مهمترین علل خونریزی لثه ها کدامند | نشانه های خطر +روش های درمانی

خونریزی لثه در بیشتر مواقع به دلیل عدم رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان است و می توان با انجام برخی نکات ساده و خانگی به جلوگیری از خونریزی لثه کمک کرد. تانما در این مطلب شما را با علل و علائم و روش های درمان خونریزی لثه آشنا می کند؛

خونریزی لثه چیست؟

خونریزی لثه یکی از شایع ترین نشانه های مربوط به بیماری های لثه می باشد.این بیماری می تواند به دلایل مختلفی مانند: عفونت لثه، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا برخی بیماری های داخلی ایجاد شود. اکثر افراد مبتلا به بیماری های لثه در حین مسواک زدن یا خوردن یک میوه سفت دچار خونریزی لثه خواهند شد.

علل خونریزی لثه

• ژینژیویت
• دیابت
• ترومبوسیتوپنی
• وُن-ویلبراند
• کمبود ویتامین سی
• اسکروی
• کمبود ویتامین کا
• پریودنتال
• لوسمی

عوامل خطرزا

• بیماری لثه که به معنی التهاب و عفونت لثه است.
• سفت مسواک زدن یا استفاده از مسواکی با موهای سفت.
• به تازگی شروع به نخ دندان کشیدن (به دلیل عادت نداشتن لثه به آن)
• مصرف برخی داروها مانند داروهای رقیق کننده خون
• التهاب لثه ناشی از بارداری
• اندازه نبودن دندان مصنوعی
• نقایص پروتزها یا ترمیمهای دندانی
• استعمال دخانیات و سیگار
• وراثت ( سابقه بیماری لثه در خانواده )
• ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن به دلایلی از جمله شیمی درمانی ، اچ آی وی و …
• افراد مبتلا به صرع ( داروهای مصرفی این افراد ، علاو ه براینکه موجب افزایش حجم لثه ها می شود موجب التهاب وخونریزی لثه می گردد.)
• عدم تغذیه مناسب و سوء تغذیه
• استرس و نگرانی ( یکی از انواع آن بروکسیسم است که معمولا در خواب پیش می آید و دلیل آن استرس است و باعث می شود ، فرد از خواب بیدار شود.)
• کهولت سن
• وجود دندان های شکسته یا تیز در دهان
• پیوند عضو از جمله کلیه به دلیل داروهای مصرفی می تواند خونریزی لثه را به دنبال داشته باشد.

نشانه های خطر در خونریزی لثه

• خونریزی در اثر آسیب های بسیار کوچک و حتی لمس کردن تنها
• لثه های متورم، قرمز و حساس نسبت به لمس
• احساس طعم خون در دهان
• در برخی از موارد به دلیل خونریزی لثه ها، با فشار دادن آن ها چرک از لثه ها خارج می شود.
• بوی بد دهان
• عقب رفتن لثه ها از روی دندان
• حساسیت دندان ها
• شل شدن دندان ها
• دشواری و ناراحتی به هنگام جویدن و خوردن غذا بعضاً به دلیل درد و حساسیت بیش ازحد

انواع خونریزی لثه

خونریزی لثه در بارداری

به دلیل افزایش سطح هورمون ها در طول بارداری، ممکن است لثه های شما به هنگام مسواک زدن، غذا خوردن، استفاده از نخ دندان و حتی در برخی از موارد به طور ناگهانی خونریزی کنند. در واقع تورم لثه ها در اثر بارداری معمولاً در طول بارداری و یا پس ازآن رخ می دهد، درست در زمانی که هورمون ها در بالاترین سطح خود قرار دارند.

پاک سازی منظم دندان ها و مراقبت های خانگی از اهمیت بسیار بالایی در طول دوره ی بارداری برخوردارند به خصوص اینکه خطر تولدهای زودرس در زنانی که به بیماری های لثه مبتلا هستند بیشتر می شود.

خونریزی لثه در نوزادان

در صورتی که نوزاد علاوه بر خونریزی لثه، دچار تب و بی اشتهایی باشد باید برای بررسی دقیق علت خونریزی لثه، به پزشک مراجعه کرد اما اگر خونریزی لثه به همراه تب و بی اشتهایی نباشد، خونریزی لثه به احتمال زیاد به علت دست کاری محل دندان تازه روییده توسط خود کودک یا التهابات موضعی ناشی از رویش دندان می باشد و به زودی برطرف می شود و بهتر است با دنداتپزشک مشورت کنید.

خونریزی لثه در کودکان

• رژیم غذایی نامناسب
• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
• لثه خشک
• بیماری های لثه
• خونریزی لثه پس از سوانح

خونریزی لثه در بیماران سرطانی

در سرطان خون سلول هایی در مغز استخوان که در تشکیل خون موثر هستند (معمولا گلبول های سفید)، تحت تاثیر قرار می گیرند. با تغییر در خون یا سلول های خونی، پلاکت هایی که به لخته شدن خون کمک می کنند، کاهش می یابند. درنتیجه بدن نمی تواند از ایجاد خونریزی های شدید پیشگیری کند. به همین دلیل یکی از علائم رایج در سرطان خون (لوسمی) ایجاد خونریزی است.

این خونریزی ناشی از سطران خون لثه ها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین انواع خاصی از سرطان خون به خصوص لوسمی حاد میلوئیدی یا مغز استخوان با با تورم و بزرگ شدن لثه ها همراه هستند.

در این حالت لثه ها با اقداماتی ساده مانند مسواک زدن آسیب دیده و دچار خونریزی می شوند. لوسمی می تواند یکی از علت های خونریزی لثه به دلیل تورم و بروز ناگهانی خونریزی حتی در صورت سلامت دهان و دندان باشد. با این حال همیشه این مسئله صادق نبوده و نمی توان خونریزی لثه را مربوط به سرطان خون دانست.

خونریزی لثه در بیماران قلبی

بیماری پریودنتال که از علائم آن خونریزی لثه است، می تواند روی سلامت کلی شما تاثیر گذارد. با گذر زمان، این بیماری می تواند ریسک بیماری قلبی و حمله را افزایش دهد. مطالعاتی وجود دارند که نشان می دهد احتمال ابتلا به بیماری پریودنتال در افرادی که انسداد شرائن دارند نسبت به افرادی که دهان و دندان سالمی دارند، بیشتر است.

اکنون دانشمندان دو دلیل ممکن را برای این ارتباط ذکر کرده اند. نخست اینکه باکتریهای عامل ایجاد بیماری پریودنتال می توانند مواد سمی را به جریان خون وارد کرده و به ایجاد پلاکهای چربی که موجب انسداد رگها می شوند کمک نمایند. این پلاک و رسوب ته نشین شده می تواند منجر به مشکلاتی جدی از قبیل ایجاد لخته خون شود که منجر به بسته شدن جریان خون می گردد.

دوم اینکه این باکتری ها منجر به این می شوند که کبد سطح بالایی از پروتئین های خاصی داشته باشد که مجراهای خونی را متورم می کند. تورم مجراهای خونی در نهایت منجر به حمله قلبی یا سکته می شود.

خونریزی لثه در بیماران دیابتی

خونریزی و تورم لثه ها می تواند یکی از نشانه های بارز بیماری دیابت نوع ۱ و ۲ باشد. در این بیماری، دهان توانایی مبارزه با جرم های دهانی را ندارد و در نتیجه لثه ها مستعد عفونت و خونریزی می شوند. قند خون بالا در نتیجه دیابت فرایند بهبود را برای بدن دشوار کرده که همین امر سبب بدتر شدن بیماری های لثه می شود.

خونریزی لثه در بیماران هموفیلی

یکی از علائم شایع بیماران هموفیلی ، تمایل به خونریزی از بینی ،دهان و لثه ها، با یک صدمه کوچک نظیر مسواک زدن یا اعمال دندانپزشکی است.

عوارض خونریزی لثه

مشکلات دهان و دندان

خونریزی لثه یکی از نشانه های عفونت است و معمولاً از بیماری لثه یا جینجیویت نشأت می گیرد. بیماری لثه، اگر درمان نشود، به مشکلات زیر دامن می زند:

• بدبو شدن دهان
• تحلیل لثه
• تحلیل استخوان
• لق شدن دندان
• از دست دادن دندان
• ورم لثه
• التهاب و حساسیت لثه
• قرمزی لثه
• از بین رفتن بافت لثه

بیماری ها و عوارض سیستمی

زمانی که لثه ها خونریزی می کند، پلاک می تواند از دهان به سمت دیگر نقاط بدن حرکت کند. به این ترتیب فشار روی سیستم دفاعی بدن افزایش می یابد و نمی تواند به خوبی با عوارض دیگر مقابله کند. بیماری های سیستمی مرتبط با عفونت های لثه عبارت است از:

• سکته مغزی
• حمله قلبی
• دیابت
• چاقی
• زایمان زودرس
• اختلال نعوظ

تشخیص خونریزی لثه

• معاینه ی دندان ها و لثه ها
• رادیوگرافی فک
• آنالیز خون
• Tc، Dc، Esr، Hb%، قند، کلسیم، اوره و کراتین
• عوامل انعقادی و پروترومبین در سرم خون
• زمان خونریزی و لخته شدن خون

پیشگیری از خونریزی لثه

• موثرترین راه برای پیشگیری ، رعایت بهداشت دهان ودندان به صورت صحیح است تا بدینوسیله مانع ایجاد پلاک شویم.
• حداقل روزی دوبار مسواک زدن در روز باعث حفظ بهداشت دهان و دندان شده و چنانچه لثه ها ملتهب باشند موجب از بین رفتن ورم لثه ها می شود .
• استفاده از نخ دندان و شستشوی دهان با دهان شویه های مناسب نیز باعث می شود باکتری ها و پلاک ها نتوانند به لثه ها آسیب بزنند و مدام از سطح دهان پاک شوند.
• استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید که علاه بر جلوگیری از پوسیدگی دندان ها، سلامت لثه ها را نیز تامین می کند.
• رژیم غذایی متعادل ازجمله مصرف مقدار زیادی ویتامین سی ( c) و کلسیم
• نوشیدن مقدار زیاد آب
• نوشیدن آب بعد از خوراکی ها موجب شستشوی دهان شده و زمینه رشد باکتری و تشکیل جرم های مضر لثه را کمتر خواهد کرد.
• ترک دخانیات
• عدم مصرف خوراکی یا نوشیدنی های بسیار داغ یا سرد
• در صورت ابتلا به مشکلات و بیماری های لثه مصرف خوراکی های ولرم و نوشیدنی های نسبتا خنک بدون ضرر و راحت خواهد بود.
• آرامش داشته باشید، زیرا استرس با افزایش سطح هورمون ها موجب افزایش تورم در بدن ازجمله لثه ها می شود.

روش های درمانی خونریزی لثه

درمان خانگی خونریزی لثه

عسل

عسل ماده ای ضدعفونی کننده و ضد باکتری است، بنابراین می توان از آن برای درمان مشکلات لثه مورد استفاده قرار گیرد. بعد از مسواک زدن، کمی عسل را با انگشت روی لثه ها بمالید. توجه داشته باشید که عسل را نباید به دندان ها بزنید زیرا ماده ای قندی است و در طولانی مدت باعث پوسیده شدن دندان ها می شود.

آب نمک

غرغره کردن آب نمک از جمله راه های موثر برای درمان تورم و خونریزی لثه می باشد.یک لیوان آب گرم به همراه یک قاشق نمک را باهم مخلوط کرده و سپس آن را به مدت دو دقیقه غرغره کنید. این کار 3 یا 4 بار در روز می توانید انجام دهید.

چای کیسه ای

اغلب مردم بر این باورند که نوشیدن چای، خونریزی لثه را کاهش می دهد، در صورتی که نوشیدن بیش از حد چای، باعث زرد شدن دندان ها می شود. اما برای تسکین خونریزی لثه می توانید از چای کیسه ای استفاده کنید. ابتدا یک چای کیسه ای را در آب گرم قرار دهید، بعد از چند دقیقه آن را براشته و صبر کنید تا خنک شود، حال چای را به مدت 4 الی 5 دقیقه روی ناحیه ای که دچار خونریزی یا تورم شده است قرار دهید تا تاثیر آن را مشاهده کنید.

سبزیجات خام

به طور کلی، سبزیجات سرشار از ویتامین هستند و میزان کالری و چربی در آنها بسیار کم است. بنابراین خوردن سبزیجات نه تنها برای لثه ها بلکه برای کل بدن بسیار مفید است. خوردن سبزیجات خام به بهبود جریان خون در لثه کمک می کند و می تواند خونریزی لثه را کاهش دهد.

شیر

شیر حاوی مقدار زیادی کلسیم است، پس در صورتی که با مصرف شیر هیچ مشکلی در بدن شما بوجود نمی آید حتما از آن برای درمان یا کاهش تورم لثه های خود استفاده کنید. البته باید توجه داشته باشید که شیر منبع چربی است و ممکن است مصرف آن به لثه ها آسیب برساند، بنابراین پس از نوشیدن شیر حتما مسواک بزنید.

میوه های حاوی ویتامین C

یکی از ویتامین هایی که کمبود آن باعث بروز بیماری های مربوط به لثه می شود، ویتامین C است. میوه هایی مثل لیمو، پرتقال، توت فرنگی و کیوی و همچنین سبزیجاتی مثل کلم بروکلی سرشار از ویتامین C هستند. بنابراین برای جلوگیری و درمان بیماری های لثه از این میوه ها بیشتر استفاده کنید.

درمان خونریزی لثه در طب سنتی

جوش شیرین

جوش شیرین از جمله ماده هایی است که از فاسد شدن دندان ها و همچنین بروز بیماری های مربوط به لثه جلوگیری می کند. جوش شیرین را با مقداری آب گرم مخلوط کنید تا به شکل خمیر تبدیل شود. از این خمیر می توانید به عنوان خمیر دندان استفاده کنید و با آن مسواک بزنید.

آلوئه ورا

آلوئه ورا خواص ضد باکتری دارد و می تواند باکتری هایی که منجر به تورم و خونریزی لثه می شوند را از بین ببرد. مایع داخل گیاه آلوئه ورا که به ژل آلوئه ورا معروف است را به لثه ها مالیده و ماساژ دهید.

سیر و عسل

سیر به عنوان یک آنتی بیوتیک بسیار قوی عمل می کند. همانطور که قبلا اشاره شد، عسل هم ماده ای ضد باکتری است. ترکیب این دو ماده می تواند درمان بسیار موثری را به همراه داشته باشد. یک حبه سیر را به دو تکه تقسیم و رنده کنید و با عسل مخلوط کنید. این خمیر را برای کاهش خونریزی به لثه ها بمالید.

گیاه زردچوبه

برای استفاده از این روش خانگی و طبیعی به مقدار یک قاشق چایخوری زردچوبه و یک قاشق چایخوری خردل نیاز داریم. دو مواد را با یکدیگر مخلوط کنید و آن را روی نقاط مورد بمالید و برای مدت زمان چهار الی پنج دقیقه به آرامی ماساژ دهید. پس از اتمام مدت زمان ذکر شده دهان خود را با آب نیمه گرم شستشو دهید. این روش خانگی ساده و راحت ولی در عین حال بسیار مفید را روزانه یک بار به صورت مداوم تکرار کنید تا نتایج عالی را به دست آورید.

روغن کنجد

مقدار کمی حدود دو سوم قاشق چایخوری از این روغن را با نصف فنجان آب گرم ترکیب کنید و در دهان بریزید. اجازه دهید این محلول برای مدت زمان چهار الی پنج دقیقه در دهان باقی بماند و سپس با آب نیمه گرم شستشو دهید. با انجام روزانه یک الی دو مرتبه ازاین روش خانگی و طبیعی به نتایج عالی دست خواهید یافت.

روغن میخک

از دیگر راه های متوقف کردن خونریزی لثه، استفاده از میخک است. از این ماده به دو روش مختلف می توان استفاده کرد. مقداری روغن میخک را با انگشت یا پنبه روی لثه ها بمالید. سپس تکه ای میخک را جویده تا خونریزی را متوقف یا کاهش دهد.

روغن سیاه دانه

سیاه دانه دارای خواص ضد باکتری است که به عنوان ماده ی درمانی معجزه آسایی به کار می رود. بعد از مسواک زدن، چند قطره روغن سیاه دانه را به لثه ها بمالید و ماساژ دهید. یا می توانید مقداری روغن سیاه دانه داخل یک لیوان آب گرم ریخته و با آن دهان را شستشو دهید.

درمان خونریزی لثه با دارو

در صورت مواجهه با خونریزیهای لثه در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید. چنانچه لثه ها به محض بروز نخستین نشانه ها درمان شود، می توان لثه ها را دوباره سالم کرد و از بروز بیماری های پیشرفته لثه جلوگیری نمود.

خونریزی های لثه معمولاً نتیجه تشکیل جرم و جمع شدن پلاک فراوان روی دندان و کوتاهی در رعایت بهداشت دهان و دندان است. به همین دلیل است که مراجعه منظم به دندانپزشک و اقدامات پیشگیری مانند جرم گیری برای حفظ سلامت دهان و دندان و جلوگیری از مشکلات مهم است. همچنین دندانپزشک دهانشویه یا فلورایدتراپی را برای کاهش علائم تجویز می کند.

روش های درمان، مانند جرم گیری و تصحیح سطح ریشه، روند پیشرفت بیماری لثه را آهسته می کند. اگر بیماری لثه پیشرفته باشد، دندانپزشک درمان های مستمر خونریزیهای لثه را توصیه می کند. گاهی اوقات لازم است که جراحی لثه و دندان برای کنترل خونریزی ها انجام شود.