درمان نفخ شکم را به روش های مختلفی می توان انجام داد، البته درمان و غلبه بر نفخ شکم با توجه به علت بروز آن متفاوت خواهد بود. تانما در این مطلب ضمن بیان علل نفخ شکم، روش های درمان نفخ شکم را بیان می کند؛

نفخ شکم چیست؟

نفخ یک فرآیند بیولوژیکی است. به طور کلی نفخ ناشی از تجمع گاز در دستگاه گوارش است. نفخ می تواند به ناراحتی شکمی منجر شود. بعضی افراد سایر علل بزرگی شکم، مانند چربی جدار شکم، تجمع مایع داخل شکم و تومورهای شکمی را به اشتباه نفخ توصیف می کنند.

علل ایجاد نفخ شکم

از عوامل بروز نفخ شکم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • بلعیدن هوا (یک نوع عادت عصبی)
  • یبوست
  • ریفلاکس معده به مری (بازگشت غذا و اسید معده از معده به مری)
  • سندرم روده تحریک پذیر
  • عدم تحمل لاکتوز و سایر عدم تحمل های غذایی
  • پرخوری
  • رشد بیش از حد باکتری ها در روده باریک
  • افزایش وزن
  • داروها؛آکاربوز (داروی بیماری دیابت) و هر دارویی که دارای لاکتولوز و یا سوربیتول باشد می تواند باعث نفخ شود.

علائم نفخ شکم

اکثر مردم تجربه نفخ دارند. نفخ با باد کردن و آماسیدن شکم، احساس پری و فشار در شکم پس از غذا خوردن و آروغ زدن مشخص می شود.

عوارض نفخ شکم

درد و ناراحتی مداوم، خجالت اجتماعی و استرس از عوارض اصلی نفخ است. علائم اضافی نشان دهنده احتمال ابتلا به بیماری های گوارشی است.

راهکارهای جلوگیری و درمان نفخ شکم

برای پیشگیری از نفخ شکم و همچنین درمان این عارضه راهکارهای مختلفی وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم

درمان دارویی نفخ شکم

قرص دایمتیکون

قرص دایمتیکون (Dimethicone) یا داروی ضد نفخ به دفع آسان کمک کرده و به مرور نفخ را از بین می برد. سردرد و تهوع از عوارض قرص دایمتیکون است. این دارو با متصل شدن به موادی که در لوله گوارش هستند به دفع آنها کمک می کند و از این طریق نفخ را از بین می برد. بهترین تاثیر این دارو بعد از خوردن غذا و در هر ۸ ساعت مصرف می باشد. توجه داشته باشید که مواردی مانند تهوع و استفراغ شدید، سرگیجه شدید، ناراحتی های شنوایی و بینایی و همچنین تغییر رنگ بعضی نقاط پوست، جوش های ریز و متورم شدن لب ها که نشان دهنده آلرژی به این دارو است را حتما به پزشک اطلاع دهید. این دارو به شکل های قرص و قطره وجود دارد.

داروی کارمینت

قطره كارمینت (Carmint) یكی از بهترین داروهای گیاهی است كه از سه گیاه اسانس دار نعنا، بادرنجبویه و گشنیز تهیه شده است. گرچه هر كدام از این گیاهان به تنهایی دارای اثر خوب می باشند، ولی تحقیقات نشان داده است فرمولاسیون مخلوط این سه گیاه با هم قدرت عجیبی در مهار نفخ و دل درد دارد، بطوری كه در مدت 10 تا 15 دقیقه باعث تسكین كامل می شود. به طور معمول مقدار مصرف برای بزرگسالان 50 قطره در نصف استكان آب رقیق می باشد. این دارو دارای اثر سریع بوده و پس از پانزده دقیقه، درد، نفخ و اسپاسم تسكین می یابد.

درمان خانگی نفخ شکم

استفاده از سبزی های معطر

ریختن سبزی های معطر روی غذا و پختن آن ها با غذا و یا استفاده آن ها در ماست مانند مقداری نعناع خشک، زنجبیل، گشنیز، گل سرخ، آویشن باعث رقیق شدن اسید معده شده و هضم غذا را راحت تر می کند.همچنین سبزی های معطر به صورت جوشانده و یا استفاده از عرق آن ها مانند عرق نعناع، آویشن، گلپر، رزماری، زردچوبه، زیره و بسیاری دیگر از نفخ معده جلوگیری می کند.

مصرف آب

تصور بسیاری افراد این است که هنگام نفخ معده نباید آب بنوشند؛ در صورتی که تصوری کاملاً اشتباه است. زمانی که آب نمی نوشید بدن احساس کمبود آب می کند؛ در نتیجه سعی می کند همان میزان آب موجود را حفظ کند. پس اگر زیاد نفخ می کنید، بهتر است به جای کم کردن میزان مایعات، مقدار آن ها را بیشتر کنید.

درمان نفخ شکم در طب سنتی

نخودآب

بهترین غذا برای درمان نفخ شکم مصرف «نخودآب» با ادویه دارچین و زعفران است. به این ترتیب که مقدار دلخواه نخود را با آب پخته و به آن ادویه اضافه کرده و مصرف کنند البته نخودآب را با مقداری گوشت نیز می توان پُخت.

گرم نگه داشتن شکم

گرم نگه داشتن شکم نیز از راه های بهبود نفخ است. به این ترتیب که این افراد شکم خود را با کیسه محتوی ارزن یا نمک یا سبوس گرم کنند به نحوی که کیسه محتوی این مواد را در جای گرم مانند فر یا مایکروفر قرار دهند، 20 دقیقه تا نیم ساعت روی شکم خود قرار داده تا معده گرم شود، این کار در بهبود بسیاری از علائم گوارشی مفید است.

درمان نفخ با گلاب و نعنا و بارهنگ

برای درمان باد روده همراه با مشکلات معده توصیه میشود نصف لیوان گلاب + نصف لیوان عرق نعنا + یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ را داخل ظرفی ریخته، پس از به جوش آمدن اجازه دهیم ۱۰ دقیقه بجوشد، بعد از ولرم شدن با کمی عسل شب ها قبل از خواب میل شود. لازم به ذکر است طول درمان بسته به نوع بیماری ۴۰ الی ۱۲۰ روز طول میکشد.

درمان نفخ شکم با طب فشاری و ماساژ

روش ۱

ناف را به عنوان نقطه شروع انتخاب کنید. به اندازه ۴ انگشت بالاتر از ناف اندازه بگیرید. نقطه مورد نظر بالاتر از انگشت چهارم است. این نقطه را به مدت ۲ الی ۳ دقیقه در جهت عقربه های ساعت و همچنین بر خلاف جهت عقربه های ساعت ماساژ دهید. اگر ماساژ را درست انجام دهید در دهان تان احساس شوری می کنید و بزاق دهان نیز بیشتر می شود.

روش ۲

این ماساژ مانع از احتباس آب شده و دل درد را از بین می برد. این نقطه یک انگشت بالاتر از ناف قرار دارد. روی آن کمی فشار دهید و به مدت ۲ الی ۳ دقیقه در جهت عقربه های ساعت و بیشتر خلاف جهت عقربه های ساعت ماساژ دهید.

روش ۳

این ماساژ فعالیت روده ها را افزایش داده و سنگینی معده را از بین می برد. ۴ انگشت پایین تر از شکم قرار دهید. نقطه مورد نظر درست زیر انگشت چهارم قرار دارد. ۲ الی ۳ دقیقه در جهت عقربه های ساعت و بیشتر خلاف جهت عقربه های ساعت ماساژ دهید. اگر ماساژ را درست انجام دهید نفخ شکم از بین می رود.

درمان نفخ شکم با طب سوزنی

این شیوه درمانی بر اساس دستورالعمل WHO به عنوان درمان اصلی و در برخی موارد به عنوان درمان تکمیلی برای تسکین و درمان بیماری های دستگاه گوارش معرفی شده است. این شیوه درمانی، یکی از موفق ترین شیوه های درمانی طبیعی است که اقبال زیادی در درمان بیماری معده و روده و التهاب های این عضو داشته است. این شیوه درمانی می تواند تاثیر زیادی بر تسریع روند درمان بیماران مبتلا به زخم یا التهاب معده داشته باشد. درمانگران طب سوزنی با استفاده از سوزن های بسیار نازکی که در اختیار دارند، میزان ترشح اسید معده را در بدن کنترل کرده و به این ترتیب به درمان زخم معده کمک می کنند.

این سوزن ها با کنترل میزان حرارت بدن و عملکرد اندام های درونی به ویژه در دستگاه گوارش به عنوان یک درمان کمکی موثر در کنار دیگر شیوه های درمانی از قبیل طب مدرن می تواند اثر گذار باشد. البته باید توجه داشت درمانگران طب سوزنی علاوه بر ارایه تکنیک های طب سوزنی به بیماران شان دستور غذایی ویژه ای ارایه می دهند که این رژیم غذایی با کنترل میزان دریافت مزه های اسیدی و ترش همراه است.

درمان نفخ شکم با اصلاح مزاج

سردی مزاج معده موجب بروز نفخ می شود که سرد شدن مزاج معده دارای علائمی مانند سوءهاضمه و هضم غذاهای خیلی سبک و عدم هضم غذاهای سنگین، ترش کردن معده و تمایل به مصرف غذاهای سرد است. پس کاهش سردی ها و افزایش گرمی ها مانند عسل، خرما، هاضوم، مرکب دو، رو هاضوم، مرکب دو، روغن سیاهدانه، آب جوش و … مفید است.

درمان نفخ شکم با اصلاح تغذیه

همان طور که همه ما به طور خاص به برخی غذاها واکنش نشان می دهیم، گاهی تغییر رژیم غذایی برای جلوگیری از نفخ شکم ضروری است. برخی مواد غذایی نفاخ که به احتمال زیاد باعث ایجاد گاز می شوند، عبارت اند از:

  • گوشت، مرغ و ماهی
  • تخم مرغ
  • سبزیجات مانند کاهو، گوجه فرنگی، کدو سبز و بامیه
  • میوه هایی از قبیل انگور، انواع توت ها، گیلاس، آووکادو و زیتون
  • کربوهیدرات هایی مانند نان بدون گلوتن، نان برنج و برنج
  • انواع حبوبات (عدس، نخود و لوبیا)

درمان نفخ شکم با اصلاح سبک زندگی

  • نحوه فعالیت روزانه شما می تواند در نفخ کردنتان تأثیرگذار باشد. سعی کنید هر روز به میزان کافی بخوابید و روزانه حداقل 30 دقیقه فعالیت فیزیکی داشته باشید.
  • سیگار کشیدن باعث می شود افراد هوای بیشتری بسوزانند و همچنین می توانند سیستم گوارش را تحریک کند.
  • تا دو ساعت پس از مصرف غذا از فعالیت فیزیکی شدید اجتناب کنید، قدم زدن آهسته بعد از غذا به هضم غذا کمک می کند.
  • تا دو ساعت پس از مصرف غذا نخوابید. دراز کشیدن به پهلوی راست، کمی پس از غذا خوردن اشکال ندارد.
  • خواب منظم و کافی به بهبود هضم کمک می کند. تا حد امکان از بی خوابی و دیر خوابیدن پرهیز کنید.
  • تا دو ساعت پس از غذا خوردن از حمام کردن اجتناب کنید.
  • ورزش متعادل اساس حفظ سلامتی شماست، بنابراین پیاده روی یا ورزش روزانه فراموش نشود.
  • از ورزش در حالت ناشتا و تا دو ساعت پس از غذا خوردن پرهیز کنید.
آیا این مطلب مفید بود؟
لینک های مرجع
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید