10 راهکار مناسب برای مراقبت از پوشاک چرم

چرم این روزها با انواع رنگ ها و جنس ها در بازار ایران موجود است.در این مقاله از تانما در مورد چرم ,که یکی از محصولات قدیمی می باشد و برای تهیه انواع پوشاک چرم استفاده میشد توضیحاتی داده می شود.

چرم چیست

اصطلاح چرم طبیعی به آماده سازی و پرداخت پوست حیواناتی نظیر گاو، گوسفند، بز و موارد بیشتر اطلاق می شود. فرآیند ساخت چرم روشی شیمیایی به نام «دباغی» یا چرم سازی است که جهت ایجاد ثبات برای عدم فاسد شدن پوست حیوان توسط میکروارگانیسم ها (موجودات ریز میکروسکپی که شامل باکتری ها و قارچ ها هستند) مورد استفاده قرار می گیرد.

چرم از پوست خام حیوانات تولید می شود و ساخت آن تحت تأثیر طیف وسیعی از عوامل مختلف قرار دارد. از فرآیند کشتن حیوان تا تبدیل پوست آن به چرم، این متریال به عنوان نمادی از غرور انسانی، نشان دهنده راه طول و درازی است که بشر برای حکم فرمایی بر طبیعت برگزیده است. به همین دلیل امروزه تولید چرم به صنعت بزرگی تبدیل شده است که در آن حیوانات به طرز پرورش یافته ای کشته می شوند تا بانویی در آن سَر دنیا برای خرید یک کیف زنانه هزاران دلار خرج کند.

تاریخ چرم

ساخت چرم یک هنر باستانی است که بیش از ۷۰۰۰ سال تاریخ دارد. انسان بدوی حیوانات وحشی را برای غذا شکار می کرد، سپس پوست را از لاشه حیوانات مرده جدا و از آن به عنوان سایبان، لباس و کفش استفاده می کرد. نخستین سابقه استفاده از پوست حیوانات به دوره پالئولیتیک می رسد، نقاشی هایی که در غارهای نزدیک لریدا در اسپانیا کشف شد، استفاده از لباس ساخته شده از پوست حیوانات را نشان می دهد.

در همین راستا، پوست کنده شده حیوانات به سرعت فاسد و تجزیه می شدند، بنابراین به روشی برای نگهداری نیاز بود. اولین روش، اعمال چربی حیوانات بر روی پوست بود. این عمل تاحدودی دوام پوست را افزایش می داد و همچنین باعث نرم شدن آن نیز می شد.

انسان بدوی کشف کرد که دود ناشی از آتش گرفتن چوب نیز می تواند پوست را مقاوم کند. همچنین با تزریق شیره برگ ها، شاخه ها و میوه های درختان و گیاهان خاص، پوست را تقویت می کردند. به طورکلی، دباغی با گیاهان را می توان نخستین روش در تولید چرم از دوران بسیار قدیم دانست. خیلی زود استفاده از نمک های خاکی حاوی «زاج» به عنوان ماده دباغی کننده جهت تولید چرم سفید کشف شد.

نقاشی های دیواری و آثار باستانی در مقبره های مصر نشان از آن دارد که از چرم برای صندل، لباس، دستکش، ملحفه، پوشش بستر، کفن برای دفن مردگان و تجهیزات نظامی استفاده می شده است. یونانیان و رومیان باستان نیز از چرم بسیار استفاده می کردند، رومی ها چرم را در مقیاس گسترده ای برای کفش، لباس و تجهیزات نظامی از جمله سپر، زین و پوشش نظامی به کار می بردند. حفاری مکان های زندگی رومیان در بریتانیا باعث شد که مقادیر زیادی از محصولات چرمی مانند کفش و لباس کشف شوند.

با کشف و معرفی مواد شیمیایی مانند آهک و اسید سولفوریک، به تدریج روش های سنتی رها شدند و تولید چرم به آرامی به یک سری فرآیندهای مبتنی بر عوامل شیمیایی تبدیل شد. رشد و صنعتی شدن جوامع اروپایی در سده های ۱۸ و ۱۹ میلادی باعث ایجاد تقاضا برای بسیاری از انواع جدید چرم همانند تسمه برای حرکت دادن چرخ ماشین ها، چرم های مخصوص مورد استفاده در صنعت نساجی، چرم برای حمل و نقل و اثاثه یا لوازم داخلی مبلمان خانگی شد.

در اواخر قرن نوزدهم، اختراع اتومبیل موتوری و ساخت جاده ها، تقاضای برای تولید و ارسال محصولات چرمی از جمله کفش زنانه افزایش یافت. در همین راستا، استفاده از نمک های کروم به تصویب رسید و دباغی با کروم به عنوان مدرن ترین روش چرم سازی تثبیت شد. امروزه، روش های تولید چرم در اختیار صنعت فشن قرار گرفته است و زیبایی و در جریان مد روز قرار گرفتن، شیوه نگرش انسان را به تمامی تغییر داده است. به طورکلی، محصولات چرمی در دنیای امروز منعکس کننده نحوه زندگی و تمایل و خواسته های ما انسان ها است.

انواع چرم

• چرم دانه دار کامل (Full Grain Leather)
• چرم دانه ای اصلاح شده (Top Grain Leather)
• چرم نبوک (Nubuck Leather)
• چرم جیر (Suede)
• چرم مصنوعی (Synthetic Leather)
• چرم طبیعی
• چرم گاوی و گوساله ای
• چرم گوسفندی و بره ای
• چرم بزی
• چرم گاومیش
• اشبالت
• آسترها

تشخیص چرم طبیعی

7 روش تشخیص چرم طبیعی از تقلبی

• چرم طبیعی نرم و دارای انعطاف است در حالی که چرم مصنوعی پلاستیکی و خشک تر است و شما با لمس کردن میتوانید چرم طبیعی را از مصنوعی تشخیص دهید.
• چرم طبیعی شناسنامه دارد و شما میتوانید هنگام خرید شناسنامه آن را از فروشنده بخواهید در این صورت خیال تان راحت است که چرم طبیعی خریده اید.
• چرم طبیعی طرح های غیر تکراری دارد و قابل دنبال کردن نیست، اگر چرمی را مشاهده کردید که طرح های منظم و تکراری داشت مطمئن باشید که پرسی و مصنوعی است.
• با بو کردن چرم میتوانید به طبیعی یا مصنوعی بودن آن پی ببرید، چرم مصنوعی بوی پلاستیک میدهد.
• پوشش پشت چرم را که نگاه کنید متوجه مصنوعی بودن آن میشوید زیرا پشت چرم های مصنوعی نخ های رشته ای و توری دارد در حالیکه پشت چرم های طبیعی پرزی است.
• چرم طبیعی در برابر حرارت نیمسوز میشود بوی آن شبیه موی سوخته است اما چرم مصنوعی در برابر حرارت میسوزد و بوی پلاسیک میدهد.
• وقتی روی چرم طبیعی کمی آب بریزید متوجه میشوید که در چند ثانیه آب را جذب میکند اما اگر چرم مصنوعی باشد آب روی آن میماند.

رنگ آمیزی چرم

چرم در دنیا به دو شیوه کلی تولید می شود؛ یا با استفاده از مواد کرومی، یا با استفاده از مواد گیاهی (وجیتال).

در روش نخست (کرومی)، فضاهای بین سلولی سطح پوست خام با استفاده از مواد شیمیایی کرومی رنگ دهی می شود. شیوه استفاده از مواد کرومی از شیوه های سنتی تولید چرم است و تا سال های اخیر، عمده چرم تولیدی جهان با همین روش تولید می شد. اما امروزه در اروپا و آمریکا نه تنها استفاده از این روش ممنوع شده است، بلکه محصولات چرمی ای که با چرم های کرومی تولیدشده اند، اجازه حضور در بازار این کشورها را پیدا نمی کنند و عمدتا برای مصرف در کشورهای جهان سوم تولید می شوند.

کروم یک فلز سنگین است که هم به محیط زیست و هم به سلامت انسان آسیب می رساند؛ این آسیب رسانی سبب شده است طی سال های اخیر، دولت های کشورهای پیشرفته تولیدکنندگان چرم و محصولات چرمی را به استفاده از مواد گیاهی برای تولید چرم و محصولات چرمی تشویق کنند. این در حالی است که در ایران، در خصوص آسیب رسانی و مضرات چرم های کرومی اطلاع رسانی صحیحی انجام نشده و قانونی نیز برای محدود کردن استفاده از این نوع چرم وجود ندارد.

کاربردهای رایج چرم

امروزه، چرم به شکل قابل توجهی در دنیای مد و دکوراسیون مورد استفاده قرار می گیرد، چرم در ساخت انواع گوناگون لوازم جانبی از جمله مبلمان و لوازم منزل و روکش صندلی اتومبیل به کار می رود، همچنین، این ماده ی زیبا با طرح و رنگی متنوع به صورت گسترده ای در تولید کیف چرم و کفش به کار گرفته می شود، کمربند چرم، بند ساعت و بسیاری از اکسسوری چرم دیگر از جمله محصولاتی هستند که بین عموم مردم از محبوبیت بسیار زیادی برخوردارند.

نحوه نگهداری از چرم

• همیشه چرم را خوب گردگیری کنید. اگر گل و گرد و خاک روی چرم بماند، به مرور زمان آن را خراب می کند.
• اگر ماده ای روی چرم ریخته که با دستمال خشک پاک نمی شود، با کف صابون و یک اسفنج، به آرامی روی سطح چرم بکشید و لکه را پاک کنید و بعد با یک دستمال خشک، چرم را خشک کنید.
• اگر لکه ای خیلی عمیق روی چرم درست شده، سعی نکنید هر طور شده آن را از بین ببرید چون ممکن است به خود چرم آسیب بزنید.
• هر چند ماه یک بار، محصولات چرمی خود را با واکس چرم چرب کنید. واکس چرم ماده مخصوصی است که برای همین محصول ساخته شده و می توانید از فروشگاه های محصول های چرمی تهیه کنید. واکس معمولی، در درازمدت باعث خورده?شدن سطح چرم می شود.
• چرم در رطوبت زیاد کپک می زند بنابراین آن را در جایی که بسیار مرطوب است نگهداری نکنید. هیچ وقت هم چرم را در لفاف پلاستیکی نگه ندارید چون این کار باعث می شود که رطوبت احتمالی موجود در محصول چرمی خشک نشود.
• بهتر است چرم را شب خوب واکس بزنید و در جایی دربسته بگذارید و تا صبح نگه دارید. چرمی که تازه واکس خورده و هنوز واکس به خوردش نرفته به سرعت در طول روز گردوخاک را به خود جذب می کند و صدمه می بیند، علاوه بر این، رنگ چرم نیز تیره و کدر می شود.
• اگر لباس چرمی دارید، مراقب باشید که روی آن عطر یا اسپری نپاشید. عطر و اسپری موادی دارند که باعث می شود برخی از مواد روی سطح چرم فرآوری شده حل شود و آن را خراب می کند.
• هرگز نگذارید چرم به مدت زیاد آفتاب بخورد. برای نگهداری چرم در خانه، آن را در کمدی دور از آفتاب و گردوخاک قرار دهید.
• اگر برای مدتی نمی خواهید از وسایل و لباس های چرمی خود استفاده کنید، داخل آن را با روزنامه پر کنید تا شکل ظاهری آن آسیب نبیند. لباس ها را نیز خوابیده داخل کمد بگذارید طوری که تا نخورده باشند.

نحوه تمیز کردن چرم

برای چرم میتوانید یک محلول پاک کننده خانگی بسازید.

یک پیمانه آب ولرم (حدوداً250 سی سی)

یک قاشق مربا خوری شامپوبچه

2 تا 3 قطره سرکه سفید

اسفنج نرم را به کف محلول ساخته شده آغشته نمائید سپس آن را آبگیری کنید.
کف جذب شده را بر روی لباس فشار دهید و سپس دستی ملایم بر روی آن بکشید. سپس با پارچه ای نرم رطوبت ایجاد شده را جذب کنید و سطح محصول را خشک نمائید. در آخر، محصول خود را در مجاورت دمای هوای 25 تا 35 درجه قرار دهید.

توجه

قبل از استفاده از مواد پاک کننده و نگهدارنده چرم در سطوح آشکار چرم، باید ابتدا این مواد در محل هایی از محصول که در معرض دید نیست امتحان شود.

تشخیص چرم طبیعی

برای تشخیص چرم طبیعی می توان از حواس پنجگانه استفاده كرد

حس بینایی

رویت رنگ چرم، خواص ظاهری چرم، طبیعت ظاهری چرم (رگه ها، جای زخم های چرم و غیره)

حس بویایی

تشخیص بوی طبیعی چرم و یا بد ساخته شدن چرم كه بوی بدی همراه دارد.

حس شنوایی

شنیدن صدای خشكی، نرمی و زبری چرم ها همراه با تشخیص بقیه خواص.

حس لامسه

مهم ترین راه تشخیص چرم است، نرمی، لطافت، زیر دست چرم، فینیشینگ ماهرانه و غیره.

اما با پیشرفت صنعت چرم مصنوعی، تشخیص سریع چرم طبیعی به آسانی امكان پذیر نیست، اما چرم طبیعی را می توان با شاخصه هایی مثل بوییدن، توجه به تفاوت سایه و روشن رخ چرم در قسمت های مختلف، نازك و ضخیم شدن پوست، رویت عواملی طبیعی مانند محل لك، آبله، جوش ورگ تشخیص داد و البته نرم و نازك بودن چرم دلیل مرغوبیت آن نیست.

با این همه خرید از تولیدكننده های نامدار و فروشگاه های معتبر، بهترین تضمین برای طبیعی بودن و اصالت چرم است.