چگونه از عفونت قارچی واژن پیشگیری کنیم | بانوان بخوانند

عفونت قارچی واژن یک بیماری نسبتا شایع در زنان است و بسیاری از زنان این مشکل را حداقل یکبار در زندگی خود تجربه می کنند هر چند خفیف و گذرا. تانما در این مطلب ضمن بیان علل و عوارض عفونت قارچی واژن، روش های درمان آن را برایتان بیان می کند؛

انواع عفونت های واژن

• واژینوز باکتریال
• عفونت تریکومونیازیس
• عفونت قارچی واژن

عفونت قارچی واژن چیست ؟

عفونت واژینال یک عفونت قارچی است که باعث سوزش، ترشحات و خارش شدید واژن و لابیا، بافت هایی که در دهانه واژن قرار دارند، می شود. عفونت قارچی واژن کاندیدیازیس واژینال نیز نامیده می شود. عفونت قارچی واژینال در برخی از دوره های زندگی از هر 4 زن 3 نفر را تحت تاثیر قرار می دهد و بسیاری از خانم ها حداقل دو بار این مشکل را تجربه می کنند.

عفونت قارچی واژینال عفونت منتقله ی آمیزشی تلقی نمی شود، اما به طور معمول خطر ابتلا به عفونت قارچی در اولین فعالیت جنسی وجود دارد. همچنین شواهدی مبنی بر اینکه عفونت ها ممکن است با تماس دهان به ناحیه ی تناسلی (رابطه جنسی دهانی-تناسلی) مرتبط باشد، وجود دارد.

شیوع عفونت قارچی واژن

عفونت قارچی واژینال عمدتاً در زنان در سنین باروری و در دوران قاعدگی رخ می دهد. در دوران یائسگی در میان زنانی که از هورمون درمانی با استروژن استفاده نمی کنند به ندرت دیده می شود و دخترخانم ها هم ممکن است مانند خانم های متاهل دچار عفونت های واژینال شوند و این موضوع اصلا جای تعجب ندارد، فقط میزان شیوع بیماری در دخترها کمتر است.

نزدیک به 75 درصد زنان در طول زندگی خود حداقل یک بار عفونت قارچی را در ناحیه تناسلی شان تجربه می کنند و در 20-10 درصد موارد، این عفونت عود کننده است. به عبارت دیگر از هر ۱۰ خانم یک نفر عفونت قارچی واژن دارد. ۳۰ تا ۴۰ درصد از آن ها نیز ممکن است در دوران بارداری با این مشکل روبه رو شوند. در ضمن قارچ معمولا در محیط گرم و مرطوب رشد میکندو در فصل تابستان و استخرها شایعتر است.

علل عفونت قارچی واژن

باکتری مفیدی به نام لاکتوباسیلوس در واژن زندگی می کند که از رشد و نموِ نوعی قارچ موسوم به کاندیدا (که نوعی میکروارگانیسم طبیعی در ناحیه ی واژن است) جلوگیری می کند. در صورت بهم ریختن تعادل در نسبت این قارچ و باکتری مفید واژن، باکتری نمی تواند وظیفه اش را به خوبی انجام دهد؛ درنتیجه، رشد بیش ازحد قارچ، باعث بروز نشانه های عفونت قارچی واژینال می شود.

عوامل خطر عفونت قارچی واژن

• غذای فراوان برای رشد قارچ ها
• با افزایش سطح استروژن در طول بارداری، زنان بیشتر ممکن است به عفونت قارچی مبتلا شوند.
• تغییرات سطح هورمون در طول یک چرخه ی قاعدگی طبیعی ممکن است بر سلامت واژن اثر بگذارد و به عفونت قارچی موقتی یا راجعه منجر شود.
• زنانی که قرص های ضد بارداری ای را مصرف می کنند که حاوی مقادیر بالای استروژن است و زنانی که با استروژن هورمون درمانی می شوند، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت قارچی هستند.
• زنان مبتلا به دیابت (کنترل شده یا کنترل نشده)، بیشتر ممکن است به عفونت قارچی دچار شوند.
• نبود باکتری کافی برای کنترل قارچ ها
• آنتی بیوتیک های با طیف وسیع، باکتری های «خوبِ» لاکتوباسیلوس را در واژن از بین می برند. این اتفاق، رشد بیش از اندازه ی قارچ ها را به دنبال دارد.
• شیمی درمانی برای درمان سرطان، احتمال ابتلا به عفونت قارچی را افزایش می دهد.
• زنانی که به دلیل درمان با کورتیکواستروئید یا بیماری ایدز سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر ممکن است به عفونت قارچی مبتلا شوند.

نشانه های عفونت قارچی واژن

علائم شایع

• خارش و سوزش در واژن و لابیا
• احساس سوزش، به خصوص در هنگام مقاربت یا هنگام ادرار کردن
• قرمزی و تورم لابیاها
• درد و زخم واژن
• دیده شدن دانه های قرمز در واژن
• ترشحات غلیظ، سفید و بدون بو با ظاهری پنیری در واژن
• ترشحات آبکی واژن

علائم اورژانسی

• تب
• لرز
• راش یا کهیر
• درد در ناحیه ی زیر شکم، کمر یا شانه
• تهوع یا استفراغ
• ترشح بدبوی واژن به رنگ سبز یا خاکستری
• قاعدگی نامنظم
• تکرر ادرار، نیاز فوری به دفع ادرار و مشکل در دفع ادرار.

تشخیص عفونت قارچی واژن

تشخیص عفونت قارچی واژن با علایم بالینی و معاینه با اسپکولوم و مشاهده قرمزی و ترشحات پنیری در دیواره واژن مسجل می شود.همچنین تشخیص آن با جمع آوری ترشحات از طریق سواب و بررسی آزمایشگاهی نیز انجام می شود ولی بطور معمول لازم نیست.

پیشگیری از عفونت قارچی واژن

بایدها

• رژیم غذایی مناسب
• مصرف ماست یا مکمل های حاوی باکتری لاکتوباسیلوس
• پوشیدن لباس هایی از جنس الیاف طبیعی مانند کتان، پنبه و ابریشم
• شستن لباس ِ زیر در آب گرم
• استفاده از محصولات بهداشتی مرغوب و تعویض به موقع آنها

نبایدها

• پوشیدن شلوارهای تنگ، جوراب شلواری، لباس های تنگ یا ساق های چسبان
• استفاده از دئودورانت یا تامپون ها و پدهای معطر
• نشستن با لباس های نمدار و مرطوب، به ویژه مایو
• نشستن در وانِ آب داغ یا دوش گرفتن با آب داغ
• استفاده از دوش واژینال جهت تمیز کردن واژن

درمان عفونت قارچی واژن

الف) درمان خانگی عفونت قارچی واژن

ماست یونانی

بهترین درمان خانگی، مصرف ماست ساده ی یونانی است. ماست حاوی مواد پروبیوتیک و باکتری های مفید و ضروری مانند لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس است که محیط واژن را سالم نگه می دارند. برخی از پروبیوتیک ها در جلوگیری از کاندیدا آلبیکنس مؤثر هستند. بهتر است از ماست ساده و فاقد شکر افزودنی استفاده کنید، چرا که شکر قارچ های کاندیدا را تغذیه و رشد آنها را تسریع می کند.

همین طور می توانید در ناحیه واژن خود کمی ماست بمالید. ماست حاوی موادی است که عفونت های قارچی را از بین می برد.روزانه چند قاشق ماست به این ناحیه بمالید و بگذارید تا خشک شود و سپس آن را بشویید و خشک کنید. ماست استفاده شده باید از نوع ساده باشد و باید از مصرف ماست با طعم های مختلف مثلا ماست موسیر و ماست بادمجان پرهیز کرد.

مکمل ها و شیاف های پروبیوتیک

پروبیوتیک ها به برقراری تعادل بین باکتری و قارچ کمک می کنند. مواد پروبیوتیکیِ حاوی انواع باکتری های خانواده ی لاکتوباسیلوس را در رژیم غذایی تان بگنجانید.

مکمل های خوراکی مفید هستند، اما تأثیر کامل آنها بر عفونت قارچی ۱۰ روز طول می کشد. برای دستیابی به نتایج سریع تر، بهتر است که از شیاف پروبیوتیک استفاده کنید.

پراکسید هیدروژن

براساس مطالعات آزمایشگاهی، پراکسیدهیدروژن ضدباکتری و نابودکننده ی قارچ است. با اینکه این ماده برای همه ی گونه های قارچ کارساز نیست، اما برخی زنان به طور موضعی از آن استفاده می کنند و ادعا دارند که مؤثر است. قبل از مصرف پراکسیدهیدروژن روی دستگاه تناسلی، آن را رقیق کنید و مصرف آن را بیشتر از ۵ روز متوالی ادامه ندهید.

ویتامین C

ویتامین C تقویت کننده ی سیستم ایمنی بدن است و داشتن سیستم ایمنی قوی می تواند بدن شما را به حالت تعادل برگرداند. ویتامین C (اسید آسکوربیک) خوراکی، خواص ضدمیکروبی دارد و می تواند رشد قارچ کاندیدا را متوقف کند.

استفاده ی موضعی از این قرص ممکن است موجب سوزش پوست حساس واژن شود. پس به جای استفاده ی موضعی از آن، بهتر است که مصرف خوراکی ویتامین C را افزایش دهید. این ویتامین سیستم ایمنی بدن تان را تقویت می کند و آن را برای مقابله با عفونت قارچی توانمند می سازد.

سیر

مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که سیر در نابود کردن قارچ کاندیدا مؤثر است. با این حال، هنوز به طور کامل روشن نیست که آیا در شرایط غیرآزمایشگاهی نیز اثربخش است یا خیر. گزارش هایی وجود دارد که نشان می دهند استفاده ی موضعی از سیر در ناحیه ی واژن با سوزش و درد شدید همراه است. بنابراین برای استفاده از مزایای سیر، بهتر است تا مقدار آن را در رژیم غذایی افزایش دهید.

پیاز

برای رفع عفونت قارچی واژن پیاز را حرارت بدهید و آن را در مناطق آسیب دیده قرار دهید ، این روش به این دلیل موثر است که گاز پیاز به پوست می رسد و در نهایت با قارچ مبارزه می کند.

ب) درمان عفونت قارچی واژن در طب سنتی

دارچین و عسل

برای درمان عفونت واژن، پودر دارچین را با عسل مخلوط کنید و یک خمیر آماده کنید. این خمیر را روی واژن قرار دهید تا در مدت کوتاهی عفونت قارچی را رفع کند. همچنین می توانید یک تکه چوب دارچین را داخل فنجان آب بجوشانید و اجازه دهید تا کمی سردتر شود، سپس آب لیمو و عسل به آن اضافه کنید و ترکیب حاصله را بخورید، تکرار مصرف هر روز این نسخه نتیجه عالی خواهد داشت.

روغن پونه کوهی

بهترین روش برای مصرف روغن پونه ی کوهی، استنشاق آن به شکل بخور است. برخی از مطالعات، در حال بررسی روش های دیگری برای استفاده از این روغن هستند؛ بنابراین درحال حاضر بهتر است آن را به صورت مخلوط با روغن زیتون یا روغن بادام شیرین استفاده کنید. سه تا پنج قطره از این روغن را با حدود ۳۰ گرم از روغن زیتون یا روغن بادام مخلوط کنید. آن را روی پوست بگذارید و ماساژ بدهید یا اینکه مانند بخور استنشاق کنید. روغن اسانسی را کاملا به واژن نزدیک نکنید.

روغن درخت چای

روش اول

چند قطره روغن درخت چای را در یک لیوان آب بریزید و سپس تامپون را به این مواد آغشته کنید و وارد ناحیه واژن کنید. اگر این کار را چند روز و روزی سه مرتبه انجام دهید، عفونت قارچی از بین خواهد رفت.

روش دوم

برای درمان عفونت قارچی واژن ترکیب 1 قاشق غذاخوری از ژل آلوئه را با 2 یا 3 قطره از روغن درخت چای مخلوط کنید و ترکیب حاصل را روی قسمت های مورد نظر استعمال کنید. خانم های باردار نباید از این روغن استفاده کنند زیرا ممکن است برای کودک مضر باشد.

دمنوش آویشن

یک فنجان آب بجوشانید و بعد 1 قاشق چایخوری آویشن خشک به آن اضافه کنید. حالا اجازه دهید مدتی دم بکشد و زمانی که خنک شد. 2 تا 3 فنجان دمنوش در روز بنوشید.

سرکه سیب

برای درمان خانگی عفونت قارچی واژن یک تکه پارچه تمیز بردارید و آن را در سرکه سیب فرو ببرید تا به خوبی به سرکه سیب آغشته بود، پارچه را در منطقه ی آسیب دیده استعمال کنید. پس از 3 تا 4 دقیقه پارچه را بردارید ، برای درمان سریعتر و نتیجه بهتر این روش را دو بار در روز انجام دهید.

جوش شیرین

برای استفاده از جوش شیرین برای رفع عفونت قارچی 2/1 تا 4/3 قاشق چایخوری از آن را با یک لیوان آب مخلوط کنید و بلافاصله آن را بنوشید ، مصرف ترکیب هر روز با معده ی خالی تاثیر عالی دارد.

عسل

عسل عفونت واژن و دیگر عفونت های قارچی را تسکین می دهد. دست کم به مدت 20 دقیقه عسل را در ناحیه ی آلوده استعمال کنید و سپس آن را بشویید. این کار باعث کاهش سوزش و خارش ناشی از عفونت می شود.

ج) درمان دارویی عفونت قارچی واژن

درمان های واژینال

درمان عفونت قارچی واژینال اغلب شامل کرم یا قرص واژینال است. که کرم یا قرص را در هنگام خواب با یک اپلیکاتور داخل واژن قرار می دهند. علاوه بر داروهای تجویزی داروهای بدون نسخه نیز وجود دارند، بهتر است برای استفاده از آن ها از پزشک یا پرستار خود سؤال کنید. درمان های یک، سه و هفت روزه به یک اندازه مؤثر هستند و طول درمان بستگی به شدت عفونت شما دارد.

درمان های خوراکی

قرص تجویزی به نام فلوکونازول گزینه ی دیگری برای درمان عفونت های واژن است. بیشتر خانم ها تنها به یک دوز از این دارو نیاز دارند. هرچند خانم های مبتلا به عفونت های پیچیده (مانند کسانی که با مشکلات پزشکی زمینه ای، عفونت های قارچی مکرر یا علائم و نشانه های شدید درگیر هستند) ممکن است نیاز به دوز دوم در ۷۲ ساعت (سه روز) پس از مصرف دوز اول پیدا کنند.

عوارض جانبی فلوکونازول خفیف و نادر است که ممکن است شامل ناراحتی معده، سردرد و بثورات پوستی باشد.فلوکونازول با تعدادی از داروها تداخل دارد. اگر نگرانی دارید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید. فلوکونازول در دوران بارداری توصیه نمی شود، زیرا خطر آسیب به جنین در حال رشد وجود دارد.

درمان عفونت قارچی واژن در بارداری

در طول دوران بارداری، کاهش سطح ایمنی وافزایش سطح استروژن و پروژسترون به ایجاد محیط مستعد رشد این قارچ کمک می کند و شانس ابتلای مادر باردار به عفونت قارچی واژن بیشتر می شود.کرم واژینال که به صورت موضعی تجویز می شود یا داروی ضد قارچ خوراکی از جمله درمان های شایع این بیماری است.اما در بارداری، داروی خوراکی منع مصرف دارد.اپلیکاتور کرم یا قرص واژینال را تا انتها وارد واژن نکنید چون ممکن است به دلیل التهاب بافت واژن و سرویکس دچار لکه بینی یا خونریزی شوید.تا نیمه وارد کنید کافیست.