خواص زنیان بسیار زیاد است و پزشکان طب سنتی با توجه به وضعیت جسمی و روحی فرد نحوه و میزان مصرف زنیان را به او توصیه می کنند. تانما در این مطلب علاوه بر فواید زنیان، عوارض و موارد منع مصرف آن را نیز بیان می کند؛

زنیان چیست ؟

زنیان، گیاهی یک ساله با گل های سفید رنگ و بومی کشور هند است. میوه ی آن که در واقع همان دانه های زنیان هستند، کوچک، بیضی شکل و رگه دار که بیشتر به رنگ های زرد، قهوه ای، سبز و خاکستری دیده می شوند، مزه ای تند و تیز دارند و عطر و بوی آن ها مانند آویشن می باشد. همچنین مواد مغذی موجود در زنیان شامل کلسیم، تیامین، ریبوفلاوین، فسفر، آهن و نیاسین است. در ضمن هر ۱۰۰ گرم از دانهٔ زنیان حاوی موارد زیر است:

  • پروتئین: ۱۷/۱ درصد
  • چربی: ۲۱/۸ درصد
  • موادمعدنی: ۷/۹ درصد
  • فیبر: ۲۱/۲ درصد
  • کربوهیدرات: ۲۴/۶ درصد

طبع زنیان چیست؟

این گیاه طبعی گرم و خشک دارد به همین دلیل عرق آن هم طبع گرم و خشک را به بدن می رساند. به همین دلیل اغلب توصیه می شود در مصرف آن جانب اعتدال رعایت شود.در طب سنتی مصلح زنیان و عرق آن را سکنجبین معرفی می کنند.

خواص زنیان برای سلامت بدن چیست؟

خواص زنیان برای زیبایی

زیبایی پوست

استفاده از راهکارهای طبیعی تاثیر به سزایی بر زیبایی پوست و حتی مو دارد. هر کدام از ماده های طبیعی تاثیر متفاوت خود را به همراه خواهد داشت که عرق زنیان نیز تاثیر منحصر به خود را بر پوست دارد.

از عرق زنیان می توان به شکل محلول و لوسیون استفاده کرد تا به رفع قارچ های پوستی کمک کند. همینطور برای درمان التهابات پوستی می توان عرق زنیان را با استفاده از پنبه روی سطح پوست شستشو شده، مالید.

همچنین می توانید با استفاده از یک قاشق غذاخوری پودر زنیان، به همراه یک قاشق ماست، ماسکی خانگی تهیه کنید. سپس آن را روی پوست خود بمالید. باید به مدت 40 دقیقه این ماسک را روی صورت نگه دارید.

توقف سفید شدن مو

برگ کاری، کشمش و دانهٔ زنیان را در یک فنجان آب بریزید و بپزید. در صورت لزوم برای طعم دادن به آن شکر اضافه کنید. روزی یک لیوان از آن بنوشید. این روش سفید شدن مو را متوقف می کند.

خواص زنیان برای کاهش وزن

طریقه مصرف زنیان برای لاغری بدین صورت است که از آنجایی که عرق زنیان نقش هضم کننده سریع غذا را برای بدن دارد، بهتر است بعد از هر وعده غذایی، یک لیوان که نیمی آب و نیمی از عرق زنیان است را بنوشید. همینطور از دمنوش زنیان روزی سه بار می توان برای لاغری استفاده کرد. سه گرم از دانه زنیان را در آب گرم دم کرده و مصرف کنید.

خواص درمانی زنیان

خواص زنیان برای زیبایی

خواص درمانی زنیان

گیاه زنیان دارای خواص مختلفی برای درمان بیماری ها دارد که در زیر آمده است:

  • رفع اسیدی شدن دستگاه گوارش؛ یک قاشق غذاخوری دانهٔ زنیان با یک قاشق غذاخوری زیرهٔ سبز را با هم ترکیب کنید. این ترکیب را با مقداری پودر زنجبیل به صورت روزانه مصرف کنید.
  • درمان یبوست
  • درمان یا کاهش دردهای ناشی از اختلالات کلیوی
  • آسم (تنگی نفس)؛ می توان دوبار در روز دانهٔ زنیان را به همراه شکر زرد استفاده کرد.
  • درمان بیماری های کبد و کلیه
  • مشکلات دهان و دندان ؛ برای درمان درد دندان، بوی بد دهان و پوسیدگی دندان دهان خود را با مقداری روغن میخک، مقداری روغن زنیان و آب بشویید.
  • سرماخوردگی؛ بخور زنیان در آب داغ بهترین تسکین است.
  • خارش، سوختگی و اگزما؛ دانهٔ زنیان را با آب ولرم مخلوط کنید تا به صورت خمیر دربیاید. این خمیر را به هر منطقه ای از صورت یا بدن که لازم است بزنید.
  • خون ریزی بیش ازحد و عادت ماهیانهٔ نامنظم؛ شب مقداری دانهٔ زنیان را در ظرفی که از آب پر شده است بریزید. آن را از صافی رد کنید و در صبح بنوشید.
  • مشکلات هاضمه؛ دانهٔ زنیان برای مشکلات هاضمه مفید است. جویدن یک قاشق چای خوری دانهٔ زنیان با شکر کمک می کند تا از شر سوءهاضمه خلاص شوید.
  • آرتریت؛ به طور مرتب، مفاصل آسیب دیده را با روغن دانهٔ زنیان ماساژ دهید تا از درد آرتریت خلاص شوید.
  • اسهال؛ مشتی از دانهٔ زنیان را در یک لیوان آب بجوشانید. سپس اجازه بدهید سرد شود و دوبار در روز آن را مصرف کنید.
  • عفونت های ویروسی؛ ماست را با پودر دانهٔ زنیان ترکیب کنید. این خمیر را به صورت تان بزنید و اجازه دهید تا در طول شب روی صورت شما باقی بماند.
  • آنفولانزا؛ دانهٔ زنیان را همراه با دارچین در آب بجوشانید. از صافی رد کنید و ۴ بار در روز آن را بنوشید تا آنفولانزا برطرف شود.
  • بی اشتهایی؛ دانهٔ زنیان، دانه ٔ رازیانه، پودر زنجبیل خشک شده، نمک و دانهٔ زیرهٔ سیاه را مخلوط و آسیاب کنید. روغن داغ را به مخلوط اضافه کنید و آن را با برنج پخته شده ترکیب کنید.
  • هموروئید؛ گل های خشک شدهٔ انار، دانهٔ خشخاش و برگ های خشک شدهٔ چریش یا نیم (neem) را با هم ترکیب کنید. در زمان خونریزی مقعدی دوبار در روز این مخلوط را به همراه شیر مصرف کنید.
  • التیام درد؛ دانهٔ زنیان، دانهٔ پیاز و دانهٔ شنبلیله را با اسفرزه مخلوط و آسیاب کنید و هر روز صبح یک قاشق چای خوری از آن را مصرف کنید.
  • ناتوانی جنسی؛دانهٔ زنیان را با مقداری هستهٔ تمبر هندی و کرهٔ تصفیه شده برشته کنید. آنها را به خوبی آسیاب کنید و یک قاشق چای خوری از این مخلوط را به یک لیوان شیر و عسل اضافه کنید.
  • شیردهی؛ دانهٔ زنیان را با دانهٔ رازیانه مخلوط کنید. این ترکیب برای پاک سازی رحم و افزایش تولید شیر مادر استفاده می شود.
  • گرفتگی های قاعدگی؛ همچنین برای آرامش بخشی سریع می توانید روغن آن را روی ماهیچه بمالید.
  • مشکلات معده؛3 قاشق چای خوری دانهٔ زنیان را در آب لیمو خیس کنید و در سایه خشک کنید. سپس آن را آسیاب کنید و با مقداری نمک سیاه ترکیب کنید و دوبار در روز با آب ولرم بخورید.
  • آروغ زدن؛ بسیاری از مشکلات مربوط به گازهای معده می تواند با ترکیب زنجبیل خشک شده، دانهٔ زنیان و نمک سیاه درمان شود.
  • میگرن؛ دانه های زنیان را در یک ورق کاغذ بپیچید و بو کنید.
  • سلامت قلب؛ برای تحریک قلب یک قاشق غذاخوری دانهٔ زنیان را با آب گرم مصرف کنید. برای اثربخشی سریع تر می توانید یک قاشق چای خوری شکر زرد را با مقداری دانهٔ زنیان مخلوط کنید.
  • مشروبات الکلی؛ از جمله خواص زنیان در طب سنتی این است که جویدن روزانهٔ دانهٔ زنیان کمک می کند تا میل به الکل کم شود.
  • افزایش تعداد اسپرم؛ دانهٔ زنیان را با مقداری هستهٔ تمبرهندی و کرهٔ تصفیه شده برشته کنید. تمام این مواد را آسیاب کنید. سپس یک قاشق چای خوری از این مواد را در یک لیوان شیر و عسل حل کنید.
  • شب ادراری؛ 50 گرم کنجد سیاه، ۲۵ گرم دانهٔ زنیان و ۱۰۰ گرم شکر زرد را با هم مخلوط کنید. روزی دوبار ۱ قاشق چای خوری از این مخلوط را مصرف کنید.
  • گوش درد ؛ 1 قاشق چای خوری سیر و ۲ قاشق چای خوری دانهٔ زنیان را در روغن کنجد سیاه حرارت دهید تا به رنگ قرمز در بیاید. اجازه دهید تا سرد شود و آن را از صافی رد کنید و چند قطره از آن را داخل گوش بریزید.
  • نفخ شکم؛ 3 قاشق غذاخوری دانهٔ زنیان را در آب لیمو خیس کنید. بعد از اینکه آن را در سایه خشک کردید با مقداری نمک سیاه ترکیب و پودر کنید و دوبار در روز ۱ قاشق چای خوری از آن را با آب گرم مخلوط کنید و مصرف کنید.
  • درد مفاصل؛ برای تسکین درد مفاصل، مارچوبه، دانهٔ زیرهٔ سیاه، دانهٔ شنبلیله و دانهٔ زنیان را با هم مخلوط کنید. سپس پودر کنید و هر روز صبح نصف قاشق چای خوری از آن را بخورید.
  • کولیت؛ ۱ قاشق چای خوری دانهٔ زنیان و و نصف قاشق چای خوری دانهٔ رازیانه را در نیم لیتر آب بجوشانید. به مدت ۵ دقیقه روی شعلهٔ متوسط بپزید. اجازه دهید سرد شود و آن را از صافی رد کنید. روزانه بعد از هر وعدهٔ غذایی یک فنجان از آن بنوشید.
  • دیابت؛ مقداری برگ های نیم (neem) را در سایه خشک کنید. آن را پودر کنید و در یک شیشه نگه دارید. شب یک قاشق چای خوری از پودر را با نصف قاشق چای خوری پودر دانهٔ زیره و پودر دانهٔ زنیان در شیر داغ مخلوط کنید و به مدت ۳۰ روز آن را مصرف کنید.
  • از کار افتادگی؛ خیس کردن دانهٔ زنیان در آب و مصرف روزانهٔ آن می تواند به درمان از کار افتادگی و لرزش کمک کند.
  • پاک کنندهٔ چشم؛ یک مشت دانهٔ زنیان را در آب بجوشانید. با این آب چشم تان را بشویید تا تمیز شود.
  • مشکل شنوایی؛ چند قطره از روغن دانهٔ زنیان را در گوش تان بریزید تا از این وضعیت خلاص شوید.
  • پاک کنندهٔ بدن؛ مصرف چای دانهٔ زنیان می تواند به پاک سازی سموم بدن کمک کند. به همین دلیل می تواند بسیاری از مشکلات پوستی و بیماری های مربوط به آن را کاهش دهد.
  • سنگ مثانه؛ برای از بین بردن سنگ مثانه روزانه ۶ گرم دانهٔ زنیان مصرف کنید.
  • منوراژی (خونریزی زیاد قاعدگی) گرم دانهٔ زنیان را یک شب کامل درون آب خیس کنید. سپس آن را آسیاب کنید و صبح بنوشید.
  • کهیر؛ 1 گرم دانهٔ زنیان را با ۳ گرم شکر زرد مصرف کنید. این روش درمانی مفیدی برای کهیر است.
خواص دارویی زنیان

خواص درمانی زنیان

عرق زنیان چه فوایدی دارد؟

عرق زنیان نیز مانند دانه زینیان فواید زیادی دارد که در زیر فواید عرق زنیان اشاره شده است:

  • عرق زنیان درمان کننده استئوآرتریت است
  • عرق زنیان خشکی شانه ها و التهاب آرنج را برطرف میکند
  • عرق زنیان کشیدگی و التهاب تاندونها را درمان میکند
  • ضد نفخ
  • ضد انگل و قارچ
  • باد شکن
  • ضد ترشی معده
  • ضد تهوع
  • خلط آور و تقویت معده
  • مقوی قوای جنسی
  • هضم غذا
  • سوء هاضمه
  • رفع گرفتگی گوش
  • مفید برای ترک اعتیاد مواد مخدر
  • ضد تشنج
  • سکسکه
  • مفید برای بیماریهای عصبی

دیگر کاربردهای زنیان

  • از قدیم زنیان را به عنوان ادویه و نگهدارنده مواد غذایی استفاده می کدند. این گیاه را در تهیه بیسکوئیت، ترشی جات، پودر کاری و مواد خوراکی دیگر استفاده می کنند. علاوه بر این در تهیه صابون و عطر نیز کاربرد دارد.
  • در هندوستان از اسانس زنیان به نام " آجوان اُیل " به عنوان یک ضد میکروب قوی (مشابه تیمول) مصرف می گردد. همچنین می توان از اسانس زنیان تحت عنوان ماده ضد قارچ پوستی و ضد نزله تنفسی استفاده کرد.
  • محصولات زنیان به صورت لوسیون، محلول، پودر، پماد و دئودرانت در بازار وجود دارد.
  • همچنین دانهٔ زنیان به عنوان حشره کش استفاده می شود. استفاده از دانهٔ زنیان روشی مرسوم برای درمان نیش حشرات سمی است.

زنیان چه عوارضی را برای بدن دارد؟

زنیان علاوه بر مزایای زیادی که در طب سنتی دارد، در صورتیکه بی جا و به مقدار ناکافی مصرف شود می تواند بدن را دچار عوارضی کند. از جمله موارد منع مصرف و مضرات زنیان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • نوزادان و کودکان : اطلاعاتی درباره اثر زنیان بر روی نوزادان و کودکان در دسترس نیست به همین دلیل توصیه می شود که از مصرف زنیان در نوزادان و کودکان خودداری کنید.
  • جنین و زنان باردار : هنوز تحقیقاتی درباره ی اثرات زنیان بر روی جنین و زنان باردار صورت نگرفته به همین دلیل متخصصان توصیه می کنند که زنان در دوران بارداری از مصرف زنیان اجتناب کنند.
  • آلرژی و حساسیت : زیاده روی در مصرف زنیان ممکن است باعث آلرژی و حساسیت شود که با علائمی مانند تهوع، استفراغ، سوزش پوست و سردرد مشخص می شود.
  • کبد : افراد مبتلا به بیماری های کبد بهتر است زنیان را استفاده نکنند.
  • افراد گرم مزاج :نبایستی از عرق زنیان استفاده کنند و در صورت لزوم به مقدار کم و همراه با گیاهان دارویی سرد مانند عرق شاتره و کاسنی مصرف نمایند.

عرق زنیان چه مضراتی دارد؟

عرق زنیان اگر به اندازه و درست مصرف شود هیچ عوارض جانبی را به همراه نخواهد داشت. اما مصرف بیش از حد آن می تواند موجب عوارض زیر شود. از جمله مضرات عرق زنیان باید به موارد زیر اشاره کرد:

  • زخم معده
  • سوزش معده
  • خواب آلودگی
  • ابتلا به بیماری های قلبی
  • حالت تهوع
  • تب و افزایش دمای بدن
  • بروز عوارض آلرژیکی و بروز حساسیت
  • مشکلات کبدی
نحوه مصرف عرق زنیان

خواص عرق زنیان

نحوه مصرف زنیان به چه صورت است؟

گیاه زنیان مانند هر داروی گیاهی دیگری بسته به مشکل و بیماری هر فرد، می توان به انواع مختلف مصرف شود. در زیر انواع مصرف آن را می خوانید:

عرق زنیان

نصف استکان عرق زنیان را با نصف استکان آب ترکیب کرده و بعد از هر وعده غذایی ظهر و شب میل شود تا علاوه بر هضم آسان غذا، از نفخ و ترشی معده جلوگیری کند.

پودر زنیان

هر روز3 تا 4 گرم پودر دانه های زنیان را در اشکال مختلف یا همراه غذا مصرف شود. برای تاثیر بیشتر زنیان در جذب آن توسط بدن، بهتر است که دانه ها را به صورت پودر شده مصرف کنید.

دمنوش زنیان

2 تا 4 گرم زنیان را در آب جوش دم کرده و 3 بار در طول روز به میزان نصف استکان میل شود.

عصاره خشک زنیان

روزانه می توان 125 میلی گرم از عصاره خشک دانه های زنیان برای لاغری استفاده کرد.

عصاره مایع یا تنتور

از عصاره مایع زنیان می توان روزانه تا شش میلی گرم برای کاهش وزن مصرف کرد.

میزان مصرف زنیان چقدر باید باشد؟

بزرگسالان می توانند روزانه نصف لیوان عرق زنیان را بعد از هر وعده غذایی میل کنند. گاهی ترکیب این نوشیدنی به همراه آب می تواند موثر در نوشیدن راحتتر آن باشد. کودکان بالای 3 سال نیز می توانند روزی 3 مرتبه به میزان 2 قاشق مرباخوری مخلوط شده در آب، پس از غذا از عرق زنیان استفاده کنند.

نحوه نگهداری زنیان به چه صورت است؟

برای نگهداری زنیان از قرار دادن آن در مکان‎های مرطوب و در زیر نور مستقیم آفتاب خودداری کنید و همیشه آن را به اندازه مصرف‎تان خریداری کنید، این دانه ها را در ظروف در بسته و در مکان خشک و خنک نگهداری کنید.

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید