بیماری لیکن پلان چیست و چه علایم و نشانه هایی دارد +عوارض بیماری

بیماری لیکن پلان یا خزه پوستی یک بیماری و عارضه پوستی است که با نشانه هایی چون خارش و قرمزی بروز پیدا می کند. این بیماری قابل پیشگیری نیست اما می توان آن را کنترل کرد. تانما در این مطلب علاوه بر علائم بالینی بیماری لیکن پلان ، شما را با روش های تشخیص و درمان آن آشنا می کند؛

بیماری لیکن پلان چیست؟

لیکن پلان یک نوع بثورات پوستی است که توسط سیستم ایمنی ایجاد می شود. همچنین یک بیماری التهابی است که بر روی پوست و یا غشاهای مخاطی تأثیر می گذارد. این بیماری می تواند موجب خارش، قرمزی و راش در قسمت های مختلف بدن از جمله پاها، دست ها، اندام تناسلی، ناخن و دهان شود.

شیوع بیماری لیکن پلان

انواع مختلف این بیماری در خاورمیانه، آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین شایع تر است. لیکن پلان می تواند در هر کسی و در هر سنی بروز کند، اما عوامل خاصی وجود دارد که باعث می شود برخی افراد احتمال بیشتری برای ابتلا به این وضعیت داشته باشند. شکل پوست لیکن پلان در مردان و زنان به طور یکسان ظاهر می شود، اما زنان دو برابر احتمال ابتلا به فرم دهانی این بیماری را دارند. بیماری لیکن پلان در کودکان و سالمندان بسیار و در افراد میانسال شایع است.

انواع لیکن پلان

• لیکن پلان پوستی
• لیکن پلان تناسلی
• لیکن پلان مویی و ناخن
• لیکن پلان دهانی

منشاء بیماری لیکن پلان

• عفونت های ویروسی
• آلرژن ها
• استرس
• ژنتیک
• واکنش بدن به برخی داروهاو مواد شیمیایی
• واکنش خودایمنی

علائم بیماری لیکن پلان

علائم شایع

ضایعات یا برآمدگی رنگی بر روی پوست یا ناحیه تناسلی

ضایعاتی که طی چند هفته یا چند ماه روی بدن گسترش می یابند.

خارش در محل بثورات

ضایعات سفید و شبکه ای در دهان، که ممکن است دردناک باشد یا موجب احساس سوزش شود.

تاول ها، که می ترکند و زخمی میشوند.

خطوط سفید نازک بر روی بثورات

شایع ترین نوع لیکن پلان پوست را تحت تاثیر قرار میدهد. در طول چند هفته، ضایعات ظاهر می شوند و گسترش می یابند. این وضعیت معمولا در عرض ۶ تا ۱۶ ماه از بین می رود.

علائم کمتر شایع

همچنین ضایعات در قسمت هایی علاوه بر پوست و یا ناحیه تناسلی بروز میکنند اما این موارد کمتر شایع هستند. این قسمت ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• غشاهای مخاطی
• ناخن
• پوست سر

عوارض بیماری لیکن پلان

درمان لیکن پلان در صورتی که در مهبل (واژن) شما ایجاد شود، می تواند دشوار باشد. این نوع از لیکن پلان می تواند به درد، زخم، و ناراحتی در طول رابطه جنسی منجر شود. ابتلا به لیکن پلان می تواند خطر ابتلا به کارسینوم سلول سنگفرشی را نیز افزایش دهد. افزایش این خطر اندک است، اما باید برای معاینه های روتین سرطان پوست به پزشک خود مراجعه کنید.

تشخیص بیماری لیکن پلان

هر گاه متوجه بروز بثورات پوستی یا ضایعاتی در دهان و یا اندام تناسلی خود شدید، باید در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید. در صورتی که تشخیص لیکن پلان مشخص نباشد یا علائم شما خیلی ناراحت کننده باشند پزشک ممکن است شما را به یک متخصص پوست ارجاع دهد.

پزشک عمومی یا متخصص پوست ممکن است تنها با نگاه کردن به بثورات بتواند تشخیص دهد که شما مبتلا به لیکن پلان هستید یا خیر. برای تأیید تشخیص، ممکن است نیاز به آزمایشات بیشتری داشته باشید.

این آزمایشات می توانند شامل بیوپسی باشند، یعنی نمونه ای کوچک از سلول های پوست که زیر میکروسکوپ بررسی میشوند، یا آزمایش آلرژی برای فهمیدن اینکه آیا واکنش آلرژیک دارید یا خیر. اگر پزشک شما مشکوک شود که علت اصلی عفونت است، ممکن است لازم باشد آزمایشی برای هپاتیت C انجام دهید.

پیشگیری از بیماری لیکن پلان

در حال حاضر بیمرای لیکن پلان قابل پیشگیری نیست و فقط می توان با کاهش استرس ورعایت برخی رژیم های غذایی و مصرف برخی داروها آن را مدیریت و کنترل کرد.

درمان بیماری لیکن پلان

برای موارد خفیف لیکن پلان، که معمولا طی چند هفته یا چند ماه از بین می روند، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید. اگر علائم ناراحت کننده یا شدید باشند، پزشک شما می تواند دارو تجویز کند.

درمان دارویی

• البته هیچ درمان قطعی برای لیکن پلان وجود ندارد، اما داروهایی که علائم را درمان می کنند مفید هستند و برخی ممکن است حتی قادر باشند علت اصلی احتمالی را مورد هدف قرار دهند. داروهایی که اغلب تجویز می شوند عبارتند از:
• رتینوئید، که مربوط به ویتامین A است و به صورت موضعی یا خوراکی مصرف می شود.
• کورتیکواستروئیدها باعث کاهش التهاب می شوند و می توانند به صورت موضعی، خوراکی یا تزریقی استفاده شوند.
• داروهای آنتی هیستامین التهاب را کاهش می دهند و ممکن است به طور خاص در مواردی که بثورات شما توسط آلرژن ها ایجاد می شوند مفید باشند.

درمان خانگی

• خیساندن بدن در وان بلغور جو دوسر
• اجتناب از خراشیدگی پوست
• استفاده از کمپرس های سرد روی بثورات
• استفاده از کرم های ضد خارش بدون نسخه

قبل از اضافه کردن محصولات بدون نسخه به برنامه درمانی خود با پزشک صحبت کنید. به این ترتیب مطمئن خواهید شد که هیچ کدام از محصولاتی که مصرف میکنید با داروهای تجویزی که در حال مصرف آنها هستید تداخل ندارند.

رژیم غذایی

رژیم غذایی خاصی برای فرد مبتلا به لیکن پلان لازم نیست، با این حال چنانجه مخاط دهان گرفتار باشد بهتر است از مصرف غذاهای تند، آب مرکبات و نوشابه های کافئین دار مثل کولا و قهوه پرهیز کنید.

درمان های دیگر

• کرم های غیر استروئیدی که به صورت موضعی استفاده می شوند و می توانند سیستم ایمنی بدن شما را سرکوب کنند و بثورات را از بین ببرند.
• نور درمانی، لیکن پلان را با نور ماوراء بنفش درمان می کند.

بیماری لیکن پلان در بارداری

لیکن پلان بیماری ای است که خطری نه در دوران بارداری و نه بعد از بارداری به همراه ندارد. اما باید گفت این بیماری پوستی به دلیل شکل ظاهری که دارد و با خارش همراه است کمی باعث اذیت بیمار ممکن است بشود. همچنین نحوه درمان برای این بیماری استفاده از کرم های موضعی است که بازهم خطری برای مادر باردار ندارد.

البته در مورد استرس دوران بارداری باید بگویم استرس زیاد ممکن است باعث تشدید هر بیماری بشود. به همین خاطر توصیه می شود ماردان بارداری که این بیماری پوستی را دارند، استرس های دوران بارداری را کاهش دهند. اما به طور کل مادران با این شرایط باید بیشتر تحت نظر باشند. ممکن است برخی از افرادی که لیکن پلان دارند، مجبور شوند چند هفته از قرص کورتون استفاده کنند. در این خصوص باید زیر نظر هم متخصص پوست و هم متخصص زنان باشند و باید فشار خون و قند خونشان مرتب چک شود.