جشن میانه پاییز چه زمانی است و چه آداب و رسومی دارد

جشن میانه پاییز

جشن هایی که بر طبق تغییرات فصل ها در روزهای مختلف سال برگزار می شوند،در ایران باستان کم نیست از این جشن ها می توان به عید نوروز که در اعتدال بهاری برگزار می شود یا شب چله که آن را در انقلاب زمستانی برگزارمی شود اشاره کرد

یکی دیگر از این مراسم ها که می توان نام برد در 15 آبان ماه وبه جشن میانه پاییز مشهور است وهدف اصلی در این جشن نیایش کردن وایجاد پیمان همبستگی می باشد در ادامه بیشتر در باره جشن میانه پاییز توضیح خواهیم داد :

زمان جشن میانه پاییز

پانزدهم آبان میانه فصل پاییز در گاه شماری ایرانی بنام «اَیاثرِم» در اوستایی «اَیاثرِمَـه» هنگام برگزاری جشنی به نام «پاییزانه» یا «جشن میانه پاییز» است که ریشه جشن میانه پاییز' در گاه شمار ایرانیان به معنای «آغاز سرما» بوده است و زمان برگزاری آن در زندگی کشاورزی و دامپروری هنگامی است که گله های گوسفند از چراگاه های تابستانی به محل زمستانی خود باز می گردند.

فلسفه جشن میانه پاییز

در باور سنتی زرتشتیان، گاهنبار ایاسرم گاه هنگامی است که خداوند گیاهان را آفریده است. این گاه در باور سنتی زرتشتیان هنگامی است که خداوند گیاهان و رستنی ها را آفریده است. عنصر اجتماعی این جشن ها در این بود که زن و مرد، پیر و جوان و کودک، فقیر و غنی، ارباب و رعیت، همه یکسان در آن شرکت می کردند

و در یکجا گرد می آمدند و از یک سفره غذا می خوردند و این امر باعث هم بستگی بیشتر اجتماعی می شد.

در پایان این مراسم آن چه از خوردنی باقی مانده بود به خانه افراد بینوا و نیازمند فرستاده می شد. جشن پاییزانه هنوز در بین مردم کرمانشاه برگزار می شود و از مراسم این جشن می توان به خواندن دعا و پختن خروس به تعداد فرزندان خانواده نام برد. ایرانی با ماه های سی و یک روزه که بزرگ ترین دستاورد دانش گاه شماری در جهان است، مطابق است.

رسوم جشن میانه پاییز

از رسوم جشن میانه پاییز می توان به پهن کردن خوان هایی پر از اطعام اشاره کرد که افرادی که از عهده مخارج این جشن برنمی آمدند باید در مراسم که متمولین بانی آن بودند یا مراسمی که از هزینه موقوفات برگزار می شد، شرکت کنند و از خوان نعمت توانگران بهره مند شوند.

در این مراسم، ابتدا بخش هایی از اوستا را موبدان می خواندند، سپس سفره عام را گسترانده و هرکس (اعم از فقیر و غنی) بر سر سفره گاهنبار می نشستند و از آن استفاده می کردند. تا زمان انوشیروان ساسانی این جشن به همین شکل برگزار می شد اما در زمان او فاصله طبقاتی مردم زیاد شده و تغییراتی در این آیین به وجود آمد.

بطور کلی عنصر دینی این جشن ها خواندن ( جشن ) و نیایش است که موبدان انجام می دهند و حاضرین در جشن دست یکدیگر را می گیرند و همازور به معنی هم پیمان، هم باور و هم اندیش می شوند،

پیروزی و کامیابی در یگانگی و همازوری است. به ویژه در گذشته تحمل در برابر بلایای طبیعی، خشکسالی، سیل، زلزله، طوفان و مانند آن تنها با همازوری و پشتیبانی از یکدیگر شدنی بود. شرکت در مراسم گاهنبار وظیفه دینی برای همه بود؛ هزینه آن را همه داوطلبانه و هر کس به اندازه درآمد و تواناییش می داد ولی همه به یک اندازه در آن «هم بهره» می شدند.

مردم کرمانشاه همچنان این مراسم را به پا می دارند و در جشن خود دعا خوانده و غذای را می پزند.

پیشینه جشن میانه پاییز

برگزاری جشن ها و مراسم مختلف و خیرات و اطعام دیگران از رسوم های ایرانیان باستان بوده است. این داد و دهش در مجالس شش گاهنبار اجرا می شد. آیین شش گاهنبار آیینی بسیار کهن که قدمت آن به اوایل دوره پیشدادی ( نخستین سلسلۀ پادشاهان در شاهنامه و اساطیر ایرانیان ) می رسد و بنیانگذار آن را جمشید شاه پیشدادیان می دانند.

معرفی جشن میانه پاییز

در طول سال شش گاهنبار یا شش هنگام به نیت شش وقت دنیا جشن برگزار می شد. در آیین مَزدیسنیِ زرتشت، این شش گاه را به شکرانه ی نعمت های خداوند جشن می گیرند. زرتشتیان در این روزها به بذل و بخشش و انفاق می پردازند و از اهورامزدا سپاسگزاری می کنند. درآمدی که از این موقوفات حاصل می شود را وقف امور نیکوکارانه و همچنین جشن می کنند.

منظور از این شش گاهنبار، زمان خلقت جهان و سایر موجودات آن است؛ انسان نیز در این روزها حاصل تلاش خود را به دست می آورد.

.

واژه ی گاهنبار : این واژه از ترکیب دو کلمه ی "گاهان" یعنی اوقات، گاه ها و "بار" به معنی نتیجه و ثمر و مجلس یا انجمن همگانی تشکیل شده است. گاهنبار یعنی اوقات ثمر یا اوقات مجلس و انجمن همگانی