"هفته چهل و یکم بارداری" | شرایط مادر و جنین و دستورالعمل های مهم

هفته چهل و یکم بارداری برای مادران باردار نگران کننده است زیرا انتظار داشته اند که کودکشان قبل از این هفته به دنیا بیاید. مادر در هفته چهل و یکم بارداری باید کاملا تحت نظر باشد و در خصوص انجام زایمان با پزشکش مشورت کند. تانما در این مطلب نکات مفیدی را در خصوص هفته چهل و یکم بارداری ارائه می دهد؛

مادر در هفته چهل و یکم بارداری

بدن مادر در دوران بارداری تغییر و تحول پیدا می کند. قسمت هایی از بدن مانند سینه ها، پوست، شکم و حتی سیستم گوارشی دچار تغییرات فراوانی می شوند. در طول مراحل پایانی بارداری بدن شما آماده وارد شدن به پروسه زایمان و به دنیا آمدن نوزاد می شود. در طول این دوره هر لحظه امکان دارد که زایمان کنید هرچند در برخی موارد به دنیا آمدن نوزاد اندکی بیشتر طول می کشد.

احتمالا پزشک در صورتی که نوزاد تا هفته آینده به دنیا نیاید، برای ایمنی کودک، با شما در مورد القای درد صحبت خواهد کرد. روش پزشک برای القای درد، به وضعیت دهانه رحم شما بستگی دارد.

در این هفته ممکن است به دلیل موقعیت جنین در رحم، درد های کوتاه مدت یا یک سوزش در ناحیه واژن خود احساس کنید. از آن جایی که جنین فضای کمی برای حرکت دارد، با سر خود به رباط و اعصاب واژن شما بیشتر فشار می آورد. در این هفته با پایین تر آمدن کودک، فشار او بر دیافراگم و معده شما کمتر شده، تنفس آسان تر و سوزش سر دل شما نیز به تدریج کاهش می یابد.

علائم طبیعی و شایع

• احساس ناراحتی در ناحیه لگن
• بواسیر
• مشکلات خواب
• تکرر ادرار
• درد و انقباضات ناگهانی

علائم شروع زایمان

مادر باردار در صورت داشتن علائم زیر در هفته چهل و یکم بارداری سریعا باید به پزشک مراجعه کند:

• پاره شدن کیسه آب جنین که با نشت آن از رحم مشخص می شود.
• درد وانقباضات مکرر و بدون توقف عضله های رحمی که دردناک هم هستند.

جنین در هفته چهل و یکم بارداری

کودک شما اکنون نه پوند وزن و بین 19 و 22 اینچ درازا دارد. اگرچه او عاشق زندگی در رحم است ، اما نمی تواند در آنجا بماند ؛ نگران نباشید، شما به زودی مادر خواهید شد. نوزادان، به ندرت در تاریخ معین شده متولد می شوند، شاید دو هفته طول بکشد. دو هفته قبل از اینکه نوزاد متولد شود، او شروع به از بین بردن ماده ورنیکس که ماده ای سفید، چرب و محافظت پوست است، می کند.

نوزادان عقب افتاده ،سایز بزرگتری نسبت به دیگر نوزادان دارند، زیرا رشد طولانی مدت داشته اند و استخوان های جمجمه آنها شکل گرفته است.به دلایل ایمنی، ماما یا پزشک نسبت به تأخیر در زایمان با شما صحبت خواهند کرد و معمولا تا دو هفته می توان تولد را به تأخیر انداخت، اما زمان طولانی تر برای کودک و مادر خطرناک است. این نیز یک زمان استرس زا برای کودک شما است.

در هفته چهل و یکم اعضای داخلی بدن فرزند شما به طور کامل ساخته شده اند و ریه های کوچک فرزند شما خود را برای نخستین تنفس بعد از تولد آماده کرده اند. ممکن است هنوز کمی کرک جنینی (لانوگو؛ هفته 13؛ فرزند) بر روی پوست بدن فرزندتان و به ویژه در ناحیه پشت و نیز در قسمت چین های پشت گوش باقی مانده باشد. سرعت افزایش وزن فرزندتان کاهش پیدا کرده است و در این هفته، جنین باید حداقل 10 بار در طی حدود 4 ساعت لگد بزند.

طول جنین :9/50 تا 7/51 سانتی متر

وزن جنین: 3600 تا 3630 کیلوگرم

تغذیه در هفته چهل و یکم بارداری

• غذاهای مخصوص هفته چهل و یک بارداری باید شامل مواد مغذی باشند که برای رشد مغزی نوزاد حیاتی محسوب می شوند، البته این جدا از سایر مواد مغذی ضروری است که باید به بدن نوزاد برسند.
• دریافت و مصرف غذاهای سرشار از مواد مغذی مفید باید به صورت مستمر و با یک میزان ثابت تا زمان زایمان ادامه داشته باشد. مصرف این غذاها را به خاطر کاستن از وزن خود کاهش ندهید.
• مقدار غذایی را که می خورید سرخود کاهش ندهید زیرا سبب پایین افتادن قند خونتان می شود.
• در صورتی که می خواهید خودتان به نوزاد شیر می دهید از خوردن چای، قهوه و نوشابه های گازدار تا حد امکان خودداری کنید زیرا کافئین موجود در آنها موجب ناراحتی نوزاد می شود.
• در آب و هوای گرم و مرطوب باید میزان دریافت مایعات خود را افزایش دهید. در صورت تمایل، روزانه 8 تا 12 لیوان آب بنوشید.
• برای دریافت مایعات بیشتر علاوه بر آب، می توانید از آب میوه، شیر، شیر نارگیل و لیموناد نیز استفاده نمایید. در زمستان، می توانید از آب هویج، عرق نعناع، عرق گشنیز و اب گوجه فرنگی استفاده کنید.

ورزش در هفته چهل و یکم بارداری

زایمان نباید موجب محدودیت فعالیت های ورزشی شود. فعالیت های ورزشی را می توان در مدت 1 تا 2 سال بعد از زایمان به سطح پیش از زایمان و حتی بالاتر بازگرداند. می توانید از هفته 4 تا 8 بعد از زایمان فعالیت ورزشی خود را دوباره آغاز کنید. تمرین ها را باید از حداقل شروع کنید و چنانچه مدت شیردهی طولانی است باید شدت تمرین ها را به تدریج افزایش دهید تا فعالیت شدید فیزیکی، باعث قطع شیر نشود.

اگر از طریق سزارین زایمان کرده اید می توانید به محض احساس آمادگی، تمرین های آرام و سبک شکم و کف لگن را آغاز کنید. این کار موجب افزایش سرعت بهبود شما می شود. اگر خونریزی تازه از مهبل را مشاهده کردید، احتمالاً فعالیت بدنی شما بیش از حد بوده است و باید بیشتر استراحت کنید.

تانما در ادامه ی مطلب چند توصیه و نکته مهم در خصوص دستورالعمل های معنوی هفته چهل و یکم بارداری و مراقبت های پزشکی این هفته ارائه می دهد؛

دستورالعمل های معنوی هفته چهلم بارداری

• برای کاهش درد زایمان پیامبر اسلام فرموده اند : "اگر سوره انشقاق را نوشته و همراه زنی که زایمان برای او سخت است بگردانند و یا این سوره را آن زن بخواند، فرزندش به آسانی و به سرعت به دنیا می آید."
• نشستن در آب مطبوخ جوشانده برگ و دانه تخم شنبلیله است که سبب آسانی زایمان خواهد شد. رازیانه هم در روزهای آخر بارداری برای زایمان آسان مفید است و سبب زیاد شدن شیر مادر می شود.
• باگذاشتن نوارقرآن وخواندن قرآن به صورت روزانه میتواند به حافظ قرآن شدن فرزندخودکمک کند.
• خواندن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها بعدازهرنمازوشب قبل ازخواب.
• برای سلامتی امام زمان علیه السلام گوسفندی راذبح کرده ازآن بخورد.
• هر روز بر مقداری شیر و خرما سوره دهر بخواند و آن راناشتا بخورد.
• در نمازظهر یا عصر سوره والعصر و سوره ذاریات بخواند.
• در روزهای پنجشنبه سوره حج ودر روزجمعه سوره فاطر را تلاوت کند.
• بهتراست غذای زن باردار کباب باشد و ادویه نخورد.
• بهتر است زن باردار خرما میل کند.
• هر روز مقداری راه برود.
• به عکس وآئینه کمترنگاه کند.
• همیشه باوضوباشد مخصوصا هنگام خوردن غذا.

چکاپ های مهم در هفته سی و نهم بارداری

معاینات معمول

در سه ماهه سوم حاملگی ( هفته 28 تا 42 بارداری ) ویزیت دکتر زنان به این صورت الزامی است . از هفته 28 بارداری تا هفته 36 هر 2 هفته یک بار و سپس هفته ای یک بار تا موعد زایمان. در این معاینات بارداری ، پزشک وزن، فشار خون و ارتفاع رحم را اندازه گیری کرده و در پرونده خانم باردار ثبت می نماید . در ضمن صدای قلب جنین توسط استتوسکوپ یا گوشی داپلر سمع شده و از سلامت جنین اطمینان به عمل می آید . افزایش متوسط وزن خانم حامله در سه ماهه سوم بارداری حدود 5 کیلوگرم می باشد.

علاوه براین در معاینه هفته 41، پزشک یا ماما، میزان باز یا متسع و نازک شدن دهانهٔ رحم شما را مشخص می کند. باز و نازک شدن دهانهٔ رحم به معنی اماده شدن مادر برای زایمان است. همچنین در این معاینه، به وسیله سونوگرافی، سطح مایع آمنیوتیک و اندازه جنین و محل قرارگیری جفت تعیین می شود و حرکات جنین مورد پایش قرار می گیرد.

سونوگرافی

از حدود هفته 38 بارداری ، پزشک یک معاینه داخلی لگن جهت تعیین پوزیشن جنین و سایز لگن ( به منظور احتمال تنگی لگن ) به عمل می آورد. با انجام سونوگرافی در سه ماهه سوم بارداری و اندازه گیری وزن جنین از این طریق می توان جنین های دارای " رشد ناکافی داخل رحم " را تشخیص داد و اقدامات درمانی مناسب را به عمل آورد .

آزمون پروفایل بیوفیزیکال

آزمون پروفایل بیوفیزیکال در اواخر بارداری انجام می شود. در این آزمون سلامت کلی جنین و حرکات او مورد بررسی قرار می گیرد. در برخی موارد برای رعایت احتیاط بعد از مشکلاتی در بارداری قبلی یا وجود عوامل خطر نظیر از دست رفتن بارداری های قبلی در نیمه دوم بارداری یا وجود فشار خون بالا، دیابت، عدم رشد جنین در داخل رحم، انجام می شود.

آزمون بدون استرس

آزمون بدون استرس معمولاً در هفته های 38 تا 42 بارداری انجام می شود. این آزمون در شروع سه ماهه سوم نیز ممکن است انجام شود. در این آزمون، جنین در 5 مورد (تون عضلانی، حرکات جنینی، حرکات تنفسی، میزان مایع آمنیوتیک، ضربان قلب) باید نمره کسب کند. به هر کدام از موارد زیر نمره صفر(غیرطبیعی) یا نمره 2 (طبیعی) داده می شود.