مهم ترین نشانه های هلیکوباکتر پیلوری کدامند| معرفی روش درمانی + علل

هلیکوباکتر پیلوری نوعی میکروب است که به طرق مختلف وارد معده بسیاری از ما می شود و می تواند مشکلات و عوارضی را برایمان ایجاد کند. تانما در این مطلب ضمن بیان علل و نشانه های هلیکوباکتر پیلوری، روش های درمان آن از جمله درمان هلیکوباکتر پیلوری با مواد طبیعی را برایتان بیان می کند؛

هلیکوباکتر پیلوری چیست؟

هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori) گونه ای از باکتری هلیکوباکتر است که در معده زندگی می کند. میکروب حاوی تاژک هایی است که با استفاده از آنها وارد مخاط معده می شود تا بتواند از اسید معده دور و زنده بماند. این میکروب ها می توانند وارد بدن شما شوند و در دستگاه گوارش شما زندگی کنند و پس از سال ها، آنها می توانند زخم های معده، در پوشش معده یا قسمت فوقانی روده کوچک شما ایجاد کنند.

شیوع هلیکوباکتر پیلوری

هلیکوباکتر پیلوری، شایع ترین میکروبی است که انسان ها را در بُعد جهانی آلوده کرده است؛ به طوری که نیمی از مردم دنیا (بیش از 4 میلیارد نفر) مبتلا به عفونت هلیکوباکتر بوده و شیوع آن در جهان به 44.3 درصد رسیده است.

طبق تخمینها حدود 25 تا 50 درصد افراد در کشورهای توسعه یافته و ۷۰ تا ۹۰ درصد افراد در کشورهای در حال توسعه، آلوده به این باکتری هستند. در مناطق در حال توسعه ممکن است تا ۸۰ درصد جمعیت تا سن ۲۰ سالگی به این عفونت آلوده شوند. هر چه سن بالاتر برود ، احتمال گرفتار شدن فرد هم بیشتر می شود.

بر اساس مطالعات جهانی، هم اکنون، شیوع هلیکوباکتر پیلوری در کشورهای توسعه یافته جهان 34.7 درصد ، در کشورهای در حال توسعه بیش از 50 درصد و در ایران بین 50 تا 60 درصد برآورد شده است.شیوع عفونت هلیکوباکتر پیلوری در بزرگسالان بسیار بیشتر از کودکان و در مردان بیش از زنان در تمام کشورها و قاره هاست.

راه های انتقال هلیکوباکتر پیلوری

انتقال میکروب هلیکوباکتر پیلوری از راه فرد به فرد و عمدتاً از راه های دهانی-دهانی یا دهانی-مدفوعی صورت می گیرد

علل هلیکوباکتر پیلوری

علت میکروب هلیکوباکتری معده ، غذا، آب یا ظرف آلوده است. این بیماری در کشورها یا جوامعی که فاقد سیستم فاضلاب مناسب هستند یا آب سالمی ندارند بیشتر شایع است. همچنین باکتری معده از طریق تماس با بزاق یا مایعات دیگر بدن فرد مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری قابل سرایت است.

میکروب معده در کودکان شیوع بیشتری دارد و بسیاری از افراد در دوران کودکی به این بیماری مبتلا می شوند، اما این باکتری به بزرگسالان نیز قابل سرایت است. این باکتری ها برای سالیان زیادی در بدن زندگی می کنند و در اغلب موارد افرادی که مبتلا به آنها می شوند دچار زخم معده و علائم دیگر نمی شود. پزشکان به طور قطع نمی دانند که چرا تنها تعدادی از افراد پس از ابتلا به میکروب معده، زخم معده و غیره می گیرند.

عوامل خطر

• زندگی در محیط های شلوغ
• عدم دسترسی به آب آشامیدنی سالم
• زندگی در کشورهای درحال توسعه و جهان سوم
• زندگی و همجواری با فرد مبتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری

علائم هلیکوباکتر پیلوری

علائم شایع

• نفخ
• آروغ زدن
• حالت تهوع
• احساس ناراحتی در شکم
• استفراغ

علائم شدید

• درد شکم
• خستگی
• سوزش سردل
• تهوع و استفراغ همراه با خون
• مدفوع تیره یا قیری رنگ
• اسهال
• بوی بد دهان
• کم خونی
• کاهش یا از دست دادن اشتها

عوارض هلیکوباکتر پیلوری

زخم های گوارشی

هلیکوباکتر پیلوری می تواند به پوشش حفاظتی معده و رودۀ کوچک آسیب بزند. در معدۀ آلوده به هلیکوباکتر پیلوری، اسید معده سبب ایجاد زخم‎های باز می‎شود. 10% از افراد مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری دچار زخم‎های گوارشی می‎شوند.

التهاب پوشش داخلی معده

عفونت پیلوری سبب تحریک معده گشته و درنهایت منجر به التهاب آن شود (گاستریت).

سرطان معده

عفونت هلیکوباکتر پیلوری یکی از عوامل مهم ابتلا به سرطان معده است.

تشخیص هلیکوباکتر پیلوری

• معاینه فیزیکی
• آزمایش خون و مدفوع
• آزمایش تنفسی اوره
• آندوسکوپی
• تست GI بالایی
• سی تی اسکن
• آزمایش غربالگری مدفوع

پیشگیری از هلیکوباکتر پیلوری

• پس از استفاده از توالت و قبل از تهیه و یا خوردن غذا دست های خود را بشویید.
• به فرزندانتان هم بیاموزید.
• اجتناب از غذا یا آبی که تمیز نیست.
• چیزی را که به طور کامل پخته نشده، نخورید.
• اجتناب از غذا توسط افرادی که دست خود را نشسته اند.
• استرس خود را کنترل کنید.
• از خوردن غذاهای تند پرهیز کنید.
• از الکل و سیگار دوری کنید.

درمان هلیکوباکتر پیلوری

1)درمان هلیکوباکتر پیلوری با تغذیه

رژیم غذایی افراد مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری می تواند شامل موارد زیر باشد:

• مواد غذایی غنی از پروبیوتیک مانند کفیر
• ماهی های غنی از اسیدهای چرب امگا ۳
• دانه های کتان و چیا که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند
• عسل خام
• توت ها به ویژه تمشک، توت فرنگی
• کلم ها به ویژه کلم بروکلی و جوانه های بروکلی
• کوئرستین که در سبزیهای سبز رنگ موجود است

ممنوعیت غذایی!

• کافئین
• نوشیدنی های گازدار
• ترشی ها و شورها
• غذاهای پرادویه
• غلات کم فیبر

2)درمان خانگی هلیکوباکتر پیلوری

پروبیوتیک ها

پروبیوتیک ها به حفظ تعادل بین باکتری های خوب و بدخیم کمک می کنند.بر اساس یک مطالعه در سال 2012، مصرف پروبیوتیک قبل یا بعد از درمان استاندارد هلیکوباکتر پیلوری ممکن است میزان ریشه کنی را بهبود بخشد. آنتی بیوتیک ها باکتری های خوب و بد در معده شما را می کشند. پروبیوتیکها به بهبود باکتریهای خوب کمک می کنند.آنها همچنین ممکن است خطر ابتلا به رشد بیش از حد مخمر را کاهش دهند ؛محققان شواهدی را ارائه دادند تا نشان دهند که باکتری Lactobacillus acidophilus بهترین نتایج را به ارمغان می آورد.

چای سبز

مطالعه ای که در سال 2009 بر روی موش انجام شد، نشان داد که چای سبز می تواند باعث کشتن و کند شدن رشد باکتری های هلیکوباکتری شود این مطالعه نشان داد که مصرف چای سبز قبل از عفونت از التهاب معده جلوگیری میکند. مصرف چای در طول یک عفونت، شدت گاستریت را کاهش میدهد.

سیر

سیر طبیعی ضد التهاب است و حتی خواص آنتی بیوتیکی طبیعی دارد. مصرف سیر پخته شده و خام ممکن است برای از بین بردن باکتری های هلیکوباکتر کمک کند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که افرادی که هلیکوباکتر پیلوری داشتند، روزانه دو حبه سیر متوسط (حدود ۳ گرم) را با ناهار و شام مصرف کردند، کاهش چشمگیری در تعداد باکتری های هلیکوباکتر داشتند. این نشان می دهد که سیر اثرات ضد باکتریایی ویژه علیه هلیکوباکتر پیلوری دارد.

3)درمان هلیکوباکتر پیلوری در طب سنتی

عسل

عسل توانایی ضد باکتری را در برابر H. pylori (هلیکوباکتر پیلوری معده) نشان داده است. تحقیقات بیشتری از این نتیجه گیری حمایت می کند. تحقیقات تا به امروز نشان داده اند که عسل می تواند باکتری ها را ریشه کن کند.محققان معتقدند که استفاده از عسل با درمان های استاندارد می تواند زمان درمان را کاهش دهد.عسل خام و عسل مانوکا ممکن است بیشترین اثر ضد باکتری را داشته باشند.

روغن زیتون

روغن زیتون همچنین ممکن است باکتری های هلیکوباکتر پیلوری معده را درمان کند. مطالعه سال 2007 نشان داد که روغن زیتون دارای توانایی ضد باکتری قوی در برابر هشت گونه H. pylori است. سه مورد از این گونه ها مقاوم به آنتی بیوتیک هستند. روغن زیتون همچنین در اسید معده پایدار باقی می ماند.

ریشه شیرین بیان

ریشه شیرین بیان یک درمان طبیعی رایج برای زخم معده است ، همچنین ممکن است با هلیکوباکتر پیلوری معده مبارزه کند. بر اساس یک مطالعه سال 2009، ریشه شیرین بیان، باکتری ها را مستقیما نمی کشد، اگر چه می تواند مانع از چسبیدن به دیواره سلولی شود.

جوانه بروکلی

یک ترکیب در شاخه های بروکلی به نام sulforaphane ممکن است در برابر هلیکوباکتر پیلوری معده موثر باشد. تحقیقات روی موش و انسان نشان می دهد که التهاب معده را کاهش می دهد. همچنین ممکن است کلنی سازی باکتری ها و اثرات آن را کاهش دهد. مطالعه ای بر روی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و هلیکوباکتر پیلوری معده نشان داد که پودر بوته ای بروکلی در برابر باکتری ها مبارزه می کند. این همچنین عوامل خطر قلبی عروقی را بهبود می بخشد.

3)درمان دارویی هلیکوباکتر پیلوری

آنتی بیوتیک ها

• برای درمان عفونت هلیکوباکتری معمولاً از آنتی بیوتیک های قوی برای کشتن باکتری استفاده می شود. در بسیاری از موارد ترکیبی از دو آنتی بیوتیک مختلف تجویز می شود.
• مهارکننده های پروتون پمپ ( داروهایی با نام های تجاری Prilosec, Nexium وPrevacid) – این دسته از داروها مقدار اسید تولید شده در معده را محدود می کنند.
• سد کننده های هیستامین (داروهایی با نام های تجاری Tagament و Zantac) – این دسته از داروها سطح اسید معده را کاهش می دهند.
• بیسموت ساب سالیسیلات ( دارویی با نام تجاری Pepto-Bismol ) – این دارو پوششی داخل معده ایجاد می کند و از آن در برابر مقدار زیاد اسید معده محافظت می کند.

درمان هلیکوباکتر پیلوری در بارداری

تهوع واستفراغ حاملگی یک شکایت شایع اوایل حاملگی می باشد. هیپرا مزیس گرویداروم شدیدترین فرم این اختلال است که در 2-1% حاملگی ها اتفاق می افتد و می تواند از 6 تا 16 هفته حاملگی ادامه یابد . به تازگی عفونت هیلکوباکترپیلوری در اتیولوژی استفراغ حاملگی مطرح شده و درمان هلیکوباکترپیلوری با آنتی بیوتیکهای شناخته شده میسر است و می تواند گامی در جهت درمان بیماران با تهوع و استفراغ آزار دهنده حاملگی باشد.

درمان هلیکوباکتر پیلوری در کودکان

درست است که ابتلا به التهاب معده و روده ناخوشایند است، ولی از آن سخت تر این است که ببینید کودک تان به آن مبتلا شده است. اگر دیدید علائم نوزادتان طی ۱ یا ۲ روز بهبود پیدا نکرد، حتما او را نزد پزشک ببرید. پزشک می تواند این اطمینان را به شما بدهد که کودک تان بدون هیچ عارضه ای در مسیر بهبودی قرار دارد.

تشویق کودکان برای نوشیدن مقدار زیادی آب (یا نوشیدن شیر مادر برای نوزادان) برای جبران آب ازدست رفته، اهمیت زیادی دارد. همه ی نوزادان و کودکان نوپا می توانند محلول حاوی الکترولیت مانند پدیالیت هم بنوشند. این محلول برای آنها مشکلی ایجاد نمی کند.

اگر کودک دچار عفونت معده شد بعد از استفراغ ۱۵ الی ۲۰ دقیقه به معده کودک استراحت دهید و سپس کمی مایعات به او دهید و اگر از شیر مادر استفاده می کند به کودک شیر دهید و اگر از شیر خشک استفاده می کند در شیشه شیر نوزاد مقداری محلول دی هیدراته در آن بریزید و لازم نیست که محلول را رقیق کنید.