بیماری سبوره یک بیماری پوستی است که دلیل اصلی ابتلا به آن ناشناخته است اما عوامل مختلفی می تواند باعث تشدید آن شوند. اما خوشبختانه بیماری سبوره قابل کنترل است و با داشتن سبک زندگی درست و توجه به توصیه های پزشک می توان آن را مدیریت و درمان کرد. تانما در این مطلب نکات خوبی را در خصوص علل و علائم بیماری سبوره و روش های درمان آن مطرح می کند؛

بیماری سبوره چیست ؟

درماتیت سبورئیک یک بیماری پوستی شایع است که عمدتاً پوست سر فرد را تحت تأثیر قرار می دهد. این بیماری باعث بروز لکه های پوسته پوسته، قرمزی پوست و شوره های سر سخت می شود. درماتیت سبوره ای همچنین می تواند قسمت های چرب بدن مانند صورت، قسمت های از بینی، ابروها، گوش ها، پلک ها و سینه را تحت تأثیر قرار دهد. به درماتیت سبوره ای شوره سر ، اگزما سبورئیک و پسوریازیس سبورئیک نیز گفته می شود.

شیوع بیماری سبوره

حدود 2% تا 5 % جمعیت (از نوزادی تا بزرگسالی) با درماتیت سبوره ای مواجه هستند و در دوران طفولیت cradlecap نامیده می شود كه تا سن یك سالگی ممكن است خود به خود بازگشت نماید و پس از آن تا دوره بلوغ، وقوع آن نادر است. همچنین درماتیت سبوره می تواند در دوران بلوغ نیز دیده شود، یعنی زمانی که تغییرات هورمونی می تواند بر غدد پوست و تولید چربی تاثیر بگذارد.

شیوع آن در مردان شایعتر و در فصل زمستان شدید تر می باشد. در بزرگسالان علائم درماتیت سبورئیک معمولا بین سی الی پنجاه سالگی شروع می شود. حدود 88 درصد از بیماران علائم این بیماری را در پوست صورت ، 70 درصد در پوست سر ، 27 درصد در پوست سینه و فقط 1 الی 2 درصد در پوست بازوها و یا پاها تجربه می کنند.

علل بیماری سبوره

علت اصلی بروز اگزما سبوره ای مشخص نیست، با این حال پزشکان بر این باورند که دو عامل اصلی وجود دارد که می تواند به پیشرفت این بیماری کمک کند؛ عامل اول ترشح چربی بیش از حد پوست است زیرا مقادیر بیش از حد چربی پوست ممکن است به عنوان یک ماده تحریک کننده عمل کرده و باعث قرمز شدن پوست شود.

دومین عامل مؤثر مالاسزیا، نوعی قارچ است که به طور طبیعی در چربی پوست یافت می شود. گاهی اوقات این قارچ به طور غیر طبیعی رشد کرده و باعث ترشح بیشتر چربی پوستی می شود. به خاطر داشته باشید که چربی بیش از حد پوست یکی از عوامل اصلی بروز اگزما سبوره ای است.

این بیماری ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی که در دوران بارداری در بدن مادر رخ می دهد، نوزادان تازه متولد شده را نیز درگیر کند. اعتقاد بر این است که سطح هورمون نوسان کننده باعث تحریک بیشتر غدد چربی شیرخوار شده و تولید بیش از حد چربی باعث افزایش تحریک پذیری پوست خواهد شد. اما به طور کلی این عارضه پوستی ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:

  • پاسخ غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن
  • قارچی به نام مالازیا که باعث ترشح چربی پوست می شود.
علائم بیماری سبوره

علل بیماری سبوره

عوامل مؤثر در ابتلا به سبوره

  • مصرف بعضی از داروهای خاص
  • بهبودی از شرایط استرس زا پزشکی، مانند حمله قلبی
  • بیماری های عصبی و روانی مانند پارکینسون و افسردگی
  • سیستم ایمنی ضعیف در افرادی مثل گیرندگان پیوند عضو و افراد مبتلا به HIV /AIDS، پانکراتیت الکلی و برخی از سرطان ها
  • استرس و خستگی
  • آب وهوای گرم و مرطوب یا سرد و خشک
  • پوست چرب
  • استفاده از شامپوهای نامناسب
  • چاقی
  • استفاده از لوسیون های خشک کننده حاوی الکل
  • سایر اختلال های پوستی همانند آکنه، روزاسه و یا پسوریازیس

علائم بیماری سبوره

علائم شایع

  • پوسته پوسته شدن پوست کف سر ( شوره سر )، مو، ابرو، ریش یا سبیل
  • قرمزی پوست
  • احساس خارش پوست

همچنین لکه های پوستی چرب که به صورت پوسته پوسته های سفید یا زرد رنگ نمایان شده در قسمت های مختلف بدن مانند موارد زیر می تواند نشانه این بیماری باشد:

  • زیر بغل
  • پلک ها
  • قفسه سینه
  • زیر سینه ها
  • پوست صورت
  • ابروها، گوش ها
  • ناحیه کشاله ران
  • قسمت های از بینی

علائم اورژانسی

بهتر است در صورت داشتن علائم زیر برای تشخیص و درمان سریع تر بیماری به پزشک مراجعه کنید:

  • احساس ناآرامی که باعث مشکلات خواب و عدم تمرکز بر روی کارهای روزمره فرد شود.
  • بیماری باعث نگرانی و اضطراب بیش از حد شما شده است.
  • احساس می کنید دچار عفونت پوستی شده اید.
  • تمامی اقدامات مراقبتی و بهداشتی را رعایت کرده اید ولی علائم به وجود آمده بهبود نیافته اند.
تشخیص بیماری سبوره

علائم بیماری سبوره

تشخیص بیماری سبوره

تشخیص درماتیت سبورئیک با معاینه ی پوست انجام می شود و معمولا نیازی به گرفتن نمونه ی پوستی یا آزمایش خون نمی باشد، اما در صورتی که شخص در معرض ابتلا به HIV باشد، لازم است مورد آزمایش قرار گیرد. انجام این کار برای تشخیص زود هنگام HIV و جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود سلامت فرد، بسیار اهمیت دارد.

در صورتی که پزشک به وجود عفونت قارچی پوست سر مشکوک باشد، نمونه ی پوسته های روی سر را به آزمایشگاه می فرستد تا در صورت وجود قارچ کچلی در سر، این مشکل تشخیص داده شود.

در برخی موارد تمایز دادن درماتیت سبورئیک با انواع دیگر درماتیت بسیار مشکل است، خصوصا اگر درماتیت به صورت گسترده در بدن ایجاد شده باشد یا در نواحی خاصی مانند پلک چشم یا آلت تناسلی باشد.

گاهی اوقات درماتیت سبورئیک شدید در ناحیه سر می تواند شبیه به پسوریازیس باشد. در موارد ابتلا به پسوریازیس، پوسته های جدا شده از سر ضخیم تر و سفید تر هستند و معمولا صورت شخص به عارضه پوستی دچار نمی شود.

پیشگیری از بیماری سبوره

می توان با استفاده مناسب از شامپوها و خشک کردن کامل چین های پوستی پس از استحمام و پوشیدن لباس های گشاد و آزاد شدت شوره سازی آن را کاهش داد. در عین حال بیمار باید از مصرف خوراکی هایی که می توانند باعث بروز التهاب و اختلال شوند، پرهیز کند. در مجموع پیشگیری از شوره های پوستی قطعی نیست، اما کاملا قابل کنترل است. از جمله توصیه های مهم برای جلوگیری از عود درماتیت سبوره ای یا شوره ای می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مصرف چای و قهوه را کاهش دهید

یکی از مهمترین توصیه ها برای پیشگیری از عود درماتیت، کاهش مصرف کافئین است. مواد حاوی کافئین مانند چای و قهوه علاوه بر این که دیورتیک هستند و باعث بی آبی بدن میشوند و پوست را خشک میکنند، هورمونهای استرس و التهاب در بدن را افزایش میدهند.

اگر به فردی که دچار درماتیت یا مشکلات پوستی دیگر است و قهوه مینوشد توجه کنید، میبینید ظرف دو تا سه ساعت بعد از قهوه پوست او ملتهب تر است. قهوه یکی از محرکهای مهم درماتیت شوره ای (seborrheic dermatitis) محسوب میشود. بنابراین از همین لحظه مصرف قهوه را کاهش دهید تا تأثیر آن را مشاهده نمایید.

استعمال دخانیات را ترک کنید

استعمال دخانیات از جمله سیگار باعث خشک شدن پوست و در نتیجه ایجاد چین و چروک میشود. سیگار باعث کاهش اکسیژن رسانی به پوست شده و گردش خون در پوست را کاهش میدهد در نتیجه پوست نمیتواند مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت نماید. از جمله مواد مغذی ضروری برای پوست عبارت است از ویتامین ث که به محافظت و ترمیم آسیب دیدگی پوست کمک مینماید.

غذاهای بی ارزش مصرف نکنید

بدن شما توسط همان چیزی که میخورید ساخته میشود. در صورتی که مقدار زیادی غذاهای بی ارزش، خوراکیهای شیرین و یا سرخ کردنی مصرف میکنید، پوست شما باید بهای آن را بپردازد. این غذاها مانع میشوند پوست رطوبت کافی دریافت نماید بنابراین دیواره های سلولی لایه های درم و اپی درم آسیب میبیند. در صورتی که مشکل پوستی داشته باشید این مسئله اهمیت ویژه ای پیدا میکند. بنابراین حتماً باید رژیم غذایی خود را تغییر داده و غذاهای سالم مصرف کنید.

استرس خود را مدیریت کنید

استرس بر تمامی بدن تأثیر گذاشته و نقش قابل توجهی در عملکرد اجزاء مختلف بدن از جمله پوست ایفا میکند. استرس، تأثیر منفی بر دستگاه گوارش گذشته و مقدار زیاد هورمون کورتیزول باعث تولید بیشتر چربی در پوست میشود که این امر التهاب پوست را افزایش داده و حتی ممکن است موجب به راه افتادن واکنش خود ایمنی در آن شود. هر چه استرس کاهش یابد وضعیت درماتیت شوره ای نیز بهبود خواهد یافت.

به خواب خود اهمیت بدهید

عدم خواب مناسب از نظر کیفیت و کمیت، یکی از مهمترین مواردی است که بر کیفیت پوست تاثیر میگذارد اما اغلب از آن چشم پوشی میشود. کمبود خواب باعث واکنش التهابی در بدن شده و توانایی سیستم ایمنی در تنظیم بدن را کاهش میدهد. این وضعیت باعث بروز مشکلات پوستی مربوط به سیستم ایمنی و یا تشدید آنها میشود.

خواب به تمامی عملکردهای بدن کمک میکند. بدون تردید بهبود وضعیت خواب در پیشگیری از عود درماتیت شوره ای نقش مهمی دارد. بنابراین هر شب باید خواب کافی داشته باشید تا سیستم ایمنی تان در وضعیت خوبی قرار داشته باشد.

روش های درمان سبوره

پیشگیری از بیماری سبوره

روش های درمانی سبوره

الف) درمان سبوره با تغذیه سالم

  • میزان مصرف غذاهای حاوی آنتی اکسیدان فراوان مانند سبزیجات برگ سبز و انواع توت ها را افزایش دهید.
  • مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 (مانند تخم کتان ) را مصرف کنید.
  • مواد غذایی ضد التهابی از جمله سیر ، سرکه سیب طبیعی ، موز ، آووکادو ، تخم کتان ، زنجبیل و روغن نارگیل مصرف کنید.

پرهیز غذایی

  • شکر و نوشیدنی های حاوی شکر
  • روغن های فرآوری شده مانند ذرت ، سویا ، کانولا ، گلرنگ و روغن آفتابگردان.
  • غذاهای سرخ شده و چربی های ترانس.
  • اگر مستعد آلرژی هستید ، از غذاهایی مانند محصولات تهیه شده از آرد سفید ، لبنیات ، صدف و بادام زمینی دوری کنید.
  • از مصرف بیش از حد مواد غذایی شور ، الکل ، کافئین یا نوشیدنی های شیرین ، که می توانند پوست را خشک کنند ، خودداری کنید.

ب) درمان سبوره در طب سنتی

ژله آلوئه ورا و روغن درخت چای

  • به اندازه دو قاشق غذاخوری ژل تازه آلوئه ورا را از برگ آن جدا کنید.
  • ژل آلوئه ورا و شش الی ده قطره از روغن درخت چای را به خوبی با هم مخلوط کنید.
  • ترکیب به دست آمده را بر روی پوست سر خود اعمال کنید و اجازه دهید تا به مدت پانزده دقیقه بر روی پوستتان بماند.
  • دو الی سه بار در هفته این روند را تکرار کنید.
  • اگر این روغن را با دستتان اعمال می کنید ، دقت کنید که دست آغشته به این روغن را به چشمانتان نمالید ، روغن درخت چای فقط برای مصرف موضعی مناسب می باشد.

سیر

  • یک حبه سیر را به خوبی له کنید.
  • به سیر له شده دو الی سه قاشق غذاخوری آب اضافه کرده و با هم به خوبی مخلوط کنید.
  • این ترکیب را از صافی رد کنید تا آب آن جدا شود.
  • آب سیر به دست آمده را کمی گرم کنید (ولرم شود) و به وسیله ی پنبه ای تمیز به نواحی آسیب دیده اعمال کنید.
  • اجازه دهید تا شب تا صبح بر روی پوست سرتان بماند.
  • دو الی سه بار در هفته تکرار کنید.
  • قبل از استفاده حتما تست کنید تا مطمئن شوید به آن حساسیت ندارید.

سرکه سیب

  • به نصف لیوان آب ، دو قاشق غذاخوری سرکه سیب اضافه کنید.
  • به وسیله ی پنبه ای تمیز محلول آب و سرکه را به نواحی آسیب دیده اعمال کنید.
  • اجازه دهید تا محلول اعمال شده ، به مدت پنج الی ده دقیقه بر روی پوست سرتان بماند.
  • یک بار در هفته این روش را تکرار کنید.

روغن نارگیل

  • مقداری از روغن نارگیل اصل را در بین انگشتان خود قرار داده و انگشتانتان را به هم بمالید تا روغن کمی گرم شود.
  • سپس این روغن را به خوبی بر روی نواحی آسیب دیده ماساژ دهید.
  • اجازه دهید تا روغن نارگیل شب تا صبح بر روی پوست سرتان بماند.
  • دو الی سه بار در هفته این روند را تکرار کنید.
  • همچنین می توانید به جای روغن نارگیل از روغن زیتون ، روغن جوجوبا و یا روغن بادام نیز استفاده کنید.

آب لیموی تازه

  • به مقدار دو قاشق غذاخوری آب لیموی تازه را بگیرید.
  • به وسیله پنبه ای تمیز آب لیمو را به نواحی آسیب دیده پوست سرتان اعمال کنید.
  • اجازه دهید تا به مدت پانزده دقیقه بر روی پوستتان بماند.
  • دو الی سه بار در هفته این کار را تکرار کنید.
درمان دارویی بیماری سبوره

درمان سبوره با طب سنتی

جوش شیرین

  • یک دوم قاشق چای خوری از جوش شیرین را با یک دوم لیوان آب به خوبی مخلوط کنید.
  • پنبه ای تمیز را در این محلول خیس کرده و بر روی لکه ها اعمال کنید.
  • به مدت پنج الی ده دقیقه صبر کنید و بعد از آن ، پوست خود را شستشو دهید.
  • این روند را یک روز در میان و برای دو هفته تکرار کنید.

چای بابونه

  • دو لیوان آب را بجوشانید ، بعد از این که آب به جوش آند ، حرارت را کم کرده و دو قاشق غذاخوری بابونه خشک شده را به آن اضافه کنید.
  • درپوش را قرار داده و اجازه دهید تا به مدت پانزده دقیقه در حرارت کم دم بکشد.
  • سپس اجازه دهید تا سرد شود و بعد چای را صاف کنید.
  • بعد از شستشوی موهایتان و اتمام استحمام ، این چای را بر روی پوست سر و موهایتان بریزید و اجازه دهید بماند.
  • یک الی دو بار در هفته این روند را تکرار کنید.

ج) درمان دارویی سبوره

کرم، شامپو یا پمادها برای کاهش التهاب

هیدروکورتیزون قوی، فلوئوسینولون یا دزوناید که کورتونهایی هستند که استفاده از آنها راحت است و بر روی پوست سر یا نواحی درگیر زده می شوند. موثرند ولی اگر مداوم و برای مدت طولانی (هفته ها یا ماهها) استفاده شوند عوارضی دارند. مثلا باعث نازک شدن پوست یا ترک پوستی می شوند.

شامپوهای ضد قارچ بطور متناوب با یک داروی قویتر

استفاده متناوب شامپو کتوکنازول با کلوبتازول مخصوص پوست سر (دوبار درهفته) می تواند موثر باشد.

درمان های خوراکی ضد قارچ

پزشکتان ممکن است برایتان تربینافین تجویز کند. البته درمان رایجی نیست. زیرا می تواند عوارض مهمی مانند مشکلات کبدی و واکنشهای حساسیتی ایجاد کند.

داروهای موثر بر سیستم ایمنی

کرمها و لوسیون حاوی تاکرولیموس و پیمکرولیموس (الیدل) می تواند موثر باشد و عوارض کمتری از کورتون داشته باشد. ولی در درمان درماتیت سبوره اولین انتخاب نیستند.

کرم و ژلهای ضد باکتری

می توان از مترونیدازول (مترولوشن و متروژل) به عنوان کرم یا ژل، یک تا دوبار در روز استفاده کرد.

نوردرمانی با دارو

این درمان شامل ترکیب پسورالن با نور درمانی است. در این درمان پسورالن به صورت خوراکی یا موضعی بر روی پوست استفاده می شود و سپس پوست در معرض نور فرابنفش قرارداده می شود. ولی این درمان در افراد با موهای ضخیم و پر پشت کمکی نمی کند.

آیا این مطلب مفید بود؟
نظر خود را بنویسید! لطفا کلیک کنید