موثرترین روش های درمانی هالوکس والگوس + روش های پیشگیری از بونیون

هالوکس والگوس یک عارضه در ناحیه پاست و به کج شدن شست پا نیز معروف است. هالوکس والگوس را اغلب می توان با درمان های غیر جراحی تا حدودی بهبود بخشید اما اگر بیمار دچار علائم دردناک و طولانی مدت باشد، پزشک گزینه جراحی را برای درمان این عارضه انتخاب می کند. تانما در این مطلب نکات مفیدی را در خصوص علل هالوکس والگوس و روش های مختلف درمان آن مطرح می کند؛

هالوکس والگوس چیست ؟

هالوکس والگوس(Hallux valgus) یا انحراف شست (Bunion) شایع ترین تغییر در شکل انگشتان پا است. این ناهنجاری که در آن مفصل متصل کننده انگشتان به پا تحت تأثیر قرار می گیرد، اغلب سبب ناتوانی و یا عملکرد به همراه درد می شود. روند رشد ناهنجاری هالوکس والگوس یا انحراف شست پا (Hallux valgus) تدریجی و پیشرونده است؛ تا به آنجایی که این مفصل متصل کننده انگشتان به پا به تدریج عملکرد خود را از دست داده و به صوت بیرون زدگی خود را نشان می دهد.

در مراحل اولیه هالوکس والگوس، پوست در قسمت بیرون زدگی متورم، قرمز و حساس می شود. به مرور زمان روی پوست قسمت برجسته مفصل انگشتان پا، بافتی نرم ایجاد می شود. این حاکی از یک تغییر اساسی در ساختار انگشتان پا و انحراف شست پا است. در مراحل آخر، این تغییرات منجر به درد و نقص در عملکرد می شود.

شیوع هالوکس والگوس یا قوز شست پا

هالوکس والگوس در زنان شایع تر می باشد . برخی مطالعات نشان می دهند که علائم این عارضه در زنان تقریبا 10 برابر بیشتر است. پیشنهاد شده است، که کفشهای تنگ، به ویژه کفش های پاشنه بلند و نوک تیز، نپوشید، زیرا ممکن است خطر ابتلا به هالوکس والگوس بونیون را افزایش دهند ؛ کفش تنگ ،مطمئنا یک عامل و فاکتور در تشدید درد و تورم است. شکایت گزارش شده ، از هالوکس والگوس بونیون و برجستگی شست پا، در افرادی که کفش پاشنه بلند و نوک تیز میپوشند، بسیار شیوع بالایی دارد.

علل هالوکس والگوس یا بونیون

• نوع پای وراثتی
• آسیب های وارده به پا
• اختلالات و مشکلات مادرزادی

عوامل خطرزا

کفش های پاشنه بلند

پوشیدن کفش های پاشنه بلند به انگشتان پا در جلوی کفش فشار وارد می کند و اغلب انگشتان را جمع می کند.

کفش های نامناسب

افرادی که کفش خیلی تنگ، خیلی باریک یا نوک تیز می پوشند بیشتر در معرض خطر ایجاد انحراف در شست پا قرار دارند.

آرتریت روماتوئید

ابتلا به این بیماری التهابی خطر ایجاد انحراف در شست پا را افزایش می دهد.

وراثت

ممکن است انحراف شست پا به دلیل وجود یک مشکل ساختاری ارثی در پاها باشد.

نشانه های انحراف شست پا

• درد پا که ممکن است مداوم باشد یا فقط حین راه رفتن و پوشیدن کفش احساس شود.
• التهاب و قرمز شدن پوست انگشت شست پا
• کاهش انعطاف پذیری انگشت شست پا
• تورم و التهاب شست پا
• ایجاد توده بزرگ در انگشت شست پا یا نزدیک آن
• کشیده شدن انگشت شست پا به سمت انگشتان دیگر پا
• کشیده شدن پوست شست پا
• افزایش ضخامت پوست در قسمت زیری انگشت شست پا
• ایجاد پینه در انگشت کناری شست
• اختلال در حرکت انگشت شست پا
• اختلال در وضعیت راه رفتن

عوارض هالوکس والگوس

عدم توجه به انحراف انگشت شست پا (هالوکس والگوس)، می تواند موجب ناراحتی در بورس (کیسه ی پر از مایع دربرگیرنده ی مفصل) شود. بدین ترتیب بورس دچار التهاب و ورم شده و باعث ایجاد درد و حساسیت نسبت به لمس در ناحیه ی مفصل می شود. همچنین ممکن است مفاصل دیگر انگشتان پا به محدودیت های حرکتی دچار شوند. به این عارضه بورسیت گفته می شود. از دیگر عارضه های ایجادشده به دلیل انحراف انگشت شست پا، می توان موارد زیر را نام برد:

• بدشکلی در انگشتان و خود پا
• گرفتگی انگشتان پا
• درد مزمن در انگشتان و خود پا

تشخیص هالوکس والگوس

معاینه ی فیزیکی

ازآنجایی که علائم این عارضه به وضوح مشخص اند، در اکثر موارد دکتر وریانی می تواند آن را با یک معاینه ی ساده تشخیص دهید. در طول معاینه ممکن است دکتر وریانی از شما بخواهد تا انگشتان پای خود را حرکت دهید تا بدین ترتیب محدودیت های حرکتی آن ها مشخص شود.

عکس برداری با اشعه ی ایکس

در صورت وجود آسیب و بدشکلی، دکتر وریانی عکس برداری با اشعه ی ایکس را تجویز خواهد کرد. این کار می تواند شدت هالوکس والگوس (انحراف انگشت شست پا) را با دقت زیادی مشخص کرده و علت آن را نیز توضیح دهد.

آزمایش خون

همچنین برای رد احتمال آرتروز به عنوان یک دلیل ایجاد عارضه، ممکن است آزمایش خون انجام شود.

پیشگیری از هالوکس والگوس

• با انجام تمرینات پا، عضلات پا و پنجه ها را تقویت کنید.
• استفاده از کفش های پاشنه بلند، سفت و کفش هایی با پنجه های باریک را ترک کنید یا زمان استفاده از آن را به حداقل برسانید. در عوض، کفش های مناسب و راحت به پا کنید که به انگشتان پا آسیب نزنند.
• در منزل یا محیط کار، از دمپایی های راحتی به جای کفش استفاده کنید.

درمان هالوکس والگوس

درمان خانگی هالوکس والگوس

یخ

• تعدادی از یخ خرد شده را در یک حوله نازک قرار دهید و آن را بپیچانید.
• بر روی محل آسیب دیده به مدت 5 تا 10 دقیقه قرار دهید.
• یک استراحت 10 دقیقه ای بدهید و دوباره 2تا 3 بار این کار را انجام دهید.
• از این روش ساده در مواقع لازم استفاده کنید.

ماساژ

• کمی روغن کرچک گرم، زیتون یا روغن نارگیل را در منطقه آسیب دیده بمالید.
• با استفاده از انگشتان خود، ماساژ عمیق و محکمی را به مدت 10 دقیقه انجام دهید.
• روزانه 2تا 3 بار این کار را تکرار کنید.
• شما همیشه می توانید به کمک یکی از متخصصان ماساژ هالوکس والگوی بونیون انگشت خود را کوچک و به تغییر شکل آن کمک کنید.

آسپرین خیس خورده

• 3تا آسپیرین را در یک وان کوچک آب پر شده، حل کنید.
• تا زمانی که آب سرد شود، کف پا را در این محل قرار دهید تا خیس بخورد و نرم شود.
• پای خود را خشک کنید و با روغن زیتون گرم ماساژ دهید.
• روزی یک یا دو بار برای کاهش درد، تکرار کنید.

درمان هالوکس والگوس با تغذیه

برای جلوگیری از درد و التهاب هالوکس والگوس بونیون شست پا، مراقبت از آنچه که می خورید بسیار ضروری است. بسیاری از غذاها دارای خواص ضد التهابی هستند که می توانند به پیشگیری و مبارزه با التهاب کمک کنند، در حالی که بعضی دیگر به التهاب بدن کمک می کنند.

برخی از غذاهای ضد التهابی مفید ،عبارتند از:زیتون، سالمون، زنجبیل، زردچوبه، سیر، گیلاس ترش، توت فرنگی، زغال اخته، گردو و سیب زمینی شیرین. سعی کنید برخی از این غذاها را هر روز بخورید. در عین حال، از غذاهایی که باعث التهاب می شود خود داری کنید.

چنین غذاهایی شامل گوشت قرمز، گوشت فرآوری شده، شکر تصفیه شده، تخم مرغ، پروتئین آب پنیر ، روغن ذرت، نمک تصفیه شده و دانه های تصفیه شده است. علاوه بر خوردن غذاهای ضد التهاب، سعی کنید میزان مصرف پروتئین و همچنین غذاهای غنی از ویتامین a، b، c و e را افزایش دهید.

درمان هالوکس والگوس با طب سنتی

زردچوبه

برای استفاده موضعی، یک خمیر پاستایی حاوی یک قاشق چای خوری پودر زردچوبه و کمی روغن زیتون تهیه کنید. آن را مستقیما روی ناحیه مورد نظر خود بمالید. روزی 2 یا 3 بار این کار را تکرار کنید برای چند روز. برای مصرف خوراکی، 1 قاشق چای خوری زردچوبه را در یک لیوان آب گرم و یا شیر بریزید و دو بار در روز از این نوشیدنی بنوشید.

بابونه

• در یک لیوان چای، یک کیسه چای بابونه بگذارید و آن را در حالی که هنوز گرم است بخورید.
• همچنین، کیسه چای مورد استفاده را مستقیما بر روی موضع قرار دهید.
• از این درمان خانگی 3 یا 4 بار در روز استفاده کنید.
• محل آسیب دیده را با مخلوط روغن عصاره بابونه و روغن حامل، هر شب قبل از رفتن به رختخواب بمالانید.
• این روش کمک خواهد کرد تا مشکل انگشت پا بهبود ببخشد.
• شما حتی می توانید برخی از پمادهایی که نیاز به نسخه پزشک ندارند را که حاوی بابونه هستند، در منطقه آسیب دیده برای کاهش درد و التهاب است، اعمال کنید.

نمک

• کمی آب گرم را داخل یک وان و تشت کوچک بریزید.
• تعدادی از نمک اپسوم را به آب اضافه کنید و کاملا مخلوط کنید.
• پای خود را در آن خیس کنید تا آب سرد شود.
• پا را به طور کامل خشک کنید، سپس با روغن زیتون گرم یا نارگیل ماساژ دهید.
• این کار را تا 3 بار در هفته انجام دهید.

درمان هالوکس والگوس با ورزش

در بسیاری از موارد، ورزش با پا می تواند به کاهش درد و ارتقاء انعطاف پذیری کمک کند همچنین می تواند پیشرفت این ناهنجاری شما را کند کند، بنابراین از نیاز به عمل جراحی جلوگیری می شود ورزش روزانه، همچنین به تقویت عضلات پاها کمک می کند و ممکن است مانع پیشرفت آن شود.

ورزش اول)

روی صندلی نشسته و پای خود را روی توپ تنیس یا گلف قرار دهید. توپ را در زیر برامدگی های انگشت پایتان بچرخانید، سپس هر جای دیگر در کف پا تنها که احساس میکند مفید میتواند باشد. روزانه 5 تا 10 دقیقه انجام دهید.

ورزش دوم)

روی صندلی بنشینید، کف پای آسیب دیده را در کف دست خود قرار دهید، سپس انگشتان دست خود را آزادانه بین انگشتان پایتان قرار دهید. به مدت 5تا 10 دقیقه انگشتان پایتان را به جلو و عقب، چپ و راست و پایین خم کنید.

ورزش سوم)

بایستادید و برای 10 ثانیه به انگشتان پایتان اشاره کنید و خم شوید، سپس آنها را برای 10 ثانیه حلقه کنید. این کار را چند بار تکرار کنید. اینها چند تمرینی هستند ،که شما به راحتی می توانید در خانه انجام دهید بسیاری از تمرینات مفید دیگری وجود دارد که شما می توانید از متخصص خود یاد بگیرید.

درمان هالوکس والگوس با فیزیوتراپی

فیزیوتراپیست ابتدا باید بیمار را از نظر تغییرات عملکردی عضلانی و تغییر در زنجیرهای عضلانی بررسی کند (تغییر در کشش هر عضله مستقیماً بر روی کشش سایر عضلات متصل به آن نیز تأثیر می گذارد.) در مورد هالوکس والگوس، در ناحیه مفاصل مچ پا، زانو یا در مفصل و استخوان ران، یک انسداد قابل تشخیص وجود دارد و شواهدی از کشش در ناحیه داخلی وجود دارد. اختلال در ناحیه ران یا ناهنجاری در ناحیه لگن و در اطراف مفاصل نیز وجود دارد.

پزشکان همچنین معاینه پا با استفاده از یک پدوسکوپ را توصیه می کنند که به عنوان مثال می تواند چرخش استخوان پاشنه پا و سایر ناهنجاری های پا (تشخیص با استفاده از پدوسکوپ) را نشان دهد که باید اصلاح شود. این فیزیوتراپیست تغییرات عملکردی بیمار را مطابق با یافته کینزیولوژیک تشخیص داده و مشکلات حرکتی پا، اندام تحتانی، ستون فقرات و لگن را از طریق سیستم پایداری مرکزی بدن، در سر و ستون فقرات در ناحیه گردن درمان می کند. با استفاده از تکنیک های فیزیوتراپی مشکلات بر پایه “عصبی و فیزیولوژیکی” را می توان با ترکیب و دستکاری مفاصل و بافت های نرم که به انگشت آسیب دیده متصل هستند، بهبود بخشید.

درمان هالوکس والگوس با لیزر

لیزر درمانی باعث آزاد شدن رباط های اطراف شست پا شده و در نتیجه باعث بهبود زاویه انگشت شست می شود و هم چنین درد ناشی از آن را کاهش می دهد.

درمان هالوکس والگوس با پد

پدهای بونیون که از سیلیکون ساخته شده اند می توانند در ناحیه ای که بر روی بونیون فشار می آورد استفاده شده و درد آن را تسکین داده و از ناهنجاری بیشتر جلوگیری می کند.

درمان هالوکس والگوس با کش

یک کش بردارید و دو سر آن را به دو شست پا ببندید و سعی کنید آنها را در جهت مخالف یکدیگر بکشید. البته این کار را به آرامی و بدون فشار زیاد انجام دهید.

درمان دارویی هالوکس والگوس

• مسکن های درد بدون نیاز به نسخه؛ استفاده از مسکن هایی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن.
• مسکن های قوی تر؛ازجمله داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، می توانند درد را کاهش داده و تحمل عارضه را آسان تر کنند.
• تزریق استروئید؛تزریق استروئید به درون مفصل می تواند درد و التهاب را کاهش دهد.

درمان هالوکس والگوس با جراحی

در موارد زیر، ممکن است عمل جراحی ضروری باشد:

• روش های درمانی بدون جراحی کمکی نکنند.
• درد شدید پا که فعالیت های روزمره ازجمله پیاده روی را محدود کرده و فرد را مجبور به خرید کفش های گران قیمت می کند. ممکن است فرد حتی با پوشیدن کفش های ورزشی، نتواند بیش از چند صد متر را بدون احساس درد شدید راه برود.
• التهاب و ورم مزمن انگشت شست پا که با استراحت و مصرف دارو بهبود پیدا نکند.
• بدشکلی شست پا. کج شدن شست پا به سمت انگشت های کوچک تر می تواند زمینه ی روی هم افتادن انگشتان را فراهم کند.
• گرفتگی شست پا. عدم توانایی خم و راست کردن شست پا.

انواع جراحی هالوکس والگوس

• ترمیم تاندون ها و لیگامان های اطراف شست پا
• آرترودز Arthrodesis
• بونیونکتومی Bunionectomy
• رزکشن آرتروپلاستی Resection Arthroplasty
• استئوتومی Osteotomy

عوارض عمل جراحی هالوکس والگوس

عمل جراحی قوز شست پا یا هالوكس والگوس در صورتیكه به درستی انجام شود در غالب موارد نتیجه مناسبی را بدست میدهد. عوارض بعد از جراحی این بیماری در كمتر از ده درصد موارد بوجود میاید. این عوارض عبارتند از عفونت، عود انحراف شست، آسیب به اعصاب پا و بهبود نیافتن درد. اگر بعد از جراحی عارضه ای پیش بیاید نیاز به درمان دارد.

اقدامات بعد از جراحی هالوس واگوس

در حین ترخیص از بیمارستان پای شما با باند پانسمان شده است. ممكن است پای شما را گچ گرفته باشند یا پای شما را در كفش طبی خاصی گذاشته باشند. معمولاً بخیه ها بعد از دو هفته خارج میشوند ولی پای شما باید تا 8-6 هفته حمایت شود. پانسمان های خود را دست نزنید و همیشه آنها را خشك نگه دارید. در حین حمام، پای خود را در كیسه پلاستیكی بگذارید تا خیس نشود.

ممكن است پزشك جراح شما از شما بخواهد تا در چند روز اول بعد از جراحی برای راه رفتن از واكر یا عصا استفاده كنید. با بهبودی بیشتر زخم، شما خواهید توانست بیشتر روی پایتان وزن بگذارید با این حال سعی كنید در چند هفته اول بعد از جراحی زیاد راه نروید. معمولاً بعد از گذشت یك هفته از جراحی میتوانید راندگی كنید.

در چند روز اول بعد از جراحی دراز بكشید و با گذاشتن چند بالشت در زیر پایتان آنرا بالا نگه دارید. برای كاهش درد و تورم با صلاحدید پزشك معالج میتوانید از سرمای موضعی استفاده كنید. تا حدود شش ماه بعد از جراحی قدری تورم در ناحیه شست خواهید داشت. بعد از برداشتن كلی پانسمان ها، تا چند ماه سعی كنید از كفش های راحت مثل كفش های ورزشی استاده كنید.

نرمش های خاصی برای افزایش انعطاف پذیری پا و تقویت عضلات پا به شما آموزش داده میشود. آنها را انجام دهید. همچنین داروهایی را كه پزشك معالج بعد از جراحی برای شما تجویز میكند شامل چند روز استفاده از آنتی بیوتیك برای پیشگیری از ایجاد عفونت در محل جراحی و مصرف داروهای ضد درد است. از آنها استفاده كنید.