بیماری کرابه در کودکان چیست و چه علائم و نشانه هایی دارد ؟

بیماری کرابه یک بیماری ژنتیکی نسبتا نادر است که علائم آن در کودکان و بزرگسالان متفاوت است. این بیماری درمان قطعی ندارد اما می توان آن را به روش های مختلف تشخیص داد و پیشگیری کرد. تانما در این مطلب بیماری کرابه در کودکان و بزرگسالان را شرح داده است؛

بیماری کرابه چیست؟

بیماری کرابه یا Krabbe disese که لکودیستروفی سلول گلوبوئید و همچنین لیپیدوز گالاکتوزیل سرامید نیز خوانده می شود، نوعی بیماری ذخیره ای لیزوزومی است .از طرف دیگر بیماری کرابه نوعی اختلال ارثی است که پوشش محافظ (میلین) سلول های عصبی در مغز و کل سیستم عصبی را از بین می برد.

در بیشتر موارد، علائم و نشانه های بیماری کرابه در نوزادان قبل از 6 ماهگی بروز می کند و این بیماری معمولاً در سن 2 سالگی منجر به مرگ می شود. وقتی در کودکان بزرگتر و بزرگسالان بروز می کند، روند بیماری می تواند بسیار متفاوت باشد.

هیچ درمانی برای بیماری کرابه وجود ندارد و درمان بر مراقبت های حمایتی متمرکز است. با این حال، پیوند سلولهای بنیادی در نوزادانی که قبل از شروع علائم و در برخی از کودکان بزرگتر و بزرگسالان تحت درمان قرار می گیرند، موفقیتی نشان داده است. بیماری کرابه در حدود 1 از 100000 نفر در ایالات متحده مبتلا است.

منشاء بیماری کرابه

بیماری کرابه هنگامی ایجاد می شود که فرد دو نسخه از ژن تغییر یافته (جهش یافته) را به ارث می برد - یک نسخه از هر والدین. یک ژن نوعی طرح برای تولید پروتئین فراهم می کند. اگر در این طرح خطایی رخ داده است ، ممکن است محصول پروتئین به درستی کار نکند. در مورد بیماری کرابه ، دو نسخه جهش یافته از یک ژن خاص منجر به تولید کمی یا عدم تولید آنزیمی به نام galactocerebrosidase (GALC) می شود.

آنزیم هایی مانند GALC وظیفه تجزیه مواد خاص در مرکز بازیافت سلول (لیزوزوم) را دارند. در بیماری کرابه ، کمبود آنزیم های GALC منجر به تجمع انواع خاصی از چربی ها به نام گالاکتولیپیدها می شود.

گالاکتولیپیدها به طور معمول در سلولهایی وجود دارند که پوشش محافظ سلولهای عصبی (میلین) را تولید و حفظ می کنند. با این حال ، فراوانی از گالاکتولیپیدها دارای اثر سمی است. برخی از گالاکتولیپیدها سلولهای سازنده میلین را به سمت خود تخریب سوق می دهند.

سایر گالاکتولیپیدها توسط سلولهای بقایای آبرسان در سیستم عصبی به نام میکروگلیا گرفته می شوند. فرایند تمیز کردن گالاکتولیپیدهای بیش از حد ، این سلولهای معمولاً مفید را به سلولهای غیر طبیعی و سمی به نام سلولهای گلوبوئیدی تبدیل می کند ، که باعث التهاب مضر میلین می شوند.از بین رفتن بعدی میلین (دیمیلیناسیون) مانع از ارسال و دریافت پیام های عصبی سلول های عصبی می شود.

عوامل خطر

جهش ژنی مرتبط با بیماری کرابه تنها در صورت ارث بردن دو نسخه جهش یافته از ژن باعث ایجاد این بیماری می شود. بیماری ناشی از دو نسخه جهش یافته ، یک بیماری مغلوب اتوزومال است. اگر هر والد یک نسخه جهش یافته از ژن داشته باشد ، خطر برای کودک به شرح زیر است:

• 25 درصد احتمال ارث بردن دو نسخه جهش یافته ، که منجر به بیماری خواهد شد
• 50 درصد احتمال ارث بردن فقط یک نسخه جهش یافته ، که منجر به کودک حامل جهش می شود اما به خودی خود منجر نمی شود.
• 25 درصد احتمال ارث بردن دو نسخه طبیعی ژن وجود دارد.

علائم بیماری کرابه در نوزادان

علائم ابتدایی

• مشکلات تغذیه ای
• گریه غیر قابل توضیح
• تحریک پذیری شدید
• تب بدون علامت عفونت
• کاهش در هوشیاری
• تأخیر در رشد
• اسپاسم عضلانی
• از دست دادن کنترل سر
• استفراغ مکرر

علائم ثانویه

• تشنج
• از دست دادن توانایی ها
• از دست دادن تدریجی شنوایی و بینایی
• عضلات سفت و محکم
• از دست دادن تدریجی توانایی بلع و نفس کشیدن

علائم بیماری کرابه در بزرگسالان

• از دست دادن تدریجی بینایی
• راه رفتن مشکل (آتاکسی)
• کاهش مهارت های تفکر
• از دست دادن مهارت بدنی
• ضعف عضلانی

تشخیص بیماری کرابه

تست های آزمایشگاهی

برای ارزیابی سطح فعالیت آنزیم GALC ، یک آزمایش خون به آزمایشگاه ارسال می شود. سطح فعالیت GALC بسیار پایین یا بدون آن ممکن است نشان دهنده بیماری کرابه باشد. اگرچه نتایج به پزشک کمک می کند تا تشخیص دهد ، اما شواهدی از پیشرفت سریع این بیماری ارائه نمی دهد. به عنوان مثال ، فعالیت بسیار پایین GALC همیشه بدان معنی نیست که شرایط به سرعت پیشرفت خواهد کرد.

تست های تصویربرداری

پزشک شما ممکن است یک یا چند آزمایش تصویربرداری را انجام دهد که می تواند از بین رفتن میلین (دیمیلیناسیون) در مناطق آسیب دیده مغز را تشخیص دهد.

مطالعه هدایت عصب

یک مطالعه هدایت عصبی میزان و سرعت سیگنال اعصاب را ارزیابی می کند - در واقع با چه سرعتی می توانند پیام ارسال کنند. یک وسیله خاص مدت زمان لازم برای حرکت یک شوک الکتریکی را از یک نقطه روی بدن به نقطه دیگر اندازه گیری می کند. هنگامی که میلین دچار اختلال می شود ، انتقال عصب کندتر است.

آزمایش ژنتیک

برای تأیید تشخیص ممکن است آزمایش ژنتیکی با نمونه خون انجام شود. اشکال مختلفی از ژن جهش یافته وجود دارد که منجر به بیماری کرابه می شود. نوع خاص جهش ممکن است سرنخهایی در مورد روند مورد انتظار بیماری ایجاد کند.

غربالگری نوزاد

در برخی ایالت ها ، آزمایش غربالگری بیماری کرابه بخشی از مجموعه استاندارد ارزیابی های مربوط به نوزادان است. آزمایش غربالگری اولیه فعالیت آنزیم GALC را اندازه گیری می کند. اگر میزان فعالیت آنزیم کم باشد ، آزمایشات GALC و آزمایش های ژنتیکی پیگیری می شود.

پیشگیری از بیماری کرابه

همانطور که گفته شد برای والدین ناقل این بیماری با احتمال ۲۵% نوزاد بیمار در راه خواهد بود. پس برای پیشگیری والدینی که هر دو ناقل هستند بهتر است تصمیم بگیرند تا بچه دار نشوند. والدین می توانند با آزمایش خون از وجود ژن معیوب در خود مطلع شوند. برای کسانی هم که از وجود این بیماری در خانواده ی خود اطلاع دارند توصیه می شود مشاوره ی ژنتیکی را از دست ندهند.

درمان بیماری کرابه

درمان های اولیه با علائم خفیف

• داروهای ضد تشنج برای مدیریت تشنج
• داروهایی برای کاهش اسپاسم عضلانی و تحریک پذیری
• فیزیوتراپی برای به حداقل رساندن وخامت وضعیت عضلات
• حمایت از مواد مغذی مانند استفاده از لوله برای انتقال مایعات و مواد مغذی به طور مستقیم به معده

درمان ها برای بزرگسالان با علائم شدید

• فیزیوتراپی برای به حداقل رساندن وخامت وضعیت عضلات
• کاردرمانی برای دستیابی به استقلال هرچه بیشتر با فعالیتهای روزانه
• پیوند سلولهای بنیادی
• انتقال خون بند ناف