بیماری روزاسه چیست و چه علایم و نشانه هایی دارد +عوارض بیماری

بیماری روزاسه یک عارضه پوستی است که می تواند افراد را در سنین مختلف درگیر کند و تا مدت ها عوارضی را برای فرد داشته باشد. درمان های مختلفی برای کنترل و مدیریت این بیماری وجود دارد. تانما در این مطلب انواع و علل بیماری روزاسه و روش های درمان و بهبود این بیماری را شرح می دهد؛

بیماری روزاسه چیست؟

روزاسه مشکل پوستی شایعی است که باعث بروز قرمزی و نمایان شدن رگ های قرمز خونی بر روی صورت شخص می شود. این عارضه پوستی ممکن است با برآمدگی های پر از چرک، کوچک و قرمز رنگی نیز همراه باشد. علائم و نشانه های این بیماری ممکن است برای مدت زمان چند هفته یا چند ماه شدت گرفته و بعد از مدتی ناپدید شوند. گاهی از اوقات بیماری روزاسه به علت علائم شبیه اش با آکنه صورت و دیگر مشکلات پوستی مثل گر گرفتگی پوست اشتباه گرفته می شود.

شیوع بیماری روزاسه

بیماری پوستی روزاسه مشکل شایعی است که معمولاً پوست صورت را درگیر کرده و بیشتر در افراد دارای پوست روشن اتفاق می افتد. این بیماری در افراد بین سنین 40 تا 60 سال شایع بوده و بیشتر زنان را درگیر می کند. اما زمانی که بیماری روزاسه برای مردان به وجود بیاید بدون شک عمق و شدت بسیار بیشتری خواهد داشت. همانطور که گفته شد طبق آمارها، حدود 16 میلیون نفر در آمریکا و بیش از 45 میلیون نفر در سراسر جهان به بیماری روزاسه پوستی مبتلا هستند.

انواع بیماری روزاسه

• زیر گروه یک، روزاسه erythematotelangiectatic یا (ETR)، با قرمزی صورت، گرگرفتگی و رگ های خونی قابل مشاهده است.
• زیر گروه دو، روزاسه پاپولوپوسچولر (یا آکنه)، با جوش آکنه مانند همراه بوده و اغلب زنان میانسال را تحت تاثیر قرار می دهد.
• زیر گروه سه، rhinophyma، یک شکل نادر است که با ضخیم شدن پوست بینی خود را نشان می دهد. این حالت معمولا بر روی مردان تاثیر می گذارد و اغلب با زیر گروه های دیگر همراه است.
• زیر گروه چهار روزاسه چشم است، و علائم آن در منطقه چشم متمرکز شده است.

منشاء بیماری روزاسه

هنوز علت اصلی بروز روزاسه مشخص نیست. اما به نظر می رسد این عارضه باعث اتساع رگ های خونی صورت فرد مبتلا می شود. در حال حاضر، محققان بر این باورند که افراد مبتلا به روزاسه از نظر ژنتیکی توانایی کاهش دادن التهابات صورت ناشی از عوامل محیطی مثل آفتاب سوختگی ، گر گرفتگی یا مصرف بعضی از داروها را نداشته و در نتیجه دچار روزاسه می شوند.

محرک های احساسی ای مثل استرس، ترس، اضطراب و غیره می تواند باعث تحریک و شدت گرفتن این بیماری شود. همچنین تغییرات آب و هوایی مثل بادهای قوی یا تغییر در رطوبت هوا نیز بی تأثیر نبوده و می تواند یکی از عوامل زمینه ساز آن باشد. در کنار این موارد، ورزش، سیگار کشیدن، مصرف غذاهای تند و فلفلی نیز می تواند محرک روزاسه باشد. نکته بسیار جالب اینجاست که روزاسه بسیاری از بیماران در مواقع خاصی از سال مثل نزدیک تعطیلات و کریسمس عود می کند.

عوامل خطرناک بیماری روزاسه شامل رنگ روشن پوست، انگلیسی، ایرلندی یا اسکاتلندی بودن، سابقه خانوادگی و ساده قرمز شدن گونه های فرد می شود. البته جنسیت و یائسگی نیز بی تأثیر نبوده و بیشتر زنان در بین سنین 30 تا 50 سال به این بیماری التهابی دچار می شوند.

عوامل خطرزا

• زنان
• داشتن پوست روشن به خصوص اگر قبلاً پوست فرد در برابر آفتاب آسیب دیده باشد
• داشتن بیش از 30 سال سن
• نوشیدن نوشیدنی های داغ و مصرف غذاهای فلفلی
• افزایش و بالا رفتن بیش ازحد دما
• نور خورشید یا وزش باد شدید
• احساسات و استرس
• ورزش
• مصرف داروهایی مثل داروهای فشار خون
• استفاده از لوازم آرایشی

علائم بیماری روزاسه

علائم زیر گروه اول، ETR

• گرگرفتگی و قرمزی در مرکز صورت
• رگ های خونی تجزیه شده و قابل مشاهده
• تورم پوست
• حساس شدن پوست
• سوزش پوست
• خشکی، خشنی و پوسته پوسته شدن پوست

علائم زیر گروه دوم، آکنه روزاسه

• جوش آکنه مانند و قرمزی پوست
• چرب شدن پوست
• حساس شدن پوست
• رگ های خونی تجزیه شده و قابل مشاهده
• بلند شدن تکه هایی از پوست

علائم زیر گروه سوم rhinophyma

• برآمدگی زیاد بر روی پوست
• ضخیم شدن پوست بینی
• ضخیم شدن پوست روی چانه، پیشانی، گونه ها و گوش
• بزرگ شدن منافذ پوست
• رگ های خونی تجزیه شده و قابل مشاهده

علائم روزاسه چشم

• برافروختگی و اشک آلود شدن چشم
• احساس وجود ریگ درون چشم
• سوختگی و یا احساس سوزش در چشم
• خشکی و خارش چشم ها
• حساسیت چشم به نور
• کیست در چشم
• کاهش بینایی
• رگ های خونی تجزیه شده و قابل مشاهده

عوارض بیماری روزاسه

به مرور زمان، ممکن است غدد چربی (غده های سبیومی) در داخل بینی و گاهی اوقات گونه ها بزرگ شده و باعث به وجود آمدن بافت اضافه ای در اطراف بینی شود که به آن rhunophyma یا بزرگ شدن بینی گفته می شود. این عارضه بیشتر در مردان شایع بوده و گاهی برای ایجاد آن چندین سال زمان می برد.

تشخیص بیماری روزاسه

پزشک معالج برای تشخیص روزاسه، بیشتر با توجه به سابقه علائم شخص و معاینه پوست بیمار تصمیم نهایی را خواهد گرفت. پزشک با توجه به قرمزی و ظاهر گر گرفته صورت اقدام به تشخیص نموده و بیشتر مبتلایان به روزاسه حتی احتمال ابتلا به بیماری را نمی دهند.

می توان در صورت نیاز برای تشخیص دقیق تر روزاسه از نمونه برداری پوستی (بیوپسی) استفاده کرد. برای تشخیص این بیماری آزمایش های خونی معمولاً بی نتیجه بوده ولی شاید بتوان از آن ها برای تشخیص علت های شایع قرمزی پوست مثل لوپوس سیستمیک، بیماری های خود ایمنی، کارسینوئید و درماتومیوزیس استفاده کرد. البته با توجه به علائم مشابهی که روزاسه از خود نشان می دهد ممکن است تشخیص کار چندان راحتی نباشد.

پیشگیری از بیماری روزاسه

• علت دقیق بیماری هنوز شناخته نشده ولی بهترین پیشگیری اجتناب از مواردی است كه سبب قرمزی یا گر گرفتن صورت خواهد شد . این موارد عبارتند از :
• اجتناب از نوشیدنی های داغ ، غذاهای تند و كافئین موجود در قهوه و نوشیدنی های الكلی .لازم به یادآوری است گرچه الكل بعضی موارد رزاسه را تشدید می كند ولی علائم در كسانی كه الكل هم هیچگاه مصرف نمی كنند میتواند شدید باشد و این بیماری را نباید به الكلیسم ارتباط داد .
• حفاظت خوب و مناسب از آفتاب كه شامل كمتر قرار گرفتن در معرض آفتاب ، استفاده از كلاه و بكاربردن فرآورده های مناسب ضدآفتاب با فاكتور حفاظتی حداقل 15 و اجتناب از هوای خیلی گرم و خیلی سرد كه ممكن است هریك از این موارد علائم بیماری را تشدید كنند .
• اجتناب از دستكاری ، مالش ، ماساژ و شستشوی زیاد صورت كه پوست قرمز با هریك از این موارد بیشتر تحریك می شود .
• ورزش باید به صورت متعادل بوده و سبب گرمای زیاد نشود و حتی المقدور در محیط سرد ورزش كنند .
• از مواد آرایشی محرك جهت صورت اجتناب گردد واز اسپری های مو طوری استفاده شود كه صورت را آغشته نكنند .
• موارد حملات قرمزی صورت ثبت شود و كلیه غذاها و فعالیت ها و .... كه می توانسته در طول روز سبب آن شود در نظر گرفته شوند .

درمان بیماری روزاسه

درمان دارویی

بهتر است، در فرایند درمان رزاسه، پزشک و بیمار رابطه ی تنگاتنگی با یکدیگر داشته باشند. داروها و پمادها حتماً باید با تجویز پزشک مصرف شوند. بیشتر پزشکان داروهایی را توصیه می کنند که التهاب و قرمزی لکه های پوستی را کاهش می دهند.

معمولاً لازم است که مبتلایان این داروها را یک یا دو بار در روز مصرف کنند. مترونیدازول ، بنزوئیل پراکسید، بنزوئیل پراکسید/ کلیندامایسین، آزلائیک اسید، سولفاستامید ۱۰% و سولفور ۵% برخی از داروهایی اند که برای درمان بیماری روزاسه تجویز می شوند.

ایزوترتینوئین

معمولاً اگر بیماری رزاسه شدید باشد و با روش های دیگر درمان نشود، پزشکان ایزوترتینوئین را تجویز می کنند. این دارو به ویژه، برای بیماران جوان و مبتلایان به رزاسه ی فیماتوس مؤثر است.

آنتی بیوتیک های خوراکی (داکسی سایکلین)

آنتی بیوتیک های خوراکی معمولاً سریعتر از داروهای موضعی اثر می کنند. البته، استفاده از این داروها باید محدود باشد و پزشکان مصرف طولانی مدت آنها را توصیه نمی کنند.

ریفاکسیمین (درمان SIBO)

بر اساس یک تحقیق جالب که در نشریه ی پزشکی معتبری منتشر شده است، باکتری های روده ی کوچک (SIBO) در مبتلایان به رزاسه بیشتر از افراد معمولی رشد می کنند.

از این رو، محققان به بیماران ریفاکسیمین (یک آنتی بیوتیک قوی) تجویز کردند. با تجویز این دارو باکتری های SIBO کاهش یافتند یا ریشه کن شدند. در نتیجه، اثرات رزاسه در بسیاری از بیماران تسکین یافت.

درمان روزاسه با لیزر

معمولاً متخصص پوست این درمان را انجام می دهد. استفاده از لیزر، رگ های خونی منقبض، قرمزی و سایر علائم رزاسه را کاهش می دهد. لیزر گاهی با درد همراه است اما معمولاً به بی حسی نیازی ندارد.

درمان خانگی

• جلوگیری از محرک ها
• استفاده از ضد آفتاب ها برای محافظت از صورت بهتر است ضد آفتابی با SPF 30 یا بیشتر
• استفاده از کلاه و عینک آفتابی در آب و هوای ابری و آفتابی
• استفاده ماسک برای پوشاندن صورت در هوای سرد و همراه با وزش باد
• لمس آرام صورت.
• خودداری از مصرف داروها و کرم های حاوی الکل و دیگر محرک های پوستی
• استفاده لوازم آرایش پوشاننده برای کاهش میزان قرمزی پوست
• استفاده از سرکه رقیق برای شستشوی صورت
• شست و شوی صورت با چای سبز برای کاهش قرمزی و التهابات ناشی از روزاسه

درمان های جایگزین

ماساژ

ماساژ منظم و آرام صورت می تواند به کاهش التهابات و تورم پوستی کمک کند. بهتر است با استفاده از انگشتان دست به صورت دایره ای صورت خود را ماساژ داده و از مرکز صورت به سمت گوش ها پیش بروید.

استفاده از روغن های گیاهی

درمان های دیگری مثل استفاده از روغن emu، چوب برگ و روغن پونه کوهی وجود دارد که بهتر است در مورد آن ها تحقیق شود. البته هنوز هیچ مدرکی بر تأیید کارساز بودن این درمان ها وجود ندارد. همچنین بهتر است در کنار داروها از پزشک خود در مورد درمان های جایگزین و مصرف مکمل ها سؤال شود.

درمان های حمایتی

روزاسه گاهی باعث استرس و پریشانی فرد می شود. احتمالاً فرد بیمار دائماً نگران ظاهر خود بوده و اعتماد بنفس خود را از دست خواهد داد. ممکن است در نتیجه عکس العمل اطرافیان نسبت به وضعیت پوستی خود کاملاً غمگین و ناامید شود. در این مورد بهتر است حتماً با مشاور صحبت شود.

بهتر است با کمک پزشک یا اینترنت، به عضویت گروه های تشکیل شده برای بیماری روزاسه درآمده و سعی کنید با مشکل روبرو شوید. این کار به بهبود وضعیت و کاهش استرس شما کمک بسیار زیادی خواهد کرد.