کلستاز بارداری چیست و چه خطراتی برای مادر و جنین دارد؟

کلستاز بارداری یک بیماری نسبتا شایع در اواخر بارداری است که خارش شدید را به همراه دارد و مادر باردار دچار کلافگی و حنی نگرانی می شود. تانما در این مطلب از نشانه های کلستاز بارداری و پیچیدگی های کلستاز بارداری برایتان می گوید؛

کلستاز بارداری چیست؟

کلستاز کبدی بارداری یا کلستاز بارداری نوعی بیماری کبدی است که در اواخر بارداری اتفاق می افتد. کلستاز بارداری خارش شدیدی را به دنبال دارد. خارش ناشی از کلستاز بارداری در دست ها و پاها روی می دهد اما ممکن است سایر بخش های بدن نیز به خارش ناشی از کلستاز بارداری دچار شوند.

کلستاز بارداری می تواند بسیار آزاردهنده باشد همچنین خطر کلستاز بارداری برای جنین و مادر بالا می باشد. اگر احتمال بروز خطر کلستاز بارداری وجود داشته باشد در آن صورت متخصص زنان و زایمان دستور انجام زایمان را خواهد داد.

منشأ کلستاز بارداری

کلستاز نام بیماری است که در آن پوست دچار خارش شدید می شود، علت بروز کلستاز و خارش بدن، تجمع نمک های صفراوی در بدن است.

علل کلستاز بارداری

علت کلستاز بارداری شناخته شده نیست. به نظر می رسد ژن ها در علت کلستاز بارداری دخالت دارند. برخی اوقات کلستاز بارداری در خانواده به طور موروثی منتقل می گردد. برخی واریانت های ژنتیکی در ارتباط با کلستاز بارداری شناخته شده است.هورمون های بارداری به نظر می رسد در علت کلستاز بارداری دخالت داشته باشند. هورمون های بارداری در زمانی نزدیک به زایمان افزایش می یابند.

متخصصین بر این باورند که افزایش مقدار هورمون های بارداری جریان نرمال صفرا را آهسته می سازد. صفرا شیره گوارشی است که در کبد ساخته می شود و سیستم گوارشی را در هضم چربی ها یاری می سازد. صفرا به جای ترک کبد در آن باقی می ماند. در نتیجه نمک های صفراوی وارد خون شده و سبب ایجاد خارش می گردند.

عوامل خطرناک کلستاز بارداری

• سابقه خانوادگی و شخصی در مورد کلستاز
• سابقه مشکلات و بیماری های کبدی
• سابقه بارداری دوقلو یا چند قلویی
• سابقه کلستاز در بارداری اول

نشانه های کلستاز بارداری

• خارش همیشگی، بدون وقفه و غیر قابل تحمل
• خارش شدید تر در شب
• خارش بیشتر در کف دست و کف پا
• زرد شدن پوست
• سفید شدن چشم ها
• بی خوابی
• درد در قسمت بالا تنه
• کاهش اشتها
• ادرار تیره
• مدفوع بی رنگ
• حرکات روده ای نامنظم
• رنگ پریده صورت
• خستگی مفرط
• افسردگی

عوارض کلستاز بارداری

1-خطر کلستاز بارداری برای مادر

عوارض کلستاز بارداری مادر و جنین را در خطر قرار می دهد. عوارض کلستاز بارداری در مادر به طور موقتی بر جذب چربی ها تاثیر می گذارد. جذب ضعیف چربی سبب کاهش مقدار فاکتورهای وابسته به ویتامین کا می شود. این فاکتورها در ایجاد لخته های خونی دخالت دارند. به طور کلی احتمال ایجاد مشکلات کبدی در آینده چندان شایع نخواهد بود.

2-خطر کلستاز بارداری برای جنین

• مشکلات ریوی ناشی از تنفس در مکانیوم (ماده ای سبز رنگ چسبنده که به طور طبیعی در روده جنین در حال رشد جمع می شود اما در صورتی که مادر به کلستاز بارداری دچار باشد این ماده می تواند به مایع آمنیوتیک وارد شود.
• مرده زایی
• تولد زودرس

تشخیص کلستاز بارداری

خارش و کلستاز بارداری (Obstetric cholestasis) را می تواند با آزمایش خون تشخیص داد، اما در ابتدا پزشک سابقه پزشکی شما را بررسی می کند و پس از معاینه، یک آزمایش خون تجویز خواهد کرد. . در این آزمایش فعالیت کبد، میزان اسید های صفراوی و سطح بیلی روبین خون شما ارزیابی می شود.

آزمایش هایی که برای بررسی عملکرد کبد انجام می گیرند آزمایش های (LFT) نامیده می شوند. اگر پس از آزمایش تشخیص داده شود که شما دچار کلستاز بارداری (OC) هستید، باید تا روز زایمان بطور منظم آزمایشات (LFT) را انجام دهید.

پیشگیری از کلستاز بارداری

هیچ راهی برای پیشگیری از کلستاز وجود ندارد.

درمان کلستاز بارداری

• داروهای موضعی ضد خارش یا دارو حاوی کورتیکواستروئید
• دارو برای کاهش غلظت اسیدهای صفراوی مانند اورسودوکسی کولیک اسید
• استفاده از حمام سرد و آب یخ برای کم کردن سرعت جریان خون و کاهش درجه حرارت بدن
• استفاده از داروی استروئیدی دگزامتازون که به بلوغ ریه های کودک کمک می کند.
• مصرف مکمل های ویتامین K قبل از زایمان و بعد از زایمان جهت جلوگیری از خونریزی داخل جمجمه ای
• مصرف ریشه قاصدک و خار شیر که از مواد طبیعی مفید برای کبد هستند.
• تست های بدون استرس منظم که هر دو هفته یک بار برای نظارت بر قلب جنین و انقباض آن انجام می شود.
• تست های منظم خون برای بررسی سطح سرم صفرا و نظارت بر عملکرد کبد