موثرترین روش های درمانی فیبروم رحمی چیست + عوارض لیومیوما

فیبروم رحمی یک تومور خوش خیم است که بسیاری از خانم ها در طول زندگی آن را تجربه می کنند و تنها در برخی موارد فرد دچار عوارض جدی فیبروم رحمی می شود و نیاز به درمان برای کنترل بیماری وجود دارد. تانما در این مطلب نکات مهمی را در خصوص بارداری و فیبروم و درمان فیبروم با گیاهان دارویی و سایر روش ها بیان می کند؛

فیبروم چیست ؟

فیبروم رحم، توده ای خوش خیم که در رحم خانم ها رشد می کند و ممکن است به اندازه ای بزرگ شود که فرد در ناحیه شکم احساس درد کند. فیبروم های رحمی که با نام های لیومیوما (leiomyoma) یا میوما (myoma) نامیده می شوند، با افزایش خطر سرطان رحم همراه نیستند و تقریبا هرگز به سرطان تبدیل نمی شوند

شیوع فیبروم رحمی

فیبروم شایع ترین تومورهای لگن در رشته زنان است. 20 تا 30 درصد زنان بالای ۳۵ سال خصوصاً در ایران میوم دارند. بیشترین شیوع میوم های علامت دار در سنین حوالی یائسگی (۵-۳سال) نزدیک به یائسگی است. همچنین افراد چاق بیشتر از افراد لاغر در معرض خطر ایجاد فیبروم هستند.

انواع فیبروم

فیبروم داخلی

این نوع فیبروم شایع ترین حالت فیبروم رحم است و در دیواره ماهیچه ای رحم به وجود می آید. فیبروم داخلی می تواند بزرگ شود و باعث کشیدگی و بزرگ شدن رحم بشود.

فیبروم ساب سِروز

این دسته از فیبروم رحم نیز در خارج از آن شکل می گیرند و رشد فیبروم باعث می شود، یک سمت رحم بزرگ تر به نظر بیاید.

فیبروم ساقه دار (پدانکولیت)

وقتی فیبروم ساب سروز، قاعده ای باریک و دراز پیدا می کند، به فیبروم ساقه دار تبدیل می شود.

فیبروم ساب موکوزال

فیبروم ساب موکوزال نیز در سطح میانی ماهیچه رحم (میومتریوم) رشد می کند. این دسته از فیبروم ها به ندرت ایجاد می شوند، اما درصورت به وجود آمدن باعث درد های عادت ماهیانه و خون ریزی زیادی می شوند. همچنین مشکلاتی نیز در بارداری فرد به وجود می آورند.

علل ایجاد فیبروم

هورمون ها

استروژن و پروژسترون هورمون هایی هستند که از تخمدان ها تولید و ترشح می شوند. این هورمون ها کمک می کنند تا بعد از هر عادت ماهیانه پوشش رحمی از نو ایجاد شود که احتمال وجود فیبروم را در رحم را بالا می برد.

سابقه خانوادگی

اگر مادر، خواهر یا مادربزرگ شما دچار فیبروم رحم باشد، احتمال وقوع فیبروم رحم در شما نیز وجود خواهد داشت.

بارداری

بچه دار شدن و بارداری باعث افزایش میزان استروژن و پروژسترون در بدن می شود. فیبروم رحم در خلال بارداری امکان تولید و بزرگ شدن دارد.

عوامل خطرساز فیبروم

• خانم های باردار
• افراد با سابقه خانوادگی در این زمینه
• افراد بالای ۳۰ سال
• افراد با نژاد آمریکایی-آفریقایی
• افراد دچار اضافه وزن

علائم فیبروم رحمی

• خونریزی شدید قاعدگی
• طولانی شدن دوره قاعدگی تا بیش از یک هفته
• فشار یا درد در ناحیه لگن
• تکرر ادرار
• مشکل در تخلیه مثانه
• یبوست
• کمردرد یا پا درد

عوارض فیبروم های رحمی

کم خونی

از مهمترین عوارض آنها کاهش تعداد گلبول های قرمز خون (کم خونی) به دلیل خونریزی سنگین است که باعث ضعف و خستگی می شود.اگرچه به ندرت، ولی گاهی برای جبران این کمبود، انتقال خون ضروری می شود.

عوارض فیبروم های رحم در بارداری

اگر در دوران بارداری فیبروم کوچک است و رشدی ندارد معمولا خطری در بارداری ایجاد نمی کند ولی اگر فیبروم بزرگ است ممکن است در طول بارداری باعث :

• افزایش خطر سقط
• محدودیت رشد جنین در رحم
• زایمان زودرس

خونریزی شدید

• افزایش سایز فیبروم رحمی

تأثیر فیبروم رحم بر نوع زایمان

وجود فیبروم رحمی احتمال سزارین را افزایش می دهد گرچه بعضی از خانم ها با توجه به اندازه و محل قرارگیری فیبروم در رحم ممکن است بتواند زایمان طبیعی نیز داشته باشند کسانی که فیبروم آنها بزرگ است و در محلی قرار گرفته که دهانه رحم را مسدود کرده نمی توانند زایمان طبیعی داشته باشند و حتما باید سزارین شوند. برای تعیین نوع زایمان در بیمارانی که فیبروم رحمی دارند بهتر از هر کسی متخصص زنان می تواند شما را راهنمایی کند که آیا سزارین کنید یا زایمان طبیعی.

تشخیص فیبروم رحمی

فیبروم رحم معمولا طی معاینه معمولی لگن حس می شود. پزشک ممکن است بی نظمی در شکل رحم را احساس کند و این نشان دهنده وجود فیبروم ها است. در صورت وجود این علامت، پزشک ممکن است آزمایشات زیر را انجام دهد:

تست های آزمایشگاهی

اگر خونریزی قاعدگی شما غیر عادی است، پزشک ممکن است آزمایش های دیگری را برای بررسی دلایل احتمالی تجویز کند. این موارد می تواند شامل شمارش کامل خون (CBC) یا سایر آزمایشات باشد.

سونوگرافی

در صورت نیاز به تأیید، پزشک ممکن است سونوگرافی را پیشنهاد کند. این کار به منظور تأیید تشخیص، و نقشه و اندازه گیری فیبروم ها و توسط امواج صوتی صورت می گیرد.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)

در صورتی که سونوگرافی سنتی اطلاعات کافی را در اختیار پزشک قرار ندهد، او ممکن است تصویربرداری را پیشنهاد کند. تصویربرداری MRI اندازه و محل فیبروم ها را با جزئیات بیشتری نشان می دهد و به تعیین گزینه های درمانی مناسب کمک می کند.

هیستروسونوگرافی

هیستروسونوگرافی از محلول آب نمک استریل برای باز کردن حفره رحم استفاده می کند و گرفتن تصویر از فیبروم های زیر موکوسی و مخاط رحم را آسانتر می کند.

هیستروسالپنگوگرافی (Hysterosalpingography)

در این روش برای واضح کردن حفره رحمی و لوله های تخمدان در تصاویر اشعه ایکس، از رنگ استفاده می شود. این به پزشک کمک می کند تا متوجه شود که لوله های تخمدان باز هستند یا بسته، و همچنین می تواند فیبروم های زیر موکوس را مشاهده کند.

هیستروسکوپی

پزشک تلسکوپ کوچکی به نام هیستروسکوپ را وارد رحم می کند. سپس محلول نمکی را به درون رحم تزریق می کند تا حفره آن باز شود و بتواند دیواره های رحم و دهانه لوله های تخمدان را معاینه کند.

پیشگیری از فیبروم رحم

ورزش کردن

با توجه به تحقیقات نشان داده شده احتمال بروز فیبروم در بانوانی که در طول هفته ورزش مناسب انجام می دهند بسیار کمتر از بانوانی هست که تحرک فیزیکی کمی دارند.

کنترل وزن

طی تحقیقات انجام شده نیز فیبروم های رحمی در افرادی که دچار اضافه وزن هستند بیشتر دیده شده ولی هیچ آمار و ارقام دقیقی در این خصوص وجود ندارد.

رژیم غذایی سالم

افرادی که رژیم غذایی ناسالم دارند و از غذاهای التهاب زا استفاده می کنند، بیشتر از افرادی که در رژیم غذایی خود از سبزیجات و میوه ها استفاده می کنند، دچار فیبروم می شوند. خوردن غذاهای دارای ویتامین D مثل ماهی ها و حتی در بعضی از تحقیقات نشان داده شده است که مصرف لبنیات نیز خطر ابتلا به فیبروم های رحمی را کاهش می دهد. مصرف بیش از حد گوشت گاو، غذاهای کنسروی، اضافه وزن و نوشابه ها و مواد نگهدارنده ها می تواند بیماری های رحم را افزایش دهد.

روش های درمانی فیبروم رحمی

درمان خانگی فیبروم رحمی

یوگا و مدیتیشن

یکی از آسان ترین روش های درمان خانگی فیبروم رحم، انجام حرکات یوگا میباشد. ترکیب کردن یوگا با مدیتیشن تاثیری دوچندان داشته و نه تنها به کوچک شدن فیبروم رحم کمک میکند بلکه به تنظیم قاعدگی نیز میپردازد.

کمپرس آب گرم

کمپرس آب گرم یکی از بهترین روش های کاهش و تسکین درد حاصل از فیبروم رحمی است. تنها کاری که باید انجام دهید این است که کمی آب جوشانده و درون یک کیسه آبگرم ریخته و آن را روی قسمت پایینی شکم خود قرار دهید.

همچنین میتوانید از دوش آب گرم استفاده کنید. بطور کلی حرارت به عنوان یک عامل ضد التهابی عمل میکند. البته کمپرس آب گرم نمیتواند به کوچک شدن و درمان فیبروم رحم کمک کند اما در کاهش درد آن موثر است.

آبلیمو

یکی دیگر از روش های خانگی فوق العاده برای درمان فیبروم رحمی آبلیمو میباشد. 2قاشق آبلیمو را با 1 قاشق جوش شیرین مخلوط کرده و درون یک لیوان آب ریخته و بنوشید. اگر میخواهید از این روش نتیجه بگیرید باید بصورت مرتب آبلیمو مصرف کنید.

موز و ذرت

• 2لیوان آب جوش تهیه کنید.
• 2عدد ذرت و 5 عدد موز به آن اضافه کنید.
• اجازه دهید همه ی مواد به مدت 5 دقیقه جوشانده و دم بکشد.
• پس از 5 دقیقه اجاق را خاموش کرده و اجازه دهید دمنوش خنک شود.
• پس از اینکه چای خنک شد، آن را آبکش کرده و روزی 2 تا 3 مرتبه بنوشید.

عسل

• یک لیوان آب آشامیدنی خالص بردارید.
• 1 قاشق چایخوری عسل با کیفیت و 1 قاشق غذاخوری گرده عسل به آن اضافه کنید.
• همه ی مواد را با هم مخلوط کرده و یک فنجان آب آلوئه ورا به آن بیافزایید.
• معجون بدست آمده را بنوشید.

درمان فیبروم رحمی با تغذیه

ماهی

ماهی مانند تن و سالمون ورم بافت را کاهش می دهد. ماهی حاوی اسید چرب است که در کاهش التهاب فیبروم رحم و ناراحتی های ایجاد شده موثر است. روغن موجود در ماهی برای رفع فیبروم موثر است.

برنج سبوس دار

با مصرف فیبر، سموم از بدن دفع و میزان هورمون ها متعادل می شود.

کلم بروکلی

سبزیجات ارگانیک مانند کلم بروکلی و اسفناج برای درمان فیبروم رحم مفید است.

گوشت بدون چربی

گوشت بدون چربی یا گوشت سفید را جایگزین گوشت قرمز کنید. مصرف گوشت قرمز، میزان استروژن را افزایش می دهد.

درمان فیبروم با طب سنتی

بابونه

• با اضافه کردن چند گل بابونه به یک فنجان آب جوش، چای بابونه تهیه کنید.
• اجازه دهید که به مدت 3 دقیقه دم بکشد.
• سپس گل ها را از درون لیوان بیرون آورده و چند قطره آبلیمو به آن اضافه کنید تا طعم بهتری داشته باشد.

سرکه سیب

مصرف یک قاشق سرکه سیب برای رفع فیبروم های دردناک مفید است. سرکه را با سالاد مخلوط کنید تا سیستم بدن پاک سازی شود. تصفیه کلیه و کبد مهم ترین اقدام برای داشتن یک رحم سالم است.

زردچوبه

این ادویه، آنزیم های حمایت کننده کبد را که برای سم زدایی کبد لازم است، افزایش می دهد. این ادویه، تولید صفرا را که باعث کوچکی فیبروم می شود، افزایش می دهد.

ریشه قاصدک

برای کوچک کردن فیبروم باید مواد غذایی مناسب مصرف کنید. افزودن ریشه قاصدک به یک فنجان چای داغ می تواند تولید صفرا را افزایش دهد که در نتیجه کبد پاک سازی می شود.

گیاه خرگوشک

گیاه خرگوشک نیز یک داروی گیاهی برای فیبروم رحم است. آن را بسوزانید و در حالی که دامن پوشیده اید با دود آن، ناحیه تناسلی خود را بخور دهید. این کار را تا مشاهده نتیجه این کار ادامه دهید.

پیاز

یکی دیگر از ترفند های سنتی در درمان فیبروم نوشیدن آب پیاز جوشانده شده است، به این صورت که پیاز را پوست کنده و در آب کم می جوشانید بصورتی که عصاره آن به طور کامل وارد آب شود و بعد میل می فرمایید.

برگ گردو

می توانید ۵ گرم از آن را در آب ریخته و بگذارید مدت ۱۲ ساعت بماند. یا در مخلوط کن ۵ گرم برگ گردو را با یک لیوان آب مخلوط کرده و در طی ۲۴ ساعت نصف تا دو سوم آن را با کمی قند میل کنید.

این کار را از روز پاک شدن یا ۵ روز بعد از شروع قاعدگی تا ۲۵ روز انجام دهید. در موقع استفاده از برگ گردو ممکن است قند شما افت کند. به همین دلیل آن را با کمی نبات میل کنید.

زنجبیل

• با اضافه کردن کمی پودر زنجبیل و یا ریشه تازه آن به آب جوش میتوانید چای زنجبیل تهیه کنید.
• البته بیاد داشته باشید پس از دم کشیدن زنجبیل باید پودر و یا ریشه آن را آبکش کرده و تنها آب آن را بنوشید.
• ریشه زنجبیل به کاهش التهابات تخمدانها و رحم نیز کمک میکند.

درمان فیبروم رحم با طب سوزنی

طب سنتی چینی بر این باور است که بسته شدن جریان خون به داخل رحم و تجمع بیش از حد بافت ها باعث ایجاد فیبروم می شود. بنابراین، با استفاده از طب سوزنی می توان انرژی مسدود شده را آزاد کرد. علاوه بر این، از آنجایی که عدم تعادل هورمون ها بر روی رشد فیبروم تاثیر می گذارند، می توان با استفاده از طب سوزنی، عملکرد غده هیپوفیز، غده تیروئید و سیستم عصبی مرکزی را تنظیم کرده که این امر به نوبه خود در درمان فیبروم موثر خواهند بود.

همچنین با افزایش میزان استروژن در بدن، این احتمال وجود دارد که اندازه فیبروم ها بزرگتر و باعث بروز درد شده و همچنین مانع از لانه گزینی جنین شود. بنابراین، استفاده از طب سوزنی می تواند به کاهش تکثیر سلول های غیر طبیعی کمک کند.

در نهایت بهتر است بدانید که استرس باعث بروز واکنش هایی مانند آزاد شدن هورمون های کورتیزول و انسولین در سیستم عصبی شده که این امر باعث بروز اختلال های هورمونی می شود. بنابراین، می توان با استفاده از طب سوزنی، استرس را کنترل کرد.

درمان دارویی فیبروم

برای کوچک کردن فیبروم و تنظیم میزان هورمون های ترشح شده می توان از برخی دارو ها در روند درمان فیبروم کمک گرفت، آگونیست های هورمون آزادکننده در گنادوتروپین ها، مانند لوپرون، باعث افت سطح استروژن و پروژسترون می شود. در نهایت نیز به قطع قاعدگی و کوچک شدن فیبروم می انجامد. برخی دیگر از روش های درمانی نیز به کنترل خون ریزی و کاهش درد ناشی از فیبروم رحم کمک می کنند، ولی موجب کوچک شدن آن نخواهند شد. به مثال های زیر توجه کنید:

• وسیله درون رحمیِ آی یو دی که باعث ترشح هورمون پروژستین می شود؛ پروژستین نوعی پروژسترون ساختگی است.
• دارو های آرام بخش ضددرد و ضدالتهابی مانند ایبوپروفن که به نسخه نیاز ندارند.
• قرص های ضدبارداری.

درمان فیبروم رحم با طب جراحی

درمان جراحی معمولا با توجه به وضعیت بیمار و تشخیص پزشک انجام می گیرد، در صورتی که متخصص زنان و زایمان تشخیص دهد که نیاز به جراحی است در این مواقع می توان با انجام جراحی اقدام به خارج کردن توده فیبروم نمود.

جراحی فیبروم رحم یک جراحی بسیار حساس است زیرا توده های فیبروم به بافت رحم نزدیک بودند که همین باعث حساسیت بیشتر عمل جراحی می شود. در صورتی که اندازه فیبروم های رحمی بسیار بزرگ باشد، بهتر است بافت رحم در چندین لایه بخیه زده شود، زیرا در زمان بارداری احتمال پاره شدن بافت رحم به دلیل فشار ناشی از بارداری وجود خواهد داشت. لذا بهتر است بخیه در چندین لایه صورت گیرد تا بافت به حالت اولیه بازگردد.

درمان فیبروم رحم با طب لاپاراسکوپی

میومکتومی رباتیک به پزشک نمایی بزرگتر و سه بعدی از رحم می دهد و جراح با استفاده از دوربین کوچک متصل به یکی از ابزارها، ناحیه شکم را روی مانیتور مشاهده می کند. این روش دقت و انعطاف پذیری بیشتری نسبت به روش ها دارد. جراح با استفاده از ابزارهای باریک وارد شده از برش های کوچک در شکم، میوما را برداشته و رحم را تغییر نمی دهد.

درمان فیبروم رحم با طب لیزر

استفاده از لیزر برای درمان فیبروم رحم و یا سرمای شدید (cryomyolysis) نیز برای از بین بردن فیبروم رحم موثر است. اما خطرات و تاثیرات طولانی مدت این روش ها به خوبی شناخته نشده است.