اثر کرونا بر معده در بسیاری از مبتلایان دیده و گزارش شده است. از جمله اثرات کرونا بر معده و دستگاه گوارش می توان به اسهال، درد شکم، استفراغ، یبوست و بی اشتهایی اشاره کرد. تانما در این مطلب علاوه بر نشانه های کرونا در معده، روش های محافظت و درمان ناراحتی های معده بر اثر کرونا را نیز بیان می کند؛

ویروس کرونا چیست؟

کرونا ویروس ها خانواده بزرگی از ویروس ها هستند که می توانند حیوانات و انسان ها را بیمار کنند. تعداد زیادی از ویروس های کرونا که تاکنون شناخته شده اند، موجب ابتلا به طیفی از عفونت‎های دستگاه تنفسی در انسانها می شوند. که از سرماخوردگی تا ابتلا به بیماری های شدیدتری مثل سندروم تنفسی خاورمیانه (مرس-MERS) و سندروم تنفسی حاد (سارس-SARS) متغیر هستند.

ویروس کرونایی که به تازگی کشف شده است موجب بیماری عفونی کووید 19 میشود. این ویروس نوظهور و بیماری ناشی از آن، تا قبل از شروع طغیان اخیر در دسامبر سال 2019 در شهر ووهان،کشور چین، ناشناخته بود.

انواع کرونا

انواع متفاوتی از ویروس های کرونا وجود دارند که شدت بیماری و شیوع آنها مختلف است. تا کنون 7 نوع از این ویروس یافت شده است که می توانند بر سیستم ایمنی انسانها اثر بگذارند و آن را درگیر کنند. رایج ترین ویروسها به شرح زیر هستند:

  • 229E (ویروس کرونا آلفا)
  • NL63 (ویروس کرونا آلفا)
  • OC43 (ویروس کرونا بتا)
  • HKU1 (ویروس کرونا بتا)

در موارد نادرتر، ویروس MERS-CoV نیز می تواند شیوع پیدا کند که بسیار خطرناکتر از ویروسهایی است که در بالا ذکر گردیدند. این ویروس سبب بروز سندروم دستگاه تنفسی خاورمیانه (MERS ) می شود. ویروس SARS-CoV مشابه همین ویروس است که سبب بروز بیماری سندروم حاد دستگاه تنفسی (سارس) می شود.

در سال 2019، نوع خطرناک و جدید این ویروس شیوع پیدا کرد که هنوز نامی رسمی بر روی آن گذاشته نشده است. عموم به این بیماری که از طریق این ویروس جدید انتقال پیدا می کند، بیماری کرونا می گویند. مقامات بهداشت و سلامت این ویروس را 2019nCov- (ویروس جدید کرونا 2019) می نامند.

نشانه های کرونا

علائم شایع

  • تب
  • سرفه ­ی خشک
  • خستگی
  • کوفتگی و درد
  • گلودرد
  • اسهال
  • ورم
  • سردرد
  • از دست دادن بویایی یا چشایی
  • جوش زدن پوست یا رنگ­ پریدگی انگشتان دست و پا

علائم جدی و خطرناک

  • به سختی نفس کشیدن یا کم ­آوردن نفس
  • درد یا فشار روی قفسه­ ی سینه
  • از دست دادن توانایی حرکت یا تکلم
انواع کرونا

نشانه های کرونا

اثرات کرونا بر دستگاه گوارش

دانشمندان می گویند ویروس می تواند از راه های بی شماری باعث اختلال در روند کارکرد بدن شود که مهمترین آن اختلال در کارکرد دستگاه گوارشی است. دستگاه عریض و طویل گوارش انسان از دهان تا انتهای روده بزرگ را تشکیل می دهد و خود شامل اندام ها و بافت های مختلفی است. ویروس کرونا با تحت تأثیر قرار دادن هر کدام از این اندام ها و بافت ها می تواند باعث ایجاد عوارض و علائم در بیماران شود.

محققان می گویند غالباً مشکلات گوارشی پیش از سایر علائم و بخصوص پیش از علائم تنفسی خود را نشان می دهد. مطالعات بر روی بیش از ۲۵ هزار بیمار مبتلا به کووید ۱۹ در چین و ۱۸ کشور دیگر نشان می دهد، مشکلات گوارشی یکی از علائمی بوده است که بیماران پیش از سایر علائم از آن شکایت داشته اند.

محققان می گویند به دلیل اثر کرونا بر معده، مشکلات مرتبط با گوارش جزو نخستین نشانه های پنهانی است که مردم کمتر از دیگر علائم به آن توجه می کنند. از این رو، متخصصان انگلیسی از مردم خواسته اند به کیفیت اجابت مزاج خود توجه داشته باشند.

مطالعات جدید نشان می دهد که در بیماران مبتلا به علائم گوارشی مدت زمان شروع علائم تا بهبود کامل از ویروس، طولانی تر بوده و احتمال دارد که ویروس در مدفوع این بیماران نسبت به بیماران دارای علائم تنفسی به میزان بیشتری دیده شود (۷۳ درصد در مقابل ۱۴ درصد) که این بیماران نسبت به بیماران دارای علائم تنفسی مدت زمان طولانی تری بیمار بودند. البته اگر شما به اسهال یا بیماری های گوارشی دچار شده اید، این به معنای آن نخواهد بود که حتماً به کرونا مبتلا هستید. مشکلات گوارشی می تواند ناشی از بیماری های مختلف باشد.

الف)کرونا و اسهال

اثر کرونا بر معده متنوع است و مطالعه ای نشان داد که تمام بیماران مبتلا به علائم گوارشی، اسهال داشته و از این تعداد، تقریباً در یک نفر از هر پنج نفر، اسهال اولین نشانه ابتلای آن ها بوده است که اسهال حدود یک تا ۱۴ روز به طول انجامیده و به طور میانگین مدت زمان بیش از پنج روز و حدود چهار بار دفع در روز گزارش شده است.

ب)کرونا و استفراغ

نتیجه یک تحقیق جدید نشان می دهد که اسهال و استفراغ می تواند نشانه اصلی ابتلا به ویروس جدید کرونا در میان کودکان باشد.محققان در دانشگاه کوئینز بلفاست در ایرلند شمالی وضعیت بیش از ۹۹۰ کودک دو تا ۱۵ ساله از سراسر بریتانیا را در جریان تحقیق خود بررسی کردند.

به گفته این محققان در میان کودکانی که بدن آنها پادتن (آنتی بادی) بیماری «کووید ۱۹» را تولید کرده بود علاوه بر علائمی همچون تب و سردرد، اسهال و استفراغ نیز گزارش شده است. اگر بخواهید ابتلا به کرونا را در کودکان شناسایی کنید باید به علائمی مانند اسهال و استفراغ توجه کنید و تنها به دنبال نشانه هایی در دستگاه تنفسی نباشید.

ج) کرونا و کم اشتهایی

شواهد ابتلا به کرونا در کشورهای مختلف نشان می دهد که این ویروس از طریق چشم، بینی و حلق وارد بدن انسان می شود و اگر کسی علائم معمول ( تب بالا و سرفه مداوم) را از خود بروز نداده اما اشتها و حس بویایی را از دست دهد باید خود را قرنطینه کند تا مانع شیوع کرونا شود. بنابراین یک اثر کرونا بر معده، بی اشتهایی و کم اشتهایی است. اما اگر مدت زمان بی اشتهایی در دوره ابتلا به کرونا طولانی باشد می تواند منجر به سوءتغذیه شود، برای کاهش این عارضه، لازم است تا حد امکان راهکارهای تغذیه ای و رفتاری در پیش گرفته شود.

د)کرونا و درد شکم

محققان چینی در تحقیقات خود پی بردند برخی از بیماران دارای درد های شکمی هستند. محققان در مطالعات مختلف در خارج از چین نیز درد های شکمی را در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ مشاهده کرده بودند. بنابراین یک اثر کرونا بر معده درد شکم است.

ه)کرونا و یبوست

نتایج حاصل از مطالعات جدید منتشر شده در دنیا نشان می دهد که برخی افراد در مراحل اولیه عفونت با ویروس کرونا ممکن است علائمی مانند درد شکم، اسهال، یبوست، تهوع و استفراغ را تجربه کنند. بنابراین یبوست هم یک اثر کرونا بر معده و دستگاه گوارش است و در علائم بیماران کرونایی دیده شده است.

کرونا و اسهال و استفراغ

اثرات کرونا بر دستگاه گوارش

محافظت از معده در مقابل کرونا

رعایت پروتکل های بهداشتی

تا زمانی که واکسن این ویروس تولید نشود یا درمان قطعی برای شکست این ویروس فراهم نشود مردم باید نکات بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنند.

شستن مداوم دست ها

در صورت وجود علائم گوارشی مانند اسهال، استفراغ، دل درد و... توصیه می شود دست های خود را به طور مرتب به ویژه پس از اجابت مزاج و یا عطسه، قبل از غذا خوردن و یا پخت وپز با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه بشویید.

ضدعفونی سطوح و وسایل

بهترین ضدعفونی کننده دست محلول حاوی حداقل ۷۰٪ الکل است. وسایل منزل از جمله سرویس بهداشتی، دستگیره دستشویی و حمام، گوشی و شماره گیر تلفن و هر وسیله دیگری که به طور مشترک توسط اعضای خانواده ممکن است لمس شود را به طور مرتب تمیز و ضدعفونی کنید.

پرخوری نکردن و داشتن رژیم غذایی سالم

پرخوری و مصرف غذا در حجم زیاد در یک وعده و یا تنقلات مختلف نیز احتمال درد معده را بالا می برد و احساس نفخ به فرد دست می دهد. در پیش گرفتن برنامه غذایی سالم با تقسیم وعده های غذایی به پنج یا ۶ وعده در حجم کم در روز توصیه می شود.

آب زیاد بنوشید

یکی از دکترهای معروف چینی که در حال حاضر روی پروژه یافتن درمان کرونا کار می کند، بارها گفته است که آب دشمن اصلی ویروس کرونا است. به این موضوع توجه داشته باشید که ویروس کرونا در اکثر اوقات در گلوگاه های افراد پنهان می شود و بعد از مدتی وارد شش ها می شود که این موضوع بسیار خطرناک است. اما اگر هر ۱۵ دقیقه یک بار آب آشامیدنی تمیز (یا آب معدنی یا آب جوشانده و سپس خنک شده) مصرف کنید، اگر ویروس کرونا در گلوگاه کمینه کرده باشد، به معده شما منتقل شده و اسید معده شما، ویروس کرونا را نابود می کند.

این یکی از مهم ترین راه های پیشگیری از کرونا است که شاید بسیار راحت باشد اما نباید حتی لحظه ای از آن غفلت شد و سعی کنید که وقتی صبح از خواب بیدار شدید، حتما در ابتدا نوشیدنی تمیز میل کنید که گلویتان خشک نشود. به یاد داشته باشید که گلوی خود را همیشه تر نگه دارید.

استرس نداشته باشید

استرس، اضطراب و ترس از ابتلا به بیماری کووید-19، بیکاری و ناامنی شغلی در وضعیت قرنطینه و یا حتی وجود بیماری های زمینه ای خاموش همچون سندرم روده تحریک پذیر ممکن است سبب شعله ور شدن علائم گوارشی در طول دوره استرس زا شود. آرامش خود را حفظ کنید.

کرونا و درد شکم و یبوست

محافظت از معده در مقابل کرونا

درمان بیماری های گوارشی ناشی از کرونا

اگر ناراحتی معده ناشی از مسمومیت غذایی یا مشکلات گوارشی باشد، معمولا پس از ۴۸ ساعت بهتر می شود و اگر مدت بیشتری طول کشید ممکن است از نشانه های زودرس کرونا یا عفونت باکتریایی باشد.

البته کرونا اثر طولانی مدت روی معده و روده ها نمی گذارد و به نظر می رسد این ویروس هم بعد از گذشت دوران بیماری، اثرش در بدن از بین برود با این حال همانطور که گفتم این بیماری هنوز تازه است و باید مطالعات گسترده و دقیقی برای بررسی ابعاد این بیماری صورت گیرد. اما براساس نتایج به دست آمده و رفتار هم خانواده این ویروس می توان گفت اثرات آن بر دستگاه گوارش طولانی مدت نخواهد بود.

افراد با تست مثبت که مبتلا به بیماری با شدت متوسط و خفیف هستند، بدون درمان خاصی بهبود می یابند و کافی است در خانه بمانند و جز برای ویزیت پزشکی یا آزمایشات از منزل خارج نشوند تا از انتقال بیماری به دیگران پیشگیری شود.

پزشکان هم باید بدانند که این علایم اولیه جدید و حاد گوارشی در بیمار مشکوک به کرونا ویروس حداقل باید باعث سرعت بخشیدن در رسیدگی به این بیماری و بیماران شود، بنابراین علائم گوارشی بیماری کرونا باید مدنظر درمانگران باشد.

رعایت نکات تغذیه ای زیر می تواند برای بیماران مبتلا به علائم گوارشی کووید 19 و بهبود اثر کرونا بر معده کمک کننده و مؤثر باشد:

پرهیز از غذاهای چرب و سنگین

باید از غذاهای چرب و فست فودها مانند انواع همبرگر، پیتزا، سوسیس، ژامبون، کالباس و سیب زمینی سرخ شده و کله پاچه استفاده کند.

استفاده از شیرهای فاقد لاکتوز

مصرف بیش از حد لبنیات می تواند در برخی افراد اسپاسم معده ایجاد کند که دلیلش وجود قند لاکتوز در لبنیات است و برخی افراد به میزان کافی، آنزیم لاکتاز برای هضم آن را ندارند که منجر به درد معده، نفخ و تهوع در عرض چند ساعت پس از مصرف آن می شود، این افراد می توانند از شیرهای فاقد لاکتوز که در اکثر فروشگاه های عرضه کننده لبنیات موجود است استفاده و یا طی مشاوره با پزشک، از مکمل های حاوی لاکتاز برای کمک به هضم شیر مصرف کنند.

خودداری از مصرف نوشیدنی های کافئین دار

در صورت درد معده بهتر است مصرف شکلات، کاکائو، قهوه، چای و سایر نوشیدنی های کافئین دار قطع شود، کافئین اثرات ادرار آور نیز دارد که سبب تکرر ادرار شده و فرد را بیش از پیش در معرض کم آبی قرار می دهد. لازم است در بیماران مبتلا به کرونا که عمدتا مشکلات تنفسی نیز دارند این مسئله مورد توجه قرار گرفته و تامین آب به میزان لازم و کافی صورت گیرد. کافئین همچنین می تواند سبب تحریک اعصاب و سفتی عضلات شود که هر دوی اینها در ایجاد درد معده می تواند نقش داشته باشد.

احتیاط در مصرف غذاهای پرفیبر

رژیم غذایی پرفیبر به عنوان رژیم غذایی سالم همواره مورد تأیید بوده و در رژیم های کاهش وزن، دیابت و بیماری های قلبی نیز توصیه می شود اما مصرف زیاد و یک جای این نوع غذاها می تواند سبب ایجاد درد معده و یا بدتر شدن آن شود. بدن نیاز به زمان برای هضم غذاهای سخت تر و حاوی فیبر و سبوس بالا دارد از این رو در صورت وجود سابقه مصرف غلات کامل(مانند غلات صبحانه) یا نان های کامل بدون استفاده از مایعات به میزان کافی در بیماری با علائم دل درد یا درد معده، کاهش مصرف این نوع غذاها توصیه می شود.

مصرف مایعات و نوشیدنی های فراوان

برای درمان اسهال و بهبود اثر کرونا بر معده، مهم است که به جایگزینی مایعات ازدست رفته، با مصرف مایعات فراوان به ویژه آب ساده و پرهیز از نوشیدن مایعات شیرین توجه کرده و از محلول ORS که حاوی الکترولیت های لازم برای جبران املاح موردنیاز از دست رفته بدن طی اسهال است طبق نظر پزشک استفاده کنید. نوشیدنی های حاوی نمک مانند دوغ بدون گاز نیز به تأمین املاح از دست رفته بدن کمک می کنند.

محافظت از معده در مقابل کرونا

درمان ناراحتی های گوارشی ناشی از کرونا

توصیه هایی برای بهبود اشتها

در مواجهه با بی اشتهایی، مصرف موادی مانند میوه ها و سبزی ها با تاکید بر سیب، انار، پرتقال، انجیر، لیموترش، انبه، کدو حلوایی و انواع دیگر مطابق میل فرد، چای لیمو زنجبیل، ادویه ها و گلپر برای اضافه کردن در غذا، شیر برنج با سیاه دانه و کمی دارچین، شله زرد با خلال بادام و پسته، مغزها و خشکبار شامل فندق، گردو، پسته، بادام، توت خشک، نخود و کشمش، مویز و برگه های شیرین بعنوان میان وعده یا تنقلات روزانه، اضافه کردن آرد برنج به انواع سوپ یا غذا برای کاهش بی اشتهایی مفید است.

توصیه هایی برای بهبود اسهال

در صورت ابتلا به اسهال از یک رژیم غذایی سبک حاوی موز، برنج سفید، کمپوت سیب و نان سفید (کم سبوس) که کربوهیدرات بدن شما را تأمین کرده و فشار برای دفع را کاهش می دهند پیروی شود، همچنین مصرف بلغور جو دوسر، سیب زمینی پخته یا تنوری و مرغ بدون پوست نیز مفید است.

توصیه ای برای بهبود درد شکم

برای بهتر شدن درد شکم هم به هر علت که باشد مصرف نعناع (در صورت عدم ابتلا به سوزش سر دل) و ریشه زنجبیل تازه (در صورت عدم ابتلا به کاهش پلاکت) کمک کننده است

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید