12 نکته طلایی برای کاهش دردهای قاعدگی | حالتو خوب کن

درد قاعدگی اصولا در سیکل ماهانه ی یک خانم اتفاق می افتد که می تواند زندگی روزمره و عادی او را نیز دچار اختلال کند. البته بانوانی که دچار درد در این دوران هستند برای تسکین درد قاعدگی، علاوه بر اصلاح سبک زندگی می توانند از روش های مختلف خانگی و سنتی استفاده کنند. تانما در این مطلب چند روش درمان سریع دردهای قاعدگی را بیان می کند؛

عادت ماهانه یا پریود چیست ؟

قاعدگی یا عادت ماهانه، که ما به صورت عامیانه آن را «پریود» می نامیم، خونریزی در اثر ریزش لایه داخلی رحم یا همان آندومتر است. خون و بافت آندومتر از طریق دهانه رحم و واژن دفع می شود.

قاعدگی دردناک چیست؟

درد قاعدگی در قسمت پایین شکم و پشت حس می شود، که شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است. این درد معمولا با شروع قاعدگی و یا در دو سال اول آن وجود دارد و رفته رفته با افزایش سن درد کمتر شده و یا شاید بعد از به دنیا آمدن اولین بچه، کاملا از بین برود. ممکن است پزشک از اصطلاح “دیس منوره” به جای قاعدگی دردناک استفاده کند.

انواع دردهای قاعدگی

• درد قاعدگی اولیه
• درد قاعدگی ثانویه

علل درد قاعدگی

درد قاعدگی یا اولیه است یا ثانویه، که درد قاعدگی اولیه به دلیل چرخه ی قاعدگی رخ می دهد، در حالی که درد قاعدگی ثانویه ناشی از مشکل در اندام های تولید مثلی است. درد قاعدگی ثانویه دلایل متعددی دارد، از جمله:

• اندومتریوز
• بیماری های التهابی لگن
• تنگی دهانه ی رحم
• فیبروئید

علائم قاعدگی دردناک

• احساس درد در ناحیه ی شکم (گاهی اوقات بسیار شدید)
• احساس فشار در شکم
• درد در ناحیه لگن، پایین کمر و پشت و داخل ران
• ناراحتی و مشکل معده، گاهی اوقات همراه با استفراغ
• آبکی و شل شدن مدفوع

روش های کاهش درد قاعدگی

1)درمان خانگی درد قاعدگی

هیداراته کردن بدن

نوشیدن آبِ بیشتر می تواند در رفع نفخ مؤثر باشد. نفخ معمولا علائم درد را شدیدتر می کند. نوشیدن ۶ تا ۸ لیوان آب در روز، به ویژه در روزهای پریودتان را به عادت تبدیل کنید. کمی نعناع یا لیمو ترش به لیوان آب تان اضافه کنید تا طعم مطبوع تری پیدا کند. دوران قاعدگی نمک مصرف نکنید؛ زیرا نمک آب بدن را می کِشد و موجب نفخ می شود. از مصرف نوشیدنی های الکلی که باعث خشکی بدن می شوند هم پرهیز کنید.

حرارت

یک درمان فوری دردهای قاعدگی، قراردادن پد یا دستمال گرم یا کیسهٔ آب گرم روی شکم است که می تواند انقباض های مربوط به قاعدگی را تا حد زیادی کاهش دهد. می توانید پد یا کیسه آب گرم را از داروخانه ها یا فروشگاه های آنلاین بخرید. استفاده دائمی از حرارت می تواند به اندازهٔ قرص های ایبوپروفن برای درمان دردهای ناشی از دیسمنورهٔ اولیه مؤثر باشد. گرما ماهیچه ها را در حالت استراحت قرار می دهد.

حمام آب گرم

حمام آب گرم دقیقا چیزی است که موقع درد و انقباض های ماهیچه ای نیاز دارید؛ بدین ترتیب، ماهیچه های شکم تان در حالت آرامش قرار می گیرند و درد تسکین می یابد. وان حمام را پر از آب کنید و نوعی اسانس معطر هم به آن اضافه کنید و درون کف و حباب های داخل وان فرو بروید. شب ها حمام کردن بسیار ایدئال است؛ بدین ترتیب آرام می شوید و خواب بهتری خواهید داشت. اگر به دلایلی نمی خواهید از وان حمام استفاده کنید، دوش آب گرم هم مناسب است و از درد لگن و علائم دیگر آزاردهنده کم می کند.

2)روش های کاهش درد قاعدگی در طب سنتی

از جمله دمنوش های ضد درد قاعدگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

چای بابونه

از یک هفته قبل از شروع قاعدگی نوشیدن روزانه دو فنجان چای بابونه توصیه می شود.

دمنوش رازیانه

پس از شروع قاعدگی و به مدت سه روز، روزی چهار مرتبه و هر بار حدود ۳۰ میلی گرم عصاره رازیانه برای تسکین درد قاعدگی توصیه می شود.

دارچین

مصرف روزانه سه مرتبه کپسول حاوی ۸۴۰ میلی گرم دارچین در سه روز اول قاعدگی برای تسکین علائم قاعدگی توصیه می شود.

زنجبیل

زنجبیل یکی از داروهای گیاهی پرمصرف در طب سنتی چینی است. استفاده از دمنوش زنجبیل برای تسکین گرفتگی عضلانی توصیه می شود.

شوید

بر اساس مطالعه ایی که در سال ۲۰۱۴ انجام شده است، مصرف روزانه یک گرم شوید به مدت پنج روز (از دو روز قبل از شروع قاعدگی) برای تسکین درد قاعدگی توصیه می شود.

3)کاهش دردهای قاعدگی با یوگا

حرکت گربه

در روش “وضعیت گربه” ، قوز پشت و گردن کشیده می شود و ضمنا شکم و مهره ها هم ماساژ مناسبی می بینند. این حرکت انرژی زیادی در ستون فقرات منتشر می کند، فشار خون را افزایش می دهد و درد را از بین می برد. این روش برای وقتی که گرفتگی عضلات در طول دوران قاعدگی بر اثر خشکی بدن بوجود امده باشد مفید است.

حرکت پل

این حرکت راه خوبی برای رهایی از گرفتگی و درد عضلات است.به پشت روی زمین بخوابید. با عمل دمزانوهای خود را خم کرده و کف پای خود را به آرامی روی زمین قرار دهید. تا جایی که میتوانید پاشنه پا را هم راستا با زانو قرار دهید. با عمل بازدم دستها و پاها را به سمت زمیت فشار داده و بدن خود را از زمین جدا کنید.کمی در این حالت بمانید و سپس به آرامی از مهره های گردن به ترتیب ستون فقرات خود را روی زمین برگردانید.

حرکت کبری

این حرکت باعث افزایش جریان خون در ناحیه لگن خاصره می شود و همچنین به تنظیم دوره قاعدگی و به توقف درد کمر کمک می کند. بر روی شکم بخوابید و سر خود را روی پشت دستانتان بگذارید.

کف دستانتان را کنار سر قرار داده و سرتان را بالا بیاورید.(قبل از انجام این حرکت باسن خود را منقبض کنید.این حرکت بسیار مهم است و در صورت منقبض نکردن باسن در هنگام حرکت کبری، به کمر شما صدمه وارد می شود. )

سعی کنید با فشار آوردن بر کف دستان قفسه سینه را تا لگن بالا بیاورید .(لگن حتماً باید منقبض باشد.) آرنج خود را صاف کنید و به بدن کشیدگی بیشتری دهید.(لازم نیست که این حرکت را بصورت کامل انجام دهید. سعی کنید به اندازه توانایی بدنتان به آن کشش دهید.)

4)تسکین دردهای قاعدگی با ماساژ

افزایش میزان انرژی

برای شروع این ماساژ كافی است گیرنده ماساژ به صورت چهارزانو روی محلی مناسب كه برای ماساژ درنظر گرفته شده، بنشیند. برای این منظور توصیه می شود از یك تشك و ملحفه تمیز و اتاقی آرام و ساكت برای ارائه تكنیك های ماساژ به گیرنده استفاده كنید.

در این مرحله با كمك 2 انگشت شست روی آخرین ردیف از محل رویش موها كه خط رویش مو نامگذاری شده است 2 برجستگی مربوط به سینوس های سر را شناسایی كرده و با كمك هر 2 انگشت شست این نقاط را ماساژ دهید.

برای این منظور 4 انگشت دیگر را پشت گوش و روی سر قرار داده و به این ترتیب با تسلط كامل به ماساژ 2 نقطه مشخص شده در پشت سر بپردازید. بهتر است به مدت 2 تا 3 دقیقه این نقاط را ماساژ دهید. به این ترتیب انرژی های بدن را فعال كرده و آن ها را به گردش وادارید.

تقویت ایمنی و توان بدن

در این مرحله پس از اتمام ماساژ 2 نقطه مشخص شده در سر، سراغ دست ها بروید. برای ماساژ به سراغ هر 2 دست بیمار بروید و با كمك شست خود حد فاصل 2 انگشت شست و سبابه گیره ماساژ را ماساژ دهید. بهتر است برای ماساژ این نقطه از ماساژ فشاری استفاده كنید به این ترتیب كه 20 ثانیه نقطه موردنظر را فشار دهید و 20 ثانیه آن را آزاد نگه دارید.

فراموش نكنید كه این ماساژ را برای هر 2 دست راست و چپ تكرار كنید. این ماساژ كمك می كند تا انرژی و جریان گردش خون در بدن فعال شده و سیستم ایمنی بدن با قوت بیشتری فعالیت كند.

افزایش خون رسانی به رحم

در این مرحله نقطه ای كه بین تخمدان ها و زیر ناف قرار دارد، ماساژ بدهید. به این ترتیب با فشارهای ملایم به گونه ای كه آسیب و دردی به بیمار وارد نشود با كمك سرانگشتان هر 2 دست به ماساژ نقطه مورد نظر پرداخته و به این ترتیب موجب كاهش اسپاسم ها و انقباض های رحم و خون رسانی بهتر به رحم و عضلات اطراف آن شوید. این نقطه را می توانید از یك تا 3 دقیقه ماساژ دهید.

هدایت انرژی به سوی رحم

در آخرین مرحله نقطه نزدیك به زانو در بخش درونی ران را كه ابتدای عضله ران قرار دارد، پیدا كرده و با كمك هر 2 شست به طور همزمان ماساژ دهید. ماساژ این نقاط نیز بهتر است به صورت ضربه ای باشد. به این ترتیب كه این نقطه را به مدت 20 تا 30 ثانیه فشار دهید و بعد آن را به همین میزان آزاد بگذارید. این كار كمك می كند تا انرژی و خونرسانی بهتری به بخش رحم برسد و از میزان و شدت دردها در طول این دوران كاسته شود.

فشاردرمانی استخوان خاجی

یكی از بهترین ماساژهایی كه به تسكین درد و كاهش آن در طول روزهای قاعدگی كمك می كند، ماساژ یا فشار درمانی 2 نقطه در طرفین استخوان خاجی است. در این مرحله با كمك شست ها این 2 نقطه را در 2 سوی استخوان خاجی با فشارهای متناوب و پیوسته به مدت 3 دقیقه ماساژ دهید. پس از دریافت این ماساژ تا حد قابل توجهی از درد بیمار در ناحیه رحم كاسته خواهد شد.

5)درمان دارویی درد قاعدگی

استامینوفن

1000میلی گرم هر 6 ساعت (حداکثر 4 گرم در روز)، از فراورده های ترکیبی استامینوفن همراه سایر داروها مانند کافئین نیز می توان استفاده کرد که در این صورت حداکثر مقدار مصرف کافئین در روز 520 میلی گرم (130 میلی گرم هر 6 ساعت) می باشد. برای دختران زیر 18 سال می توان از این دارو استفاده کرد.

ایبوپروفن

200 تا 400 میلی گرم هر 4 ساعت در صورت نیازو حداکثر مقدار مصرف این دارو به صورت بدون نسخه 1200 میلی گرم در روز و با نسخه پزشک 3200میلی گرم در روز می باشد.

ناپروکسن

برای استفاده از این دارو بدون نسخه پزشک می توان 220 میلی گرم هر 8 تا 12 ساعت مصرف کرد. می توان دوز اول دارو را 440 میلی گرم مصرف کرد توجه شود این دارو در حالت مصرف بدون نسخه نباید از 1100 میلی گرم در روز بیشتر شود.

مفنامیک اسید

دوز اول به 500 میلی گرم و سپس 250 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت حداکثر 2 تا 3 روز، این دارو نیز نباید بیشتر از 1250 میلی گرم در روز مصرف شود. این دارو برای تسکین دردهای قاعدگی باید با نسخه پزشک مصرف شود.

دیکلوفناک

50میلی گرم هر 8 ساعت، می توان برای تسکین بهتر درد دوز اول دارو را 100 میلی گرم مصرف کرد. برای تسکین دردهای قاعدگی این دارو فقط با نسخه پزشک قابل مصرف می باشد.

سلکوکسیب

برای تسکین دردهای قاعدگی می توان این دارو را به صورت 400 میلی گرم در دوز اول و سپس 200 میلی گرم هر 12 ساعت مصرف کرد. توجه شود این دارو فقط با نسخه پزشک قابل مصرف می باشد.

ترولامین سالیسیلات

این دارو که به صورت کرم و پچ (برچسب) پوستی در دسترس است را نیز می توان برای تسکین دردهای قاعدگی در موضع درد استفاده کرد. حداکثر استفاده مجاز این فراورده ها در یک روز 4 بار استفاده می باشد. این فراورده متاسفانه هنوز در بازار دارویی کشور ما موجود نمی باشد.

قرص های جلوگیری از بارداری ترکیبی

این قرص ها (مانند LD) نیز به عنوان خط دوم در تسکین دردهای قاعدگی می توانند استفاده شوند، البته فراورده های دیگر مانند برچسب های پوستی، حلقه های واژینال و یا سایر فراورده های بارداری که حاوی هورمون های استروژن و پروژسترون نیز هستند می توانند استفاده شوند.

نکات مراقبتی مهم در دوران قاعدگی

الف)تغذیه در دوران قاعدگی

غذاهای مناسب

• سالمون
• انواع میوه ها خصوصا موز، پرتقال، هندوانه ، انجیر ،آلو و لیمو
• سبزیجات سبز
• آب
• غذاهای سرشار از منیزیم
• انواع ویتامین ها
• شکلات تلخ
• بروکلی و اسفناج
• نان کامل غنی شده
• روغن بذر کتان
• حبوباتی چون لوبیان و عدس
• ادویه جاتی چون زردچوبه و زنجبیل
• مرغ و تخم مرغ

غذاهای نامناسب

• غذاهای فرآوری شده
• شکلات ها و تنقلات مضر
• غذاهای تند و ادویه دار
• نوشیدنی های کافئین دار
• مصرف نمک و غذاهای شور

ب) ورزش های دوران قاعدگی

• پیاده روی
• دویدن آرام
• ایروبیک
• پلانک
• تمرینات شکم
• تمرینات خانگی
• یوگا

ج) بهداشت قاعدگی

• سعی کنید در دوران قاعدگی لباس زیر نخی بپوشید و زود به زود آن را عوض کنید. منافذ لباس زیر نخی به عبور راحت جریان هوا کمک کرده و دمای محل را تعدیل می کند. اما لباسهای نایلونی باعث گرما و تعریق زیاد می شوند.
• لباس زیرتان اگر خیس شده حتما آنرا عوض کنید. لباسهای زیر را باید در آفتاب خشک کنید.
• نوار بهداشتی های معطر استفاده نکنید چون باعث بروز حساسیت، سوزش، بوی نامطبوع و عفونت در ناحیه تناسلی می شوند.
• مرتب نوار بهداشتی خود را عوض کنید. عوض نکردن نوار بهداشتی می تواند علت بوی بد واژن در دوران قاعدگی باشد.
• اگر با تعویض نوار بهداشتی و رعایت بهداشت قاعدگی هنوز بوی تند و بدی دارید، ممکن است دلیل بوی بد قاعدگی شما وجود عفونتهای قارچی، باکتریایی، مصرف آنتی بیوتیکها، عفونتهای مقاربتی، بیماریهایی مثل دیابت یا سرطانهای ناحیه تناسلی واژن باشد. برای اطمینان از سلامتی واژن باید به پزشک مراجعه کنید.
• برای جلوگیری از بوی بد واژن در دوران قاعدگی باید یک الی دو بار در طول شبانه روز، بیرون واژن خود را بشویید. برای جلوگیری از رشد میکروبها و بروز عفونت می توانید شستشو را با آب و صابون انجام دهید. یادتان باشد که حتما بعد از شستشوی واژن، محل را با دستمال کاغذی به خوبی خشک کنید.
• از آب ولرم یا گرم برای شستن واژن استفاده کنید. آب ولرم یا گرم می تواند درد و گرفتگی شکم در دوران قاعدگی را تسکین دهد. اگر درد خفیفی در قاعدگی دارید، می توانید از این روش برای رفع درد استفاده کنید.
• برای جلوگیری از یبوست در قاعدگی غذاهای فیبرداری مثل سبزیجات مصرف کنید.
• به اندازه کافی (روزانه 6 تا 8 لیوان) آب و مایعات بنوشید تا آب از دست رفته بدن را جبران کرده و رحم شما در زمان قاعدگی راحت تر پاکسازی شود.
• هر چند نوشیدن چای و قهوه در قاعدگی باعث تامین آب بدن و کاهش درد می شود اما مصرف آنها زیاد توصیه نمی شوید.
• برای جلوگیری از کرامپهای قاعدگی از مصرف گوشت، خوراکی های نفاخ و لبنیات خودداری کنید.
• دردهای شکمی را با ورزش های سبک بهبود دهید. استراحت و طولانی دراز کشیدن اصلا به شما کمکی نمی کند. از ورزش سنگین در دوران قاعدگی که باعث خستگی یا احساس ناراحتی شما می شود بپرهیزید.
• یوگا از جمله ورزش های مناسب در دوران قاعدگی هستند. یوگا از لخته شدن خون رحم و اختلال در جریان خونریزی قاعدگی جلوگیری کرده و درد را کاهش می دهد.