آیا ابتلا به مخملک در بارداری برای جنین خطرناک است؟

مخملک یک بیماری عفونی و مسری است. این بیماری در کودکان بیشتر بروز پیدا می کند اما زنان باردار نیز امکان دارد در صورت تماس با فردی که به این بیماری مبتلا شده، درگیر شوند. تانما در این مطلب از تأثیرات مخملک بر جنین و روند بارداری و مقابله با مخملک در بارداری برایتان می گوید؛

بیماری مخملک چیست؟

مخملک یا تب اسکارلت بیماری مسری است که در نتیجه یک عفونت استرپتوکوکی نوع 1 به وجود می آید. این بیماری کودکان بین 5 تا 15 سال را درگیر می کند ولی بیشتر از همه در سنین پایین تر دیده می شود. میزان شیوع مخملک در زمستان بیشتر می باشد. این بـیماری مسری و در کـودکان شایع است.

علل مخملک در بارداری

عامل بیماری مخملك یك نوع باكتری استرپتوكوكی است می تواند سبب گلو درد چركی و عفونت پوست نیز بشود. این باكتری در گلوی فرد سبب عفونت می شود و با آزاد كردن نوعی سم یا توكسین، موجب پیدایش واكنش پوستی و بروز بثوراتی روی پوست می شود.

عامل بیماری می تواند از طریق تنفس هوای آلوده، استفاده مشترك از اسباب بازی، ظروف غذا و یا سایر وسایل مانند حوله كه توسط فرد بیمار آلوده شده است، انتشار یابد.

نشانه های مخملک در بارداری

نشانه های مخملک معمولا حدود 1 تا 4 روز پس از عفونت اولیه ظاهر می شود.

علائم اولیه

• درد گلو و قرمزی گلو که گاهی با تکه های (patches) سفید یا زرد رنگ همراه است.
• تب 38.3 درجه سلسیوس (سانتی گراد) یا بالاتر اغلب همراه با لرز
• جوش و دانه های قرمز بارز ترین علامت مخملک در کودکان و بزرگسالان است که معمولا 12 تا 48 ساعت بعد از علائم اولیه ظاهر می شوند و به مرور نواحی جوش دار مانند کاغذ سمباده زبر و خشن می شود.

علائم ثانویه

• چین خوردگی های قرمز در زیر بغل، آرنج ها و زانو (خطوط پاستیا)
• گرگرفتگی صورت
• زبان شبیه توت فرنگی یا به رنگ سفید با نقاط قرمز روی سطح زبان
• سردرد
• خارش
• تورم لوزه ها
• تهوع و استفراغ
• درد شکم و کاهش اشتها
• تورم غدد گردن
• پوست بی حالت و کمرنگ در اطراف لب ها
• مشکل بلع

خطرات مخملک در بارداری

معمولا بسیاری از خانم های باردار نگران ابتلا به مخملک در دوران بارداری هستند در حالی که عفونت های ناشی از مخملک معمولا روی رشد جنین تأثیری نمی گذارد اما اگر زن باردار هنگام زایمان به مخملک مبتلا باشد به احتمال زیاد این بیماری به نوزاد نیز سرایت خواهد کرد.

مهم ترین عامل نگرانی از ابتلا به مخملک، تب ناشی از آن می باشد که مخصوصا در روزهای اولیه بارداری می تواند منجر به نقایص مادرزادی در کودک شود و در صورت عدم درمان مخملک، گاهی ممکن است عوارض دیگری نیز به دنبال داشته باشد. از دیگر عوارض مخملک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عفونت، تب روماتیسمی، مشکلات استخوانی یا مفصلی مثل آرتریت و استئومیلیت، آبسه، ورم غدد، اختلال در کار کلیه، هپاتیت، پنومونی و یا گسترش عفونت به مناطق دیگر باشد. عفونت(sepsis) وقتی رخ می دهد که باکتری وارد خون شود که یک بیماری جدی است و می تواند بیمار را به شوک وارد کند.

اگر باکتری به بافت حمله کند، آبسه و یا چرک در پشت گلو یا اطراف لوزه ها یافت می شود. همچنین ممکن است منجر به سینوسی شدن و عفونی شدن گوش (اوتیت مدیا) شود. خیلی کم ممکن است باکتری بر سیستم عصبی مرکزی اثر بگذارد و منجر به بیماری مننژیت شود.

تشخیص بیماری مخملک

برای تشخیص دقیق، از ترشحات گلو کشت انجام می شود. برخی مواقع آزمایش های خون هم برای بررسی سایر عفونت ها لازم است. همچنین برای تشخیص بهتر از تست تشخیص آنتی ژن سریع نیز استفاده می شود.

پیشگیری از مخملک در بارداری

• شستن دست ها قبل و بعد از غذا
• شستشوی مکرر دست ها با آب گرم و صابون
• شستن دست ها بعد از سرفه یا عطسه
• گرفتن جلوی دهان و بینی هنگام عطسه یا سرفه
• عدم استفاده از ظروف یا لیوان مشترک

درمان مخملک در بارداری

برای درمان و بهبود مخملک در بارداری پزشک معمولا مصرف آنتی بیوتیک های ایمن در دوران بارداری را تجویز خواهد کرد. زنان باردار برای درمان درد و تب می توانند از داروهایی همچون ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنند.

در ضمن توصیه می شود در صورت مشاهده تب یا دانه های قرمز و جوش در دوران بارداری سریعا به پزشک مراجعه کرده و از خوددرمانی یا مصرف هرگونه دارو بدون تجویز پزشک خودداری کنید. همچنین برای تسکین خارش و گلو درد، به کار بردن روش های زیر مؤثر است:

• برای تسکین گلو درد چای گرم یا سوپ بخورید
• اگر بلعیدن غذا سخت است از غذاهای راحت الحلقوم و مایع استفاده کنید.
• خوردن یخ و بستنی برای کاهش گلودرد مفید است.
• برای کاهش خارش می توان از پماد یا داروی ضد خارش استفاده کرد.
• لوسیون کالامین نیز برای کاهش خارش مناسب است.
• نوشیدن آب زیاد بخصوص در کودکان برای مرطوب کردن گلو و جلوگیری از کم آبی بدن مفید است.
• از آلودگی و دود دوری کنید.
• سیگار نکشید.
• آب نمک غرغره کنید
• دستگاه بخور برای جلوگیری از تحریک گلو در هوای خشک مناسب است