"هفته سی و نهم بارداری" | شرایط مادر و جنین و دستورالعمل های مهم

هفته سی و نهم بارداری شاید برای برخی زنان باردار ختم حاملگی باشد زیرا بسیاری از نوزدان در این هفته متولد می شوند و به دلیل رشد کافی و کامل بودن اعضای بدن، سالم هستند و می توانند در دنیای خارج رحم زندگی کنند. تانما در این مطلب به ارائه ی چند نکته و توصیه در رابطه با هفته سی و نهم بارداری پرداخته است؛

مادر در هفته سی و نهم بارداری

تغییر انقباضات به معنای شروع درد زایمان است. برخی زنان دچار انقباضات براکستون هیکس یا درد زایمان کاذب می شوند که مشابه انقباضات پیش از زایمان است، اما نشان دهندۀ شروع درد زایمان نیست. گاهی تشخیص دادن نوع انقباضات مشکل است. انقباضات کاذب ممکن است هرچند دقیقه یک بار بروز کند، اما تعداد آنها به مرور زمان افزایش نخواهد یافت.

انقباضات کاذب معمولاً در صورت استراحت کردن از بین می رود، اما انقباضات پیش از زایمان از بین نمی رود. انقباضات کاذب ایجاد احساس ناراحتی می کند، نه درد، درصورتی که انقباضات درد زایمان به صورت گرفتگی عضلات شکم و کمر به نظر می رسد. شدت انقباضات کاذب معمولاً افزایش نمی یابد، اما در مورد انقباضات زایمان، به مرور زمان، شدت و درد افزایش می یابد.

اگر هنگام انقباض، دست خود را روی شکمتان قرار دهید، سخت تر شدن آن را حس می کنید. درصورتی که در مورد واقعی بودن این انقباضات مطمئن نیستید، با پزشک خود تماس بگیرید. فرایند انقباضات برای شروع مراحل زایمان طبیعی است و اگر شما و پزشکتان از قبل، تاریخی برای انجام عمل سزارین تعیین کرده باشید، احتمالاً در حدود هفتۀ آخر بارداری خواهد بود و این اتفاق طبیعی بین مادر و جنین را تجربه نخواهید کرد.

همچنین در این هفته از بارداری ممکن است کمی عصبی باشید. زیاد از منزل بیرون نروید و در صورت بیرون رفتن، بهتر است این زمان کوتاه باشد و زیاد فعالیت نکنید. شاید با همسر خود برای زایمان برنامه ریزی کرده اید و تمام احتمالات را در نظر گرفته اید، اما ممکن است هنوز شک داشته باشید که موضوعی را فراموش کرده اید، بهتر است سعی کنید آرام باشید تا به یکدیگر نیز آرامش بدهید

علائم طبیعی و شایع

• کمردرد
• نفخ
• خستگی
• تکرر ادرار
• ورم پا
• گرفتگی عضلات پا
• ترشحات پستان
• تغییرات خلق وخو
• اختلالات خواب
• انقباضات رحم

علائم غیرطبیعی

مادر باردار در صورت داشتن علائم زیر در هفته سی و نهم بارداری باید به پزشک مراجعه کند؛

• افزایش درد یا شدت انقباضات
• ترشح مایع، مخاط دهانۀ رحم یا خون از واژن
• شش انقباض یا بیشتر طی یک ساعت با فاصلۀ کمتر از ۱۰ دقیقه
• سردرد شدید
• تهوع و استفراغ
• تغییر در بینایی
• حساسیت به لمس
• مشکلات دیداری مثل تاری دید یا جرقه زدن چشم
• درد در ناحیۀ زیر دنده ها و بالای شکم
• تورم ناگهانی صورت، دست و پاها

جنین در هفته سی و نهم بارداری

او به ساختن یک لایه چربی به منظور کنترل دمای بدن پس از تولد ادامه خواهد داد؛ اما اکنون حدود 60 سانتی متر طول و 3150 گرم وزن دارد (پسرها معمولا کمی سنگین تر از دخترها هستند). اندام های بدن جنین شما در هفته سی و نهم بارداری کاملا رشد کرده و در محل نهایی خود قرار گرفته اند و با شکل گرفتن یک لایه جدید از پوست زیر لایه خارجی فعلی به تدریج پوست جدید جایگزین پوست قدیمی می شود.

حالا در هفته سی و نه بارداری اجزای صورت جنین حسابی شکل گرفته است و بهتر از گذشته به نظر میرسد. همچنین چشمانش باز است و گوشهایش با فاصله از سرش قرار گرفته اند. ممکن است سرش پر از مو باشد اما اگر رنگ عجیب و غریبی داشت جا نخورید، بسیاری از زوجهای مو بور فرزندانی با موهای مشکی هستند و به عکس.

بدن جنین در هفته سی و نه بارداری به قدری کامل شده که میتواند از مغزش فرمان بگیرد و برخلاف هفته های اول حاملگی که سرش به اندازه بقیه بدنش بود، حالا حدود یک چهارم بدنش را تشکیل میدهد. یک واقعیت دیگر این است که حالا اندازه دور سر و دور شکم او با هم مساوی است. به همین دلیل است که پوشیدن و درآوردن لباس نوزاد از سر نوزاد دشوار است.

خوشبختانه مهم نیست ابعاد جنین چقدر باشد، زیرا سر او هنگام تولد و عبور از مجرای تولد شکل می گیرد. این امر ممکن است سرش را کمی به شکل مخروط درآورد و پس از به دنیا آمدن کمی خنده دار به نظر برسد. اما مشکلی نیست، زیرا حدود 24 ساعت پس از تولد سرش به حالت عادی برمی گردد.

قد جنین: 50.7 سانتی متر

وزن جنین: 3288 گرم

تغذیه در هفته سی و نهم بارداری

بهترین رژیم غذایی قبل از زایمان!

• قبل از رفتن به بیمارستان سعی کنید با خوردن تنقلات سبک مثل میوه، نان تست، بیسکویت یا سوپ، انرژی کسب کنید.
• هرچه به زایمان نزدیکتر می شوید میان وعده هایی سبکتر بخورید مثل نان، پنیر و سبزی که هضمشان راحت است.
• چربی نخورید چون هضم آن طول میکشد و شما به انرژی خود برای زایمان نیاز دارید. همچنین ممکن است نیاز به بیهوشی داشته باشید که آن وقت با مشکل مواجه می شوید.

مایعات فراوان بنوشید!

هرقدر احساس پف کردگی داشته باشید هر چند بار در روز ادرار دفع کنید یا هر قدر شکمتان پر باشد باز هم باید آب بنوشید. حفظ آب بدن در روزهای آخر حاملگی بسیار حیاتی است زیرا هر لحظه ممکن است درد شما شروع شود و اگر هنگام شروع درد بدنتان آب کافی داشته باشد انرژی و استقامت بیشتری خواهید داشت. نوشیدن آب، شیر، چای یا قهوه بدن کافئین، آب میوه و مصرف میوه های آبکی مانند هندوانه و انگور به شما کمک میکند روزی 8 لیوان آب را تامین کنید.

تسریع زایمان با روغن کرچک!

برخی زنان معتقدند روغن کرچک موثر است اما به طور قطعی نمی توان آن را تایید کرد. پس به طور کلی این مواد غذایی نمی توانند برای سریعتر شدن زایمان موثر باشند.

ورزش در هفته سی و نهم بارداری

اگر تا قبل از هفته سی و نهم بارداری پیاده روی میکرده اید دلیلی برای توقف آن وجود ندارد و میتوانید تا قبل از شروع درد ان را ادامه دهید. این کار باعث ادامه هماهنگ شدن عضلات، تثبیت میزان قند خون و بهبود روحیه شما میشود. نوشیدن آب کافی و پیاده روی منظم از بی حال شدن شما در حمام جلوگیری میکند. اگر زود خسته میشوید میتوانید مسیرهایی کوتاههتر از قبل انتخاب کنید.

دستورالعمل های معنوی هفته سی و نهم بارداری

• برای کاهش درد زایمان پیامبر اسلام فرموده اند : "اگر سوره انشقاق را نوشته و همراه زنی که زایمان برای او سخت است بگردانند و یا این سوره را آن زن بخواند، فرزندش به آسانی و به سرعت به دنیا می آید."
• نشستن در آب مطبوخ جوشانده برگ و دانه تخم شنبلیله است که سبب آسانی زایمان خواهد شد. رازیانه هم در روزهای آخر بارداری برای زایمان آسان مفید است و سبب زیاد شدن شیر مادر می شود.
• بهتراست غذای زن باردار کباب باشد و ادویه نخورد.
• بهتر است زن باردار خرما میل کند.
• برای سلامتی امام زمان علیه السلام گوسفندی راذبح کرده ازآن بخورد.
• در نمازظهر یا عصر سوره والعصر و سوره ذاریات بخواند.
• در روزهای پنجشنبه سوره حج ودر روزجمعه سوره فاطر را تلاوت کند.
• هر روز مقداری راه برود.
• به عکس وآئینه کمترنگاه کند.
• هر روز بر مقداری شیر و خرما سوره دهر بخواند و آن راناشتا بخورد.
• همیشه باوضوباشد مخصوصا هنگام خوردن غذا.
• باگذاشتن نوارقرآن وخواندن قرآن به صورت روزانه میتواند به حافظ قرآن شدن فرزندخودکمک کند.
• خواندن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها بعدازهرنمازوشب قبل ازخواب.

چکاپ های مهم در هفته سی و نهم بارداری

معاینات معمول

در سه ماهه سوم حاملگی ( هفته 28 تا 42 بارداری ) ویزیت دکتر زنان به این صورت الزامی است . از هفته 28 بارداری تا هفته 36 هر 2 هفته یک بار و سپس هفته ای یک بار تا موعد زایمان. در این معاینات بارداری ، پزشک وزن، فشار خون و ارتفاع رحم را اندازه گیری کرده و در پرونده خانم باردار ثبت می نماید . در ضمن صدای قلب جنین توسط استتوسکوپ یا گوشی داپلر سمع شده و از سلامت جنین اطمینان به عمل می آید . افزایش متوسط وزن خانم حامله در سه ماهه سوم بارداری حدود 5 کیلوگرم می باشد.

سونوگرافی

از حدود هفته 38 بارداری ، پزشک یک معاینه داخلی لگن جهت تعیین پوزیشن جنین و سایز لگن ( به منظور احتمال تنگی لگن ) به عمل می آورد.
با انجام سونوگرافی در سه ماهه سوم بارداری و اندازه گیری وزن جنین از این طریق می توان جنین های دارای " رشد ناکافی داخل رحم " را تشخیص داد و اقدامات درمانی مناسب را به عمل آورد .

آزمون پروفایل بیوفیزیکال

آزمون پروفایل بیوفیزیکال در اواخر بارداری انجام می شود. در این آزمون سلامت کلی جنین و حرکات او مورد بررسی قرار می گیرد. در برخی موارد برای رعایت احتیاط بعد از مشکلاتی در بارداری قبلی یا وجود عوامل خطر نظیر از دست رفتن بارداری های قبلی در نیمه دوم بارداری یا وجود فشار خون بالا، دیابت، عدم رشد جنین در داخل رحم، انجام می شود.

آزمون بدون استرس

آزمون بدون استرس معمولاً در هفته های 38 تا 42 بارداری انجام می شود. این آزمون در شروع سه ماهه سوم نیز ممکن است انجام شود. در این آزمون، جنین در 5 مورد (تون عضلانی، حرکات جنینی، حرکات تنفسی، میزان مایع آمنیوتیک، ضربان قلب) باید نمره کسب کند. به هر کدام از موارد زیر نمره صفر(غیرطبیعی) یا نمره 2 (طبیعی) داده می شود.