تغذیه در فصل بهار بسیار مهم است زیرا بدن انسان با شروع فصل جدید دچار تغییراتی می شود، بنابراین لازم است نسبت به بخور نخورهای بهاری آگاه باشیم تا بتوانیم با داشتن رژیم غذایی مفید در بهار سلامت خود را تضمین کنیم. تانما در این مطلب با توجه به سلامت تغذیه در فصل بهار، نکات مهم تغذیه در فصل بهار را برایتان بازگو می کند؛

تعریف فصل بهار

نزد حکمای طب ایرانی، فصل بهار زمانی است که مردم سرزمین معتدل محتاج به پوشش زیاد به سبب سردی هوا و نیز محتاج ترویح به سبب گرمی هوا نباشند. شروع بهار به سبب رویش گیاهان و برگ برآوردن درختان و ظهور شکوفه ها، موجب سبزی و خرمی زمین است و باعث بارداری حیوانات و رونق چهره و بدن، و فربهی و سرخی رنگ رو و غیره می گردد.

طبع و مزاج فصل بهار

مزاج فصل بهار گرم و مرطوب در حد اعتدال بوده و به سبب اعتدال مزاج و لطافت، مقوی قوا می باشد و به دلیل این که این فصل مناسب مزاج روح است، موجب تقویت آن می شود. این فصل موافق با تمام سنین است و بویژه برای پیران و صاحبان مزاج سرد و خشک مناسب ترین فصل برای زندگی و سلامت می باشد.

میزان مصرف غذا در فصل بهار

پرهیز از انباشتن بدن از غذا و مصرف غذا به دفعات متعدد، زیرا که امتلاء خود موجب تشدید عوارض این فصل خواهد شد.

توصیه های تغذیه ای در فصل بهار

الف) توصیه های طب سنتی برای تغذیه در فصل بهار

مواد غذایی مفید در فصل بهار

آش طبی

خوردن آش های طبی که در گذشته بسیار مرسوم بوده است. این آش ها در مناطق مختلف دستور پخت متفاوتی دارند که معمولا موجب ایجاد لینت مزاج می شده است. ترکیبات ساده آش های طبی معمولا ساده، بدون گوشت و حاوی چاشنی های مناسب برای فرونشاندن گرمای بدن هستند. سبزیجات خودرو که در فصل بهار در مناطق مختلف رشد می کنند در این نوع آش ها استفاده می شود زیرا به اعتقاد اهل نظر، این سبزیجات نقش مهمی در کنترل مشکلات فصل بهار دارند.

همچنین برای تهیه آش آلو مخصوص فصل بهار باید حبوبات را که از شب قبل خیس کرده اید، روی حرارت بگذارید تا به آرامی بجوشد. سپس سبزی خرد شده را به همراه نمک و ادویه به آن اضافه کنید و به مرور به هم بزنید تا پخته شود. در زمان پخت، آلوها را به آش اضافه کنید. می توانید زمانی که آلوها پخته شدند، آنها را در آورید و پس از جدا کردن هسته هایشان، دوباره به آش اضافه کنید.

سوپ جوانه ها

سوپ انواع جوانه را حتما مصرف کنید. غذا های سبکی نظیر کوکوی یونجه را نیز می توان مصرف کرد. علی رغم اینکه گیاه یونجه تا حدودی طبیعت گرم دارد؛ اما به دلیل تازه بودن جوانه های آن در فصل بهار، خوردن آن بسیار مفید خواهد بود.

توصیه های تغذیه ای در بهار

مواد غذایی مفید برای فصل بهار

عدسی

کالری غذاهای پخته شده نسبت به غذاهای خام و خشک کمتر است پس بهتر است افراد در فصل زیبای بهار به خوردن غذاهای گرم روی بیاورند مثلاً یک کاسه عدسی پخته شده برای صبحانه بسیار مفید است و باعث می شود از ریزه خواری جلوگیری شود.

غذاهای مفید محلی

غذاهایی مانند بورانی اسفناج، بورانی شبدر و یونجه، آش شبدر و قره قروت؛ چلو گشنیز با گوشت جوجه خروس محلی که برای کودکان در این فصل بسیار مناسب است زیرا گوشت جوجه خروس لطیف و زودهضم است و فضولات کمی به جای می گذارد. همچنین یکی از بهترین نوع تغذیه در فصل بهار که با مزاج این فصل سازگار است، کاهو سکنجبین و آش های ساده و رقیقی است که از برنج و سبزیجات تهیه می شود.

میوه و سبزیجات

برای اینکه بدن در فصل بهار بتواند ویتامین ها و مواد معدنی لازم را به دست آورد، بهتر است بیشتر از سبزیجات و میوه ها استفاده شود چرا که مصرف میوه ها و سبزیجات هر فصل در همان فصل می تواند بیش از پیش مفید باشد و به پاکسازی بدن از سموم تجمع یافته کمک کند همچنین مصرف سبزیجات باعث می شود افراد کاهش وزن داشته باشند زیرا با خوردن سبزیجات، احساس سیری بیشتری حس می شود بنابراین میل به غذا خوردن کمتر می شود به طور کلی هر فرد در فصل بهار و در روز باید سه بار از غذاهای گیاهی مثل میوه و سبزیجات استفاده کند.

ماست مصرف کنید

ماست یک میان وعده ای مفید برای افزایش باکتری های خوب در روده وغذای ایده آل برای فصل بهار است که به فرایند هضم در دستگاه گوارش کمک می کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. مصرف ماست های پروبیوتیک سبب بهبود عملکرد روده در افراد مبتلا به بیماری التهابی روده می شود.

ماهی مصرف نمایید

ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا که سبب کاهش التهاب در دستگاه گوارش می شود و برای بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو به علت دارا بودن امگا 3 مفید است زیرا منجر به کاهش علائم این بیماری می شود.

مارچوبه مصرف نمایید

مارچوبه حاوی مواد مغذی غنی از پروبیوتیک است و سبب سلامت دستگاه گوارش و کاهش ابتلا به بیماری های روده ای مانند سرطان روده، بیماری های التهابی روده، آلرژی و... می شود. مارچوبه یکی از منابع اصلی اینولین است ، اینولین یکی از پروبیوتیک های بسیار مهم است که از پلی فروکتان ها است.

نوشیدنی های مفید در فصل بهار

شربت خیار و سکنجبین، شربت لیمو، شربت زرشک و نارنج از نوشیدنی های مناسب در فصل بهار است. البته افرادی که به مشکلات معده و یا سوء مزاج سرد مبتلا هستند باید در مصرف این نوشیدنی ها احتیاط کنند.

همچنین نوشیدنی ها و رب های خنک و فرونشاننده گرما مانند :شربت ریواس، شربت آبغوره، شربت رب انار، سکنجبین، ماءالشعیر طبی، آب گیاهان و سبزی های صحرایی بهاری به ویژه اگر مخلوطی از چند تای آنها باشد. عرق های گیاهی مثل عرق بید، عرق خطمی، عرق خطمی، مخلوط مساوی عرق های شاه تره و کاسنی. در فصل بهار می توان از این عرقیات به عنوان آب آشامیدنی استفاده کرد.

در ضمن می توانید به جای مصرف نوشیدنی های مضر مانند ، نوشابه ها که دارای شکر فراوانی هستند ، چای سبز و آب فراوان بنوشید .یک لیوان چای سبز، هیچ کالری را به بدن شما اضافه نمی کند. ماده ای به نام «کتچین» در چای سبز وجود دارد که دارای خواص ضد التهابی و ضد سرطانی است .اگر طعم چای سبز را دوست ندارید می توانید یک لیوان چای سبز طعم دار، مثلاً با طعم گلابی و البته خیلی خنک را در یک ظهر داغ بهاری بنوشید.

توصیه های طب سنتی برای تغذیه در فصل بهار

نوشیدنی های مفید فصل بهار

دمنوش های گیاهی در فصل بهار

گل بنفشه و شکر تیغال

در بهار بسیاری از افراد دچار حساسیت های فصلی خواهند شد . از علائم حساسیت فصلی خارش گلو ، چشم ها ، بینی ، عطسه ، سرفه و... است . درمانگران طب سنتی برای درمان حساسیت توصیه می کنند افراد 10 گرم گل بنفشه و شکرتیغال را در 2 لیوان آب ریخته و روی حرارت ملایم بجوشانند تا یک لیوان آن باقی بماند.

دم نوش باقی مانده را صاف کرده و شب پیش از خواب میل کنند . بهتر است افرادی که خارش گلوی شان خیلی زیاد است علاوه بر شب، صبح بعد از بیدارشدن از خواب نیز یک لیوان از این دم نوش گیاهی بنوشند.

چای قاصدک خشک شده

قاصدک یک گیاه بسیار مفید برای سلامتی است که شما می توانید از تمام قسمت هایش استفاده کنید. گل، ریشه و ساقه این گیاه خوراکی هستند و از برگ های آن نیز می توانید در تهیه سالاد یا در دمنوش استفاده کنید. قاصدک خشک، طعم گل و تلخی دارد و احتمالا آن را دوست خواهید داشت. نوشیدن چای قاصدک به طور مرتب، باعث می شود همواره احساس انرژی و قدرت داشته باشید.

دمنوش پوست نارنگی خشک شده

یک دمنوش بهاری سالم دیگر، دمنوش تهیه شده از پوست نارنگی است. همانطور که احتمالا حدس می زنید، این دمنوش از پوست خشک شده نارنگی تهیه می شود و بسیار هم خوش طعم است. عطر این نوشیدنی بسیار قوی و خوب است و خیلی زود در هوای اتاق پخش می شود. طعم این دمنوش مشابه طعم خود نارنگی است، شما همچنین می توانید این دمنوش را مشابه چای سرد میل کنید. این ماده سرشار از انواع ویتامین هاست و برای سلامتی بسیار خوب است.

دمنوش نیلوفر

گل نیلوفر، نه تنها گلی بسیار زیبا در تمام جهان است بلکه از گل خشک آن می توان دمنوشی بسیار خوشمزه تهیه کرد. این دمنوش کافئین ندارد و بنابراین می تواند در هر زمانی از شبانه روز مصرف شود و اثری آرامش بخش برجای بگذارد. اما اگر نظر ما را بخواهید، بهترین زمان نوشیدن این دمنوش بعد از ظهر است یعنی بعد از آن که از اضطراب های روز فاصله گرفته اید و میخواهید کمی استراحت کنید. همچنین می توانید قبل از مدیتیشن نیز آن را نوش جان کنید

دمنوش گل محمدی

گل محمدی، احتمالا از معروف ترین گل های دنیاست. بسیاری این گل را در باغ و باغچه خود دارند چرا که در حالت غنچه، بسیار زیبا هستند. اما آیا میدانید این گل زیبا می تواند دمنوشی بهاری هم باشد؟ بله، شما می توانید جوانه های گل محمدی را خشک کنید و دم کنید. نتیجه یک دمنوش خوش طعم و ملایم با عطری شبیه به گل رز است. این دمنوش کافئین ندارد، بنابراین برای همه و برای همه ی ساعات مناسب است و با نام دمنوش گل سرخ نیز شناخته می شود.

دمنوش زالزالک

یکی دیگر از دمنوش های بهاری خوشمزه، دمنوش تهیه شده از گیاه زالزالک است. اگر انواع توت را دوست دارید، حتما از طعم این دمنوش بهاره لذت می برید. مانند بسیاری از دمنوش های گیاهی دیگر، می توانید آن را آماده کنید و سپس خنک کنیدو مانند شربت بنوشید.

توصیه های تغذیه ای در بهار

دمنوشهای گیاهیی در فصل بهار

ممنوعیت های خوراکی در فصل بهار

از خوردن غذاهای چرب و سنگین خودداری نمایید

کارشناسان طب سنتی توصیه می کنند به منظور حفظ سلامت تغذیه در فصل بهار از خوردن غذاهای چرب و سنگین خودداری نمایید و برای جلوگیری از سستی و افزایش غلظت خون در فصل بهار از رژیم غذایی سبک استفاده کنید. سیستم گوارشی ما با خروج گرما از اندام های داخلی، ضعیف تر می شود و دیگر قدرت کافی برای هضم غذاهای سنگین نخواهد داشت پس باید مصرف غذاهای سنگین تر و چرب تر را کاهش دهیم.

در فصل بهار غذای کمتری بخورید

در بهار مزاج، حرارت و میزان رطوبت بدن تغییر می کند و اخلاط بدن با گرم تر شدن هوا و عبور از زمستان سفت و منجمد می شوند و قدرت هضم و جذب در سیستم گوارش کاهش می یابد بنابراین یکی از توصیه های پزشکی برای تغذیه در فصل بهار این است که برای اینکه دچار مشکلات کمتری شوید ، غذای کمتری مصرف نمایید.کم خوری در بهار باعث می شود بدن راحت تر بتواند خود را با شرایط تطبیق بدهد و دچار مشکلات کمتری شود.

از مصرف خوراکی هایی با مزاج گرم پرهیز نمایید

در فصل بهار خوراکی هایی با مزاج گرم مانند غذا های چرب و سرخ کردنی، خوراکی های تلخ، تند و تیز، و شور را مصرف نکنید و همراه غذا ادویه های دارای مزاج گرم را نخورید بلکه بهتر است غذاهای خنک ،غذاهای غلیظ و با طبیعت سرد مصرف کنید تا هیجان و رقت اخلاط و مواد تعدیل شود.

برای کاهش حساسیت این غذاها را نخورید

بهتر است مواد غذایی حساسیت زا مانند گوجه ، بادمجان ، ادویه جات، غذاهای سرخ کردنی، شکلات، و قهوه نخورید.

از خوردن غذاهای کنسروی و مانده پرهیز کنید

در فصل بهار ، غذاهای شور ،غذاهای کنسروی، مانده ، غذاهای غلیظ مانند کله پاچه، خامه و ماست ترش نخورید.

گرسنگی نکشید

گرسنگی سبب تحریک بیشتر اخلاط می شود پس نباید اجازه دهید که بیش از حد گرسنه شده و سپس غذا بخورید . در این فصل هنگام گرسنگی بهتر است مواد غذایی سبک و کم کالری مثل میوه ها و سبزیجات را میل کنید.

گوشت کمتر مصرف کنید

برای داشتن تغذیه مناسب در فصل بهار بهتر است گوشت گوسفند ، گوساله ، گاو کمتر مصرف شود زیرا مصرف زیاد گوشت باعث افزایش گرمی و رطوبت در بدن می شود و به علت گرم و تربودن فصل بهار ، مصرف بیش از حد گوشت باعث ایجاد بیماری در بدن می شود.

در این فصل بهتر است گوشت پرندگانی مانند کبک و بلدرچین مصرف شود . همچنین با گرم شدن هوا, قدرت هاضمه کاهش یافته و معده افراد نمی تواند غذاهای گوشتی را هضم کند و هضم بد غذا اخلاط نامناسب را در بدن می سازد.

بخورنخورهای غذایی در فصل بهار

ممنوعیت های خوراکی در فصل بهار

در خوردن شیرینی ها افراط نکنید

با آغاز بهار و فرا رسیدن عید نوروز و بیشتر شدن دید و بازدید ها مصرف شیرینی و شکلات نیز افزایش می یابد . افراط در مصرف شیرینی و شکلات موجب افزایش وزن و چاقی می شود ، سبب افزایش چربی های نامطلوب خون ، فشار خون، اختلال در سلامت قلب و عروق و مشکلات قلبی- عروقی می شود. همچنین مصرف زیاد شیرینیجات سبب تغییر در سبک زندگی فرد خواهد شد . پس لازم است از افراط در مصرف شیرینی ها خودداری کنیم و میوه های تازه فصل را جانشین شیرینی بنماییم.

نوشابه های گازدار مصرف نکنید

مصرف نوشیدنی های گازداربه دستگاه گوارش می رساند زیرا اسید فسفریک و قند تصفیه شده آن منجر به کشته شدن باکتری های خوب روده و سوزش معدهمی شود و بسیار چاق کننده است پس از مصرف نوشابه خودداری نمایید.

سوسیس و کالباس مصرف نکنید

سوسیس ها حاوی نیترات هستند سبب کشتن باکتری لاکتوباسیلوس مفید در دستگاه گوارش می شوند و ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی عروقیرا افزایش می دهند پس از مصرف آنها خودداری نمایید.

الکل مصرف نکنید

نوشیدن الکل سبب بیمار شدن معده ، آسیب کبدی و ایجاد تغییرات مضر در باکتری های مفید رودهمی شود بنابراین مصرف الکل بسیار زیان آور است.

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید