مدفوع نوزاد پس از خوردن شیر مادر یا شیر خشک یک امر طبیعی است که باید اتفاق بیفتد. البته یادمان باشد که مدفوع نوزاد باید در اندازه و رنگ های طبیعی باشد، زیرا در غیراینصورت نیاز به پیگیری جدی و مراجعه به پزشک وجود دارد. تانما در این مطلب والدین را با انواع و اشکال مدفوع طبیعی و غیر طبیعی نوزادان آشنا می کند؛

دفعات مدفوع نوزادان

تعداد دفعات اجابت مزاج نوزاد از یک بار در روز تا 8-6 بار در روز متغیر است. مدفوع نوزاد از نظر قوام و رنگ، بستگی به طبیعت نوزاد و تغذیه او دارد. این نکته را به خاطر داشته باشید که الگوی دفع مدفوع شیرخواران با یکدیگر متفاوت است به طوریکه برخی نوزادان پس از هر وعده خوردن شیر مادر، دفع مدفوع داشته و برخی دیگر یک تا دو بار در هفته مدفوع خود را دفع می کنند.

معمولا نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می شوند، در روز 5-4 دفع مدفوع دارند و اگر شکم این نوزادان هر 5-4 روز یک بار کار کند مشکلی وجود ندارد. همچنین بسیاری از نوزادان بعد از غذاخوردن، مدفوع می کنند که این ناشی از رفلکس معده-روده می باشد که باعث می شود هرگاه معده پر شود، سیستم گوارشی فعال گردد.

نوزادان 3 تا 6 هفته ای و برخی از نوزادان شیرمادر خوار دارای یک بار اجابت مزاج در هفته هستند که این طبیعی می باشد، به علت آنکه شیر مادر مقدار کمی مواد زائد دارد، بنابراین کاهش دفعات مدفوع کردن، نشانه یبوست نیست و نوزاد به طور ثابت وزنش زیاد می شود.اگر نوزاد شیرخشک خوار است، باید حداقل روزی یک بار اجابت مزاج داشته باشد. اگر نوزاد به علت سفتی مدفوع، زور بزند و تعداد دفعات اجابت مزاج نیز کمتر از حد طبیعی باشد، ممکن است دچار یبوست شده باشد و بهتر است به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.

مدفوع طبیعی نوزاد

دفعات مدفوع نوزاد

مدفوع طبیعی نوزاد تغذیه شده با شیر مادر

اگر نوزادتان تنها با شیر مادر تغذیه می شود، مدفوع او زرد یا کمی سبز خواهد بود و قوام آن، خمیرمانند یا خامه ای خواهد بود یا حتی ممکن است آن قدر آبکی باشد که شبیه اسهال به نظر برسد. مدفوع این نوزادان معمولاً شبیه ترکیب سس خردل و پنیر به نظر می رسد و ممکن است دانه های کوچک تخمه مانندی نیز داشته باشد و جالب این است که بوی آن نیز اصلاً بد نیست.

وقتی نوزاد با شیر مادر تغذیه می شود، بسیاری از رنگ ها برای مدفوع طبیعی است. یکی از رنگ هایی که ممکن است در پوشک نوزاد ببینید، یک رنگ سبزتر است که می تواند نشانۀ این باشد که شما چیزی متفاوت از بقیۀ روزها در طول روز خورده اید. اگر کودک شما هیچ گونه علائم دیگری ندارد، جای نگرانی نیست. همچنین لازم است بدانید که رنگ سبز مدفوع نوزادان برخلاف باورهای رایج نادرست، نشانۀ وجود یک بیماری نیست.

مدفوع نوزاد تغذیه شده با شیر کم کالری مادر

اگر مدفوع سبز روشن و کف آلودی تقریباً شبیه جلبک در پوشک نوزاد خود مشاهده کنید، او احتمالاً فقط بیشتر شیر کم کالری ای را که در ابتدای یک وعده شیردهی از سینۀ مادر خارج می شود، خورده است و به قدر کافی از شیر پسین یا انتهایی مادر را که حاوی چربی مغذی بیشتری است نخورده و این یعنی احتمالاً شما به مدت کافی از هر سینه به او شیر نداده اید.

برای جبران این اتفاق، وعدۀ بعدی شیردهی را با سینه ای شروع کنید که آخرین بار با آن به کودکتان شیر داده اید تا ادامهٔ شیردهی کامل شود و یادتان باشد لازم است در هر نوبت شیردهی، نوزاد شما یک سینه را کاملاً تخلیه کند.

مدفوع طبیعی نوزاد تغذیه شده با شیر خشک

نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می شوند، دفعات مدفوع کمتری نسبت به نوزادانی دارند که با شیر مادر تغذیه می شوند. همچنین آنها مدفوعی خمیری و شبیه کرۀ بادام زمینی و در طیف رنگ های قهوه ای دارند؛ قهوه ای به رنگ برنز یا قهوه ای مایل به زرد یا سبز. بوی آن تندتر از مدفوع نوزادان تغذیه شده با شیر مادر ولی خفیف تر از مدفوع کودکانی است که غذاهای جامد می خورند.

انواع مدفوع نوزاد

مدفوع طبیعی نوزاد

انواع مدفوع نوزاد

1-اسهال

اسهال در نوزادان، بسیار آبکی و روان است و به نظر می رسد که بیشتر از آب تشکیل شده است تا مواد جامد. اسهال نوزاد می تواند زرد، سبز یا قهوه ای باشد و ممکن است از پوشک نشت کند یا منفجر و پاشیده شود. اسهال می تواند نشانه ای از عفونت یا آلرژی و حساسیت باشد و اگر برای مدتی طولانی ادامه یابد و درمان نشود، می تواند منجر به کم آبی بدن نوزاد شود.

اگر کودک شما سه ماهه یا کوچک تر است و بیش از دو یا سه پوشک او با اسهال پر شده یا بیش از یک یا دو روز همچنان اسهال دارد، لازم است حتماً با پزشک تماس بگیرید. همچنین اگر اسهال کودک شامل خون قابل مشاهده یا مخاط است، باز هم باید فوری با پزشک تماس بگیرید. اسهال از مواردی است که باید حتماً و فقط تحت نظر پزشک درمان شود و نباید خودسرانه در خانه و بدون اطلاع به پزشک درمان شود.

2-یبوست

اگر مدفوع نوزاد شما سفت است و شبیه سنگ ریزه های کوچک به نظر می رسد، او احتمالاً یبوست دارد. ممکن است نوزاد در حین مدفوع کردن به وضوح ناراحت باشد و حتی ممکن است مدفوع به علت تحریک مقعد، آغشته به خون باشد. یک یا دو پوشک با مدفوع های ریگ مانند نگران کننده نیست، اما اگر کودک سه پوشک یا بیشتر با این مشخصه داشت یا اگر در آن خون دیدید، بهتر است با پزشک تماس بگیرید.

یبوست اغلب در کودکانی که شروع به خوردن غذاهای جامد می کنند اتفاق می افتد و راه پیشگیری از آن نیز دادن آب به صورت منظم و همزمان در روزهای شروع تغذیۀ تکمیلی کودک با غذاهای جامد است. یبوست همچنین می تواند نشانه ای از حساسیت به پروتئین شیر یا سویا یا ناسازگاری با چیزی در شیر مادر یا شیر خشک باشد که لازم است این مورد را نیز با پزشک در میان بگذارید.

3-مدفوع حاوی مخاط

مدفوعی شبیه لجن سبز با رشته های براق و درخشان، نشانۀ وجود مخاط است. این امر به ویژه زمانی پیش می آید که ترشح بزاق دهان نوزاد زیاد است، زیرا مخاط موجود در بزاق اغلب هضم نمی شود. اما مدفوع حاوی مخاط می تواند نشانۀ عفونت یا آلرژی نیز باشد. اگر این مدفوع با هر نوع علائم دیگری همراه است یا به مدت دو روز یا بیشتر در پوشک نوزاد دیده شود، با پزشک تماس بگیرید تا از نبود هر گونه مشکلی مطمئن شوید.

دفعات مدفوع طبیعی نوزاد

انواع مدفوع نوزاد

4-مدفوع خون آلود

الف)مدفوع خون آلود با خون قرمز روشن

مدفوع خون آلود با خون قرمز روشن به دلایل مختلفی می تواند در مدفوع نوزاد دیده شود. اگر موارد زیر را مشاهده کردید، با پزشک تماس بگیرید:

  • مدفوع طبیعی، اما آغشته به خون قرمز باشد که اغلب نشانۀ حساسیت به پروتئین شیر است.
  • مدفوع نوزاد دچار یبوست، آغشته به خون قرمز شود که شاید نتیجۀ پارگی در مقعد یا هموروئیدهای کوچک است.
  • اگر اسهال، مخلوط با خون قرمز باشد که می تواند نشانۀ یک عفونت باکتریایی باشد.

ب)مدفوع خون آلود با خون سیاه

گاهی اوقات خون موجود در مدفوع نوزاد، سیاه رنگ است که نشان می دهد خون هضم شده است. وجود این خون هضم شده در پوشک نوزاد که معمولاً به شکل دانه های کوچکی که شبیه دانۀ خشخاش سیاه یا کنجد است، شاید به دلیل این باشد که نوزاد با شیر مادر تغذیه می شود و خون نوک سینۀ زخم شده و ترک خوردۀ مادر را بلعیده است.

اما با این حال، لازم است حتماً با پزشک خود تماس بگیرید تا مطمئن شوید که علت مدفوع خون آلود، عارضه ای مانند خونریزی دستگاه گوارش فوقانی کودک نیست و کودک شما کاملاً سالم است.

5-مدفوع سبز نوزاد

مدفوع سبز نوزاد در نوزاد احتمالا به این دلیل است که باقی مانده غذا به سرعت از روده بزرگ عبور می کند یا احتمالا سبزیجات برگ سبز زیاد مصرف کرده است.

انواع مدفوع نوزاد

مدفوع های غیرطبیعی و خطرساز نوزاد


6-مدفوع زرد نوزاد

مدفوع زرد نوزاد و چرب نشانه ی آن است که بدن به خوبی چربی ها را از برنامه غذایی جذب نمی کند.

در ادامه ی مطلب تانما چند نوع مدفوع که می تواند نشان از مشکلات جدی در کودک باشد را نیز آورده است؛

7-مدفوع ژله ای نوزاد

مدفوع ژلهای نوزاد مدفوعی که تقریباً به طور کامل از خون قرمز ساخته شده است و مدفوع ژلهای نامیده می شود که نشان دهندۀ یک مشکل جدی در رودۀ کودک است.

8-مدفوع سیاه نوزاد

مدفوع سیاه نوزاد احتمال وجود زخم خونریزی دهنده یا سرطان های دستگاه گوارش برای نوزاد را نشان می دهد و جدی است و نیاز به پیگیری های تخصصی دارد. البته گاهی اوقات مصرف قرص آهن یا مکمل های آهن دار هم می تواند باعث سیاه شدن مدفوع شود.

9-مدفوع سفید یا بی رنگ نوزاد

انسداد مجاری صفراوی می تواند منجر به روشن شدن بیش از حد رنگ مدفوع و مدفوع سفید نوزاد شود؛ البته بعضی از داروها هم می توانند این حالت را ایجاد کنند.

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید