درمان فوری سرفه در کودکان | قابل توجه مادران

درمان فوری سرفه کودکان به روش های مختلفی امکانپذیر است اما تشخیص نوع سرفه کودک توسط پزشک در درمان بهتر او مؤثرتر است. تانما در این مطلب علاوه بر علل و علائم خطر سرفه در کودکان، روش های فوری درمان سرفه در نوزادان و کودکان را بیان می کند؛

سرفه چیست؟

سرفه پاسخ بدن به محرکات موجود در راه گلو و مجرای تنفسی است. محرکات اعصاب این ناحیه را به ارسال پیام سرفه به مغز تحریک می کند. سیگنال مغز به عضلات شکم و دیواره قفسه سینه پیام مخابره می کند که با ارسال یک فشار قوی هوا به ریه ­ها محرک را به بیرون براند.

سرفه­ های گاه به گاه طبیعی و ناشی از سلامت است. سرفه ­ای که چندین هفته به درازا کشد و یا با مخاط بد رنگ یا خونی همراه شود، ممکن است خبر از یک بیماری زمینه­ ای می دهد که نیاز به مراقبت ­های پزشکی دارد. سرفه خیلی به ندرت نیاز به مراقبت ­های اورژانسی دارد.

سرعت هوای یک سرفه بسیار شدید از طریق تارهای صوتی تقریبا بسته، به ۸۰۰ کیلومتر در ساعت می­رسد. سرفه طولانی مدت و شدید خسته کننده است و می ­تواند باعث بی خوابی، سردرد، بی اختیاری ادرار ، و حتی شکسته شدن دنده شود.

انواع سرفه کدامند؟

اما گاهی برای درمان سرفه لازم است به پزشک مراجعه کنیم. شناخت انواع مختلف سرفه به شما کمک می­ کند بدانید چه زمان باید آن را در خانه درمان کرد و چه زمانی باید نزد پزشک رفت. شایع ­ترین انواع سرفه عبارت است از:

• سرفه ­ی خشک
• سیاه­ سرفه
• سرفه همراه با خس ­خس
• سرفه­ ی شبانه
• سرفه در روز
• سرفه همراه با تب
• سرفه ­های دائم

کودکان به چه دلیل دچار سرفه می شوند؟

کودکان امکان دارد به دلایل مختلفی علائمی چون سرفه داشته باشند که پزشک با معاینه و بررسی های لازم آن را به خوبی تشخیص می دهد. ار جمله علل سرفه کودکان شامل موارد زیر است:

• عفونت
• رفلاکس اسید
• آسم
• آلرژی / سینوزیت
• سرفه های بلند (سیاه سرفه)
• دلایل دیگر سرفه کودکان

نشانه های خطر هنگام سرفه در کودکان چیست؟

والدین باید حواسشان به سرفه کودکشان باشد و نسبت به شدت سرفه و زمان آن حساسیت داشته باشند. بنابراین اگر علائم زیر را در کودک مشاهده کردید حتما سریع با پزشک تماس بگیرید:

• برای نفس کشیدن تلاش می کند، نمی تواند صحبت کند، یا با هر نفس ناله می کند.
• در حال خفگی بوده و قادر به قطع سرفه نیست.
• بیهوش شده یا نفسش قطع شده است.
• لب یا ناخن هایش رنگی متمایل به آبی پیدا کرده است.

همچنین اگر کودکتان این علائم را دارد بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:

• استفراغ مداوم دارد.
• هنگام سرفه قرمز یا بنفش می شود.
• آب دهانش آویزان است یا مشکل بلع دار
• بسیار بیمار یا خسته به نظر می رسد.
• احتمالاً شی ای در گلویش گیر کرده باشد.
• هنگام تنفس عمیق ، درد قفسه سینه داشته باشد.
• سرفه خونی یا خس خس داشته باشد.
• دارای سیستم ایمنی ضعیفی بوده یا کاملاً واکسینه نشده باشد.
• سنی کمتر از ۴ ماه داشته و دمای مقعدش از ۳۸ درجه سانتی گراد بیشتر باشد (داروهای تب بر به نوزادان ندهید)
• تب بالای ۴۰ درجه سانتی گراد داشته باشد و دو ساعت بعد از مصرف داروهای تب بر بهبود نیابد.

چگونه می توان از سرفه کودکان پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری از سرفه در کودکان و کمک به کودکی که سرفه می کند تا احساس بهتری داشته باشد، والدین می توانند از روش های زیر استفاده کنند:

• برای سرفه پارسی، آب داغ حمام راباز کنید و در را ببندید تا اتاق بخار شود. سپس، حدود 20 دقیقه در حمام با کودک خود بنشینید. بخار باید به کودک شما کمک کند راحت تر نفس بکشد. سعی کنید یک کتاب را با هم بخوانید تا زمان را بهتر سپری کنید.
• مرطوب کننده هوای خنک در اتاق خواب کودک ممکن است به خوابش کمک کند.
• گاهی، بودن کوتاه مدت در هوای سرد در فضای باز می تواند باعث تسکین سرفه شود.
• دقت کنید که کودک خود را به طور مناسب برای هوای آزاد بپوشید و این کار را برای 10 تا 15 دقیقه انجام دهید.
• نوشیدنی های خنک مانند آب میوه ها می تواند آرامش بخش باشد و برای مرطوب نگه داشتن فرزند شما مهم است. اما سودا و یا آب پرتقال ندعید، چون این ها می توانند به گلویش آسیب برسانند.
• اگر کودکتان مبتلا به آسم است، مطمئن شوید که یک برنامه عمل آسم از پزشک خود دارید. این برنامه باید به شما کمک کند که داروهای آسم مناسب را انتخاب کنید.
• از آنجا که کودکان ۶ ماه تا ۵ سال ایمنی ضعیفی دارند، می توان برای پیشگیری از آنفلوآنزا هر سال کودک را واکسینه کرد. خوشبختانه آنفلوآنزا واکسنی دارد که توسط سازمان جهانی بهداشت تایید می شود و با تزریق هر ساله آن می توان از این بیماری پیشگیری کرد.
• کمبود ویتامین B۱۲ هم گاهی منجر به سرفه های مزمن می شود. این ویتامین در تشکیل سلول های خونی و عملکرد بهینه سیستم مغز و اعصاب تاثیرگذار است. در افرادی که مبتلا به کمبود این ویتامین هستند، سرفه های مزمن به دلیل ایجاد حساسیت زیاد در نایژه ها التهاب ایجاد می کند. میوه ها و سبزی های تازه از منابع غذایی سرشار از ویتامین های گروه B هستند.

روش های درمان سرفه در کودکان کدامند؟

روش های مختلفی برای درمان سرفه کودکان وجود دارد که در زیر انواع مختلف آن را بر حسب نوع سرفه آورده شده است البته بهتر است قبل از به کار بردن هر روشی با پزشک اطفال مشورت کنید:

درمان خانگی سرفه کودکان

سرفه در کودکان اغلب می تواند درمان شود، یا حداقل تحت کنترل باشد، با درمان های طبیعی که شما می توانید در خانه خود آماده کنید و انجامشان دهید. در زیر لیستی از این درمان های خانگی آورده شده است که می توانید سعی کنید ناراحتی ناشی از سرفه کودک را کاهش دهید:

ماساژ

ماساژ همیشه باعث می شود احساس بهتری داشته باشد. بدن را تحریک می کند تا همه چیز را التیام ببخشد. ماساژ برای همه سرفه ها مفید است، چه کودک شما سرفه خشک، مرطوب یا پارسی داشته باشد.

• کودک خود را با روغن خردل گرم و سیر ماساژ دهید.
• دقت کنید که هم روغن و هم سیر را با هم گرم کنید، تا موثر باشد.
• هم چنین کف دست و پاهای کودک خود را برای یک خواب راحت ماساژ دهید.

استراحت زیاد

بدن وقتی در حال استراحت است، سریع تر درمان می شود. اگر کودک شما سرفه مداوم دارد، به او بگویید تا در خانه بماند و کل روز را استراحت کند. فشار کار مدرسه، رفتن به مدرسه و هر گونه ماده آلرژی زا در بیرون می تواند باعث بدتر شدن سرفه شود. هم چنین وقتی سرفه میکروب ها را پخش می کند، با این کار از گسترش عفونت به کودکان دیگر جلوگیری می شود.

بخور

اگر کودکتان سرفه مرطوب دارد، با بینی و مسیرهای تنفسی ترکیب شود، تنفس مسدود شده ، بخار می تواند یک گزینه مفید باشد. هوای گرم بخار به شل شدن مخاط در مجاری هوا کمک می کند و آن را از بدن جدا می کند.

• آب را بجوشانید و در یک کاسه بریزید.
• همچنین می توانید وان را با آب گرم پر کنید.
• چند قطره روغن اکالیپتوس به آب اضافه کنید و به کودک خود اجازه دهید تا بخار را از طریق بینی تنفس کند.
• همچنین می توانید آب داغ را در حمام بریزید و برای چند دقیقه بگذارید همانجا بماند.

آب نمک درمانی

گرم کردن آب نمک درمانی موثر برای درمان فوری سرفه خشک کودکان است. آب نمک یک درمان قدیمی برای تسکین گلو درد و رفع گرفتگی بینی است.

• نصف قاشق چای خوری نمک را به یک فنجان آب ولرم اضافه کنید.
• دو قطره آب نمک گرم را در سوراخ های بینی کودک بگذارید.
• از او بخواهید سریعاً خود را بالا بکشد تا خلط را به سرعت پاک کند.
• همچنین کودک شما می تواند آب گرم و نمک را برای تسکین سوزش گلو غرغره کند.

مایعات زیاد

مایعات زیادی بخورید تا مطمئن شوید که سموم به سرعت خارج می شوند. آب گرم به اندازه کافی برای نوشیدن به او بدهید تا همیشه مرطوب بماند. هم چنین آب آشامیدنی به رقیق شدن خلط کمک می کند و باعث می شود که از بدن خارج شود.

سر در موقعیت عمودی

تنفس در زمانی که کودک سرماخورده و سرفه می کند می تواند مشکل باشد. موقعیت سر زمانی که سرفه می تواند بر ترشح یا خلط سینه از بدن تاثیر بگذارد مهم است. در حالت ایده آل، کودکانی که مبتلا به سرفه هستند باید هنگام خواب سر را در موقعیت عمودی نگه دارند تا حرکت خلط به گلو را محدود شود.

فین کردن

سرفه خیس اغلب نتیجه تجمع خلط در گلو است. اگر خالی نشود، خلط درون سوراخ های بینی می تواند از بینی به گلو حرکت کند وقتی که کودک با زور نفس می کشد و منجر به سوزش گلو می شود و در نتیجه سرفه می کند. برای جلوگیری از آن، به کودک خود کمک کنید تا فین کند.

شلغم

شلغم، گیاهی با ارزش غذایی بالاست و در درمان آسم و سرفه های خلط دار موثر بوده و میکروب کش و ضد باکتری قوی ای است. در واقع شلغم اثر مفید و مؤثری در درمان بیماری های تنفسی دارد. از آنجا که ممکن است بچه ها از مزه شلغم خوش شان نیاید، والدین می توانند این ماده غذایی را داخل سوپ رنده کنند و آن را به فرزندشان بدهند.

سوپ مرغ

هر نوع آش و سوپی می تواند برای بهبود حساسیت گلو و رفع سرفه موثر باشد. اما سوپ مرغ به دلیل آن که سرشار از پروتئین است می تواند به عنوان یک معجزه برای درمان فوری سرفه به حساب آید. سوپ مرغ دارای خاصیت ضد التهابی نیز هست. این سوپ می تواند علائم سرماخوردگی را تسکین دهد، تنگی نفس را از بین ببرد و گلودرد را کاهش دهد.

پیاز

یکی از راحت ترین روش ها برای درمان فوری سرفه کودک، استفاده از پیاز است. تنفس بخور پیاز می تواند در درمان سرفه کودک بسیار موثر باشد. همچنین می توان یک قاشق چای خوری عسل را با نصف قاشق چای خوری از پیاز رنده شده ترکیب کرد.

خوردن دو بار در روز این ترکیب می تواند سرفه کودک را تسکین دهد و سوزش گلو را کم کند. با استفاده از چای، تکه های پیاز پخته شده و عسل می توان یک شربت سرفه درست کرد. این شربت برای درمان سرفه خشک کودکان موثر است.

حذف غذاهای محرک

غذاهای محرک را از رژیم غذایی خود حذف کنید (اغلب شکلات، نعناع، غذاهای سرخ شده، تند و چرب و کافئین و نوشیدنی های گازدار). حداقل دو ساعت قبل از خواب غذا نخورید و وعده های غذایی کوچک بخورید. اگر نگران رفلکس اسید فرزند خود هستید، به متخصص گوارش اطفال مراجعه کنید.

درمان سرفه کودک در طب سنتی

داروهای گیاهی و درمان های طب سنتی برای تسکین گلو درد کودکان نیز مفید هستند اما برای نوزادان نمی توان از هر روش طب سنتی استفاده کرد و بهتر است روش های طب سنتی را برای کودکان بالای سه سال و با مشورت پزشک انجام دهید:

عسل
عسل بهترین درمان فوری سرفه در کودکان محسوب می شود. شامل عوامل ضد میکروبی است که به بدن برای مبارزه با سرماخوردگی کمک می کند..

• یک قاشق سوپ خوری عسل را در آب گرم مخلوط کنید.
• آب لیمو ترش را در آن بریزید.
• بگذارید که کودک شما این را مزمزه کند.

لیمو

لیمو خواص درمانی دارد و به بهبود سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با بیماری و رادیکال های آزاد در بدن کمک می کند. آب لیمو با عسل (که در بالا ذکر شد) باعث ایجاد یک شربت سرفه بسیار عالی می شود.

زنجبیل
یک قاشق چای خوری زنجبیل رنده شده را با یک قاشق چای خوری فلفل قرمز مخلوط کنید.یک قاشق سوپ خوری عسل و سرکه سیب را اضافه کنید. آن را با دو قاشق سوپ خوری آب مخلوط کنید تا شربت درست شود. دو قاشق سوپ خوری از آن برای تسکین سرفه بدهید.

شیر و زردچوبه

شیر و زردچوبه باعث تسکین و درمان فوری سرفه و گلو خشک، گلو درد و آبریزش بینی می شوند. هم چنین این یکی از بهترین درمان های طبیعی برای سیاه سرفه در کودکان است.

• پودر زرد چوبه را به یک لیوان شیر گرم اضافه کنید.
• هر شب قبل از رفتن به خواب آن را به بچه کوچک خود بدهید.
• زردچوبه یک خاصیت ضد عفونی کننده دارد که به درمان عفونت ویروسی کمک می کند.

سرکه سیب

یک قاشق سوپ خوری سرکه سیب با یک - چهار قاشق سوپ خوری زنجبیل خرد شده و عسل می تواند به طور طبیعی با یک سرفه ترکیب شود. یک راه دیگر برای استفاده از این سرکه درست کردن بالش کودک خود با آن است. این یک دستور العمل قدیمی است که کودک شما را قادر می سازد تا بوی سرکه را تنفس کند، که می تواند گلو را تسکین دهد.

شربت بابونه و گل ختمی

نیم لیتر آب در ظرفی بریزید. یک چهارم فنجان را هر یک از ریشه های گل ختمی، گل های بابونه، خشک شده و یا زنجبیل خرد شده اضافه کنید. بعد یک قاشق سوپ خوری دارچین را اضافه کنید. این معجون را حرارت دهید تا زمانی که مایع نصف شود.

بگذارید بماند و هم بزننید تا به آرامی بجوشد تا اینکه به یک فنجان شربت کاهش پیدا کند.دو فنجان عسل و دو قاشق سوپ خوری روغن گیاهی را اضافه کنید.آن را در ظرف قرار دهید و در یخچال نگه دارید.بیش از دو ماه ذخیره نکنید.یک قاشق چای خوری از این شربت دو بار در روز می تواند باعث تسکین سرفه شود.

درمان دارویی سرفه در کودکان

والدین می توانند در کنار روش های خانگی و گیاهی برای درمان سرفه فرزند خود، نزد پزشک بروند و تحت نظر او داروهایی را به کودک بدهند:

استامینوفن

به نوزاد زیر ۳ ماه بدون اجازه پزشک استامینوفن ندهید. مقدار مصرف مناسب کودک بر اساس وزن او تجویز می شود نه سنش. مصرف استامینوفن در کودکان بالای ۲ ماه ایمن است اما مقدار مصرف باید توسط پزشک تعیین شود، زیرا اثرات زیانبخشی را به همراه دارد. در سرفه خشک و سرفه همراه با تب، معمولا با تجویز پزشک استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز می شود.

آنتی بیوتیک ها

آنتی بیوتیک ها، داروی کشنده باکتری ها هستند که در ۹۰ درصد از عفونت های مجاری تنفسی از جمله آنفلوآنزا موثر بوده و عفونت های سینوسی را بهبود می بخشند. از آنجا که آنتی بیوتیک ها بر ویروس ها بی اثرند، افتراق عامل به وجود آورنده بیماری توسط پزشک نقش مهمی در استفاده مؤثر از داروها و التیام بیماری ها دارد.

استفاده از داروهای استروئیدی

برای جلوگیری از تورم و التهاب حنجره در سرفه هایی که اغلب هستند، پزشک برای کودک داروهای استروئیدی یا کورتونی تجویز می کند تا کودک بتواند به راحتی نفس بکشد.

هشدار: هرگز به کودکان زیر ۱۸ ماه آسپرین ندهید. آسپرین در کودکان ممکن است باعث سندرم Reye’s، نوعی بیماری نادر اما جدی مغز، شود.