مهمترین نشانه های بیماری پارکینسون کدام است | علل + روشهای درمانی

بیماری پارکینسون یک بیماری نسبتا شایع میان سالمندان است که اگر در سنین پایین تر فرد سبک زندگی سالمی نداشته باشد، بیماری پارکینسون زودتر هم به سراغش می آید. تانما در این مطلب علاوه بر بررسی علل بیماری پارکینسون، روش های درمانی مختلف آن را نیز بیان می کند؛

تعریف پارکینسون

بیماری پارکینسون (PD) یک اختلال عصبی است که به طور عمده بر نورون های تولید کننده دوپامین ("دوپامینرژیک") در یک منطقه خاص در مغز، به نام ماده سیاه(سابستنشیال نگرا) اثر می گذارد.
دوپامین نقش مهمی در تنظیم حرکت بدن دارد و کاهش آن کاهش می تواند علت بسیاری از علائم بیماری پارکینسون فرد مبتلا باشد.

شیوع پارکینسون

شیوع بیماری پاركینسون بین 100 تا 300 مورد در هر 100 هزار نفر جمعیت است. پاركینسون در همه جوامع شیوع دارد و بیشتر مختص سنین بالا است و در دهه 5 و 6 زندگی بیشتردیده می شود اما در هر سنی می تواند بروزكند. بر اساس نتایج مطالعات انجام شده شیوع پارکینسون در مردان 2 برابر زنان است.

انواع پارکینسون

• اکتسابی
• ارثی

عوامل بروز بیماری پارکینسون

در بیماری پارکینسون سلول های عصبی خاصی (نورون ها) در مغز به تدریج تخریب می شوند و از بین می روند. بسیاری از این علائم به دلیل از بین رفتن نورون هایی است که یک پیام رسان شیمیایی در مغز شما بنام دوپامین تولید می کنند. هنگامی که سطح دوپامین کاهش می یابد باعث فعالیت غیرطبیعی مغز می شود و علائم بیماری پارکینسون پدیدار می شود. علت بیماری پارکینسون ناشناخته است اما به نظر می رسد عوامل مختلفی در بروز آن نقش دارند:

ژنتیک

محققان جهش های ژنتیکی خاصی را شناسایی کرده اند که می تواند باعث بیماری پارکینسون شود. اما این موارد شایع نیستند به جز در موارد نادری که بسیاری از اعضای خانواده مبتلا به بیماری پارکینسون هستند. اگرچه به نظر می رسد واریاسیون های خاص ژنی خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش می دهد اما این خطر برای هر یک از این نشانگرهای ژنی بسیار کم است.

محرک های محیطی

قرار گرفتن در معرض یکسری سموم خاص یا برخی عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را در آینده افزایش دهد، اما خطر آن نسبتاً کم است.

محققان همچنین خاطرنشان کردند که در مغز مبتلایان به پارکینسون تغییرات بسیاری رخ می دهد، اگرچه هنوز مشخص نیست که چرا این تغییرات رخ می دهد. این تغییرات شامل موارد زیر است:

وجود اجسام لویی

مجموعه ای از مواد خاص درون سلول های مغزی نشانگرهای میکروسکوپی بیماری پارکینسون هستند که اجسام لویی نامیده می شوند و محققان معتقدند که این اجسام لوئی سرنخ مهمی را برای کشف علت بیماری پارکینسون در اختیار دارند.

آلفا سینوکلین

اگرچه بسیاری از مواد در اجسام لویی وجود دارند، دانشمندان معتقدند که مهمترین آن پروتئین طبیعی و گسترده ای است به نام آلفا سینوکلین (a-synuclein) که در تمام اجسام لویی به صورت انبوه یافت می شود وسلول ها نمی توانند آن را تجزیه کنند. این ماده در حال حاضر یک موضوع مهم و مورد توجه محققان بیماری پارکینسون است.

عوامل خطرزا

• سن بالا
• وراثت
• جنسیت( مردان بیشتر از زنان )
• قرار گرفتن در معرض سموم
• کشیدن سیگار
• مصرف کافیین
• مصرف الکل
• عدم فعالیت ورزشی

نشانه های بیماری پارکینسون

لرزش

لرزش معمولاً از یک اندام شروع می شود که اغلب دست یا انگشتان دست است. ممکن است فرد انگشت شست و سبابه را به هم بمالد که به آن لرزش پیل رولینگ گفته می شود. ممکن است لرزش در هنگام استراحت وجود داشته باشد.

حرکت آهسته (برادی کینزی)

ممکن است با گذشت زمان بیماری پارکینسون حرکت را کند کرده و کارهای ساده را دشوار و وقت گیر کند. قدم های فرد هنگام راه رفتن کوتاه تر می شود. بلند شدن از صندلی دشوار می شود. فرد هنگام راه رفتن پاهای خود را روی زمین می کشد .

سفتی عضلات

سفتی عضلات می تواند در هر قسمت از بدن رخ دهد. عضلات سخت می تواند دردناک باشد و دامنه حرکت را محدود کند.

اختلال در قامت و تعادل

فرد می تواند قامت خمیده پیدا کند یا ممکن است دچار مشکل تعادل شود.

از دست دادن حرکات اتوماتیک

ممکن است توانایی انجام حرکات ناخودآگاه از جمله چشمک زدن، لبخند زدن یا حرکت دست ها هنگام راه رفتن کاهش پیدا کند.

تغییرات تکلم

تکلم ممکن است آرام، سریع، مبهم یا با تردید باشد و بیشتر حالت یکنواخت و بدون بالا و پایین های معمول را داشته باشد.

تغییرات نوشتار

نوشتن می تواند دشوار شود و دست خط فرد کوچک به نظر برسد.

عوارض جانبی بیماری پارکینسون

• مشکلات تفکر؛ ممکن است فرد مشکلات شناختی (دمانس یا زوال عقل) و مشکلات تفکر را تجربه کند. این موارد معمولاً در مراحل بعدی بیماری پارکینسون اتفاق می افتد. این مشکلات شناختی چندان به داروها پاسخگو نیستند.
• افسردگی و تغییرات عاطفی؛ ممکن است گاهی اوقات فرد در مراحل اولیه دچار افسردگی شود. درمان افسردگی می تواند توانایی مقابله با سایر چالش های بیماری پارکینسون را آسان تر کند. همچنین ممکن است تغییرات عاطفی دیگری مانند ترس، اضطراب یا از بین رفتن انگیزه را تجربه کند. پزشکان ممکن است برای درمان این علائم داروهایی را تجویز کنند.
• مشکلات بلع؛ با پیشرفت بیماری ممکن است بلع بیمار دچار مشکل شود. بزاق به دلیل کند شدن بلع در دهان جمع می شود و منجر به سرازیری آب دهان می شود.
• مشکلات جویدن و خوردن؛ آخرین مرحله بیماری پارکینسون بر عضلات دهان تأثیر می گذارد و جویدن را مشکل می کند. این مسئله می تواند منجر به خفگی وسوء تغذیه شود.
• اختلالات خواب؛ مبتلایان به پارکینسون اغلب دارای مشکلات خواب هستند، از جمله بیدار شدن مکرر در طول شب، بیدار شدن زود هنگام یا خوابیدن در طول روز. همچنین ممکن است افراد اختلال عملکرد خواب با حرکت سریع چشم را تجربه کنند که همراه با انجام دادن فعالیت هایی در خواب است. داروها ممکن است به رفع مشکلات خواب کمک کنند.
• مشکلات مثانه؛ بیماری پارکینسون ممکن است باعث ایجاد مشکلات مثانه از جمله عدم توانایی در کنترل ادرار یا مشکل در ادرار کردن شود.
• یبوست؛ بسیاری از مبتلایان به پارکینسون دچار یبوست می شوند که عمدتا به دلیل کندترشدن حرکات دستگاه گوارش است.

سایر عوارض پارکینسون

• تغییرات فشار خون؛ممکن است هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشار خون (افت فشار ارتوستاتیک) احساس سرگیجه یا سبک سری کند.
• اختلال عملکرد بویایی؛ممکن است در شناسایی بوها یا تفاوت بین بوها مشکل داشته باشد.
• خستگی؛ بسیاری از مبتلایان به پارکینسون انرژی خود را از دست می دهند و خیلی زود احساس خستگی می کنند، به خصوص در اواخر روز. علت آن همیشه مشخص نیست.
• درد؛برخی از مبتلایان به پارکینسون درد را تجربه می کنند، چه در نواحی مشخصی از بدن و چه در کل بدنشان.
• اختلال عملکرد جنسی؛ برخی از افراد مبتلا به پارکینسون متوجه کاهش میل یا عملکرد جنسی خود می شوند.

تشخیص پارکینسون

تشخیص بیماری پارکینسون عموما بالینی است و با توجه به شرح حال و معاینه دقیق نورولوژیک توسط متخصص مغز و اعصاب انجام می شود. پزشک در صورت مواجهه با حداقل دو یا سه مورد از علائم زیر بیماری را پارکینسون تشخیص می دهد:

• لرزش غیرقابل کنترل بخشی از بدن که معمولاً تنها هنگام استراحت کردن رخ می دهد.
• آهسته شدن حرکت ها
• سفتی و خشکی عضلانی

تصویر برداری مغزی مثل MRI(ام آر آی) بیشتر برای اطمینان از نبودن سایر بیماریها انجام می گیرد. از روشهای PET Scan که به طور اختصاصی کاهش جذب عقده های قاعده ای مغز را نشان می دهد و بیماری پارکینسون را تایید می کند استفاده روتین نمی شود و بیشتر در مطالعات تحقیقاتی انجام می شود.

پیشگیری از پارکینسون

• داشتن سبک زندگی ارگانیک
• مصرف هر چه بیشتر میوه و سبزیجات
• اضافه کردن اسید چرب امگا 3 به رژیم غذایی
• مصرف ویتامین D3
• مصرف چربی حیوانی از حیوانات سالم
• ورزش و ایروبیک

روش های درمان پارکینسون

درمان پارکینسون با طب سنتی

زعفران

مصرف مداوم زعفران می تواند به کنترل و کاهش شدت بیماری پارکینسون و سایر مشکلات عصبی کمک کند. مصرف زعفران در دوران جوانی می تواند مانع از بروز بیماری های اعصاب، آلزایمر و پارکینسون در سنین بالا شود و مصرف متعادل آن در رژیم های غذایی توصیه می شود.

چای سبز

بارها و بارها در بخش سلامت نمناک گفته شده است که برای داشتن مغز سالم چای سبز را دریابید. توصیه می کنیم برای پیشگیری از ابتلا به بیماری پارکینسون از مصرف این چای غافل نشوید حتی افرادی که قبلاً به این بیماری دچار شده اند.

دارچین

دارچین منبعی از یک ماده شیمیایی است که می تواند پیشرفت بیماری پارکینسون را متوقف کند.

دمنوشی مفید برای درمان پارکینسون

مبتلایان به پارکینسون برای رفع مشکلشان باید هر یک از گیاهان گل گاوزبان، سنبل الطیب، اسطوخودوس، مرزنجوش، بادرنجبویه، گل راعی و عناب را به مقدار مساوی با هم ترکیب و سپس این مخلوط را نیم کوب و یک قاشق غذاخوری از ترکیب نیم کوب شده را به همراه چهار تا پنج لیوان آب در قوری دَم کنند؛ این دمنوش باید در طول روز به همراه کمی عسل میل شود.

درمان پارکینسون با خون بند ناف

در مطالعه ای جدید محققین از بیورآکتورهای کنترل شونده بوسیله کامپیوتر برای تکثیر سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان و بند ناف استفاده کردند. تزریق این سلول ها به مدل جانوری پارکینسون موجب تولید نورون های بالغ در مغز جانور شد که خود منجر به ریکاوری فیزیکی هر چه بیشتر جانور گردید.

نتایج بدست آمده از تست های حرکتی حاکی از موثرتر بودن سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از بند ناف در تسکین و تلطیف علایم پارکینسون و بهبود قابلیت های حرکتی جانور در مقایسه با سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان بود.

درمان پارکینسون با سلول های بنیادی

علت بیماری پارکینسون مشخص نیست، اما با پیشرفت بیماری، مغز سلول های تولیدکننده دوپامین را از دست می دهد. دوپامین ماده شیمیایی است که به تنظیم حرکت و واکنش های احساسی کمک می کند. مشهودترین علائم این بیماری، رعشه، سفتی اندام تحتانی و مشکلات هماهنگی است. این بیماری به مرور زمان بدتر می شود.

تیم تحقیق بر اساس این نظریه از سلول های بنیادی استفاده کرد که این سلول ها می توانند به عوان منبع سلول های جدید مغزی تولیدکننده دوپامین عمل کنند. سلول های بنیادی سلول های اولیه ای هستند که توانایی تکامل به انواع مختلف سلول های بدن را دارند.

درمان پارکینسون با زالو درمانی

خاصیت درمانی زالو در بزاق دهان او است که ماده ضد انعقاد خون به نام هیرودین است و موجب رقیق شدن خون و باز شدن گرفتگی رگها و در نتیجه افزایش خون رسانی به مغز و بدن می شود. با انداختن دو عدد زالو پشت گوشها می توان امراض صعب العلاج مغز (CXS) پارکینسون، رعشه، (MS) و (VA) گرفتگی عروق مغز، آلزایمر و صرع را معالجه کرد.

درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز

هنگامی که از تحریک مغناطیسی مغز برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شود، پزشک متخصص بر روی هر بخشی از مغز که قصد تحریک آن را دارد، پالس هایی را ایجاد می کند. اعمال همزمان چندین پالس مغناطیسی، تحریک تکرار شونده مغناطیسی مغز (rTMS) گفته می شود. یک دوره ی درمانی عادی با rTMS عبارت است از جلسات روزانه (5 روز در هفته) که به مدت 2 تا 4 هفته زمان خواهند برد. هر جلسه حدود 1 ساعت زمان برده که عملیات تحریکی مغز، 30 تا 45 دقیقه از آن را اشغال خواهد کرد.

درمان پارکینسون با امواج اولتراساند

در این روش با کمک MRI محل دقیق هسته و جسم سیاه مشخص شده و با تاباندن امواج اولتراسوند مشکل بیمار پارکینسون مرتفع می گردد این روش در بیمارانیکه لرزش زیاد دارند بسیار موثر است.

درمان دارویی پارکینسون

لوودوپا

برای اکثر بیماران ، لوودوپا علائم کندی، سفتی و لرزش را کاهش می دهد. این به ویژه برای بیمارانی که از دست دادن حرکت خود به خود و سفتی عضلات موثر هستند، مؤثر است. با این حال، این دارو پیشرفت بیماری را متوقف یا کند نمی کند.

آگونیست های دوپامین

بروموکریپتین، پورگولید، پرامیپیکسول و روپینیرول داروهایی هستند که از نقش پیام رسانهای شیمیایی در مغز تقلید می کنند و باعث می شوند سلولهای عصبی همانند دوپامین واکنش نشان دهند.
آنها می توانند به تنهایی یا همراه با لوودوپا تجویز شوند و ممکن است در مراحل اولیه بیماری مورد استفاده قرار گیرند یا برای طولانی کردن مدت زمان کارآیی لوودوپا استفاده شوند. این داروها معمولاً عوارض جانبی بیشتری نسبت به لوودوپا دارند ، بنابراین قبل از تجویز پزشکان آگونیست های دوپامین به بیماران مورد توجه قرار می گیرد.

مهارکننده های COMT

انتاکاپون و تولکاپون داروهایی هستند که در پاسخ به لودوپا برای درمان نوسانات استفاده می شوند. COMT آنزیمی است که لوودوپا را در جریان خون متابولیزه می کند. با مسدود کردن COMT ، لوودوپا بیشتر می تواند به مغز نفوذ کرده و با انجام این کار، اثر بخشی درمان را افزایش دهد.

سلژیلین

این دارو فعالیت آنزیم مونوآمین اکسیداز B (MAO-B) را کاهش می دهد، آنزیمی که دوپامین را در مغز متابولیزه می کند، باعث به تأخیر افتادن دوپامین و دوپامین به طور طبیعی در لودوپا می شود.

داروهای آنتی کولینرژیک

Trihexyphenidyl ، benztropine mesylate ، biperiden HCL و procycidine که موجب مسدود کردن استیل کولین در مغز می شوند که اثرات آن با افت سطح دوپامین بیتر می شود. این داروها بیشتر در درمان لرزش و سفتی عضلات و همچنین در کاهش پارکینسونیسم ناشی از دارو مفید هستند. آنها به دلیل عوارض و عوارض جانبی جدی معمولاً برای استفاده طولانی در بیماران مسن توصیه نمی شوند.

آمانتادین

این یک داروی ضد ویروسی است که به کاهش علائم پارکینسون (ربطی به اجزای ضد ویروسی آن) نیز کمک می کند و اغلب در مراحل اولیه بیماری استفاده می شود. بعضی اوقات با داروی ضد کولینرژیک یا لوودوپا استفاده می شود. این ممکن است در درمان حرکات تند و زننده مرتبط با پارکینسون مؤثر باشد.

درمان پارکینسون با جراحی

برای بسیاری از بیماران مبتلا به پارکینسون، داروها برای حفظ کیفیت خوب زندگی مؤثر هستند. با پیشرفت این اختلال، برخی از بیماران در پاسخ خود به درمان دچار تغییر و تحول می شوند، معروف به "نوسانات حرکتی" است. جراحان مغز و اعصاب با کار بر روی ساختارهای عمیق مغز که در کنترل حرکت – تالاموس ، گلوبوس پالیدوس و هسته زیر تالاموس – حرکات غیر ارادی شرایط مانند پارکینسون را تسکین می دهند.