خارش سر یک بیماری پوستی شایع است که در بیشتر موارد موقتی است و با رعایت اصول بهداشتی و درمان خانگی ساده برطرف می شود. تانما در این مطلب ضمن بیان علل خارش سر و علائم آن، روش های درمان خارش سر را نیز بیان می کند؛

خارش پوست سر چقدر شایع است؟

تقریباً 50 میلیون نفر در سراسر جهان به مشکلاتی مانند شوره سر و به دنبال آن خارش پوست سر مبتلا هستند. این مساله باعث افزایش استفاده از محصولات ضد شوره شده است. آلودگی به شپش سر یکی دیگر از دلایل عمده خارش پوست سر محسوب می شود. شیوع خارش سر در بین کودکان 3 تا 11 سال بیشتر است. همچنین میزان شیوع خارش پوست سر در میان افراد، بین 13 تا 45 درصد است.

آیا خارش پوست سر مسری است؟

خارش پوست سر مسری نیست، اما برخی از شرایطی که باعث خارش پوست سر می شود ممکن است عفونی باشد. به عنوان مثال کرم حلقوی پوست می تواند به راحتی در کودکان 2-10 ساله انتشار یابد.

آیا خارش سر نشانه ی بیماری خاصی می تواند باشد؟

خارش پوست سر به صورت ساده ممکن است به دلیل حساسیت پوست سر شخص باشد، اما به طور کلی شوره سر و درماتیت سبورئیک از شایع ترین دلایل ابتلا به این عارضه هستند. اما گاهی اوقات نیز خارش سر می تواند خبر از عدم سلامت بخشی دیگر از بدن را بدهد. بیماری های مرتبط با خارش سر و سایر علل احتمالی خارش پوست سر شامل موارد زیر می شود:

  • آلرژی به محصولاتی مانند رنگ مو
  • ابتلا به عفونت های قارچی مانند کرم حلقوی و کچلی
  • فولیکولیت
  • شپش سر
  • سرطان لنفوم
  • کثیفی و عرق ناشی از آلودگی، آب و هوا یا عدم استفاده منظم از شامپو و سایر شوینده ها
  • آلوپسی یا التهاب زخمی
  • لیکن پلان یا خزه پوستی
  • بیماری پوستی پسوریازیس
  • آلوپسی آره آتا
  • اضطراب یا استرس
  • گال
  • آفتاب سوختگی ناشی از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب یا اشعه ماورا بنفش
  • خشکی پوست سر خشک
  • هرپس زوستر (زونا)
  • اگزما یا درماتیت آتوپیک
نشانه های خارش سر

علل خارش سر

موارد خطر در خارش سر کدامند؟

خارش پوست سر معمولاً به دلیل خشکی یا مشکل خفیف پوستی رخ می دهد. این عارضه به راحتی قابل درمان است. با این حال، در موارد نادر ممکن است ناشی از سرطان یا بیماری جدی باشد. بر همین اساس بهتر است در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:

  • موثر نبودن درمان های ضد شوره
  • ایجاد قرمزی یا تورم در پوست سر
  • طول کشیدن این عارضه در مدتی بیش از 7 روز
  • پوسته پوسته شدن و قرمزی و التهاب در سایر قسمت های بدن
  • شدید شدن خارش، به خصوص اگر در فعالیت های روزمره یا خواب شما تداخل ایجاد کند.

خارش سر چه نشانه هایی دارد؟

خارش پوست سر می تواند به یک مشکل آزاردهنده تبدیل شود؛ در این شرایط، خاراندن و خراشیدن پوست سر ممکن است احساس بهتری به شما بدهد، اما گاهی اوقات با درد نیز همراه است. علائمی که نشان می دهند شما به خارش سر مبتلا شدید عبارت اند از:

  • طاسی ناحیه ای
  • خشک شدن پوست
  • التهاب یا تحریک پوست
  • تب ضعیف
  • زخم های چرکی
  • سرخ شدن پوست
  • پوسته پوسته شدن یا لکه های پوستی روی سر
  • تورم پوست سر
  • زخم شدن پوست سر

خارش پوست سر چگونه تشخیص داده می شود؟

برای درمان مناسب قبل از هر اقدامی، شناسایی دلیل خارش پوست سر ضروری است. برای انجام این کار شرح حال پزشکی دقیق و معاینه فیزیکی لازم است. اگر پزشک مشکوک به بیماری خاصی برای خارش پوست سر باشد، ممکن است برای بررسی علل و تشخیص خارش سر آزمایشات زیر را تجویز کند:

  • آزمایش خون
  • تست سواب
  • نمونه برداری از پوست

درماتیت سبورئیک یکی از دلایل عمده خارش پوست سر است. ممکن است پزشک در هنگام معاینه به دنبال لکه های قرمز و فلس مانند بر روی پوست سر باشد. از آنجا که این علائم با پسوریازیس و درماتیت آتوپیک مشترک است، پزشک ممکن است آزمایش های دیگری را برای رد یا تایید این عارضه تجویز کند.

درمان خارش سر

تشخیص خارش سر

بهترین راهکارها برای درمان خانگی خارش سر کدامند ؟

اگر خارش پوست سر در حدی است که باعث آزار شما و مختل شدن زندگی است، باید حتما به سراغ درمان های دارویی و مشورت با متخصصان داخلی یا پزشکان پوست و مو بروید. اما تا زمان دریافت درمان اصلی، درمان خانگی خارش سر برای کم کردن علائم وجود دارد:

تغییر شامپو

اولین قدم در کم کردن خارش پوست سر، تغییر شوینده موهاست. ممکن است پوست شما به یک شامپو حساسیت داشته باشد. به هنگام خرید شامپو و دیگر محصولات مراقبت پوست و مو، به دنبال مدلی باشید که بوی کمتری داشته باشد یا مناسب پوست های حساس باشد.

شانه کردن

موها را به صورت منظم و خیلی آرام شانه کنید. شانه کردن باعث ترشح چربی از پوست سر و پخش آن به تمام قسمت های پوست سر و موهاست. شانه شخصی خود را داشته باشید و آن را همواره تمیز نگه دارید. در کنار شانه، خشک کردن موها بعد از استحمام نیز نکته مهمی است که شاید تا به حال به آن توجه نکرده باشید. موهای خیس و ماندن آن ها برای مدت طولانی روی سر، باعث خارش پوست سر خواهد شد. موها را بعد از حمام با حرارت نه خیلی زیاد، خشک کنید.

نوشیدن آب

آب باعث جلوگیری از خشک شدن پوست سر می شود. زیاد آب بنوشید.

دوری از استرس و اضطراب

استرس یکی از عواملی است که باعث خارش پوست سر می شود. سعی کنید در مواقع اضطراب، با نوشیدن آب یا دوش گرفتن، مدیتیشن یا مشاوره، استرس را از خود دور کنید. آرامش کلید درمان بسیاری از مشکلات بدن است.

تغذیه درست

هنگامی که از خارش پوست سر رنج می برید، در مصرف مواد غذایی آلرژی زا و محرک، دقت کنید. کافئین، ادویه هایی مانند فلفل، زنجبیل و دارچین، لبنیات، شکر و الکل را تا زمان قطع خارش از برنامه غذایی خود حذف کنید.

یوگا و مدیتیشن

ورزش می تواند باعث کاهش اضطراب و کم شدن بسیاری از عارضه ها در بدن باشد. تنفس درست، تمرین های یوگا و مدیتیشن، و مراقبه، باعث بهتر شدن گردش خون شده و در نتیجه در کنار کم کردن استرس، در درمان بسیاری از بیماری ها نیز تاثیر بسیار خوبی دارند.

آیا روش هایی برای درمان خارش سر در طب سنتی وجود دارد ؟

علاوه بر رعایت اصول بهداشتی و درمان خانگی، برخی داروهای گیاهی نیز برای درمان خارش سر می توانند مؤثر باشند، تانما در زیر شما را با درمان خارش سر در طب سنتی آشنا می کند:

سرکه سیب

سرکه سیب مقادیر ph پوستی را کاهش داده و موجب کاهش خارش پوست سر نیز میشود. اسید استیک موجود در سرکه سیب عفونت های قارچی را نیز از بین می برد و بعنوان یک پاک کننده طبیعی عمل می کند، که سلول های مرده پوست را از بین می برد و به ساخت سلو های جدید روی پوست کمک می کند.

  • مو و پوست سر خود را با آب بشویید و اجازه دهید تا کاملا خشک شود.
  • به میزان مساوی، آب و سرکه سیب را با هم ترکیب کنید و بعد درون یک بطری اسپری بریزید و روی پوست سرتان اسپری کنید و با یک کلاه حمام یا حوله، سرتان را بپوشانید.
  • بعد از 15 الی 20 دقیقه ،با آب و شامپو بشویید.
  • این درمان را یک الی دو بار در هفته تکرار کنید.

روغن درخت چای

ترپینن 4 موجود در روغن درخت چای، دارای خواص ضد التهابی ،ضد قارچ و ضد باکتریایی طبیعی است که به درمان خارش سر کمک می کند. همچنین به فولیکول های بسته مو نیز کمک میکند.

  • 2الی 3 قطره روغن درخت چای را درون یک قاشق غذا خوری روغن نباتی ترکیب کنید و سپس ان را روی پوست سرتان اعمال کنید و بعد از 1 الی 2 ساعت با شامپوی ملایم و آب شستشو دهید.
  • از این درمان به طور منظم 1 الی 2 هفته استفاده کنید.
  • همچنین میتوانید از شامپوی استفاده کنید که حاوی روغن درخت چای میباشد و یا چندین قطره روغن درخت چای را به شامپوی روزانه خود اضافه کنید.

آلوئه ورا

آلوئه ورا دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی و مرطوب کننده میباشد که به درمان خارش و خشکی پوست سر کمک میکند. آنزیم های موجود در آلوئه ورا سلول های قدیمی و مرده انباشته شده در پوست را از بین میبرد و اسید های آمینه موجود در آلوئه ورا نیز رشد بافت سالم پوست را تحریک میکند.

  • ژل آلوئه ورا را از درون برگ آن استخراج کنید و بر روی پوست سر اعمال کنید.
  • بعد از 15 الی 20 دقیقه با آب و شامپوی ملایم شستشو دهید.
  • این روند را 1 الی 2بار در هفته تکرار کنید.
درمان خانگی خارش سر

درمان خارش سر در طب سنتی

جوش شیرین

جوش شیرین از شوره سر که به دلیل قارچ های بیش از حد ایجاد میشود، جلوگیری میکند و ماهیت قلیایی آن سطح ph را متعادل میکند و باعث درمان خارش سر میشود.

  • 1الی 2 قاشق غذا خوری جوش شیرین را درون آب بریزید و سپس مستقیما روی پوست سر خود اعمال کنید.
  • بعد از 15 دقیقه با آب بشویید.
  • این درمان را هر روز تکرار کنید.

روغن نارگیل

روغن نارگیل به عنوان یک محافظ عمل میکند که پوست سر شما را مرطوب نگه میدارد وخشکی را کاهش میدهد. دارای خواص ضد باکتریایی است که با عفونت فولیکول های مو سایر عفونت های قارچی مثل، تورم قارچی روی پوست سر مبارزه میکند.

  • نارگیل روغن را کمی گرم کنید و به آرامی روی پوست سر و ریشه های مو ماساژ دهید.
  • این کار را به مدت 10 دقیقه ادامه دهید و با استفاده از یک کلاه حمام یا حوله سرتان را بپوشانید.
  • بعد از 2 الی 3 ساعت با شامپو و آب آن را شستشو دهید.
  • این روند را 3 بار در هفته تکرار کنید.
  • همچنین میتوانید چندین قطره روغن نارگیل را به شامپوی روزانه خود اضافه کنید.

فندق

فندق یک مرطوب کننده طبیعی است و با کاهش التهاب پوست سر، خارش را کاهش میدهد و همچنین از خارش هایی که با رنگ کردن مو ایجاد میشود نیز جلوگیری میکند.

  • مقداری از روغن فندق را با 2 برابر آب ترکیب کنید.
  • سپس آن را روی پوست سر خود بمالید و به آرامی به مدت 5 الی 10 دقیقه ماساژ دهید و بعد با آب و شامپوی ملایم بشویید.
  • این درمان را یکبار در روز ، به مدت 3 الی 4 روز ادامه دهید.

اسپری بابونه

بابونه برای درمان التهاب و بسیاری از بیماری های دیگر مناسب است و خارش سر را نیز از بین میبرد.

  • 2فنجان آب را بجوشانید و یک مشت بابونه به آن بیفزایید.
  • سپس حرارت را کم کنید و صبر کنید تا رنگ آب تغییر کند.
  • سپس شعله را خاموش کنید و اجازه دهید تا خنک شود.
  • سپس آن را درون یک بطری تمیز بریزید و درون یخچال بگذارید.
  • هرگاه احساس خارش کردید، محلول را روی پوست سر اسپری کنید که برای درمان فوری مناسب است.

درمان خارش سر در طب رایج کدامند؟

درمان خارش سر شما به علت آن بستگی دارد. به عنوان مثال، شوره سر از طریق شستشوی مکرر مو با داروهای موضعی خاص درمان می شود. البته هر داروی پوست سر به روشی خاص مانند کاهش چربی پوست سر یا از بین بردن قارچ کار می کند. برخی از داروهایی که ممکن است برای درمان شوره سر استفاده شوند، عبارت اند از:

  • کرم های ضد قارچ
  • کراتولیتیک ها، مانند اسید سالیسیلیک
  • پیریتین روی
  • استروئیدهای موضعی

در ضمن شپش سر به درمان های پزشکی مانند شستن مو با سم کش یا استفاده از دارویی برای از بین بردن شپش نیاز دارد. درحالی که این دارو شپش های فعال را از بین می برد، یک شانه دندان ریز نیز می تواند به از بین بردن تخم های شپش (nits) کمک کند. با مصرف شامپوهای زیر تحت نظر پزشک نیز می توان تا حد زیادی خارش سر را رفع کرد:

شامپو پیریتیون روی

مطالعات نشان داده اند که هیستامین موجود روی سر افراد مبتلا به شوره سر و درماتیت سبورئیک دوبرابر حد معمول است. محققان با انجام آزمایشی دریافتند که مصرف شامپو های حاوی پیریتیون روی سر می تواند سطح هیستامین و شدت خارش سر را در حد چشمگیری کاهش دهد.

شما می توانید این شامپو را از داروخانه ها و فروشگاه ها خریداری کنید. بسته به نوع برند، شامپو ها حاوی مقدار پیریتیون روی متفاوتی هستند. برای پیداکردن شامپوی مناسبتان، شاید لازم باشد چندین مدل شامپو را امتحان کنید.

با مصرف روزانة این شامپو، خارش سرتان در حد چشمگیری کاهش پیدا می کند، ولی اگر احساس کردید که پوست سرتان خشک شده، به جای مصرف روزانه، هفته ای دو الی سه بار از آن استفاده کنید. این شامپو همچنین می تواند خارش ناشی از حساسیت را کاهش دهد. پیریتیون با کاهش روند رشد مخمر، به درمان درماتیت سبورئیک کمک می کند.

درمان خارش سر در طب رایج

درمان دارویی خارش سر

سالیسیلیک اسید

شامپو های حاوی سالیسیلیک اسید در درمان خارش ناشی از پسوریازیس و درماتیت سبورئیک مؤثر هستند. سالیسیلیک اسید یک نوع بتا هیدروکسی اسید است که در برگ های همیشه سبز و پوست درخت بید یافت می شود.

سالیسیلیک اسید دارای خواص ضدالتهاب و ضد باکتری است. همچنین می تواند لایه بردار خوبی برای پوست باشد. سالیسیلیک اسید با لایه برداری پوست می تواند لک و خارش ناشی از پسوریازیس را درمان کند.

شامپو های حاوی این ماده نیز انواع و غلظت های متفاوتی دارند، بنابراین قبل از مصرف حتماً به لیبل آن توجه کنید. برخی از شامپو های سالیسیلیک اسید نیاز به استفادة روزانه دارند تا بتوانند بهترین بازده را روی سرتان بگذارند. برای خرید این شامپو می توانید به داروخانه ها مراجعه کنید. افرادی که به آسپرین حساسیت دارند نباید از سالیسیلیک اسید استفاده کنند.

شامپو کتوکونازول

کتوکونازول یک مادة ضد قارچ قوی است که در درمان مخمر مالاسزیا (نوعی قارچ پوستی با سرعت رشد بالا) و پسوریازیس سر مؤثر است. می توانید این دارو یا شامپو های حاوی آن را از داروخانه ها تهیه کنید.

شامپو های کتوکونازول برای درمان شوره سر، لک و خارش ناشی از درماتیت سبورئیک مؤثر هستند. این شامپو ها معمولاً حاوی ۱ یا ۲ درصد کتوکونازول هستند. باتوجه به نوع شامپویی که خریداری کردید از آن به صورت روزانه یا هفتگی استفاده کنید. مراقب باشید که کتوکونازل با زخم های پوستتان برخورد نکند.

سلنیوم سولفید

سولفید سلنیوم یک نوع داروی ضدعفونی است که برای درمان درماتیت سبورئیک استفاده می شود. این ماده با کند کردن روند رشد مخمر روی پوست، خارش پوست را تا حدی کاهش می دهد. سولفید سلنیوم معمولاً در شامپو ها، لوسیون ها و دارو ها استفاده می شود. از محصولات حاوی سلنیوم سولفید دو بار در هفته در دوهفته اول استفاده کنید و پس از آن هفته ای یکبار تا یک ماه استفاده از آن را ادامه دهید. قبل از مصرف حتماً دستورالعمل آن را مطالعه کرده و در صورت بروز سوزش استفادة آن را متوقف کنید.

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید