برنج سفید بهتر است یا برنج قهوه ای؟

استفاده از برنج در کشورهای خاورمیانه رواج بیشتری نسبت به اروپا و آمریکا دارد. مردم ایران هم برنج را یکی از اصلی ترین وعده های غذایی شان می دانند.

برنج قهوه ای

مینو حاجیان، کارشناس ارشد ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻏﺬﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻏﺬﺍ ﻭ ﺩﺍﺭﻭ، اظهار کرد: غلات کامل و سبوس دار از جمله سالم ترین مواد غذایی محسوب می شود و برنج قهوه ای از جمله غلات کامل است که می‌توان همراه با مصرف غلات کامل دیگر مانند جو و گندم کامل، خطر ابتلا به دیابت را کاهش داد حاجیان تاکید کرد: برنج قهوه ای بخشی از فیبر، موادمعدنی، ویتامین و برخی از ترکیبات فنولی مورد نیاز روزانه بدن را تامین می کند و پیشنهاد می‌شود به دلیل خواص سلامتی بخش آن در رژیم غذایی هفتگی افراد حداقل به میزان دوبار در هفته قرار گیرد .

کارشناس ارشد ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻏﺬﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻏﺬﺍ ﻭ ﺩﺍﺭﻭ، تصریح کرد: سازمان غذا و دارو برای واحدهای متقاضی فرآوری و بسته بندی برنج قهوه ای پروانه ساخت یا شناسه نظارت کارگاهی صادر می کند وی گفت: کیفیت پخت و خوراک برنج قهوه‌ای نقش موثری در ترویج مصرف و پذیرش این محصول توسط مصرف کننده دارد و پس از برداشت پوسته ابتدایی خارجی‌ترین لایه شلتوک در کارخانه فرآوری برنج، برنج قهوه ای، برنج سفید حاصل می شود که لایه سبوس آن گرفته شده است.

حاجیان با بیان اینکه برنج قهوه ای از ارزش غذایی بالاتری نسبت به برنج سفید برخوردار است، افزود: هرچه میزان صیقل بیشتر باشد برنج تولیدی سبوس کمتری داشته، شفاف و شیشه‌ای تر خواهد بود .

وی بیان کرد: کیفیت پخت و خوراک برنج قهوه‌ای نقش موثری در ترویج مصرف و پذیرش این محصول توسط مصرف کننده دارد و لازم است به تدریج با فرهنگ سازی، ترویج خواص برنج قهوه ای و بهبود جایگاه مصرف برنج قهوه ای در رژیم غذایی هفتگی مصرف کنندگان باز شود کارشناس ارشد ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻏﺬﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻏﺬﺍ ﻭ ﺩﺍﺭﻭ، در پایان خاطرنشان کرد: برنامه ارتقای ایمنی و سلامت محصول برنج از آبان ماه ۹۲ در دو سطح واردات و تولید داخل در سازمان غذا و دارو مصوب و به صورت کشوری اجرا شده است.

در جنوب شرقی آسیا بیشتر افراد از برنج های سبوس دار و یا به اصطلاح برنج های قهوه ای استفاده می کنند. این برنج ها نیز جزو دسته ی غلات به حساب می آیند. کربوهیدارت های برنج قهوه ای بیشتر و پیچیده تر از دیگرا غلات می باشد.

شما می توانید با مصرف یک وعده برنج قهوه ای، ریزمغذی های فراوانی از جمله فیبر، پروتئین، ویتامین های گروه B، کلسیم، آهن، منیزیم، منگنز، فسفر، پتاسیم و روی را به بدنتان برسانید…

تولید این محصول در مقایسه با برنج سفید، با ضایعات کمتر و درآمدزایی بیشتری برای شالیکاران، همراه است. به همین دلیل هم در چند سال اخیر، کشورهایی مانند هند، تایلند و حتی فیلیپین، سعی کرده اند تولید و مصرف برنج قهوه ای را افزایش دهند. مدتی است این برنج وارد بازار ایران هم شده و طرفدارانی پیدا کرده. به همین خاطر سراغ دکتر محمدحسین عزیزی، متخصص صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس رفتیم تا پاسخ چند سوال رایج در مورد برنج قهوه ای را از ایشان بپرسیم.

روند تولید برنج قهوه ای به چه صورت است؟

برنج قهوه ای همان برنجی است که برخی به آن برنج پیش پخت شده هم می گویند. برای تولید چنین محصولی، زمانی که برنج را در حالت شلتوک (شلتوک به پوسته سلولزی روی دانه های برنج گفته می شود که پوسته نازک دیگری را هم زیر خود جای داده است) از مزرعه برداشت می کنند پیش از جدا کردن شلتوک از دانه برنج، آن را با آب داغ یا بخار آب، قدری حرارت می دهند. این حرارت دهی باعث می شود ویتامین ها و املاحی که داخل پوسته برنج وجود دارند، به مغز آن منتقل شوند.

بعد از طی مرحله حرارت دهی برنج ها را خشک و سپس پوسته سلولزی آن را جدا می کنند. در اثر فرآیند حرارت دهی، برنج با پوسته رویی آن، رنگ محصول نهایی به دلیل جذب ویتامین ها و املاح و همچنین به دلیل رنگ قرمز مایل به قهوه ای که پوسته زیر شلتوک دارد، به سمت قهوه ای شدن می رود. این در حالی است که برنج سفید، حرارتی نمی بیند و پوسته آن در همان مراحل اولیه پس از برداشت هم زدوده و صیقل داده می شود. با این حساب می توان گفت که همین فرآیند پیش پخت شدن برنج های قهوه ای باعث بیشتر شدن میزان املاح و ویتامین های آنها نسبت به برنج های سفید می شود.

آیا باید انواع خاصی از برنج برای تولید برنج قهوه ای مورد استفاده قرار بگیرند؟

نه. شالیکاران و تولیدکنندگانی که قصد تولید برنج قهوه ای داشته باشند، می توانند از انواع برنج برای این منظور کمک بگیرند. به طور کلی، در برخی کشورها مانند تایلند و هند که برنجشان خیس است، تولید و مصرف برنج قهوه ای طرفداران بسیار زیادی دارد.