20 روش معجزه آسا برای غلبه بر تهوع بارداری| حتما بخوانید

تهوع بارداری یا ویار یکی از مشکلات شایع اوایل بارداری است که اکثر خانم های باردار به طور خفیف یا شدید آن را تجربه می کنند. همچنین در بیشتر موارد با صبوری و رعایت برخی روش های خانگی و طب سنتی، ویار بارداری رفع می شود و جای نگرانی نیست. تانما در این مطلب علل و انواع و راه های تسکین تهوع بارداری را مطرح می کند؛

تهوع بارداری چیست؟

تهوع و استفراغ می تواند یکی از نشانه های بارداری باشد. ویار بارداری که به آن تهوع صبحگاهی هم گفته می شود صبح ها شدیدتر است. هرچند این وضعیت در هر زمانی ممکن است رخ دهد. شدت علائم ویار بارداری هم در هر خانم متفاوت است. اصطلاح پزشکی ویار بارداری «تهوع و استفراغ بارداری» است که سه چهارم زنان را درگیر می کند. حتی موارد خفیف ویار بارداری هم می تواند خانم باردار را اذیت کند. البته ویار بارداری معمولا در صبح ها شدیدتر است.

علل تهوع بارداری

هورمون گونادوتروپین جفتی انسانی (Human chorionic gonadotropin)

این هورمون در دوران بارداری به سرعت افزایش می یابد. هیچ کس نحوه تاثیرگذاری این هورمون بر حالت تهوع را نمی داند. اما تصور می شود که اکثر حالت های تهوع به این هورمون مربوط است، زیرا در این زمان، حالت تهوع و میزان این هورمون با هم افزایش پیدا می کنند. به علاوه در مواردی که خانمی دارای میزان HCG بالایی است، مانند خانم هایی که دارای چند قلو هستند، حالت تهوع شدید تر می باشد.

هورمون استروژن

هورمون استروژن نیز که در اوایل دوران بارداری به سرعت افزایش پیدا می کند، می تواند دلیل دیگری برای تهوع باشد.

افزایش حس بویایی و حساسیت به بو

در خانم های باردار شنیدن بوی ساندویچ از فاصله شش فرسخی مساله ای غیر عادی نیست. بعضی از عطر ها نیز باعث حالت تهوع می شوند. برخی از محققان تصور می کنند که دلیل آن افزایش هورمون استروژن باشد، اما در این مورد مطمئن نیستند.

ناراحتی معده

دستگاه گوارش برخی از خانم ها به خاطر تغییراتی که در دوران بارداری در بدنشان ایجاد می گردد، حساس می شود. همچنین برخی از تحقیقات نشان می دهند که خانم هایی که معده آن ها حاوی یک باکتری به نام « هلیکوباکتر پیلوری » است، دچار حالت تهوع و استفراغ شدید و طولانی تری می شوند. تمام مطالعات، ارتباط این باکتری با این مساله را تایید نمی کنند.

استرس

محققان می گویند زنانی که به لحاظ روانی تصور می کنند تهوع و استفراغ واکنش طبیعی به استرس است. با این حال شواهد قطعی برای حمایت از این نظریه وجود ندارد.

علاوه بر موارد فوق، تهوع بارداری به دلایل زیر نیز بستگی دارد:

• اگر دو قلو باردار هستید، ممکن است بیشتر در معرض استفراغ قرار بگیرید.
• علایم استفراغ و اسهال در دوران بارداری قبلی
• اگر مستعد بیماری هستید، احتمال بیشتری وجود دارد که در دوران بارداری احساس تهوع و استفراغ کنید.
• سابقه خانوادگی حالت تهوع در دوران بارداری

زمان تهوع بارداری

حالت تهوع بارداری در نیمه اول حاملگی (با شدت های مختلف) معمولا بین اولین یا دومین موعد قاعدگی عقب افتاده یعنی حدودا در هفته 5 بارداری تا هفته 6 بارداری شروع شده و تا هفته 14 تا 16 بارداری ادامه می یابد.

انواع حالت تهوع بارداری

تهوع خفیف بارداری

تهوع و استفراغ خفیف بارداری، صبح ها شدیدتر است، ولی در 80 درصد موارد در تمام طول روز ادامه دارد.راهای درمان و پیشگیری از تهوع و استفراغ خفیف بارداری می تواند شدت علائم را کاهش دهد. خوردن غذای کم چربی، پروتئینی و کربوهیدرات ها به مقدار کم و در فواصل متعدد موثراست، همچنین نوشیدن نوشابه های ساده و خنک و مایعات کربنات دار مثل: لیموناد و زنجبیل و بو کردن لیموی تازه، نعنا و پونه نیز موثر است.

همچنین برای پیشگیری از تهوع خفیف بارداری از عوامل تشدید کننده از جمله غذاهای ادویه دار، سر و صدا، رایحه موادی نظیر عطریات، سیگار، قهوه، مواد شیمیایی، غذاهای بودار، اتاق تنگ و خفه، گرما و خشکی هوا و حرکات بدنی و چشمی (نظیر رانندگی و نورهای لرزان)، خستگی و دراز کشیدن پس از خوردن غذا و تغییر وضعیت ناگهانی که علائم را تشدید می کند اجتناب کنید. مسواک زدن دندان ها پس از غذا نیز از بروز علائم پیشگیری می کند.

تهوع شدید بارداری

در بعضی زنان حامله، تهوع و استفراغ آن قدر شدید است که منجر به کم آبی، اختلال اسید و باز و اختلال الکترولیت و کتوز می شود که اصطلاحا به آن تهوع شدید حاملگی (تهوع شدید بارداری) می گویند. در اغلب زنان حامله تهوع و استفراغ خفیف تا متوسط، تا هفته شانزدهم بارداری است ولی در برخی شدید بوده و هر روز استفراغ می کنند. در این فرم در صورت تشدید علائم هنگام مصرف قرص آهن و ویتامین ها باید آنها را قطع و یا قبل از خواب استفاده کرد که در صورت قطع آهن تا هفته 14 روزی حداقل 400 میکروگرم اسید فولیک تجویز می شود.

در تهوع و استفراغ شدید بارداری معمولا آزمایش های خون و ادرار کم آبی را نشان می دهند و بدن به تغییرات رژیم غذایی نیز جواب نمی دهند. در این فرم شدت آن به حدی است که عوارضی همچون کاهش وزن (حتی تا پنج درصد وزن قبل از حاملگی)، کم آبی(Dehydration)، قلیایی شدن خون (آلکالوز) ناشی از دست دادن اسید هیدروکلریک، کمبود پتاسیم (هیپوکالمی) و در برخی موارد نیز اختلالات کبدی گذرا پیش می آید.

معمولا برای درمان و پیشگیری از عوارض تهوع شدید بارداری باید بستری شوید. زنانی که در حاملگی قبل به علت استفراغ بستری شده اند 20 درصد نیاز به بستری شدن در حاملگی بعدی را دارند. زنانی که در حاملگی اول تهوع و استفراغ شدید ندارند در حاملگی بعدی نیز احتمال آن کم است.

غلبه بر تهوع بارداری

• صبح ها قبل از برخاستن از رختخواب مقداری ماده غذایی خشک (بیسکویت، کلوچه) مصرف کنید.
• حجم غذای مصرفی را کاهش و تعداد دفعات آن در روز افزایش دهید.
• تا آنجا که ممکن است معده هیچ زمان خالی نباشد.
• بین خوردن غذا و نوشیدن مایعات حداقل نیم تا یک ساعت فاصله قرار دهید.
• از خوردن غذاهای چرب، سرخ کردنی و پرادویه و بودار پرهیز كنید زیرا هضم آنها به ویژه در حاملگی كه تخلیه معده به زمان بیشتری نیاز دارد بیشتر طول می كشد.
• اگر می توانید در طول روز چرتی بزنید، به تماشای تلویزیون بنشینید و به منزل یكی از دوستان یا بستگان بروید، این رفتارها می تواند برای مقابله با استرس موثر بوده و حواس شما را از تهوع تان پرت می كند.

درمان تهوع بارداری

درمان دارویی تهوع بارداری

در بیشتر موارد، بیماری صبحگاهی نیازی به درمان ندارد. اما اگر حالت تهوع شما شدید باشد، پزشک قرص ویتامین ب6 و داروهای ضدتهوع برای شما تجویز می کند. اگر تهوع بارداری خیلی شدید باشد، بایستی در بیمارستان بستری شوید و با تزریق سرم و مصرف داروهای ضد تهوع درمان گردید.

درمان خانگی تهوع بارداری

با دقت غذا بخورید.

موادغذایی را که کربوهیدرات بالا و چربی کمی دارند و هضم آنها راحت است را بخورید. مصرف خوراکی های شور و نیز خوراکی های درای زنجبیل در کاهش تهوع مفیدند، مثل آبنبات زنجبیلی. از مصرف غذاهای چرب و پرادویه خودداری کنید.

میان وعده بخورید.

بعد از بیدار شدن از خواب هنگام صبح و قبل از بیرون آمدن از رختخواب، کمی نان تست خشک و یا بیسکوییت خشک بخورید. در طی روز هم کم کم چیزی بخورید تا اینکه یکدفعه صبحانه و ناهار و شام سنگینی بخورید. معده خالی، حالت تهوع را بدتر می کند.

مایعات زیادی بنوشید.

جرعه جرعه آب و یا نوشیدنی زنجبیلی بنوشید. مکیدن آبنبات سفت و یا تکه های یخ نیز مفید است.

از تحریک کننده های تهوع دوری کنید.

از مصرف خوراکی ها و بوییدن بوهایی که حالت تهوع شما را بدتر می کنند، خودداری کنید.

هوای تازه را تنفس کنید.

اگر هوا خوب است، پنجره خانه و یا محل کار خود را باز کنید تا هوای تازه وارد اتاق شما شود. اگر می توانید هر روز کمی در بیرون از خانه قدم بزنید.

قرص ویتامین را با دقت مصرف کنید!

اگر بعد از مصرف قرص مولتی ویتامین مورد نیاز برای بارداری، حالت تهوع به شما دست داد، این قرص ها را قبل از خوابیدن در شب و یا همراه با یک خوراکی مصرف کنید. جویدن آدامس و یا مکیدن آبنبات سفت نیز بعد از مصرف قرص ویتامین مفید است.

درمان گیاهی تهوع بارداری

زنجبیل

• پزشک ممکن است 1000 میلی گرم کپسول زنجبیل تجویز کند.
• یک شکلات زنجبیلی بخورید و یا یک تکه از زنجبیل را بخورید.
• پنج قطره عصاره زنجبیل را به یک قاشق چای خوری عسل اضافه و صبح زود آن را مصرف کنید.
• چای زنجبیل را با جوش دادن یک قاشق چای خوری زنجبیل خرد شده در یک فنجان آب و اضافه کردن عسل به آن درست کنید یک تا دو فنجان چای صبح بخورید.
• زنجبیل خرد شده برای میان وعده بسیار عالی است.

نعناع

ابتدا یک چای نعناع را به این صورت تهیه کنید.1 قاشق برگ نعناع را به یک فنجان آب جوش اضافه کنیدسپس، اجازه دهید برای 10 دقیقه بماند.در صورت تمایل، قند یا عسل را به آن اضافه کنید.این چای را به آرامی بنوشید یا، می توانید چند قطره روغن روغن نعناع را روی یک پارچه بریزید و سپس آن را بو کنید یا، میتوانید آبنبات نعناعی را میک بزنید که بسیار موثر است.

دانه های رازیانه

بعد از هر وعده غذایی که نیاز به کمک در هضم دارند، 1 قاشق چایخوری رازیانه را بجوید یا، می توانید از چای رازیانه استفاده کنید.1 قاشق چای خوری از دانه های رازیانه خرد شده را ،به 1 فنجان آب جوش اضافه کنیدسپس آن را برای چند دقیقه قبل از خوردن تکان دهید.حالا، چند قطره آب لیمو و 1 قاشق چای خوری عسل قبل از خوردن به آن اضافه کنید.

گل میخک

فقط 2 یا 3 میخک را بعد از غذا بجوید، یا یک چای را با 4 میخک تهیه کنید و سپس آن را شیرین کنید و بخورید یا، مخلوطی از پودر گل میخک پخته شده و عسل را آماده کنید و آن را به صورت منظم مصرف کنید تا حالت تهوع را برطرف کند و هضم را بهبود بخشد.

لیمو و چای نعناع

در نظر داشته باشید، تا وقتی که سوزش سر دل داشته باشید، می توانید، از این مخلوط استفاده کنید و برای هر قوری، از 1-2 قاشق چای خوری از گیاه استفاده کنید.

برگ های گیاه کاری

در ابتدا، مقداری کم از برگ های کاری را برداشته و فشار دهید تا عصاره اش گرفته شودسپس 2 قاشق چای خوری آب لیمو و 1 قاشق چای خوری شکر یا عسل اضافه کنید و آنها را خوب مخلوط کنید، در نهایت، این مخلوط را 2 تا 3 بار در روز بنوشید

برگ توت فرنگی

برگ توت فرنگی غنی از ویتامین های گروه ب هستند.یک قاشق چایخوری برگ توت فرنگی را در یک فنجان آب گرم اضافه کنید بعد از5 تا 10 دقیقه آن را صاف کنید صبح که بیدار شدید آن را بخورید. البته قبل از خوردن این چای گیاهی با پزشک مشورت کنید زیرا می تواند منجر به انقباض رحمی شود.

درمان تهوع بارداری با طب مکمل

طب فشاری

دستبندهای مخصوص طب فشاری بدون نیاز به نسخه پزشک در داروخانه ها به فروش می رسند (تصویر کناری). اگرچه این دستبندها، درمان دروغین و کاذبی هستند، ولی در کاهش تهوع برخی زنان باردار مفید بوده اند.

طب سوزنی

تاثیر طب سوزنی برای بهبود تهوع بارداری اثبات نشده است، اما در برخی زنان باردار موثر می باشد.

هیپنوتیزم

اگرچه تحقیقات کمی در این رابطه صورت گرفته است، ولی تهوع برخی زنان باردار با روش هیپنوتیسم بهتر شده است.