کاربرد پماد فلوئوسینولون چیست | میزان مصرف + موارد منع مصرف

پماد فلوئوسینولون یک پماد موضعی است که به منظور کاهش و رفع خارش و التهاب توسط پزشک تجویز می شود. به منظور افزایش فواید این پماد یا کرم موضعی بهتر است از مصرف خودسرانه و بیش از حد معمول آن بپرهیزید. تانما در این مطلب نکات خوبی را در خصوص فواید و مضرات پماد فلوئوسینولون و نحوه مصرف آن بیان می کند؛

پماد فلوئوسینولون چیست؟

پماد فلوئوسینولون که با نام لاتین Fluocinolone Acetonide و نام های تجاری Flionid و Fluonex شناخته می شود، به عنوان داروی ضد التهاب موضعی و گلوکوکورتیکوئید صناعی با قدرت اثر متوسط مورد استفاده قرار می گیرد. رده بارداری این دارو C بوده و فرمول شیمیایی آن C۲۴H۳۰F۲O۶ است.

در واقع فلوئوسینولون یک داروی کورتونی است که برای درمان التهاب های پوستی، خارش، قرمزی پوست و آلرژی فصلی استفاده می شود. همچنین از فلوسینولون جهت درمان پوسته پوسته شدن، مشکلات مختلف پوستی از جمله پسوریازیس استفاده میشود. در ضمن پماد فلوئوسینولون یک داروی موضعی برای پوست می باشد، اما به دلیل کورتونی که دارد نباید در صورت، کشاله ران یا زیر بغل استفاده شود، مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد.

اشکال دارویی فلوئوسینولون به صورت پماد، ژل و کرم ۰٫۰۲۵ درصد است. این دارو در دسته کورتیکواستروئیدهای موضعی قرار می گیرد. مکانیسم اثر این دارو به این گونه است که با عبور از عرض غشای سلولی به هسته سلول نفوذ کرده و به ساخت پروتئین های مختلف جهت تحریک آنزیم های خاص با تحریک روند رونویسی mRNA کمک می کند.

پماد فلوئوسینولون از بروز علائم اولیه التهاب مانند گشاد شدن مویرگ ها، فعالیت فاگوسیت ها در محل التهاب و رسوب فیبرین جلوگیری کرده و با به تاخیر انداختن التهاب با ساخت مویرگ ها، کلوئید و کلاژن تاثیرات مثبت فراوانی بر التهاب می گذارد.

کاربرد پماد فلوئوسینولون چیست؟

پماد فلوئوسینولون و کرم فلوئوسینولون برای رفع التهاب و علائم خارش در درماتوزهای حساس به کورتیکواستروئید از جمله درماتیت تماسی، درماتیت آتوپیک، اگزمای سکه ای، اگزمای ناشی از استاز، اگزمای استئاتوتیک، لیکن پلان، لیکن سیمپلکس مزمن، واکنش محل گزش حشرات، سوختگی و آفتاب سوختگی محدود درجه یک و دو کاربرد دارد.

فواید و مضرات مصرف پماد فلوئوسینولون چیست؟

مکانیسم اثر فلوئوسینولون استوناید شامل موارد زیر است: ممانعت از پروسه های ابتدایی التهاب مانند ادم، رسوب فیبرین، گشاد شدن مویرگ ها، حرکت فاگوسیت ها به منطقه التهاب و فعالیت آن ها، ممانعت از پروسه های تاخیری التهاب مانند تولید مویرگ ها، کلاژن، تشکیل کلوئید و به طور کلی اعمال اثرات کاتابولیک.

فواید مصرف پماد فلوئوسینولون

در ضمن واکنش مناسب درمانی به فلوئوسینولون به صورت کاهش خارش و رفع التهاب و پوسته ریزی می باشد. به دلیل اثر ضد التهابی موضعی فلوئوسینولون استوناید، ممکن است از کرم فلوئوسینولون برای جوش به صورت موضعی استفاده شود تا التهابات و قرمزی ناشی از جوش کاهش یابد. همچنین برای درمان التهاب ناشی از عفونت های واژن ممکن است پماد فلوئوسینولون برای خارش واژن به همراه دارو های مناسب دیگر تجویز گردد. مهم ترین فواید پماد فلوئوسینولون را در زیر می خوانید:

درمان جوش

پماد فلوئوسینولون داروی موضعی همراه با کورتون بوده که برای صورت، گردن، کشاله ران و زیر بغل کمتر مصرف شود. این دارو که یکی از بهترین داروهای ضد التهاب و آلرژیک است، می تواند به خوبی با مشکلات و عوارض این بیماری ها از جمله خارش، جوش، تورم و قرمزی مبارزه کند.

کرم فلوئوسینولون می تواند، جوش و یا جای جوش را از بین ببرد، ولی به دلیل وجود کورتون قوی در خود بهتر است برای جوش های صورت و گردن مورد استفاده قرار نگیرد و جانب احتیاط در این زمینه رعایت شود. کرم فلوئوسینولون ممکن است به عنوان بخشی از یک داروی ترکیبی مورد استفاده قرار بگیرد.

روشن شدن پوست و برطرف ساختن لک صورت

از آنجایی که در بخش فوق نیز به آن اشاره کردیم پماد فلوئوسینولون دارای کورتون فراوان است و مصرف آن در صورت، کشاله ران، زیر بغل و گردن باید حتما زیر نظر پزشک صورت گرفته و جوانب احتیاط به خوبی رعایت شود. با این وجود، این دارو یکی از مهمترین داروها در زمینه بهبود شرایط پوستی و کاهش علائم پسوریازیس و انواع التهاب است.

برطرف ساختن قرمزی ناشی از التهاب به روشن شدن پوست کمک می کند. همچنین پماد فلوئوسینولون مانع از پوسته پوسته شدن پوست در محل التهاب می شود. کاهش التهاب به کاهش لک بر روی پوست نیز منجر خواهد شد.

مضرات مصرف پماد فلوئوسینولون

کرم فلوئوسینولون باعث خواب آلودگی نمی شود ، اما می تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند. عوارض جانبی رایج دیگری که با استفاده از کرم فلوسینولون ایجاد می شود ، شامل مشکلاتی در مورد پوست درمان شده است؛ مانند:

• خشک کردن یا ترک خوردن
• قرمزی
• تحریک
• آکنه
• خارش
• سوزش
• رنگ پوست روشن

اگر این اثرات خفیف باشد ، ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر آنها شدیدتر هستند یا از بین نمی روند ، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
عوارض جانبی جدی
در صورت بروز عوارض جانبی جدی زیر ، فوراً با پزشک تماس بگیرید:

• بثورات شدید پوستی. علائم شامل موارد زیر است
• پوست قرمز ، خارش دار و تحریک شده
• عفونت های پوستی. علائم شامل موارد زیر است
• پوست قرمز ، تورم پوست، گرما
• درد در محل درمان

سندرم کوشینگ علائم شامل موارد زیر است:

• گرد بودن صورت (معروف به صورت ماه)
• افزایش وزن به خصوص در اطراف میانه
• علائم کشش صورتی یا بنفش روی معده ، ران ، بازوها و قفسه سینه شما

نارسایی آدرنال. علائم شامل موارد زیر است:

• خستگی
• ضعف عضلانی
• کاهش وزن
• سرگیجه
• غش

دستور مصرف پماد فلوئوسینولون چگونه است؟

دوزهای مختلف پماد فلوئوسینولون از طرف پزشک متخصص بسته به نوع بیماری و شرایط فردی هر شخص (به طور مثال در کودکان از دوزهای کمتر دارو) تجویز می شود. حل متابولیسم پوستی پماد فلوئوسینولون پوست بوده ولی نسبت به سایر کورتیکواستروئیدها جذب سیستمیک بیشتری دارد.

میزان مصرف پماد فلوئوسینولون

• مصرف پماد فلوئوسینولون و کرم فلوئوسینولون در بالغین: ۲ تا ۴ بار در روز کرم یا پماد ۰٫۰۲۵ درصد فلوئوسینولون استوناید در موضع مصرف شود.
• مصرف پماد فلوئوسینولون و کرم فلوئوسینولون در کودکان بالای دو سال: یک بار در روز پماد یا کرم فلوئوسینولون استوناید در موضع مصرف شود.

نحوه مصرف پماد فلوئوسینولون

پماد فلوئوسینولون تنها به عنوان موضعی و استعمالی قابل استفاده است که در ادامه نحوه و طریقه صحیح مصرف این پماد توسط پزشک به شما آموزش داده خواهد شد:

• ابتدا باید دست خود را شسته و خشک کنید، سپس محل التهاب را به خوبی تمیز کنید.
• لایه نازکی از پماد را بر روی محل آسیب دیده قرار دهید، محل پماد زده را نباید با باند و یا پارچه پوشاند.
• در صورتی که محل تورم و التهاب دیده شما دست هایتان نیست، بعد از مصرف دست هایتان را به خوبی بشویید، ولی اگر برای کاهش التهاب دست هایتان از این کرم استفاده می کنید، دیگر نیازی به شستشو دست ها نیست.
• افراد بزرگسال ۲ الی ۴ بار و افراد بالای دو سال یک بار در روز می توانند از کرم فلوئوسینولون استفاده کنند.
• از ورود این پماد به چشم، دهان و بینی اجتناب کنید. در صورت بروز چنین مشکلی حتما محل را با آب فراوان شست و شو دهید. در صورت بهبود نیافتن با گذشت ۲ هفته از مصرف این دارو حتما با پزشک خود مشورت کنید.
• در صورتی که عفونت های پوستی نظیر عفونت های قارچی و یا باکتریایی بر روی پوست شما وجود داشته باشد و یا به تازگی ایجاد شده باشد، باید هرچه سریعتر با پزشک خود درباره مصرف کرم فلوئوسینولون مشورت کنید.
• نکته ایی که در پایان باید ذکر شود این است که اگر بعد از دو هفته از مصرف پماد فلوئوسینولون هیچ بهبودی در پوست ظاهر نشد حتما مصرف این پماد را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.

نگه داری از پماد فلوسینولون

نحوه نگهداری از داروها نیز مساله مهم است. بنابراین برای نگهداری پماد فلوسینولون توجه به نکات زیر مهم است:

• کرم فلوسینولون را در دمای اتاق بین ۶۸ درجه فارنهایت و ۷۷ درجه فارنهایت (۲۰ درجه و ۲۵ درجه سانتیگراد) ذخیره کنید.
• این دارو را از نور محافظت کنید.
• این دارو را فریز نکنید.
• ظرف خامه را محکم بسته نگه دارید.

نحوه نگهداری پماد در سفر

• همیشه داروهای خود را با خود همراه داشته باشید. آن را در کیف حمل خود نگه دارید.
• نگران ماشینهای پرتونگاری فرودگاه نباشید. آنها نمی توانند به داروی شما آسیب برساند.
• ممکن است شما نیاز به نشان دادن داروخانه به کارکنان فرودگاه داشته باشید. همیشه ظروف دارای برچسب اصلی را با خود حمل کنید.
• این دارو را در محفظه دستکش اتومبیل خود قرار ندهید و آن را در ماشین رها نکنید. وقتی هوا بسیار گرم یا بسیار سرد است ، از انجام این کار خودداری کنید.

موارد منع مصرف پماد فلوئوسینولون کدامند؟

پماد فلوسینولون با وجود فوایدی که دارد در برخی افرادو شرایط می تواند عوارضی داشته و منجر به منع مصرف شود:

• اگر قسمتی از بدن دچار زخم, التهاب شدید یا عفونت باشد, از استفاده این پماد در آن قسمت خودداری شود. همچنین بر روی جوش صورت نباید زده شود.
• زنان باردار یا شیر ده با نظر پزشک منعی برای استفاده از این دارو ندارند ولی از تماس این پماد به ناحیه اطراف سینه جدا خود داری کنند.
• افرادی که دیابت, بیماری سل و آب مروارید دارند مجاز به استفاده از این دارو نیستند.
• * از تماس دارو با چشم ها جلوگیری نماید و چنانچه دارو با چشم ها تماس پیدا کرد، فورا چشم ها را با آب شستشو دهید.
• * از استفاده پاسمان، پوشش یا روکشی دیگر بر روی محل تحت درمان اجتناب نمایید و تنها با تجویز پزشک می توانید این عمل را انجام دهید.
• * از افزایش خودسرانه دارو پرهیز نمایید و بدن اطلاع پزشک دارو را ترک نکنید و نباید بیش از دوز تجویز شده استفاده نماید.
• * برای درمان مشکلات و آسیب های پوستی دیگر نباید بدون مشورت پزشک از این دارو استفاده کنید.
• * چنانچه پس از گذشت یک هفته تغییری در بهبود مشکل پوستی حاصل نگردد و یا اینکه تشدید گردد باید موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
• * استفاده از پماد فلوئوسینولون برای کودکان در روز یک مرتبه می باشد و طول درمان با آن نباید بیشتر از دو هفته باشد در غیر این صورت باید حتما با تجویز پزشک همراه باشد.
• * مصرف این دارو در کودکان برای سطح زیادی از بدن باید با دستور پزشک مورد استفاده قرار گیرد.
• * در مصرف این پماد برای مناطقی از پوست کودکان که با محل اردرار در تماس می باشد نباید از شورت پلاستیکی، پوشک یا کهنه استفاده گردد.
• * در صورتی که یک نوبت از دوز مصرفی دارو فراموش شود به محض یاداوری باید آن را مورد مصرف قرار دهید، اما چنانچه زمان یاداوری نزدیک به نوبت بعدی مصرف دارو باشد باید دوز فراموش شده را استفاده نکنید و در نوبت بعدی دارو را به همان ترتیب قبل مصرف نمایید.
• * مصرف کرم و پماد فلوئوسینولون در کودکان بالای ۲ سال مجاز است. پماد فلوئوسینولون برای نوزاد زیر ۲ سال کاربرد درمانی ندارد.

مصرف پماد فلوئوسینولون در بارداری خطرناک است؟

پماد موضعی فلوئوسینولون در گروه C بارداری قرار دارد و به این معنا است که تحقیقات انجام شده روی حیوانات، اثرات نامطلوبی را برای مادر در هنگام استفاده از این پماد نشان داده شده است. هنوز مطالعات کافی بر روی انسان انجام نشده است تا اطمینان حاصل شود که این دارو چه تاثیری بر جنین خواهد داشت. اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید قبل از تجویز با پزشک خود مشورت کنید، همچنین اگر در زمان استفاده از این دارو باردار شدید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.