میزان فسفر بدن در سلامت جسمی و روح یک فرد بسیار مؤثر است و از نشانه های کمبود فسفر می توان به خستگی، کم اشتهایی و اضطراب اشاره کرد. تانما در این مطلب ضمن اشاره به اهمیت فسفر و روش های طبیعی افزایش فسفر، مضرات افزایش فسفر بدن را نیز مطرح می کند؛

فسفر چیست؟

فسفر دومین ماده معدنی فراوان در بدن پس از کلسیم است و بیشتر فسفر موجود در بدن در استخوان ها و دندان ها یافت می شود. فسفر یک کلمه لاتین به معنای “حامل سبک” است و به دلیل فعالیت شیمیایی قابل توجه خود در طبیعت رایگان نیست. دنیا اولین بود که ترکیبات فسفات کلسیم طبیعی را به وجود آورد و اکثر مردم از طریق رژیم های روزانه خود به فسفر نیاز دارند و بندرت مشاهده می شود.

فواید فسفر

  • استحکام استخوان ها و دندان ها
  • کمک به تصفیه ی مواد زاید در کلیه ها
  • مدیریت چگونگی ذخیره و استفاده از انرژی بدن
  • تولید DNA و RNA به عنوان بلوک های ژنتیکی بدن
  • توازن و تعادل در استفاده از برخی ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن مانند ویتامین B، ویتامین D، ید، منیزیم و زینک (روی)
  • کمک به انقباض ماهیچه ای
  • تنظیم ضربان قلب
  • تسهیل هدایت پیام های عصبی
  • کاهش گرفتگی عضلات یا دردهای ماهیچه بعد از ورزش

میزان کافی فسفر برای بدن

  • نوزادان (0 تا 6 ماه): 100 میلی گرم
  • نوزادان (7 تا 12 ماه): 275 میلی گرم
  • کودکان (1 تا 3 سال): 460 میلی گرم
  • کودکان (4 تا 8 سال): 500 میلی گرم
  • کودکان (9 تا 18 سال): 1.250 میلی گرم
  • بزرگسالان (19 سال و بالاتر): 700 میلی گرم
  • زنان باردار و شیرده زیر 18 سال: 1.250 میلی گرم
  • زنان باردار و شیرده، 19 سال و بالاتر: 700 میلی گرم
انواع فسفر

میزان کافی فسفر برای بدن

انواع فسفر

  • فسفر سفید
  • فسفر قرمز
  • فسفر سیاه

علت کمبود فسفر

به ندرت دیده می شود که کمبود فسفر در بدن مشاهده می شود ، اما ممکن است در بعضی موارد مانند عفونت یا برخی از بیماری ها مانند دیابت یا در نتیجه مصرف برخی از داروهای خاص مانند مهار کننده های ACE ، آنتی اسیدها ، ضد تشنج و داروهای کورتیکواستروئید اتفاق بیفتد. اگر این داروها را مصرف می کنید، با پزشک درباره مصرف فسفر یا مکمل های غذایی صحبت کنید.

علائم کمبود فسفر

  • درد مفاصل و یا استخوان
  • از دست دادن اشتها
  • کج خلقی و یا اضطراب
  • خستگی
  • رشد ضعیف استخوان در کودکان

عوارض کمبود فسفر

کمبود فسفر نیز می تواند بر افراد با بیماری های خاص از جمله، بیماری کوشینگ، کم کاری تیروئید ، پاراتیروئید، کمبود ویتامین د و سوء تغذیه تأثیر بگذارد.این کمبود فسفر ممکن است ناشی از استفاده بیش از حد ادرار آورها (قرص های آب)یا داروهای مورد استفاده در طول دیالیز کلیه باشد. همچنین در موارد نادر، افراد به دلیل داشتن کمبود فسفر ممکن است کما یا سایر بیماری ها را تجربه کنند.

تشخیص کمبود فسفر

فسفر در بدن به شکل فسفات وجود دارد. سطح فسفات توسط سوخت و ساز کلسیم، هورمون پاراتیروئید، دفع کلیوی و تا حدی هم جذب روده ای تعیین می شود. همواره باید در نظر داشت که یک رابطه معکوس بین فسفر سرم و کلسیم وجود دارند به گونه ای که افزایش یکی سبب کاهش دیگری شده و بالعکس. هورمون پاراتیروئید جذب کلیوی فسفات را کاهش داده و در مقابل ویتامین D تا اندازه کمی باعث جذب روده ای فسفات می گردد.

علائم کمبود فسفر

تشخیص کمبود فسفر

بیمار باید از نیمه شب روز آزمایش در شرایط NPO نگهداری شود(خودداری از خوردن مواد غذایی و فقط نوشیدن مایعات برای یک بیمار ) ترجیحا بیمار مایعات حاوی گلوکز را ساعاتی قبل از انجام آزمایش قطع کند. اندازه گیری دو آیتم برای تشخیص کمبود فسفر در بدن لازم است:

کلسیم خون

اندازه گیری سطح کلسیم سرم باید به صورت همزمان با تعیین مقادیر فسفات صورت گیرد.

هورمون پاراتیروئید

این هورمون می تواند باعث تغییر سطح فسفات و کلسیم سرم خون شود.

پیشگیری از کمبود فسفر

افراد کمی نیاز به استفاده از مکمل های فسفر دارند و بیشتر مردم می توانند مقدار مورد نیاز فسفر را از طریق غذاهایی که می خورند، دریافت کنند. بنابراین برای پیشگیری از کمبود فسفر، استفاده از منایع غذایی حاوی فسفر در اولویت است و در صورت داشتن علائم کمبود این ماده در بدنتان حتما با تشخیص پزشک مکمل های تأمین فسفر را مصرف کنید.

منابع فسفر

الف) تأمین فسفر با تغذیه

فسفر در بسیاری از غذاها یافت می شود و برای تأمین میزان فسفر بدن می توان از مواد غذایی حاوی فسفر استفاده کرد:

  • گوشت
  • ماهی
  • شیر و فرآورده های شیر
  • آجیل
  • بذر
  • حبوبات
  • تخم مرغ
  • غلات کامل
  • سیر
  • سیب زمینی
  • میوه های خشک
  • نوشابه
  • میوه هایی مانند خربزه ، خربزه ، گیلاس و زردآلو
منابع فسفر

تامین فسفر با تغذیه

ب) تأمین فسفر در طب سنتی

بوقلمون

طبق آزمایشات انجام شده فسفر موجود در بوقلمون چهار برابر میگو می باشد که یک غذای دریایی است همچنین بهتر است که بدانید ۸۰% عامل تشکیل کلسیم در استخوان های بدن فسفر می باشد و میزان فسفر در بوقلمون ۲۳۸mg/100g می باشد.

دانه شاهدانه

ﺩﺍﻧﻪ ﺷﺎﻫﺪﺍﻧﻪ، ﯾﮑﯽ ﺍﺯﻣﻐﺬﯼﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﻫﻀﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﻮﺍﺩ ﻏﺬﺍﯾﯽ ﺭﻭﯼ ﺯﻣﯿﻦ ﺍﺳﺖ ۲۵%ﺩﺍﻧﻪ ﺷﺎﻫﺪﺍﻧﻪ ﺍﺯﭘﺮﻭﺗﺌﯿﻦ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭسرشار از ﻭﯾﺘﺎﻣﯿﻦE، ﻓﺴﻔﺮ، کلسیم،روی وآهن است.

شیربادام

این نوشیدنی لذت بخش، مقادیر خوبی کلسیم، فسفر و پتاسیم، آهن و ویتامین های گروه ب را برای بدن فراهم می کند و به ویژه برای بانوان در سنین میانسالی که نگران عوارض #یائسگی چون پوکی استخوان هستند و همچنین برای تقویت بدنی، رفع خشکی پوست و مو و بهبود آنها و رشد بهتر کودکان، بسیارمفید می باشد.

شربت شیره انگور

نوشیدن شربتی از شیره انگور با اندکی زعفران از مکمل های مناسب برای افراد درگیر هم و غم و کسانی است که از غضب شدید رنج می برند. این شربت حاوی انواع ویتامین ها و مواد معدنی از جمله فسفر فراوان است.

ج) تأمین فسفر با دارو

فسفر غیرفلزی که یک ماده مومی زرد یا سفید است و در تماس با هوا قابل اشتعال است سمیت زیادی دارد و به عنوان دارو استفاده نمی شود. علاوه بر این پزشکان یک یا چند تا از فسفات های غیر آلی را که در زیر نامبرده شده است و سمی نیست، توصیه می کنند:

  • فسفات پتاسیم دی بازیک
  • فسفات پتاسیم مونوبازیک
  • فسفات سدیم دی بازیک
  • فسفات سدیم مونوبازیک
  • فسفات سدیم تری بازیک
عوارض بالا بودن فسفر در بدن

تامین فسفر با دارو

عوارض بالا بودن فسفر بدن

به طور کلی می توان گفت افزایش فسفر در بدن بیشتر از فقدان فسفر است و این افزایش برای برخی از افراد که مشکلات کلیوی یا مشکلاتی در تنظیم سطح کلسیم در بدن دارند ، اتفاق می افتد. تجمع فسفر در خون سمی است و میزان فسفر بدن باید در حد تعادل باشد. از جمله علائم افزایش فسفر در بدن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • درد در مفاصل و ماهیچه ها
  • تشکیل رسوبات معدنی در عضلات
  • اسهال
  • سخت شدن اندام ها و بافت های داخلی
  • اختلالات کلیوی

روش های پایین آوردن فسفر بدن

به منظور کاهش سطح فسفر، پزشکان ممکن است مکمل های فسفات را تجویز کنند. این داروها باید همراه با وعده های غذایی و یا در فواصل میان وعده مصرف شوند. انتخاب سبک زندگی می تواند به متعادل کردن میزان سطح فسفر خون کمک کند. افراد باید برای حفظ این تعادل به اندازه کافی ورزش کنند، آب زیادی بنوشند و یک رژیم غذایی متعادل و کم فسفر را در برنامه روزانه و غذایی خود در نظر بگیرند. تقریباً تمام میوه ها و سبزیجات تازه حاوی مقدار کمی فسفر هستند.

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید