذا شده و سبب بی اشتهایی کودک شوند.

کاهش سرعت رشد کودک

بی اشتهایی در همه موارد نشان دهنده وجود مشکل در بدن کودک نمی باشد. معمولا اشتهای کودک در ماه های اولیه زندگی زیاد است. ولی پس از 4 یا 5 ماه، سرعت رشد بدن کاهش پیدا کرده و در نتیجه میزان انرژی مورد نیاز برای رشد کودک نیز کاهش پیدا می کند. بی اشتها شدن کودک در این حالت کاملاً طبیعی است.

عدم تنوع در رژیم غذایی

والدین بایستی بر مقدار و نوع غذایی که کودک مصرف می کند نظارت داشته باشند. تنوع در رژیم غذایی کودک اهمیت زیادی دارد. در صورتی که کودک مقادیر زیاد مواد غذای حاوی غلات کامل مصرف کند، امکان دارد برای مدت زیادی احساس گرسنگی نکند. غلات کامل دارای فیبر است و هضم کامل آن به زمان زیادی نیاز دارد. همچنین مصرف بیش از حد نیاز شیر گاو و یا شیر خشک می تواند باعث بی اشتهایی کودک شود.

نشانه های بی اشتهایی کودکان

علل بی اشتهایی کودکان

استرس

یکی از انواع بی اشتهایی کودکان، بی اشتهایی عصبی است. در واقع استرس اثرات منفی زیادی بر کودکان دارد. از جمله این اثرات کاهش اشتها می باشد. استرس سبب می شود تا کودک میل خود به خوردن غذا را از دست بدهد و در خوابیدن نیز دچار مشکل شود. به همین جهت علت والدین بایستی علت ایجاد استرس را مشخص کرده و آن را رفع کنند. بعضی از دلایل شایع ایجاد استرس در کودکان شامل موارد زیر می باشد:

  • بروز مشکلات در خانواده از جمله مرگ یکی از اعضای خانواده و یا مرگ حیوان خانگی و همچنین به دنیا آمدن فرزند دوم
  • مورد آزار قرار گرفتن
  • ناتوانی در مقابله با فشار و مشکلات تحصیلی و انتظارات غیر منطقی والدین

افسردگی

یکی دیگر از علت های بی اشتهایی کودک افسردگی است. بیشتر والدین بین افسردگی و غم و اندوه تفاوتی قائل نمی شوند. احساس غم و اندوه با گذشت زمان رفع می شود، ولی افسردگی به سادگی از بین نمی رود. افسردگی نه تنها باعث ناراحتی کودک می شود بلکه در زندگی روزمره کودک نیز اختلال ایجاد می کند.

افسردگی می تواند باعث شود تا کودک علاقه خود به انجام فعالیت های روزانه را از دست داده بدهد. تغییر در عادات غذایی نیز می تواند نشان دهنده افسردگی باشد. در چنین مواردی مراجعه به مشاور روان شناسی کودک جهت رفع افسردگی کودک توصیه می شود.

کم خونی

یکی دیگر از علت های بی اشتهایی در کودکان کم خونی است. کودکان مبتلا به کم خونی معمولاً کسل، خسته و زودرنج می باشند. کم خونی در صورت عدم درمان می تواند در رشد کودک و عملکرد او در مدرسه اختلال ایجاد کند. توصیه می شود جهت اطمینان از کم خونی کودک از آزمایش خون استفاده شود.

یبوست

حرکات نامنظم روده می تواند باعث ایجاد یبوست شود. بی اشتهایی کودک نیز می تواند در ایجاد یبوست موثر است. نشانه یبوست سفت شده مدفوع است.

علاوه بر دلایل ذکر شده، عوامل دیگری مانند میزان غذای مصرفی، وضعیت اجتماعی– اقتصادی و هراس از خوردن غذاهای جدید نیز می توانند باعث بی اشتهایی کودک شوند. همچنین تحقیقات نشان می دهد که علت کم اشتهایی در کودکان اغلب به نیازهای عاطفی و درگیری والدین نیز مربوط است. در ادامه مطلب برخی از نکات برجسته در مورد دلایل احتمالی بی اشتهایی نوزاد ذکر شده است:

  • با بزرگ شدن کودک، او شروع به رشد خودمختاری خویش می کند که شرط غذاخوردن نیز می باشد. در این مرحله، او می خواهد تصمیمات خود را اجرا کند و نوع وعده غذایی نیز از این دست خواهد بود.
  • آن ها به منظور جلب توجه مادران به نیازهایشان، از خوردن غذا بصورت آگاهانه خودداری می کنند.
  • عواملی مانند افسردگی مادر و اختلالات خوردن مادر نیز می تواند باعث بی اشتهایی کودک شود. مادران افسرده در هنگام تغذیه کودک ، تعامل مثبت کم تری نشان می دهند و همه این ها می تواند به وضعیت عاطفی کودک آسیب برساند و در نتیجه او از خوردن غذا خودداری کند.
  • کودکانی که در خانواده های ناکارآمد بزرگ می شوند یا کودکانی که نحوه مراقبت از آن ها صحیح نیست، خطر بی اشتهاییشان بیشتر است.
انواع بی اشتهایی کودکان

علل بیش اشتهایی کودکان

نشانه های بی اشتهایی کودکان

  • به طور مداوم حداقل برای یک ماه از خوردن غذا امتناع کند.
  • احساس گرسنگی نکند.
  • قاشق غذا را پرتاب می کند.
  • بعد از چند قاشق غذا، خوردن را متوقف می کند.
  • کاهش وزن دارد.
  • سوء تغذیه دارد.
  • با بازی کردن در طول وعده های غذایی حواسش را پرت می کند.

عوارض کم اشتهایی کودکان

در صورتی که بی اشتهایی به موقع درمان نشود، می تواند به پیچیدگی های فراوانی نظیر ریتم غیر عادی قلب (آریتمی)، عدم تعادل الکترولیت ها در بدن، کم خونی، از دست رفتن استخوان، مشکلات کلیوی، افسردگی، بی حالی و غیره منجر شود.

پیشگیری از بی اشتهایی کودکان

  • در مورد غذا خوردن با کودک بحث نکنید و یا کودک را بخاطر غذا نخوردن سرزنش نکنید.
  • برنامه غذایی را طوری تنظیم کنید تا زمانی که کودک گرسنه است، غذا بخورید.
  • اجازه دهید کودک میان وعده هم داشته باشد. میان وعده ها را در زمان های مشخص و فواصل منظم سرو کنید.
  • کودک را تشویق کنید فعالیت فیزیکی و بدنی داشته باشد.
  • اگر کودک گرسنه نیست او را مجبور نکنید غذا بخورد. همچنین اصرار به خوردن همه غذا ی بشقاب زمانی که کودک میل ندارد و نمی تواند، کار اشتباهی است.
  • وعده های غذایی را برای کودک جذاب کنید. شما می توانید غذا های سالم را در قالب تصاویر زیبا به عنوان یک غذای خوشمزه به کودک خود ارائه کنید.
  • محیطی امن و با آرامش برای کودک ایجاد نمایید. در مقابل کودک از دعوا و ایجاد تنش بپرهیزید. اگر مشکلاتتان را نمی توانید بین خود حل کنید، از مشاوره خانواده خدمات تخصصی دریافت نمایید.
درمان بی اشتهایی کودکان

پیشگیری از بی اشتهایی کودکان

درمان بی اشتهایی کودکان

1)درمان بی اشتهایی کودکان با مکمل غذایی

مصرف عنصر روی جهت بهبود عملکرد گوارش ضروری است. در صورتی که میزان اسید کلریدریک در معده طبیعی باشد، فرایند هضم غذا تنظیم می شود. در کنار مصرف مواد غذایی حاوی روی، طبق دستور پزشک متخصص کودکان می توان از مکمل های روی نیز برای کودکان بد غذا استفاده کرد.

مصرف مولتی ویتامین ها و مکلمل های اشتها آور در افزایش اشتها مؤثر است. والدین جهت رشد مناسب کودک باید مواد غذایی حاوی ویتامین های C ،D، کلسیم، B12 و زینک را در تغذیه کودک خود جای دهند.

2)درمان بی اشتهایی کودکان با تغذیه مناسب

لیموترش

لیموترش مؤثرترین درمان بی اشتهایی کودکان محسوب می شود. می توانید لیمو ترش را همراه با دیگر میوه ها و زنجبیل به کودک خود بدهید. این کار اشتهای او را افزایش می دهد. بهتر است آب لیمو ترش را بر روی غذاهای کودک بریزید و یا به صورت شربت همراه با آب و عسل به کودک بدهید.

سیر

سیر به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد از بدن کودک محافظت می کند، کارکرد سیستم گوارش او را بهبود می بخشد و موجب افزایش اشتها می شود. بهتر است زمانی که برای فرزند خود سوپ درست می کنید مقداری سیر هم در آن بریزید. این کار به درمان بی اشتهایی در کودک کمک می کند.

عرق یونجه

مصرف روزانه ی عرق یونجه می تواند در درمان بی اشتهایی مؤثر باشد. علاوه بر این مشکلات روده را نیز برطرف می کند.

گشنیز

گشنیز از جمله سبزیجاتی است که می تواند فیبر لازم را به بدن برساند و البته اشتهایش را هم تقویت کند.

انار

انار، این میوه یاقوتی سرشار از انواع ویتامین ها و آنتی اکسیدان هاست و نوشیدن یک لیوان آب انار همراه یک قاشق کوچک عسل ( یا حتی بدون آن) به شدت اشتها را بر می انگیزد.

انجیر

انجیر، چه تازه باشد و چه خشک شده به خوبی می تواند اشتهای کودک را افزایش دهد. البته خرما هم تقریبا همین تاثیر را بر کودکان می گذارد. البته به شرطی که از خوردن خرما بدشان نیاید.

درمان بی اشتهایی کودکان با طب سنتی

درمان بی اشتهایی کودکان با تغذیه مناسب

3)درمان بی اشتهایی کودکان با تغییر سبک تغذیه

  • مصرف مواد غذایی مغذی و متنوع در وعده صبحانه
  • تغییر تعداد وعده های غذایی
  • نوشیدن آب پیش از صرف غذا
  • مصرف وعده های غذایی مختصر
  • شیر به تنهایی یک وعده غذایی کامل محسوب نمی شود
  • مصرف غذای مورد علاقه کودک
  • عادات غذایی سالم در خانواده

4)درمان خانگی بی اشتهایی کودکان

محیط غذا خوردن

محیط روانی مناسب و شرایط مطلوبی را برای غذا خوردن کودک فراهم کنید. در آرامش کامل ، با صبر و حوصله و بدون اصرار و تهدید به او غذا دهید. در کنار دیگر افراد خانواده در محل معین صرف کردن غذا به او غذا دهید. از غذا دادن به کودک مقابل تلویزیون و زمانی که حواسش پرت است اجتناب کنید و سعی کنید با صحبت کردن با کودک و تعریف داستانهای جذاب ، انگیزه او را برای خوردن غذا افزون کنید.

میان وعده های سالم

در بین وعده های غذایی ، میان وعده های مفید مانند مغزهای بادام ، فندق ، گردو ، کشمش و... آب میوه و کمپوت میوه ، شیر غنی شده با چند قاشق شیر خشک ، ماست چکیده ، شیرینی های تهیه شده با آرد کامل یا با میوه ها، یک لقمه نان و پنیر و دیگر مواد غذایی غنی از ویتامین و پروتئین به او بدهید.

گنجاندن ویتامین B در غذاها

می توانید سبوس گندم تهیه کنید و در حین پخت غذا به برنج او بیافزایید تا ویتامینB موجود در آن به کاهش بد غذایی در کودکان و افزایش اشتهای آن ها کمک کند . جوانه گندم نیز از منابع غنیB است که می توانید آن را درسالاد ریز کنید و به کودک بدهید.

توجه به علائق کودک

مطمئن باشید که کودک راجع به غذای خاصی ذهنیت بد ندارد ( مثلا با دیدن ماکارانی رشته ای به یاد کرم نمی افتد) و اگر چنین تصور غلطی دارد ، فرم غذا را عوض کنید یا آن غذا را دیگر به کودک ندهید. غذا را به فرمی تهیه کنید که مورد پسند کودک است . مثلاً اگر غذا به فرم پیتزا دوست دارد، با استفاده از یک تکه نان و کمی پنیر پیتزا همان مواد غذایی را به فرم پیتزا به او بخورانید. علایق او را درطعم، حرارت، رنگ و فرم غذا در نظر بگیرید.

وعده های خوب برای غذاخوردن

در عوض غذا خوردن ، به او وعده بازی کردن ، پارک بردن، به حرفهایش گوش کردن یا فیلم نگاه کردن بدهید نه وعده شیرینی، شکلات و خوراکی های غیر مفید.

اعلام وقت غذا خوردن

طبق گفته های روانپزشک کودک به فرزندتان چند دقیقه قبل از زمان صرف غذا سر زده و به او بگویید که وقت خوردن غذا نزدیک می باشد. کودکان امکان دارد از فعالیت های خود خسته و یا هیجان زده باشند. به او اجازه دهید تا بداند تقریبا وقت خوردن غذا رسیده است تا فعالیتی که انجام می دهد را تمام کند.

درمان بی اشتهایی کودکان با بازی درمانی

درمان خانگی بی اشتهایی کودکان

5)درمان بی اشتهایی کودکان با طب سنتی

  • اول صبح کمی آبجوش و خاکشیر به کودک بدهید، در صورتی که خیلی گرما و عطش دارد کمی لیمو ترش هم اضافه کنید.
  • چاشنی هایی مثل رب انار و سماق را بیشتر در غذای این کودکان مصرف کنید.
  • از جوانه ها و سویق جو استفاده کنید.
  • جو پوست کنده و شسته و خشک شده را در تابه چدنی آنقدر با حرارت ملایم تفت دهید که کاملا بو داده شود، مراقب باشید نسوزد؛ سپس آسیاب کنید و با شیر یا آب میوه روزانه به کودک بدهید.
  • خواب کودکان در رشد آن ها خیلی موثر است ، حتما قبل از ۱۱ شب کودک را بخوابانید و برای داشتن خواب عمیق تر پره های بینی را با روغن گل بنفشه یا بادام شیرین چرب کنید.

6)درمان بی اشتهایی کودکان با بازی درمانی

کودک را در پخت غذا شریک کنید. برای او مکانی فراهم کنید تا راحت بریزد و بپاشد، با او بازی کنید و برایش وقت بگذارید. تغذیه در مقابل تلویزیون و موبایل، به هیچ وجه توصیه نمی شود. بازی و مشارکت در حین پخت غذا از روش های موثر در درمان بی اشتهایی کودکان است.

همچنین می توانید عروسک های کودک را وارد فرایند خوراکی خوردن کنید. سعی کنید با کودک بازی کنید تا در روند بازی خوراکی بخورد. به او بگویید عروسک ها هم غذا می خورند و تشویقش کنید به عروسک ها غذا دهد. در جریان این بازی، شما نیز به او غذا دهید.

آیا این مطلب مفید بود؟ 1
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید