بیماری صرع به دلایلی مختلفی در افراد بروز پیدا می کند و انواع متفاوتی دارد. پزشکان پس از بررسی های تشخیصی دقیق، بر اساس نوع بیماری درمان را روی بیماران آغاز می کنند. تانما در این مطلب ضمن بیان عوامل مؤثر در ابتلا به صرع، درمان صرع به روش های طبیعی و دارویی را مطرح می کند؛

بیماری صرع چیست ؟

حمله صرع یا اپی لپسی اختلالی است که خود را با تشنجات مکرر در یک دوره زمانی نشان می دهد . تشنج به یک حمله ناگهانی در فعالیت الکتریکی مغز گفته می شود که می تواند باعث کاهش هوشیاری، حرکات مکرر، انقباضات عضلانی و گاهی اختلالات حسی شود .

صرع و تشنج

تشنج نشانه ی اصلی بروز صرع است. در بروز تشنج ممکن است فرد به زمین بیفتد، تکان و لرزش داشته باشد و حتی هشیاری خود را از دست بدهد. این فرد به کمک های اولیه صرع نیاز دارد. اما شناختن سایر انواع حمله صرع همیشه آسان نیست. زیرا کسی که دچار حمله صرع می شود ممکن است فقط گیج و منگ باشد یا گاهی چنین به نظر برسد که به جایی خیره شده اما در واقع، در حال پشت سر گذاشتن یک حمله صرع است.

شیوع بیماری صرع

در واقع بیماری صرع یک وضعیت نسبتا شایع است که در 0/5 % تا 1 % مردم اتفاق می افتد و ۶۵ میلیون نفر در جهان به صرع مبتلا هستند. صرع در كودكان و سالمندان بیشتر است و در زنان و مردان تقریباً به یك نسبت دیده می شود. در بیشتر افراد بالای ۳۵ سال، سکته عامل اصلی بیماری صرع است. در بیشتر افراد احتمال ابتلا به صرع قبل از ۲۰ سالگی تنها یک درصد است. داشتن والدینی که به طور ارثی دچار این بیماری هستند، احتمال بیماری را در فرزندان به ۲ تا ۵ درصد می رساند؛

انواع بیماری صرع

  • صرع جزئی
  • صرع عمومی
  • صرع غایب
  • صرع بی صدا
  • صرع عمومی کلی
  • صرع حرکتی
  • صرعِ تب
علل بیماری صرع

انواع بیماری صرع

علل بیماری صرع

  • اثرات ژنتیکی
  • ضربه سر
  • بیماری های مغز
  • بیماری های عفونی
  • آسیب های پیش از تولد
  • اختلالات کلامی
  • سن
  • سابقه خانوادگی
  • سکته و سایر بیماری های عروقی
  • دمانس
  • عفونت های مغزی
  • تشنج در کودکان
  • آسیب های سر

علائم بیماری صرع

  • گیجی موقت
  • صحبت کردن نامفهوم و بریده بریده
  • حرکات تند و پیچشی غیر قابل کنترل در دستها و پاها
  • از دست دادن هوشیاری و بی خبری
  • علائم روانی

عوارض بیماری صرع

  • افتادن و آسیب به سر و شکستگی
  • خفگی در جمام و شنا
  • تصادفات در رانندگی
  • عوارض تشنج و صرع در بارداری و برای مادر و هم جنین
  • بروز بیماری های روانی مانند افسردگی، اضطراب و در موارد شدید خود کشی هم دیده می شود.
  • آسیب دائمی مغز و مرگ ناگهانی
تشخیص بیماری صرع

عوارض بیماری صرع

تشخیص بیماری صرع

معاینه نورولوژیک

پزشک، عملکرد ذهنی، توانایی حرکتی و رفتاری و سایر حوزه ها را برای تشخیص بیماری و تعیین نوع صرع بررسی می کند.

تست های خونی

برای بررسی علائم عفونت، مشکلات ژنتیکی و سایر مسائلی که ممکن است با ابتلا به صرع مرتبط باشند، انجام می شود.

تست الکتروانسفالوگرام (نوار مغز) EEG

این تست رایج ترین تست برای تشخیص صرع است. در این تست الکترودهایی به جمجمه وصل می شوند و فعالیت الکتریکی مغز را ثبت می کنند. اگر فرد دچار صرع باشد تغییر در الگوی طبیعی امواج مغزی او رایج است حتی هنگامی که تشنج ندارد. پزشک ممکن است بیمار را هنگام انجام EEG از طریق تحت نظر بگیرد تا زمانهایی که دچار تشنج می شود را ضبط کند. ضبط کردن تشنج ها به تعیین نوع آن و رد سایر بیماری ها کمک می کند.

سی تی اسکن

این وسیله از اشعه X برای تهیه تصاویر مقطعی از مغز استفاده می کند. سی تی اسکن اتفاقات غیرطبیعی در مغز را که ممکن است باعث صرع شوند، مانند تومورها، خون ریزی و کیست، نشان می دهد.

ام آر آی

این وسیله از امواج مغناطیسی و رادیویی برای تهیه تصاویر با جزئیات از مغز استفاده می کند.

ام آر آی عملکردی (fMRI)

این روش تشخیصی تغییرات جریان خون به هنگام کار کردن بخش خاصی از مغز را اندازه می گیرد. از این تست پیش از عمل جراحی برای جلوگیری از آسیب به مناطق عملکردی خاص مانند منطقه مربوط به صحبت کردن و حرکت کردن، استفاده می کنند.

پِت (PET)

در این روش مقدار کمی ماده رادیواکتیو به سیاهرگ تزریق می شود تا برای دیدن مناطق فعال مغز و تعیین بخش های غیرطبیعی کمک کننده باشد.

اسپکت (SPECT)

این روش در صورتی استفاده می شود که با استفاده از ام آر آی و EEG منطقه دقیق شروع تشنج در مغز مشخص نشود. این روش از مواد روش پِت استفاده می کند اما یک نقشه سه بعدی با جزئیات از فعالیت جریان خون در مغز در هنگام تشنج ایجاد می کند.

تست های عصبی-روانشناختی

در این تست ها پزشکان توانایی های فکر کردن، حافظه و تکلم بیمار را آزمایش می کنند. نتایج این آزمایش به تعیین منطقه درگیر در مغز کمک می کند.

پیشگیری از صرع

تشخیص بیماری صرع

پیشگیری از بیماری صرع

  • خود، خانواده و دوستانتان را درباره بیماری صرع آموزش دهید تا شرایط را درک کنند.
  • سعی کنید عکس العمل های منفی افراد را نادیده بگیرید.
  • سعی کنید حس شوخ طبعی را فراموش نکنید.
  • تا حد امکان استقلال داشته باشید.
  • پزشکی را پیدا کنید که دوست دارید و با وی احساس راحتی می کنید.
  • سعی کنید برای بروز تشنج نگرانی نداشته باشید.
  • گروه های حمایت از مبتلایان به بیماری صرع را بیابید تا با افرادی آشنا شوید که شرایط شما را درک می کنند.
  • اگر تشنجات شما به حدی شدید است که نمی توانید بیرون از خانه کار کنید، می توانید در منزل از طریق کامپیوتر کارهای خود را انجام دهید.

پرهیز غذایی برای پیشگیری از صرع

  • پرهیز از نوشیدن آب یخ پس از استحمام.
  • پرهیز از خوردن گوشت گاو و گوسفند و بز و ماهی.
  • پرهیز از مصرف شیرینی و چربی.
  • پرهیز از مصرف سبزی ها به ویژه کرفس.
  • پرهیز از شلغم، ترب، کلم و هویج.

روش های درمانی صرع

الف) درمان خانگی صرع

  • داروهای خود را به موقع میل نمایید.
  • خواب کافی داشته باشید.
  • دستبند هشدار دهنده پزشکی بپوشید.
  • فعالیت کردن می تواند سبب تندرستی و کاهش افسردگی شود.
  • آب کافی بنوشید.
  • استرس خود را کنترل کنید.
  • مصرف نوشیدنی های الکلی کافئین دار را کاهش دهید.
  • از مصرف دخانیات پرهیز کنید.
  • از خیره شدن مستقیم به انواع نورها، و در معرض صدای بلند قرار گرفتن پرهیز کنید.
  • از مواجهه با هوای سرد و یا گرم شدید نیز می بایست اکیداً پرهیز شود.
درمان بیماری صرع

پیشگیری از بیماری صرع

ب) درمان صرع با تغذیه

رژیم غذایی کتوژنیک به خصوص برای درمان صرع در کودکان توصیه می شود. این رژیم غذایی حاوی چربی زیاد و کربوهیدرات اندک است و بدن را وادار می کند برای تولید انرژی به جای گلوکز از چربی استفاده کند. به این فرایند کتوسیز (ketosis) گفته می شود.

رژیم کتوژنیک مستلزم ایجاد توازن میان چربی، کربوهیدرات و پروتئین هاست. به همین دلیل افرادی که این رژیم را رعایت می کنند به خصوص کودکان، برای ایجاد توازن و تعادل باید حتما تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه باشند.

این رژیم برای همه ی بیماران نتیجه ی یکسانی ندارد؛ برای برخی از انواع تشنج ها بهتر عمل می کند و اگر به درستی رعایت شود در کاهش تعداد تشنج ها بسیار مؤثر عمل خواهد کرد. رژیم دیگری که بیشتر برای نوجوانان و بزرگسالان مفید است، «اتکینز تعدیل شده» نام دارد.

در این رژیم نیز میزان مصرف چربی زیاد و مقدار مصرف کربوهیدرات تحت کنترل است. دفعات تشنج در نیمی از بزرگسالانی که از رژیم اتکینز استفاده می کنند، کاهش می یابد و این بهبود تنها طی چند ماه اتفاق می افتد.

این رژیم ها حاوی چربی و مقدار کمی فیبر هستند پس یبوست از عوارض احتمالی آنها خواهد بود. قبل از شروع هر رژیم غذایی با پزشک خود مشورت کنید تا از جذب مواد مغذی لازم و حیاتی برای بدن مطمئن بشوید. در همه ی انواع رژیم غذایی عدم مصرف غذاهای فرآوری شده مفید خواهد بود.

ج) درمان صرع در طب سنتی

بیماری صرع یک بیماری است که به طور مستقیم با مغز و اعصاب در ارتباط می باشد. در بیماری صرع، بررسی مزاجی مغز ازآن جهت اهمیت دارد که هر عاملی سبب بر هم زدن تعادل مزاجی در مغز گردد می تواند سبب تشدید بیماری صرع در فرد مبتلا نیز گردد. بنابراین یکی از اولین اقدامات در کنترل بیماری صرع حفظ تعادل مزاجی مغز در مبتلایان است.

یکی از ابتدایی ترین توصیه هایی که به افراد مبتلا می توانیم بکنیم حفظ رطوبت مغز و پرهیز از هر آنچه سبب خشکی مغز می گردد، است. همچنین در زیر برخی داروهای گیاهی و عرقیات مفید برای درمان بیماری صرع توصیه می شود:

  • گل بنفشه + گل نیلوفر + گل پنیرك + پوست خشخاش همه را كوبیده خمیر كنید و روی سر ببندید.
  • كدو ، خیار یا تاجریزی را كوبیده بر سر بمالید.
  • دم كرده ی 2/0 تا یك گرم زعفران ضد صرع است.
  • دم كردهی 2/0 تا 4 گرم بادرنجبویه در یك فنجان آب جوش مفید است.
  • دم كردهی مقداری علف چای در یك فننجان آب جوش جهت درمان صرع مفید است.
  • دم كردهی تا یك گرم سداب جهت درمان صرع مفید است.
  • روزی 2 الی 3 فنجان یكی از عرقیات زیر را میل نمایید :عرق با درنجبویه ، سیر ، بارهنگ و عرق گشنیز.
  • یکی از بهترین دم نوش ها برای مبتلایان به صرع دم نوش زنجبیل می باشد. بهتر است همراه با زنجبیل مقدار بسیار اندکی نیز زعفران همراه شود. مصرف این دم نوش تا دو فنجان در روز مجاز می باشد.
  • بهارنارنج به هر صورتی که مصرف گردد (چه به صورت دم نوش، و چه به صورت عرق بهارنارنج و....) مفید است. اگر میزان و مقدار سردرد زیاد باشد می توان در دم نوش بهارنارنج از گیاه زوفا نیز کمک گرفت.

د) درمان دارویی صرع

داروهای ضدتشنج موجود در بازار بسیار متنوع هستند. پزشک با توجه به نوع تشنج بیمار، دارویی خاص یا ترکیبی از داروها را تجویز می کند. ازجمله داروهای متداول می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • لوتیراستام (کِپرا)
  • لاموتریژین (لامیکتال)
  • توپیرامات (توپاماکس)
  • والپروئیک اسید (دپاکوت)
  • کاربامازپین (تگرتول)
  • اتوسوکسیماید (زارونتین)

این داروها در شکل های مختلفی مانند تزریقی، قرص و شربت وجود دارند و باید ۱ تا ۲ بار در روز مصرف شوند. برای شروع درمان باید از کمترین دُز ممکن شروع کرد تا بدن به ماده دارویی عادت کند. داروها باید طبق تجویز پزشک و براساس دستورالعملی که ارائه می شود مصرف شوند.

درمان صرع در طب سنتی

درمان دارویی بیماری صرع

و) درمان صرع با جراحی

درمورد صرعی که نسبت به درمان دارویی مقاوم است اگر در آزمایشات مشخص شود ناحیه مبدا صرع کوچک و مشخص است و همچنین با اعمال حیاتی مانند صحبت کردن، عملکرد حرکتی، دیدن یا شنیدن تداخل ندارد، پزشک جراحی را پیشنهاد می کند. اغلب افراد بعد از جراحی موفق نیز به مصرف دارو برای کنترل صرع نیاز دارند اما تعداد و مقادیر داروی مصرفی آن ها کاهش می یابد. در موارد کمی ممکن است جراحی عوارضی نظیر تغییر در توانایی فکر کردن و شناخت بیمار داشته باشد.

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید