نشانه پوکی استخوان در کودکان چیست | معرفی روش های تشخیصی

پوکی استخوان در کودکان به دلایل مختلفی امکان دارد اتفاق بیفتد و از جمله عوارض پوکی استخوان در کودکان می توان به شکستگی استخوان اشاره کرد. تانما در این مطلب شما را با انواع پوکی استخوان، آزمون های تشخیص پوکی استخوان در کودکان و درمان های مؤثر آن آشنا می کند؛

پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان عارضه ای است که به علت کاهش چگالی ترکیبات موجود در استخوان به وجود می آید. با ابتلای فرد به بیماری پوکی استخوان، شانس شکستگی و آسیب به استخوان ها به شدت بالا می رود.

میزان شیوع پوکی استخوان در کودکان

در حدود نیمی از زنان و تقریباً ۲۰ درصد از مردان بالای ۵۰ سال، در دوره ای از زندگی خود دچار شکستگی ناشی از پوکی استخوان شده اند. شکستگی مهره و لگن از شایع ترین شکستگی ها هستند که برای افراد رخ می­دهند. بااین حال، اگرچه با افزایش سن، احتمال شکستگی لگن افزایش می یابد، اما تنها در حدود ۰٫۳ تا ۰٫۵ درصد از زنان بالای ۷۵ سال از شکستگی لگن رنج می برند. این احتمال در زنان بالای ۸۵ سال، به حدود ۱٪ افزایش می یابد.

زنان بیشتر از مردان دچار شکستگی لگن می گردند. همچنین ممکن است پوکی استخوان در کودکان و نوجوانان نیز بروز کند که اغلب در کودکان بین ۸ تا ۱۴ سال اتفاق می افتد و البته گاهی اوقات در سنین کمتر و در دوران رشد نیز دیده می شود.

انواع پوکی استخوان در کودکان

• ثانویه
• خود به خود (بدون دلیل مشخص)

علل پوکی استخوان در کودکان

الف) برخی بیماری ها

• آرتروز دوران جوانی
• مشکلات دیابت
• بیماری استئوژنزیس ایمپرفکتا
• هموسیستینوری
• پرکاری تیروئید
• هیپرپاراتیروئیدیسم
• سندرم کوشینگ
• سندورم عدم جذب مواد غذایی
• آنورکسیا و سوء تغذیه
• بیماری های کلیوی

ب) برخی داروها

• داروهای ضد انعقاد
• کورتیکواستروئیدها
• داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن

ج)سبک زندگی فرد

• عدم تحرک و نشستن زیاد
• کمبود ویتامین دی و کلسیم در مواد غذایی مصرفی
• تحرک بیش از حد در دختران نوجوانان که می تواند به آمنوره ختم گردد.

نشانه های پوکی استخوان در کودکان

• درد در پشت، کمر، زانو، مچ و پاها
• وجود مشکل در پیاده روی
• شکستگی در مچ یا پاها

عوارض پوکی استخوان در کودکان

در طول دوران کودکی، رشد استخوانی صورت گرفته و استخوان ها متراکم می شوند. این تراکم استخوانی تا قبل از سن ۳۰ سالگی حاصل می شود و هرچه تراکم استخوان بیشتر باشد استخوان ها قوی تر شده و ابتلا به پوکی استخوان در سنین بالاتر به تعویق افتاده و کاهش می یابد .

بدون درمان، بیماری پوکی استخوان در کودکان و نوجوانان می تواند در کاهش تراکم استخوانی تأثیر گذاشته و خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی های استخوان را افزایش می دهد .

روش های تشخیص پوکی استخوان در کودکان

معاینات اولیه

مطالعه کامل سوابق پزشکی، آزمون های فیزیکی و سوابق خانوادگی

رادیوگرافی

رادیوگرافی از استخوان های بدن روشی است که در آن از اشعه ایکس برای تصویر برداری از بافت ها، استخوان ها و ارگان های داخلی بدن استفاده می شود.

آزمون سنجش چگالی استخوان ها

این آزمون که به منظور تشخیص و ارزیابی بافت داخلی استخوان های استفاده می شود. متاسفانه آزمایشات کافی برای سنجش تراکم استخوان کودکان با نوبت های مشخصی انجام نمی شود.

آزمایش خون

آزمایش خونی که سطح کلسیم و پتاسیم خون را مورد سنجش قرار می دهد.

پیشگیری از پوکی استخوان در کودکان

• خوردن مواد غذایی حاوی کلسیم
• مصرف روزانهٔ مشخص و کافی كلسیم درمحدودهٔ سنی ۱۰ تا ۲۰ سالگی
• فعالیت بدنی و ورزش کردن
• پرهیز از خوردن زیاد بعضی از مواد غذایی مثل كافئین زیاد
• پرهیز از استعمال سیگار و الکل
• مصرف روزانهٔ کلسیم برای تمام خانم های زیر ۱۸ سال تا حدود ۱۳۰۰ میلی گرم

روش های درمان پوکی استخوان کودکان

انجام فعالیت های ورزشی منظم و مناسب

برای محقق شدن این امر صحبت با یک فیزیوتراپیست ، فیزیولوژیست ورزش درباره ایجاد یک برنامه ورزشی که باعث تقویت رشد استخوان شده و بی خطر باشد، موثر می باشد.

افزایش کلسیم در رژیم غذایی

استفاده از محصولات لبنی مانند شیر ، پنیر و ماست و سایر منابع کلسیم مانند سبزیجات برگ سبز ، توفو، آجیل ، حبوبات و غذاهای غنی شده با کلسیم همانند شیر سویا می تواند سبب افزایش تراکم استخوان در کودک شود . مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه نیز در این زمینه موثر است.

تامین ویتامین D کافی

از آنجایی که بیشتر ویتامین D از نور خورشید تامین می شود ، بنابراین لازم است که پوست کودک (دست، صورت و بازوها) هر روز به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در معرض آفتاب قرار بگیرد . نکته ای که باید به آن توجه شود این است که نباید کودک را در گرم ترین ساعت های روز در معرض نور خورشید قرار دهید . همچنین لازم است که در ماه های سرد تر هر روز کودک را به مدت ۳۰ دقیقه در معرض نور خورشید قرار دهید .

مصرف دارو

پزشک ممکن است برای کمک به مدیریت علائم مانند درد بعد از شکستگی یا در پوکی استخوان شدید نوجوانان برای تقویت استخوان، داروهایی مانند بیس فسفونات که معمولاً شامل اسید زولدرونیک ، پامیدرونات و آلندرونات است ، تجویز کند.