کمبود گلبول سفید خون را نباید مسأله ای ساده پنداشت زیرا می تواند سلامت ما را تهدید و مشکلات و عوارض عدیده ای در طول زندگی برایمان ایجاد کند. تانما در این مطلب علاوه بر علل و علائم کمبود گلبول های سفید خون، روش های درمان افزایش آن را بیان می کند؛

گلبول سفید خون چیست ؟

گلبول های سفید با نام لکوسیت و همچنین سلول های سفید خون نیز شناخته می ‎شوند. آن ها اجزای سلولی خون هستند که فاقد هموگلوبین بوده اما دارای یک هسته می ‎باشند. گلبول های سفید خون متحرکند و عملکرد اصلی آن ها محافظت از بدن در برابر عفونت ها و بیماری ها می ‎باشد و این سلول ها انواع مختلفی دارند .از جمله نقش گلبول های سفید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

گلبول های سفید، وظیفه دفاع از بدن در مقابل عوامل خارجی را به عهده دارند.

گلبول های قرمز اکسیژن را به بافت های بدن می رسانند و مواد زاید را از بافت ها دور می کنند.

پلاکت ها وظیفه انعقاد خون را به عهده دارند.

رنج نرمال تعداد گلبول های سفید خون

تعداد سلولهای سفید خون (WBCs) در افراد مختلف متفاوت است، اما حد طبیعی معمولاً بین 4000 تا 11000 در هر میکرولیتر خون است. آزمایش خون که میزان WBC را کمتر از 4000 در هر میکرولیتر نشان می دهد ممکن است بدان معنی باشد که بدن شما ممکن است نتواند آنطور که باید با عفونت مبارزه کند.

مردان

5000 تا 10000 گلبول سفید خون در هر میکرولیتر خون

زنان

4500 تا 11000 گلبول سفید خون در هر میکرولیتر خون

کودکان (از نوزادی تا نوجوانی)

5000 تا 10000 گلبول سفید خون در هر میکرولیتر خون

نوزادان تازه متولد شده (زیر 2 هفته)

9000 تا 30000 گلبول سفید خون در هر میکرولیتر خون

علل کمبود گلبول های سفید

رنج نرمال گلبول های سفید خون

انواع گلبول سفید

نوتروفیل ها

با از بین بردن میکروب هایی مانند باکتری ها و قارچ ها با عفونت ها مبارزه می ‎کنند.

ائوزینوفیل ها

با انگل های بزرگ مانند کرم های کدو مبارزه می ‎کنند و این سلول ها همچنین آنتی بادی های lgE را برای مبارزه با آلرژن ها ترشح می‎ کنند .

بازوفیل ها

در طی واکنش های آلرژیک، هیستامین ترشح می ‎کنند.

لنفوسیت ها

لنفوسیت ها از انوع مختلف سلول شامل سلول های B، سلول های T و سلول های کشنده طبیعی (NK) تشکیل شده اند. سلول های B ویروس ها را به رسمیت می ‎شناسند و آنتی بادی ها را علیه آن ها ترشح می ‎کنند، در حالی که سلول های T و سلول های NK با سلول های آلوده به ویروس ها و سرطان ها مبارزه می‎ کنند.

مونوسیت ها

مونوسیت ها به ماکروفاژ ها و آوار سلول ها تبدیل می ‎شوند.

علل کمبود گلبول های سفید

  • عفونت های ویروسی
  • اختلالات مادرزادی
  • سرطان
  • اختلالات خودایمنی
  • عفونت های شدیدی که به سلول های سفید خون زیادی احتیاج دارند
  • داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها
  • تغذیه ضعیف و نامناسب
  • تعداد کم گلبول های سفید خون ، برای مقابله با عفونت ها بی اثر است و ممکن است منجر به وضعیتی به نام لوکوپنی شود .
نشانه های کمبود گلبول های سفید

علل کمبود گلبول های سفید

نشانه های کمبود گلبول های سفید

  • تب شدید
  • لرز
  • تعریق

اگر تعداد این گلبول ها به دلیل وجود برخی عفونت ها کاهش یابد، منجر به ایجاد علائم زیرمی ‎شود:

  • تورم و قرمزی پوست
  • زخم های دهان
  • گلو درد
  • سرفه شدید
  • تنگی نفس

عوارض کمبود گلبول های سفید

کاهش تعداد گلبول های سفید خون نشان دهنده پایین آمدن قدرت دفاعی بدن است و اگر در این زمان هر گونه میکروب بیماری زا وارد بدن فرد شود، توانایی مقابله با آنها کاهش می یابد و ممکن است فرد به بیماری های مختلف مبتلا شود. از دیگر عوارض کبود گلبول های سفید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • شما مستعد ابتلا به عفونت های مکروبی و انگلی می ‎شوید .
  • اگر مبتلا به سرطان هستید ، به دلیل ضعف سیستم ایمنی بدنتان ممکن است درمانتان به تاخیر بیفتد .
  • در موارد شدید ممکن است این بیماری منجر به فوت شخص شود .

تشخیص کمبود گلبول سفید

این آزمایش اغلب شامل شمارش کامل خون (CBC) است. اصطلاح آزمایش شمارش گلبول های سفید نیز معمولا برای اشاره به تعداد گلبول های سفید بدن استفاده می شود. انواع مختلفی از گلبول های سفید وجود دارد و خون معمولاً دارای درصدی از هر نوع است. با این حال گاهی اوقات ممکن است تعداد گلبول های سفید خون فراتر یا کمتر از محدوده طبیعی باشد.

بالا یا پایین تر بودن تعداد WBCها نسبت به میزان طبیعی ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد. شمارش گلبول های سفید خون می تواند عفونت های مخفی بدن را آشکار ساخته و پزشکان را از بیماری های تشخیص داده نشده مانند بیماری های خود ایمنی، نقص ایمنی و اختلالات خونی آگاه سازد. این آزمایش همچنین به پزشکان کمک می کند تا اثر شیمی درمانی یا پرتودرمانی را در افراد مبتلا به سرطان کنترل کنند.

پیشگیری از کمبود گلبول سفید

تشخیص کمبود گلبول سفید

پیشگیری از کمبود گلبول سفید

ورزش کردن

ورزش می تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند و گردش خون را افزایش دهد، و در عین حال تعداد گلبول های سفید را نیز زیاد کند. تمام پوزها و حرکات یوگا گردش خون را بهبود می دهند و تولید گلبول های سفید را افزایش می دهد.

رژیم غذایی سالم

یک رژیم غذایی سالم داشته باشید که باید شامل میوه ها، سبزیجات و پروتئین های بدون چربی باشد و در عین حال قند و چربی کمی داشته باشد. الکل نیز جایی در یک رژیم غذایی سالم ندارد.

نوشیدن آب

آب به عضلات انرژی می دهد، عملکرد روده را بهبود می دهد و به طور همزمان سطح مایعات بدن را متعادل می کند. شما باید ۸ لیوان آب در روز بنوشید.

ترک سیگار

سیگار به همه ی ارگان های بدن آسیب می رساند، خطر ابتلا به حمله ی قلبی و سرطان ریه را افزایش می دهد و سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند.

ترک الکل

اگر شما در تلاش برای مقابله با کمبود گلبول های سفید خون هستید و می خواهید عملکرد سیستم ایمنی را بهبود ببخشید، از الکل دور بمانید.

خواب کافی

در صورتی که دوست دارید سیستم ایمنی تان را سالم نگه دارید، اطمینان حاصل کنید که هر روز به اندازه ی کافی می خوابید.

کنترل استرس

استرس می تواند عملکرد و توانایی سیستم ایمنی بدن را به صورت منفی تحت تاثیر قرار دهد. در واقع، استرس ارگان های بدن را تحت فشار قرار می دهد و به این ترتیب می تواند عملکرد سیستم ایمنی را کاهش دهد.

رعایت بهداشت

در صورتی که تعداد گلبول های سفید خون کم باشد، بسیار مهم است که بهداشت را به خوبی رعایت کنید.

روش های افزایش گلبول های سفید خون

الف) درمان خانگی کمبود گلبول سفید

خوب بخورید

برای جبران کمبود گلبول سفید خون، بدن شما به ویتامین ها و مواد مغذی نیاز دارد. مگر در مواردی که پزشک به شما بگوید، میوه و سبزیجات زیادی بخورید. اگر دچار زخم دهان یا حالت تهوع هستید، برای یافتن غذاهایی که می توانید بخورید آزمایش کنید و از پزشک خود کمک بخواهید.

استراحت کنید

سعی کنید فعالیتهایی را که باید انجام دهید برای زمانهایی که بیشترین انرژی را دارید انجام دهید. سعی کنید به یاد داشته باشید که استراحت کنید و از دیگران بخواهید به عنوان بخشی از درمان خود کمک کنند.

روش های افزایش گلبول سفید

درمان خانگی کمبود گلبول سفید

بسیار مراقب باشید

شما می خواهید تمام تلاش خود را انجام دهید تا حتی از کوچکترین بریدگی ها یا بریدگی ها خودداری کنید زیرا هر مکانی که در پوست شما وجود دارد محلی را برای شروع عفونت فراهم می کند. از شخص دیگری بخواهید هنگام پخت و پز یا غذا، غذای خود را قطع کند. در صورت نیاز به تراشیدن، از تیغ برقی استفاده کنید تا از نیک زدن خودداری کنید. دندان های خود را به آرامی مسواک بزنید تا از تحریک لثه خود جلوگیری کنید.

از میکروب ها خودداری کنید

در طول روز دستان خود را بشویید یا از ضدعفونی کننده دست استفاده کنید. از افراد بیمار و جمعیت دور شوید. پوشک ها را عوض نکنید و هیچ یک از جعبه های بستر، قفس حیوانات یا حتی یک کاسه ماهی را تمیز نکنید.

ب) درمان کمبود گلبول سفید با تغذیه

اگر گلبولهای سفید بسیار کم باشد ، ممکن است یک رژیم غذایی با مصونیت ایمنی ، که به آن یک رژیم کم باکتری یا رژیم نوتروپنی نیز گفته می شود، توصیه شود. تصور می شود این رژیم شانس ابتلا به میکروب از غذا یا به دلیل تهیه غذا را کاهش می دهد.

اسیدهای چرب امگا 3

اسیدهای چرب امگا 3 کمک می کنند تا تولید فاگوسیت های بدن بیشتر شود. فاگوسیت ها نوعی از سلول های سفید خون هستند که مهاجمان مضر خارجی را احاطه می کنند. مطالعه ای نشان داد مصرف روغن ماهی، فعالیت نوعی از سلول های سفید خون به نام سلول های B را تقویت می کند. شما باید روغن بذر کتان، دانه ی چیا، روغن ماهی، گردو، سالمون، اسفناج و دانه های سویا را در رژیم غذایی روزانه ی خود بگنجانید زیرا این مواد غذایی سرشار از امگا 3 هستند.

میوه ها و سبزی ها

میوه ها و سبزیها به طور کلی کمک می کنند تا تولید آنتی بادی و گلبول های سفید خون بیشتر شود زیرا سرشار از ویتامین C هستند. شما نیاز دارید دست کم 6 وعده در روز میوه و سبزی بخورید تا ویتامین C کافی دریافت کنید. سبزیهایی که ویتامین C فراوان دارند شامل انواع فلفل، گیاه خردل، کلم فندقی، کلم بروکلی، کلم برگ، اسفناج و گل کلم می شود. میوه های سرشار از ویتامین C نیز شامل گواوا، توت فرنگی، خربزه درختی، کیوی، مرکبات و طالبی می شوند.

دانه ها و مغزها

ویتامین E می تواند سیستم ایمنی تان را قوی تر کند و ویژگیهای آنتی اکسیدانی دارد. ویتامین E کمک می کند تا تولید سلول های نابودگر بیشتر شود. سلول های نابودگر، سلول های سرطانی و میکروبها را نابود می کنند. تولید سلول های B نیز با ویتامین E افزایش می یابد. این سلول کمک می کند تا بدن آنتی بادی تولید کند که برای کُشتن باکتریهای مفید است. دانه ها، مغزها و روغن های گیاهی غنی از ویتامین E اند. بادام، کره بادام زمینی، تخم آفتابگردان، بروکلی و اسفناج ویتامین E مناسبی دارند. همچنین می توانید از مکمل ویتامین E استفاده کنید.

ویتامین B6، B12 و اسید فولیک

اسید فولیک و ویتامین ها B6 و B12 کمک می کنند تا در بدن گلبول سفید تولید شود. غذاهای سرشار از ویتامین B6 شامل تخم آفتابگردان، مرغ، بوقلمون، آوکادو، مغزهای خشک شده، اسفناج . موز می شود غذاهای سرشار از اسید فولیک شامل عدس، نخود فرنگی، لوبیا، سبزیجات برگدار مانند بروکلی، اسفناج، مارچوبه و بامیه؛ و مرکبات می شود. همچنین می توانید از مکمل اسید فولیک استفاده کنید. غذاهای غنی از ویتامین B12 نیز شامل ماست و شیر کم چرب، غلات غنی شده ی صبحانه، مرغ، صدف، ماهی قزل آلا و سالمون می شود.

درمان گلوبل سفید در طب سنتی

درمان گلبول سفید با تغذیه

پروتئین کم چرب

پروتئین به طور کلی از اسیدهای آمینه تشکیل شده که واحدهای سازنده ی گلبول های سفید خون هستند. بدن بدون پروتئین کافی نمی تواند گلبول سفید به اندازه کافی تولید کند. گوشت های کم چرب مانند ماهی، غذاهای دریایی و ماکیان بدون پوست حاوی مقادیر زیادی پروتئین اند. ضمنا عدس، لوبیا و تخم مرغ نیز پروتئین زیادی دارند.

زینک (روی)

روی یکی از بهترین چیزهایی است که گلبول های سفید خون را افزایش می دهد. صدف و گوشت قرمز سرشار از روی هستند. روی نقش مهمی در سلامتی انسان دارد و به بدن کمک می کند بیشتر گلبول سفید خون تولید کرده و گلبول های سفید موجود را تهاجمی تر می کند. غذاهای سرشار از روی شامل گوشت بوقلمون، گوساله، خرچنگ و صدف می شود. ضمنا می توانید از غلات غنی شده نیز روی دریافت کنید.

ماست

ماست سرشار از پروبیوتیک است که به مبارزه با باکتریهای مضر کمک می کند. ماست با تحریک سیستم ایمنی موجب افزایش تعداد گلبول های سفید خون می شود. ضمنا ماست غنی از ویتامین D نیز است که به تنظیم سیستم ایمنی و تقویت دفاع طبیعی بدن در برابر بیماریها کمک می کند.

خربزه درختی

خربزه درختی یا پاپایا یکی از بهترین مواد غذایی برای افزایش تعداد گلبول های سفید خون است. این میوه می تواند تولید گلبول های سفید یا لمفوسیت ها را در بدن افزایش بدهد زیرا ویتامین A فراوانی دارد. ضمنا این میوه سرشار از ویتامین C است. خربزه درختی آنزیم گوارشی خاصی به نام پاپایین دارد که دارای اثرات ضد التهابی است. پاپایا برای بهبود سلامت عمومی سودمند است زیرا اسید فولیک، پتاسیم و ویتامین B فراوانی دارد.

ج) درمان کمبود گلبول سفید در طب سنتی

روغن اسطوخودوس

این روغن معمولا برای درمان استرس و اضطراب و تقویت خواب استفاده می ‎شود اما جالب است که بدانید مصرف این روغن به افزایش تعداد گلبول های سفید خون نیز کمک می ‎کند .روغن های دیگر مانند روغن بادام شیرین، روغن درخت چای و روغن سرو نیز دارای اثرات مشابهی در بهبود تولید گلبول های سفید خون هستند. 20 قطره روغن اسطوخودوس و 60 میلی لیتر روغن نارگیل و یا روغن زیتون را با هم ترکیب کرده و روزی یک بار بدن خود را با آن ها ماساز دهید .

سیر

سیر، به لطف داشتن آلیسین، دارای خاصیت ایمنی و ضد التهابی است و با تحریک گلبول های سفید مختلف خون که شامل لنفوسیت ها، ائوزوفیل ها و ماکروفاژ ها است، ایمنی شما را تقویت می ‎کند. سیر خرد شده را به وعده های غذایی خود اضافه کنید و آن را جزیی از رژیم غذایی خود قرار دهید.

چای سبز

سالهای سال است که از چای سبز برای درمان بسیاری از بیماریها استفاده می شود. چای سبز غنی از آنتی اکسیدان هاست که به بدن کمک می کنند با عفونت ها مبارزه کند. چای سبز دارای فلاونیدها و اپی گالوکاتچین گالات فراوان است که تقویت کننده ی عملکرد سیستم ایمنی هستند. در نتیجه چای سبز می تواند با تقویت سیستم ایمنی تعداد گلبول های سفید خون را افزایش بدهد. آمینو اسید ال – تیانین موجود در چای سبز به تولید ترکیبات جنگنده با میکروب در سلول های T کمک می کند. شما می توانید چای سبز را هر روز بنوشید.

درمان دارویی کمبود گلبول سفید

درمان کمبود گلبول سفید در طب سنتی

د) درمان دارویی کمبود گلبول سفید

از داروها می توان برای تحریک بدن برای ساخت سلول های خونی بیشتر استفاده کرد. یا ممکن است شما داروهای تجویز شده برای پاک کردن علت کاهش تعداد سلول ها مانند داروهای ضد قارچ برای درمان عفونت های قارچی یا آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های باکتریایی تجویز شوید.

بعضی اوقات ممکن است شما نیاز به متوقف کردن درمانی مانند شیمی درمانی داشته باشید تا به بدن خود فرصت دهید تا سلولهای خون بیشتری بسازد. وقتی درمان مانند پرتودرمانی یا بین جلسات شیمی درمانی انجام شود ، ممکن است تعداد سلولهای خون شما افزایش یابد. به خاطر داشته باشید که مدت زمان لازم برای افزایش گلبولهای سفید در افراد مختلف متفاوت است.

آنتی بیوتیک

برای درمان و پیشگیری از عفونت های مربوطه استفاده می شود.

عوامل محرک کلنی CSF

داروهایی که می توانند تولید گلبول های سفید خون را در مغز استخوان تحریک کنند.

آیا این مطلب مفید بود؟ 1
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید