چرا کف پاهایم می سوزد | معرفی علل و درمانهای سوزش کف پا

سوزش کف پا یا داغی پا به دلایل مختلفی در افراد بروز می کند ولی می توان با رعایت بهداشت پا و اصلاح سبک زندگی تا حدی از ایجاد این عارضه پیشگیری کرد. تانما در این مطلب نکات خوبی را در خصوص علل و علائم سوزش کف پا و روش های درمانی ان بیان می کند؛

سوزش کف پا چیست ؟

سوزش کف پا عارضه ای است که معمولا منبع آن رشته های عصبی پوست هستند. زمانی که به هر علتی عصب های پا دچار آسیب شوند مغز این آسیب را به شکل سوزش یا سوزن سوزن شدن به پاها می فرستد. این احساس غالبا در انگشتان و کف پا ایجاد می شود زیرا اعصاب پا، طولانی ترین و آسیب پذیرترین عصب ها هستند.

احساس گرما، درد، سوزش، سوزن سوزن شدن یا مورمور شدن کف پا احساس ناخوشایندی است که می تواند به علل متفاوتی ایجاد شود و از یک احساس سوزش ملایم تا شرایط جدی تری همچون وارد شدن آسیب به اعصاب و درد شدید را شامل شود.

علل سوزش کف پا

• نوروپاتی دیابتی
• نوروپاتی حسی فیبر کوچک
• استفاده زیاد از الکل
• بیماری Charcot-Marie-Tooth (CMT)
• سندرم درد منطقه ای پیچیده (CRPS)
• اریتروملالژی
• کمبودهای تغذیه ای
• کم کاری تیروئید
• بیماریهای عفونی
• ورزشکاران
• بیماری کلیه
• بیماری شریان محیطی
• سندرم تونل تارسال
• قرار گرفتن در معرض سموم
• شیمی درمانی
• استفاده از کفش نامناسب

علائم سوزش کف پا

داغی کف پا ممکن است به علائم دیگری نیز همراه باشد که بسته به بیماری، عارضه یا اختلال ایجاد کننده ی آن، متفاوت خواهند بود. علائمی که به طور مکرر کف پا را درگیر می کنند می توانند بر روی دیگر دستگاه های بدن نیز تأثیر بگذارند. احساس سوزش ممکن است تنها بوده و یا همراه با احساس خارش (پاراستزی) و بی حسی وجود داشته باشد.

بسته به علت داغ شدن کف پا، سوزش پا ممکن است به هنگام استراحت و یا در زمان راه رفتن و حرکت کردن احساس شود. مدت زمان و دوره ی سوزش کف پا ممکن است بسته به عارضه ی ایجاد کننده ی آن، بسیار متفاوت باشد.

سوزش پای ایجاد شده به دلیل آسیب های فیزیکی معمولاً به طور ناگهانی شروع شده در حالی که سوزش پا در اثر نوروپاتی محیطی به تدریج ایجاد شده و با گذر زمان تشدید می شود. سوزش پا ممکن است همراه با دیگر علائمی که پا را درگیر می کنند احساس شود ازجمله:

• خونریزی
• تاول
• درد
• قرمز و گرم شدن و تورم
• خارش یا دیگر احساس های غیرطبیعی در پاها

همچنین داغ شدن کف پا ممکن است با علائم دیگری همراه باشد که دیگر دستگاه های بدن را درگیر می کنند ازجمله:

• ضربان های ضعیف یا غایب
• تغییر در حواس
• مشکلات راه رفتن
• خواب آلودگی بیش از حد در روز
• حساسیت شدید نسبت به لمس
• مشکلات کف پا مثل زخم و درد استخوان و مفاصل
• اختلالات تعادل
• ضعف عضلانی
• درد عصبی
• احساس درد به هنگام راه رفتن
• کاهش توانایی احساس درد و تغییرات دما
• درد شدید که ممکن است به هنگام شب شدیدتر باشد.
• اختلالات خواب

تشخیص سوزش کف پا

معاینه فیزیکی

اگر سوزش کف پای شما همراه با درد است، به پزشک مراجعه کنید. پزشک در ابتدا معاینهٔ فیزیکی انجام می دهد. معاینهٔ فیزیکی برای تشخیص موارد زیر انجام می شود:

• مشکلات ساختاری در کف یا ساق پا
• عفونت قارچی
• پوست قرمزشده یا رنگ پریده
• واکنش های پا نسبت به تحریکات مختلف
• از دست دادن حس لامسه

بررسی سوابق پزشکی و تجویز آزمایش

سپس، پزشک از شما در مورد سوابق پزشکی، مصرف داروها و سایر بیماری هایتان سؤال می کند. همچنین از شما می پرسد که علائم تان چه زمانی شروع شده و چه مدت است که ادامه دارد. پزشک ممکن است آزمایش هایی برای تشخیص بیماری های دیگر انجام دهد. مثلا آزمایش های مرتبط با دیابت که یکی از رایج ترین دلایل سوزش کف پا است. علاوه بر این، پزشک باید بداند که آیا عادت های پرخطری مثل مصرف بی رویه ٔ الکل دارید یا خیر. برای تشخیص بیماری های زیر، پزشک آزمایش های مختلفی مثل آزمایش زیر تجویز می کند:

• هورمون تیروئید
• عفونت کلیه
• کمبود ویتامین
• ایدز
• سایر عفونت ها

اگر بیماری سندرم تونل تارسال تشخیص داده شود، ممکن است به عکس برداری نیاز پیدا کنید. همچنین، پزشک ممکن است کفش ها یا نحوه ٔ راه رفتن شما را بررسی کند تا مطمئن شود که مشکل شما به خاطر کفش های تنگ یا راه رفتن نادرست نباشد. سایر علائم دیگر خود را با پزشک در میان بگذارید، چون ممکن است هر نوع عفونت یا جراحت دیگر، بر سوزش کف پای شما تأثیرگذار باشد. در تعداد محدودی از مردم که احساس سوزش پا ناگهانی دارند و سوزش پا آنها هیچ توجیهی ندارد ، برای تشخیص سوختن پا انجام تست های بیشتری نیاز است که این تست ها و آزمایشات عبارتند از:

الکترومیوگرافی (EMG)

الکترومیو گرافی آزمونی است که با آن فعالیت الکتریکی داخل عضله را با قرار دادن پروب روی پوست و یا فروکردن یک سوزن داخل عضلات ، ضبط می کنند تا از نحوه عملکرد عضله اطلاع یابند.

مطالعه هدایت عصبی

در این نوع تست عصب تحریک می شود و سپس پاسخ در عضله های که عصب آنرا کنترل می کند را اندازه گیری می کنند. در حالت کلی مطالعه هدایت عصبی تست توانایی اعصاب برای انتقال تکانه های عصبی است.

بیوپسی عصب

در موارد اندک و به ندرت پزشک پیشنهاد می کند یک تکه از بافت عصبی برداشته شود و در زیر میکروسکوپ بررسی گردد.

پیشگیری از سوزش کف پا

در صورتی که به دیابت مبتلا هستید به طور منظم قند خون خود را کنترل کرده و پاهای خود را معاینه کنید.در صورتیکه به زخم دیابتی مبتلا هستید حتما از کفش های دیابتی و صندل دیابتی جلوبسته استفاده کنید. کفش هایی را انتخاب کنید که هم اندازه پای شما باشد و هم تهویه مناسبی داشته باشند. کفش باید علاوه بر داشتن پاشنه کوتاه و پنجه پهن از قوس پا نیز به خوبی حمایت کند. آقایان به دلیل پوشیدن طولانی مدت کفش در روز بهتر است از کفش طبی مردانه استفاده کنند زیرا پوشیدن کفش های طبی مناسب برای افراد مبتلا به دیابت یا بیماری های دیگر اهمیت بیشتری دارد.

جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری های عفونی پا، از جوراب های خشک و تمیز استفاده کنید و در صورتیکه ورزش می کنید جوراب های خود را به صورت مرتب عوض کنید و در صورت وجود زخم یا تاول در پا به آن رسیدگی کنید تا عفونت نکند. در صورتیکه پای حساسی دارید بهتر است از جوراب دیابتی استفاده کنید الیاف بکاررفته در این جوراب ها باعث جذب رطوبت می شود و از ایجاد مشکلات پوستی جلوگیری می کند.

درمان سوزش کف پا

الف)درمان خانگی سوزش کف پا

• پاها را در آب سرد یا حمام یخ برای مدت کوتاهی، قرار دهید. البته این اقدام برای بیماران دارای اریتروملالژیا (بیماری که بیشتر اندام‎ها دچار قرمزی، درد و سوزش می‎شوند) پیشنهاد نمی‎شود.
• پای خود را در نمک های اپسوم یا محلول آب سیب خیس بگذارید. اگر مبتلا به دیابت هستید، قبل از امتحان این روش، از پزشک بپرسید.
• مکمل زردچوبه مصرف کنید. کورکومین موجود در زردچوبه باعث تسکین دردهای عصبی می شود. کورکومین دارای اثرات محافظتی ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی است.
• از کرم موضعی حاوی لیدوکائین یا کپسایسین استفاده کنید. ممکن است یک محلول زنجبیل خانگی یا زردچوبه نیز مفید باشد که برای تسکین درد مؤثر است.
• برای کمک به بهبود جریان خون و گردش خون، پای خود را ماساژ دهید.
• پاهای عرق کرده در داخل کشف یکی از عوامل ایجاد این بیماری است، بنابر این برای جلوگیری از این اتفاق بهتر است از جوراب های پنبه ای و ضد تعریق استفاده کنید.
• برای کاهش علائم سوزش کف پا ، پیاده روی کنید چرا که این کار گردش خون را در بدن و خصوصا پاها افزایش می دهد.
• دویدن نیز یک پیشنهاد فوق العاده برای کسانی است که از این مشکل رنج میبرند ،چرا که گردش خون را در بدن و همچنین در پاها افزایش میدهد.
• هنگام درد و ناراحتی، پاهای خود را بالاتر از سطح بدن نگه داری و از قرار دادن پای خود در برابر حرارت خودداری کنید.
• هرگز جوراب و کفش مرطوب نپوشید.
• جوراب های خود را بطور مرتب عوض کنید.
• از پودر کف پا برای جذب رطوبت اضافی پا استفاده کنید.
• در صورت امکان، از ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت خودداری کنید.
• در هوای گرم، صندل هایی را بپوشید که به جریان هوا در کف پا کمک کند.
• سعی کنید جوراب های نخی بپوشید و از عرق کردن پاهای خود جلوگیری کنید.
• در هنگام استفاده از استخرهای عمومی و دوش، فلیپ فلاپ بپوشید تا خطر انقباض پای ورزشکار یا عفونت پای دیگر را کاهش دهد.
• بعد از راه رفتن طولانی مدت و قبل از خواب سعی کنید با قرار دادن پاهای خود در یک حوضچه آب سرد پاهای خود را خنک کنید.
• هنگام خواب پاها را از زیر پتو بیرون نگه دارید.
• یک پنکه کوچک در انتهای تخت خود قرار دهید.
• یک کیسه آب را با آب یخ پر کنید و آن را نزدیک پاهای قرار دهید.
• یک جفت جوراب در یخچال یا فریزر نگه دارید و آنها را قبل از خواب بپوشید.

همچنین درمان سوزش کف پا با تغییر سبک زندگی نیز می تواند مؤثر باشد:

• ترک سیگار
• پیاده روی منظم
• اجتناب از مصرف الکل
• رعایت یک رژیم غذایی متعادل

ب)درمان سوزش کف پا در طب سنتی

سرکه سیب

هر روز مخلوطی از فنجان آب و مقداری قاشق چای خوری سرکه سیب بنوشید. همچنین می توانید پاها را در مقداری آب سوزانده و مقداری سرکه سیب در آن قرار دهید. مقداری نمک دریا اضافه کنید تا نتیجه بهتری بگیرید. همچنین برای نتیجه سریعتر می توانید این روش را دو بار در روز انجام دهید.

زنجبیل

زنجبیل همچنین ماده موثری برای سوزش پا است که به کاهش احساس سوزش در پا کمک می کند و همچنین گردش خون را افزایش می دهد. یک قاشق چای خوری آب زنجبیل را با مقداری روغن زیتون اضافه کرده و آن را خوب مخلوط کنید. پای خود را به مدت 10-15 دقیقه با این ترکیب ماساژ دهید. این روش درمانی را روزی یک بار تکرار کنید. همچنین می توانید هر روز چای زنجبیل بنوشید تا شرایط بهتر شود.

برگ خیار چنبر تلخ

برای درمان سوزش کف پا در علم آیورودا از خیار چنبر تلخ استفاده می شود. برای استفاده از برگ خیار چنبر تلخ برای رفع گرم شدن کف پا چند تا برگ خیار چنبر تلخ را با کمی آب مخلوط کنید تا نرم شود. آن ها را له کنید تا خمیری شکل گردد سپس در منطقه آسیب دیده اعمال کنید تا سوزش و داغی کف پا از بین برود.

روغن اسانس بابونه

روغن اسانس بابونه از روشهای خانگی و طبیعی برای درمان سوزش کف پا است. برای استفاده از این روش دو قاشق غذاخوری روغن اسانس بابونه و یک قاشق چایخوری روغن زیتون را در ظرفی بریزید و پس از مخلوط کردن آن را پنج الی ده دقیقه به کف پاهایتان بمالید و ماساژ دهید.

نارون کوهی

برای تسکین سوزش کف پا و افزایش گردش خون و از بین بردن تورم و التهاب کف پا سه قاشق غذاخوری از گیاه نارون کوهی را در یک ظرف که حاوی یک لیوان آب است بریزید و روی حرارت به مدت پنج الی ده دقیقه بگذارید تا جوش بخورد. سپس از روی حرارت بردارید تا سرد شود. پس از سرد شدن پاهایتان را به مدت پانزده الی بیست دقیقه در آن قرار دهید.

زالزالک سفید

زالزالک سفید یک درمان سنتی برای کاهش سوزش و قرمزی پا است و گردش خون را بهبود می دهد. 1 قاشق غذاخوری برگ زالزالک سفید را در یک لیوان آب جوش ریخته رویش را بپوشانید و 10 دقیقه بگذارید دم بکشد سپس صاف کرده روزی 2 تا 3 بار بنوشید. مصرف هر روز آن سبب می شود که دیگر سوزش کف پا را حس نکنید.

گوجه فرنگی با روغن زیتون یا روغن نارگیل

یک قاشق چای خوری آب گوجه فرنگی را با روغن نارگیل یا روغن زیتون مخلوط کنید. پس از آن، به مدت 10 تا 15 دقیقه پا را به وسیله آنها ماساژ دهید. شما می توانید هر یک از این روش ها را تا زمان رفع مشکل سوزش کف پا انجام دهید.

آویشن

به اندازه یک مشت آویشن را درون 2 عدد لگن بریزید، درون یکی را از آب سرد و دیگری را از آب گرم پر کنید و به مدت 5 دقیقه پاهایتان را در ظرف آبگرم بخیسانید و سپس درون ظرف آب سرد قرار دهید؛ این درمان را به مدت 20 دقیقه ادامه دهید.

کدو تنبل

می توانید از کدو تنبل برای درمان سوزش پای خود استفاده کنید زیرا یکی از بهترین راه حل ها برای سوزش در طولانی مدت است. خمیر کدو تنبل را با برگ کدو و آب مخلوط کرده و آن را روی ناحیه آسیب دیده بمالید تا علامت کاهش یابد.

گیاه زعتر

در 2 کاسه به اندازه مساوی یک مشت زعتر را بریزید. یکی از کاسه های زعتر را در تشت آب گرم و دیگری را در تشت آب سرد بریزید و هم بزنید. سپس به مدت 3 تا 5 دقیقه پاهای خود را درون تشت آب گرم قرار دهید. سپس پاهای خود را درون تشت آب سرد به مدت چند دقیقه قرار دهید. این کار را به مدت 20 دقیقه و یک بار در روز تکرار کنید.

ج) درمان دارویی برای سوزش کف پا

مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن، آسپیرین و ایبوپروفن می توانند در هنگام سوزش پا به صورت خفیف تا حدودی موثر باشند. سایر داروهایی که ممکن است به تسکین علائم مرتبط با گرگرفتگی کمک کنند، عبارتند از:

• آنتی بیوتیک ها
• دارو های ضد تشنج
• داروهای ضد افسردگی
• مسکن های نسخه ای (اگرچه این موارد فقط در موارد شدید استفاده می شوند).

د) درمان سوزش کف پا با مکمل ها

بسته به علت سوزش پاها، مکمل ها می توانند به درمان بیماری زمینه ای کمک کنند. برخی از مکمل ها شناخته شده برای کمک به آسیب عصبی در پا، عبارتند از:

آلفا لیپوئیک اسید

این آنتی اکسیدان ممکن است به بهبود عملکرد عصب کمک کند. با این حال، همیشه برای افراد دیابتی مناسب نیست و می تواند عوارض جانبی ایجاد کند.

آمینو اسید

مکمل های خاص اسید آمینه، مانند ال-کارنیتین، ممکن است به کاهش علائم آسیب عصبی در افرادی که دیابت دارند یا تحت شیمی درمانی هستند، کمک کند؛ اما این مکمل ها می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند.

ویتامین ها

اگر کمبود تغذیه ای باعث سوزش پاها شده باشد، مصرف ویتامین B یا مکمل آهن می تواند در رفع این مشکل موثر باشد. همیشه قبل از مصرف مکمل جدید با پزشک مشورت کنید. مصرف خودسرانه مکمل ها ممکن است منجر به بروز عوارض جانبی شود یا در داروهای مصرفی تداخل ایجاد کنند.