آیا درمان ریزش مو با خوراکی ها امکانپذیر است؟ معرفی رژیم مناسب
درمان ریزش مو به روش های متعددی امکانپذیر است و با تشخیص به موقع می توان تا حد زیادی از بروز ریزش موی خفیف تا شدید پیشگیری کرد. در واقع افراد با دانستن دلیل ریزش موی خود، تا حدی زیادی می توانند درمان درست را دریافت کنند. یکی از روش های کنترل و درمان ریزش مو مصرف خوراکی های مناسب است.
درمان ریزش مو در هر فردی متفاوت است و با بررسی علل اصلی آن می توان به درمان ریزش موکمک کرد. امروزه خوشبختانه روش های زیادی برای درمان ریزش مو وجود دارد که یکی از آن ها رفع ریزش مو با تغذیه است. تانما در این مطلب شما را با انواع خوراکی های مناسب برای درمان ریزش مو بیشتر آشنا می کند؛
ریزش مو چیست؟
ریزش مو یک اصطلاح عمومی برای از دست دادن مو البته نه فقط موی سر بلکه موی هر بخش از بدن انسان است. موها روی همه قسمت های پوست انسان بجز کف دستها و کف پاها رشد می کنند، اما بسیاری از موها خیلی ظریف هستند و عملا نامرئی و مخفی می باشند.
مو از پروتئینی به نام کراتین ساخته شده است که این پروتئین توسط فولیکول های مو در لایه خارجی پوست تولید می گردد. وقتی فولیکول ها سلولهای موی جدید را تولید می کنند، سلولهای قدیمی تر به سمت سطح پوست و بیرون هل داده می شوند، در واقع با نرخی حدود ۶ اینچ در سال رشد می کنند.
مویی که شما مشاهده می کنید در واقع رشته ای از سلولهای مرده کراتین است. افراد بالغ بطور متوسط حدود ۱۰۰ هزار تا ۱۵۰ هزار تار مو بر روی سر خود دارند که روزانه ۱۰۰ تار از آنها ریزش دارد؛ بنابراین وجود تعداد کمی تار مو بر روی برس دلیل ریزش مو نیست.
در هر زمانی، حدود ۹۰ درصد موهای سر یک فرد در حال رشد کردن می باشد. هر فولیکول مو چرخه زندگی خودش را دارد که می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی نظیر سن، بیماری و شمار زیادی از فاکتورهای دیگر قرار گیرد. این چرخه زندگی به ۳ فاز یا مرحله تقسیم می شود:
- آناژن(Anagen):مرحله رشد مو فعال که بین ۲ تا ۶ سال سال طول می کشد.
- کاتاژن(Catagen):مرحله رشد مو انتقالی که ۲ تا ۳ هفته طول می کشد.
- تلوژن(Telogen):مرحله استراحت که حدود ۲ تا ۳ ماه دوام دارد؛ در انتهای مرحله استراحت مو می ریزد و موی جدیدی جایگزین آن می شود و چرخه رشد مجددا آغاز می گردد.
انواع ریزش مو کدامند؟
انواع مختلفی از ریزش مو وجود دارد که تحت عنوان "آلوپسی" نیز نامیده می شود و افراد به دلایل مختلفی ممکن است آن را در هر سنی تجربه کند:
آلوپسی اینولوشنال( Involutional)
وضعیتی طبیعی ست که در آن تارهای مو بتدریج با افزایش سن نازک می گردند. اکثر فولیکول های مو در مرحله استراحت چرخه زندگی خود باقی می مانند و مابقی موها کوتاهتر و کم پشت تر می شوند.
آلوپسی آندروژنیک
وضعیتی ژنتیکی ست که می تواند هم در مردان و هم در زنان بروز پیدا کند. مردان با این وضعیت، که کچلی با الگوی مردانه نیز نامیده می شود، از ریزش مو از سنین نوجوانی یا اوایل دهه ۲۰ زندگی خود رنج می برند. این نوع ریزش مو با عقب رفتن خط رویش موها و کم پشت شدن و محو شدن تدریجی موها از قسمت فرق سر و قسمت جلوی سر مشخص می شود.
زنانی که دچار این وضعیت می شوند، تحت نام الگوی کچلی زنانه، تا دهه ۴۰ زندگی خود و بعد از آن کم پشتی و ریزش قابل توجهی را تجربه نمی کنند. زنان یک کم پشتی کلی را در تمام فرق سر، با ریزش قابل توجهی در قسمت پیشانی را تجربه می کنند.
آلوپسی آره تا
غالبا بطور ناگهانی بروز پیدا کرده و باعث ریزش مو سکه ای در کودکان و جوانان می شود. این وضعیت ممکن است منجر به کچلی کامل گردد. اما در حدود ۹۰ درصد افراد، موها طی چند سال رشد مجدد خود را بازمی یابند.
انواع ریزش مو
آلوپسی یونیورسالیس(Alopecia Universalis ) یا طاسی
منجر به ریزش موهای کل بدن، شامل ابروها، مژه ها و حتی موهای اندام تناسلی می گردد.
تریکو تیلومانیا( Trichotillomania) یا اختلال موکنی
که اکثرا در کودکان دیده می شود، یک اختلال روانی است که در آن خود فرد موهای خود را می کَنَد.
تلوژن افلوویوم(Telogen effluvium)
نتیجه نازک شدن موقت موها در کل پوست سر می باشد که در نتیجه تغییراتی در چرخه رشدی موها ایجاد می گردد. تعداد زیادی از موها در زمان یکسانی وارد فاز استراحت می شوند و این موجب ریزش مو و نازک شدن متعاقب موها می گردد.
آلوپسی زخمی(Scarring alopecia)
منجر به ریزش موی دائمی می گردد. مشکلات التهابی پوست نظیر سلولیت، فولیکولیت یا التهاب فولیکول های مو، جوش و دیگر اختلالات پوستی نظیر برخی از انواع لوپوس و لیکن پلان یا خزه پوستی غالبا منجر به ایجاد زخم هایی در پوست می گردند که توانایی باززایی موها را از بین می برند. سشوار کشیدن خیلی داغ و فر کردن خیلی زیاد و شدید موها نیز می تواند منجر به ریزش موی دائمی و کچلی گردد.
مهمترین دلایل ریزش مو کدامند ؟
عوامل زیادی می توانند سبب ریزش مو در زنان و مردان شوند و در واقع دانستن علل ریزش مو، کمک زیادی به درمان بهتر و نتیجه بخش تر خواهد کرد. عمده ترین علل ریزش مو را در زیر می خوانید:
- هر نوع آسیب جسمی
- تاثیرات بارداری
- مصرف بیش از حد ویتامین A
- کمبود پروتئین در رژیم غذایی
- طاسی با الگوی مردانه و زنانه
- تغییرات هورمونی
- کم خونی ناشی از فقر آهن
- کم کاری تیروئید
- کمبود ویتامین B
- بیماری لوپوس
- کاهش شدید وزن
- تأثیرات مستقیم شیمی درمانی
- آلوپسی آره ئاتا
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- مصرف برخی داروها
- استایل آرایشی نادرست موها
- اختلال تریکوتیلومانیا یا وسوسه کندن مو
- بالا رفتن سن
- کم شدن آب بدن
- مصرف بیش از حد مجاز استروئیدهای آنابولیک
- استرس و افسردگی
- مصرف الکل و سیگار
علل ریزش مو
علائم هشدار دهنده ریزش مو چیست؟
ریزش مو می تواند از علائم بیماری های بسیاری مهمتری باشد، به همین دلیل زمانی که ریزش موی شدید را تجربه کردید بهتر است سریعا به پزشک متخصص مراجعه فرمایید. همچنین اگر ریزش موی غیرعادی یا زودرس ( در سن پایین ) مانند سنین نوجوانی یا ۲۰ سالگی دارید، در این صورت نیز بهتر است فورا به پزشک مراجعه فرمایید.دیگر علائم مشکل ساز شامل موارد زیر است:
- درد و خارش با ریزش مو یا قرمزی ویا پوسته پوسته شدن سر.
- داشتن نقاط کچل شده روی ریش یا ابرو.
- اگر خانم هستید اما مدل ریزش موی مردانه دارید، رشد موی غیرطبیعی روی صورت و بدن یا قاعدگی نامنظم را تجربه کردید، ممکن است مشکلات هورمونی علت ریزش موی شما باشد.
- اگر افزایش وزن را تجربه می کنید، خستگی شدید دارید، ضعف ماهیچه یا عدم تحمل سرما را دارید.
آیا با اصلاح تغذیه می توان ریزش مو را درمان کرد؟
ریزش مو به روش های مختلفی قابل درمان است و بسته به نوع ریزش و علل آن، درمان نیز متفاوت خواهد بود. اما در کنار درمان های سنتی و دارویی و مکمل، درمان ریزش مو با اصلاح تغذیه نیز باید مورد توجه باشد.
در واقع برخی از مواد خوراکی به جای تقویت رشد مو حاوی موادی هستند که می توانند به مو آسیب برسانند و از رشد آن جلوگیری کنند. اگر می خواهید موهای سالم داشته باشید، از خوردن مواد غذایی که باعث ریزش مو می شوند، به شدت خودداری کنید. از جمله این مواد غذایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اره ماهی
مقادیر بالای جیوه موجود در اره ماهی با ریزش مو در ارتباط است. اره ماهی بیش از هر نوع غذای دریایی دیگر حاوی جیوه است. هرچقدر ماهی موجود در طبیعت بزرگ تر باشد، سطح جیوه موجود در بدن آن نیز بیشتر خواهد بود. بنابراین بهتر است تا حد امکان از خوردن اره ماهی، ماهی تن اجتناب کنید.
شکر
مصرف مواد قندی و شکر باعث می شود که به سلامت موهای شما آسیب وارد کند. همان طور که گفته شد پروتئین برای رشد و تقویت مو یکی از مواد اساسی است، قند مانع جذب پروتئین می شود. به شما توصیه می کنیم که از مصرف قند و غذاهای افزودنی حاوی قند دوری کنید.
نشاسته تصفیه شده
مصرف نان سفید، کیک، ماکارونی سفید و سایر نشاسته های تصفیه شده و فرآوری شده می تواند باعث نازک شدن مو شود. بهتر است از مصرف این مواد غذایی فاصله بگیرید و تا حد امکان از محصولات غذایی با گندم کامل استفاده کنید.
الکل
الکل میزان جذب روی در بدن شما را کند می کند. روی یکی از مواد معدنی مؤثر برای سلامت بدن و رشد مو است. نوشیدن الکل باعث ایجاد کم آبی در بدن شما می شود. کم آبی می تواند باعث شکنندگی مو شود.
کدام خوراکی ها به درمان ریزش مو کمک می کنند؟
طبق آنچه در بالا گفته علاوه بر روش های معمول برای درمان ریزش مو، اصلاح تغذیه و داشتن رژیم غذایی ضد ریزش مو بسیار موثر است و می توان با یک رژیم غذایی درست به درمان ریزش مو با خوراکیها تحقق بخشید. مواد مغذی متعددی وجود دارد که به رشد مو و جلوگیری از ریزش آن کمک می کند، این مواد عبارت اند از:
- ویتامین A :حفظ رطوبت مو و جلوگیری از خشکی و شکنندگی موها
- ویتامین: E آنتی اکسیدان قوی که باعث دفع اثرات استرس اکسیداتیو بر پوست سر و جلوگیری از آسیب محیط و رادیکال های آزاد بر موها
- ویتامین C :حاوی خاصیت آنتی اکسیدان و کلاژن سازی و جذب بهتر آهن برای درمان ریزش موی ناشی از کمخونی
- ویتامین: D تحریک فولیکول موهایی که در مرحله خواب هستند
- ویتامین B9 :باعث جذب آهن و کمک به ساخت گلبول های قرمز خون و جلوگیری از ریزش موهای ناشی از کمخونی
- بیوتین : ساخت پروتئین مورد نیاز برای ساخت مو
- آهن : جلوگیری از ریزش موی ناشی از فقر آهن ، اکسیژن رسانی به فولیکول مو ، افزایش گردش خون در کف سر
- زینک : جلوگیری از خشکی و خارش کف سر و جلوگیری از ریزش مو و ضخامت مو
- بتاکاروتن : در بدن تبدیل به ویتامین A می شود
- امگا 3 و 6 : درمان التهاباتی که باعث ریزش مو می شوند و رشد موها ، سالم نگه داشتن مو ، حفظ رطوبت و چربی مو
- پروتئین و سویا : باعث ساخت تار موهای جدید می شود.
- سیستین : سازنده اصلی موها
- متیونین : آنتی اکسیدان و سرشار از گوگرد و رشد موها
در مجموع خوردن مواد مغذی در جلوگیری از ریزش مو، سالم نگه داشتن مو و پوست سر نقش مؤثری ایفا می کند. بدن سالم تمایل بیشتری به داشتن موی سالم نسبت به بدن ناسالم دارد. ممکن است شما با داشتن رژیم غذایی سالم سرشار از میوه جات و سبزیجات بتوانید ریزش مو را آهسته ( کم ) کنید. بعضی از ویتامین ها و مواد معدنی (که در ادامه گفته خواهند شد) وجود دارند که برای داشتن مویی سالم و جلوگیری از ریزش مو مؤثر هستند.
خوراکی های مناسب درمان ریزش مو
تأثیر مصرف آهن در ریزش مو
آهن یک ماده معدنی ضروری برای بدن و مو است که می توان از مواد غذایی حیوانی و گیاهی آن را تأمین کرد. کمبود آهن می تواند منجر به کم خونی شده که رسیدن مواد مغذی به فولیکول مو را مختل می کند و به طور بالقوه ریزش مو را افزایش می دهد. برای جلوگیری از این مشکل، مطمئن شوید که مواد غذای سرشار از آهن را در رژیم غذایی خود به صورت منظم مصرف کنید. مواد غذایی حاوی آهن عبارتند از:
- گوشت قرمز
- مرغ
- ماهی
- کلم بروکلی
- اسفناج
- کلم
به اندازه کافی پروتئین مصرف کنید
پروتئین برای داشتن موهای قوی ضروری است. کمبود پروتئین می تواند منجر به خشکی و ضعیف شدن موها و درنهایت ریزش مو شود. مصرف کافی پروتئین آمینواسید برای داشتن مویی قوی را تأمین می کند. مواد غذایی پروتئین دار عبارتند از:
- غذاهای دریایی
- مرغ و بوقلمون
- شیر
- پنیر
- ماست
- تخم مرغ
- لوبیا
- سویا
- گوشت کم چرب
- مکمل های پروتئینی
در ضمن گیاهخواران باید حواسشان به میزان مصرف پروتئین باشد، زیرا بیشتر منابع پروتئینی حیوانی هستند. گیاهخواران (و حتی سایر افراد با تغذیه متفاوت) می توانند از مواد غذایی مانند لیست زیر استفاده کنند :
- نان کامل
- کره بادام زمینی
- برنج قهوه ای
- عدس
- کینوآ
- آجیل
- لوبیا
- کلم بروکلی
مصرف ویتامین C را فراموش نکنید
مواد غذایی غنی از ویتامین C به جذب بهتر آهن کمک می کنند ، بنابراین سعی کنید مواد غذایی غنی از آهن را با مواد غذایی با ویتامین C بالا مصرف کنید تا بیشتری آهن ممکن را جذب کنید . همچنین ویتامین C به تولید کلاژن در بدن کمک می کند ، که به نوبه خود باعث تقویت مویرگ های مو می شود .منابع ویتامین C عبارتند از:
- مرکبات
- کلم
- کلم بروکلی
- کلم بروکسل
- گوجه و سیب زمینی پخته
- بلوبرری
- توت فرنگی
از تاثیر امگا ۳ غافل نشوید
اسیدهای چرب امگا ۳ باعث سالم نگه داشتن مو شده و در جلوگیری از خشکی و شکنندگی مو نقش ایفا می کند . امگا ۳ در سلول های پوست سر شما یافت شده و باعث مرطوب نگه داشتن پوست و موهای شما می شود .حواستان باشد که این نوع چربی برای بدن مهم است و بدن نمی تواند خودش آن را تولید کند ، اما با داشتن رژیم غذایی درست می توانید آن را تأمین کنید .مواد غذایی حاوی امگا 3 عبارتند از:
- غذاهای دریایی
- ماهی تن ، سالمون و خال مخالی
- آجیل
- دانه های کتان
- تخمه کدو
- گردو
بیوتین را به برنامه غذایی خود اضافه کنید
بیوتین نوعی ویتامین B و محلول در آب است . بیوتین برای موهای شما خیلی مهم است ، مخصوصاً کمبود آن می تواند باعث شکنندگی و ریزش موی بیشتر شود .منابع بیوتین عبارتند از:
- غلات کامل
- جگر
- سفیده تخم مرغ
- آرد سویا
- گردو
غذاهای مناسب درمان ریزش مو
غذاهای حاوی مس مصرف کنید
قارچ شیتاکه سرشار از مس است. به گفته ی دکتر کازین، مس به حفظ رنگ طبیعی موها کمک می کند. نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد نشان داد کمبود مس با سفیدی زودرس موها در ارتباط است.
به گزارش کلینیک مایو که یکی از مشهورترین کلینک های رژیم غذایی در ایالات متحده ی آمریکا است، بدن انسان روزانه به حداقل ۱.۵ میلی گرم مس نیاز دارد. نصف پیمانه قارچ شیتاکه ی پخته تقریبا نیمی از این نیاز روزانه را تأمین می کند. جلبک دریایی و دانه ی کنجد نیز از دیگر مواد غذایی حاوی مس به شمار می روند.
غذاهای حاوی ویتامین E را فراموش نکنید
ویتامین E به تقویت موهای آسیب دیده و افزایش استحکام مو کمک می کند. این ویتامین موجب ساخته شدن کراتین در داخل تار مو شده و به این ترتیب، از شکنندگی موها جلوگیری می کند. منابع غذایی سرشار از ویتامین E عبارتند از تخم آفتابگردان، دانه ی کاج، قیصی، اسفناج پخته و زیتون. بادام درختی نیز از جمله منابع غنی ویتامین E به شمار می رود.
این ویتامین از خاصیت آنتی اُکسیدانی برخوردار است و می تواند تابش فرابنفش را بدون آسیب رساندن به سلول های پوستی جذب کند. بدن انسان به روزانه ۱۵ میلی گرم ویتامین E نیاز دارد. مصرف حدود ۲۸ گرم بادام درختی می تواند نیمی از این نیاز روزانه را برطرف کند.
