منظور از سپسیس چیست و چرا باعث مرگ بیماران کرونایی می شود

سپسیس یک بیماری نسبتا شایع است که افراد را در سنین و شرایط متفاوت مبتلا می کند. البته عواملی که باعث ضعف سیستم ایمنی بدن می شود، در احتمال ابتلای بیشتر به سپسیس مؤثرند. تانما در این مطلب قصد دارد شما را علل و علائم سپسیس در زنان باردار، کودکان و حتی بیماران کرونایی آشنا کند؛

سپسیس چیست؟

سپسیس یا گندخونی یک بیماری تهدیدکننده زندگی است که در اثر واکنش بدن شما به عفونت ایجاد می شود. سیستم ایمنی بدن، شما را از بسیاری از بیماری ها و عفونت ها محافظت می کند ، اما همچنین ممکن است در پاسخ به یک عفونت بیش از حد کاهش یابد. سپسیس هنگامی ایجاد می شود که مواد شیمیایی سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت وارد جریان خون شود و باعث ایجاد التهاب در کل بدن شود.

شیوع سپسیس

طبق آخرین آمار ، سالانه بیش از 1.5 میلیون مورد ابتلا به سپسیس وجود دارد. بنا به آخرین تحقیقات پزشکی ۲۰ درصد تمام مرگ و میرها در سراسر جهان به سپسیس برمی گردد.

در سال ۲۰۱۷ در جهان حدود ۴۹ میلیون مورد سپسیس وجود داشت که ۱۱ میلیون مورد آن به مرگ منجر شد. در سال ۲۰۱۵ حدود ۷۵ هزار نفر در آلمان بر اثر ابتلا به سپسیس درگذشتند، که از شمار قربانیان سرطان بیشتر بود. در سال ۲۰۱۵ در بیمارستان های آلمان حدود ۱۵ درصد افراد بر اثر سپسیس جان سپردند.

منشاء سپسیس

این بیماری مسری نیست و هنگامی که عفونتی در پوست، ریه ها یا مجاری ادراری گسترش یافته و باعث واکنش شدید سیستم ایمنی بدن و در نتیجه اختلال در عملکرد سایر اندام ها یا دستگاه ها شود، بیماری رخ می دهد. اما موضوع قابل توجه این است که اکثر عفونت ها به سپسیس منجر نمی شوند و عفونت های زیر می توانند در بروز بیماری سپسیس مؤثر باشند:

• ذات الریه
• عفونت شکمی
• عفونت کلیه
• عفونت خون

عوامل خطرزا

• سالمندان، زیرا سپسیس در سالمندان شایع تر است.

• افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی ، این اتفاق زمانی می افتد که یک آنتی بیوتیک توانایی مقاومت در برابر از بین بردن باکتری ها را از دست می دهد.
• افزایش تعداد مبتلایان به بیماری هایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کنند.

علائم بالینی سپسیس

علائم شایع

• تب بالا (38ºC) و یا یک درجه حرارت زیر (36ºC)
• ضربان قلب بیش از 90 ضربان در دقیقه
• تنفس بالاتر از 20 تنفس در دقیقه
• عفونت احتمالی یا تأیید شده
• قبل از اینکه پزشک بتواند بیماری سپسیس را تشخیص دهد ، باید دو مورد از این علائم را داشته باشید.

علائم شدید

هنگام نارسایی اندام ، سپسیس شدید رخ می دهد. برای تشخیص بیماری سپسیس شدید باید یک یا چند علامت زیر را داشته باشید:

• تغییر رنگ تکه هایی از پوست
• کاهش ادرار
• تغییر در توانایی ذهنی
• کاهش پلاکت
• مشکلات تنفسی
• عملکرد غیر طبیعی قلب
• لرز به دلیل افت دمای بدن
• غش کردن
• ضعف شدید
• شوک سپتیک

عوارض سپسیس

اگرچه سپسیس به طور بالقوه تهدید کننده زندگی است ، اما این بیماری از خفیف تا شدید متغیر است. در موارد خفیف سرعت بهبودی بالاتری وجود دارد. طبق گفته کلینیک مایو ، شوک سپتیک نزدیک به میزان مرگ و میر 50 درصد است. ابتلا به عفونت شدید خطر ابتلا به عفونت در آینده را افزایش می دهد.

سپسیس شدید یا شوک سپتیک نیز می تواند عوارضی ایجاد کند. لخته های خون کوچک می توانند در بدن شما ایجاد شود. این لخته ها جریان خون و اکسیژن را به اندام های حیاتی و سایر قسمت های بدن شما مسدود می کنند. این باعث افزایش خطر از کار افتادن اندام ها و مرگ بافت می شود.

تشخیص سپسیس

اگر علائم بیماری سپسیس دارید ، پزشک آزمایشاتی را برای تشخیص و تعیین شدت عفونت شما انجام می دهد. یکی از اولین آزمایش ها آزمایش خون است. پزشک ممکن است آزمایشات دیگری را انجام دهد ، از جمله:

• آزمایش ادرار (برای بررسی باکتری های موجود در ادرار)
• آزمایش ترشح زخم (برای بررسی یک زخم باز برای عفونت)
• آزمایش ترشح مخاط (برای شناسایی میکروب های مسئول عفونت)

همچنین اگر پزشک شما با استفاده از آزمایش های فوق نتواند منبع عفونت را تعیین کند ، ممکن است با استفاده از یکی از موارد زیر ، نمای داخلی بدن شما را بررسی می کند:

• اشعه ایکس برای مشاهده ریه ها
• اسکن سی تی برای مشاهده عفونتهای احتمالی در آپاندیس ، لوزالمعده یا روده
• سونوگرافی برای مشاهده عفونت ها در کیسه صفرا یا تخمدان ها
• اسکن MRI ، که می تواند عفونت های بافت نرم را شناسایی کند.

پیشگیری از سپسیس

انجام اقدامات زیر برای جلوگیری از شیوع عفونت می تواند خطر ابتلا به سپسیس را کاهش دهد. اینها شامل:

• واکسیناسیون خود را به روز انجام دهید.
• مراقبت صحیح از زخم ، شستشوی دست و حمام کردن به طور مرتب.
• در صورت بروز علائم عفونت ، درمان فوری را انجام دهید.

درمان سپسیس

در ابتدای بیماری، درمان تهاجمی سپسیس بهترین راهکار است. در این حالت ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان یا به احتمال زیاد در بخش مراقبت های ویژه (ICU) باشد. پزشکان از تعدادی از داروها برای درمان سپسیس استفاده می کنند ، از جمله:

• آنتی بیوتیک ها از طریق IV برای مبارزه با عفونت
• داروهای وازواکتیو برای افزایش فشار خون
• انسولین برای تثبیت قند خون
• کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب
• مسکن ها
• همچنین تزریق وریدی مایعات، دارو و اکسیژن درمانی برای جلوگیری از افت فشار خون و قوای جسمی انجام می شود.

دیالیز و جراحی

در صورت ابتلا به عفونت کلیه ممکن است دیالیز لازم باشد. کلیه ها به فیلتر مواد زاید مضر ، نمک و آب اضافی خون کمک می کنند. در دیالیز ، یک دستگاه این توابع را انجام می دهد. در بعضی موارد ممکن است برای از بین بردن منبع عفونت به عمل جراحی نیاز باشد. این شامل تخلیه آبسه پر از چرک یا از بین بردن بافت آلوده است.

مبتلایان به سپسیس به طور کامل بهبود می یابند، اما ممکن است این بیماری دوباره عود کند. امکان ماندگاری اثرات آن تا حدودی به سن افراد، ابتلا به بیماری های مزمن دیگر و سرعت درمان بیماری بستگی دارد.

سپسیس در بارداری

بیماری سپسیس یک نوع عفونت باکتریایی است که در اغلب موارد، زنان باردار را آلوده کرده و باعث بیماری و درد شود. یادتان باشد كه این مشکل یک بیماری کشنده است، زیرا زمانی که عفونت خونی در بدن زن حامله اتفاق می­افتد، باکتری­های مضر و سموم آن، بافت­های مختلف بدن را درگیر نموده و زخم­های خارجی و یا داخلی زیادی را در بدن مادر باردار ایجاد می­کند.

معمولا، یک سوم از زنان باردار در سراسر جهان به بیماری سپسیس مبتلا شده و عواقب شدید آن را در بدن خود تجربه می­کنند. از این رو، پزشکان متخصص زنان و زایمان توصیه می­کنند که بیماری سپسیس زود هنگام تشخیص داده شود، تا درمان آن به موقع و در اسرع وقت شروع گردد.

علل بروز سپسیس در بارداری

• سقط جنین
• انجام جراحی سزارین
• انجام عمل سزارین و ابتلا به عفونت طولانی مدت واژن
• HIV، آنفولانزا و سایر بیماری­های حاد

علائم سپسیس در زن باردار

• بروز عفونت در جفت و یا در داخل رحم زنان حامله
• بالا رفتن ضربان قلب زن باردار، که بیش از 90 ضربه در دقیقه باشد
• تب کردن زن حامله در طول انجام زایمان
• افزایش تعداد تنفس زنان حامله
• غیر طبیعی بودن تعداد گلبول­های سفید خون زنان باردار
• پارگی زودرس کیسه آب زنان باردار

درمان سپسیس در بارداری

اگر دکتر معالج وجود عفونت تناسلی را در بدن زنان حامله تشخیص داد، شروع به درمان فوری با آنتی­بیوتیک ضروری خواهد بود. معمولا، در این گونه موارد، پزشکان متخصص زنان و زایمان مصرف ترکیبی از 2 یا 3 نوع آنتی­بیوتیک را برای درمان عفونت موجود در بدن بیمار خود تجویز می­کنند.

البته، فراموش نکنید كه به غیر از روش­های ذکر شده در بالا، پزشکان متخصص زنان و زایمان درمان­های مختلف دیگری را هم برای جلوگیری از مبتلا شدن زنان باردار به اختلال عملکرد ارگان­های بدن توصیه می­کنند.

عوارض سپسیس در بارداری

مبتلا شدن به بیماری سپسیس در دوران بارداری می­تواند منجر به بروز عوارض خطرناک بسیاری هم در بدن این افراد و جنین داخل رحم آن­ها شود. اگر چه میزان عوارض ناشی از این بیماری به نوع عفونت موجود در بدن مادر باردار بستگی دارد، اما در شرایط پیشرفته این نوع عفونت خونی می­تواند به بدن فرزند متولد نشده فرد بیمار هم انتقال یابد. عفونت از طریق باکتری های رشد یافته در دوران بارداری یا هنگام زایمان، باعث سزارین یا سقط جنین می شود.

سپسیس در کودکان

ابتلای کودکان به این عارضه زیاد اتفاق نمی افتد، اما گاهی اوقات یک باکتری با قدرت بیماری زایی بالا می تواند راه خود را به جریان خون کودک باز کند. رایج ترین باکتری های عامل سپسیس هموفیلوس آنفلوانزا و استرپتوکوک پنومونیه که پنوموکوک نیز نامیده می شود، هستند و خوشبختانه شانس آنها برای آلوده کردن کودکانی که واکسیناسیون خود را به موقع انجام داده اند، اندک است.

واکسن هیب تا حدود زیادی بیماری های دوران کودکی ناشی از هموفیلوس آنفلوانزا را از بین برده و برخی مطالعات نشان داده است واکسن پنوموکوکال؛ پرونار، که اخیراً معرفی شده، خطر ابتلا به عفونت های پنوموکوک را بیش از ۹۰ درصد کاهش می دهد.

این به معنای آن است که بچه های واکسینه نشده در حال حاضر بیشترین استعداد ابتلا به عفونت های خون را دارند و به ویژه کودکانی که بین دو تا ۳۶ ماهگی هستند، یعنی زمانی که سیستم ایمنی بدن هنوز به رشد کامل نرسیده است، نسبت به آن مستعدترند.

همچنین کودکان مبتلا به عارضه های خاصی مانند بیماری سلول داسی شکل یا عفونت HIV در معرض خطر ابتلا به عفونت های خون هستند. کودکان کوچک تر از دو ماه توسط آنتی بادی هایی که در رحم از مادر دریافت کرده اند از چنین باکتری هایی محافظت می شوند.

وقتی نوزادان به عفونت های خون مبتلا می شوند، علت معمولاً باکتری هایی مانند استرپتوکوک گروه B است که در طی زایمان از مادرشان گرفته اند. سپس ریسک ابتلا به عفونت خون شروع به کاهش می کند و وقتی فرزند شما به سه سالگی می رسد تقریباً به طور کامل از بین می رود، زیرا در آن سن، دیگر سیستم ایمنی بدنش به اندازۀ کافی قوی شده است تا از بسیاری عفونت های خونی جلوگیری کند.

در موارد نادری، کودک ممکن است عفونت خون را از باکتری های دیگری مانند استافیلوکوک اورئوس و استرپتوکوک گروه A بگیرد که گاهی اوقات می تواند از طریق خراشی در پوست وارد خون شود یا از باکتری نایسریا مننژیتیدیس که از طریق دستگاه تنفسی وارد بدن می شود و یا از باکتری سالمونلا که از طریق دستگاه گوارش وارد خون می شود.

درمان سپسیس در کودکان

نتایج آزمایش خون اغلب طی ۲۴ ساعت آماده خواهد شد. در طول این زمان ممکن است به کودکتان آنتی بیوتیک داده شود اما این پزشک است که تصمیم می گیرد کودکتان باید برای تزریق داخل وریدی آنتی بیوتیک در بیمارستان بماند یا می تواند آنتی بیوتیک های خوراکی را در خانه بخورد و روز بعد دوباره برگردد.

متخصصان می گویند حدود نیمی از کودکان مشکوک به ابتلای سپسیس بستری می شوند. وقتی پزشک تشخیص سپسیس را تأیید کند، کودک خوردن آنتی بیوتیک ها را ادامه خواهد داد. باز هم با توجه به تشخیص پزشک، این کار می تواند در بیمارستان یا خارج از آن انجام شود. عفونت باید در حدود یک هفته از بین برود، اما بسیار مهم است که مطمئن شوید کودکتان دورۀ کامل آنتی بیوتیک را می خورد و هر میزان و زمان برای مراجعه و پیگیری که پزشک گفته است انجام شود.

سپسیس در کرونا

اکنون که داده های علمی بیشتری در مورد "19-COVID" موجود است ، می توان به طور قطعی اعلام نمود که 19COVID در واقع باعث ایجاد سپسیس می شود. "سپسیس" اختلال عملکرد اندام های خطرناک برای زندگی است که دراثر واکنش میزبان نسبت به عفونت ایجاد می شود.

در مورد19COVID که اثرات آن کاملا برسیستم تنفسی مشهود می باشد ، تقریبا تمام سیستم های ارگان های دیگر نیزمی توانند تحت تاثیراین ویروس قرار گیرند که این مسئله خود تأییدی بر ایجاد سپتی سمی یا سپسیس در بیماران مبتلا به عفونت 19COVID می باشد .